1. ¿Kasa talataka atuma waaʼin waya aküjaliikana pütchi nüchiki Jeʼwaa?

ANATAʼALEESHIIJAʼA maʼin waya süka waküjaliin pütchi nüchiki Jeʼwaa. Nünüliamaajana waya Maleiwa jee atüjaana aaʼulu Waküjaliin pütchi nüchiki waküjapa pütchi jee wekirajapa nüchiki. Talatüshii waya wanaa sümaa wakaalinjain wanee wayuu süpüla niʼyataainjachin nümüin Jeʼwaa (Aluw. 13:48, TNM). Talatüsia maʼin waaʼin maʼaka talatüin maʼin naaʼin Jesuu wanaa sümaa naküjain na nikirajüinkana nümüin anain tü nakuwaʼipakat sünain aküjaa tü pütchi anasü nüchikikat Maleiwa (Luc. 10:1, 17, 21).

2. ¿Kasa waaʼinrüinjatka süpüla jaʼyainjatüin waaʼu kojutuin wamüin tü aküjaakat pütchi?

² Kojutusü maʼin wamüin tü aküjaakat pütchi. Anuu wanee pütchi nüküjaka Pablo nümüin Timoteo jülüjainjatka naaʼin: «Ee paaʼin sünain tü pukuaippakat suulia paaʼinrajüin kasa mojusü je suulia pikirajüin sünain kasa naatajatü. Müleka püchecherüle paaʼin sünain tüü, oʼtteʼenneena na aapajakana pünüiki. Je müshia piakaʼiya, oʼttaweechi» (1 Tim. 4:16). Wayaawatüin sünainjee tia pütchikat eein süpüla suʼttaain wayuu sutuma waküjain pütchi. Jülüjainjatpejeʼe waaʼin wakuwaʼipa süka suluʼuin waya nupueulose Jeʼwaa. Aneesü maʼin wakuwaʼipa waneepia süpüla kojutuinjachin watuma Jeʼwaa jee süpüla sütüjaanüin aaʼu pansaain wakuwaʼipa wanaapünaa sümaa tü waküjakalü achiki (Filip. 1: 27). Eejüsü waaʼin sünain tü wekirajüinjatkat yapale watuma tü wanüikinjatkat sünain aküjaa pütchi otta wachuntule nümüin Jeʼwaa yalayalainjatüin waaʼin nutuma sünain ekirajaa wayuu nüchiki.

3. (1) ¿Saapüinche wayuu süpüshuaʼa tü pütchi anasü nüchikikat Maleiwa? (2) Püküja süchiki tü alatakat nümüin wanee wawala.

³ Eepejeʼe süpüla mamalain sümüin wayuu jee shiyoutule tü pütchi waküjakat, jaʼitasüjaʼa wachajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla waküjain maʼin shia. Jülüjataa waaʼin nukuwaʼipa wanee wawala,  Georg Lindal nünülia, aküjashi nia pütchi chaa Islandia soʼujee 1929 sünainmüin 1947. Watta maʼin saalii karaloʼuta naapaka sümüin wayuu, nnojoipejeʼe eein waneeshiayaakaijeʼe eekai woutiisain. Anuu nünüiki: «Eeshii na ayoutakana maʼin tü pütchi anasü nüchikikat Maleiwa, eeshii waneinnua nnojotka kasajatüin namüin». Ajütünüshii mapa waneinnua wawalayuu misioneero süpüla nakaalinjain sünain aküjaa pütchi, ayatapejeʼe mamalain shia sümüin wayuu. Sülatapa mekietsat juya süchikijee tia, eeshii waneinnua wayuu aapakana naaʼin nümüin Jeʼwaa sümaa woutiisain naya. *

4. ¿Jamüsü waaʼin shiyoutapa wayuu tü pütchi waküjakat namüin?

⁴ Mojusü maʼin waaʼin shiyoutapa wayuu tü pütchi waküjakat maʼaka mojushaatain naaʼin Pablo saaliijee nnojoluin nanoujain na nuwalayuukana niain Jesuu chi Mesíaskai (Roma 9:1-3). Eeshiijaʼa wekirajüle wanee wayuu sünain tü Bibliakat sümaa nnojoluin naaʼinrayaain tü nikirajaakalü anain mayaainjeʼe wainmain kasa waaʼinraka süpüla wakaalinjain nia jee wachuntuin kaalinwaa nümüin Maleiwa. Sutuma müin nukuwaʼipa, ooʼulaashii waya suulia wekirajüin nia. Nnojoiyüire eein wanee wekirajüin woutiisaka, ¿wayache kasitka tia? ¿Nnojotsüche talatüin naaʼin Jeʼwaa sümaa tü waʼyataainkat sünain aküjaa pütchi sutuma tia? Sünain ekirajaayakat tüü, wekirajaweerü anain pütchikat tüü: ¿Jamüsü süpüla watüjaain saaʼu anain maʼin tü waʼyataainkat sünain aküjaa pütchi? ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin wanaa sümaa waküjain pütchi?

5. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu nnojoleerüin anakuwaʼipalüin süpüshuaʼa tü waʼyataainkat nümüin Jeʼwaa?

⁵ Anuu sünüiki tü Bibliakat nüchiki chi wayuu aaʼinrakai tü nüchekakat Maleiwa: «Aneerü sukuwaʼipa süpüshuaʼa tü kasa naainjakat» (Sal. 1:3). Nnojoleetpejeʼe anakuwaʼipalüin süpüshuaʼa tü waʼyataainkat nümüin Jeʼwaa, jama nnojoluin lotuin wakuwaʼipa (Job 14:1). Jee müsia eesüjaʼa napülajeerüle woulia na waʼünüükana tü aküjaakat pütchi (1 Cor. 16:8, 9; 1 Tes. 2:18). ¿Jamüsüche süpüla watüjaain saaʼu anain maʼin nümüin Jeʼwaa tü waaʼinrakat sünain aküjaa pütchi? Süpüla watüjaain saaʼu tia, wekirajaa sünain waneirua pütchi suluʼujee tü Bibliakat.

6. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu talatüin naaʼin Jeʼwaa sümaa tü waʼyataainkat sünain aküjaa pütchi?

⁶ Kojutusü nümüin Jeʼwaa tü waʼyataainkat otta tü waaʼinrakat süpüla ayatüin waya sünain. Talatüsü naaʼin Jeʼwaa sümaa tü waaʼinrakat sünain aküjaa pütchi yalayarüle waaʼin sünain aaʼinraa shia jee waaʼinrüle shia süka alin nia wapüla, jaʼitasü shiyoutuin wayuu tü pütchi waküjakat namüin. Anuu nünüiki Pablo nüchiki Jeʼwaa: «Tatüjaa aaʼuchi nia sünain nnojoleerüin motüin naaʼin tü kasa anasü jaaʼinrakat jiiʼiyatakat aka nümüin tü naaliikat jüpüla. Sotüshii jia naaʼin sünain jiʼyataain paala je sünain ayatüin jia aʼyataain sünain akaalinjaa tü nüchooinkalüirua» (Heb. 6:10). Nnojoleerü motuin naaʼin Jeʼwaa tü kasa waaʼinrakat sutuma alin nia wapüla, jaʼitasüjaʼa nnojoluin eein wanee wayuu aapaaka sümaa tü pütchi waküjakat. Atütülaasü maʼin waaʼin sutuma tü pütchi nüküjakat Pablo namüin na anoujashii  chajanakana Corinto, tü makat: «Soto jaaʼin sünain nnojoleerüin sümalajaain tü anasükat jaaʼinrakat nümüin [Maleiwa]» (1 Cor. 15:58).

7. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nümakat chi aluwataaushikai Pablo süchiki tü niʼyataainkat?

⁷ Aküjashi Pablo süchiki tü pütchi nüchikikat Maleiwa wattapünaa maʼin otta wainma wayuu anoujaka nutuma. Mayaainjeʼe eejanain waneinnua anoujashii ayoujakana Pablo süka matüjain ekirajaa wayuu naashin, nnojotsü nüküjain namüin wainmain na wayuu nükaalinjakana süpüla woutiisain naya. Anuu neʼe nünüiki Pablo namüin: «Alanaʼaleesia maʼi sünain anain tü taʼyataainkat» (2 Cor. 11:23). Washata nukuwaʼipa Pablo, jülüja waaʼin kojutuin nümüin Jeʼwaa tü waaʼinrakat sünain aküjaa pütchi sümaa ayatüin shia waaʼinrüin.

8. ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin süchiki tü waaʼinrakat sünain aküjaa pütchi?

⁸ Talatüshi Jeʼwaa sümaa tü waʼyataainkat sünain aküjaa pütchi. Soʼu wanee kaʼi, nüjütüin Jesuu akaratshishii nekii nikirajüin süpüla naküjain tü pütchi anasü nüchikikat Maleiwa. Naleʼejapa nachikuaʼa, talatüshii maʼin naya saashin tü Bibliakat. ¿Jamüshii talataka naya? Anuu nanüiki: «Senyotkalee, saaʼu puluwataalain waya, jüüjüüsü wamüin yolujaayaakaijeʼe neʼe». Anuupejeʼe nünüiki Jesuu namüin: «Nnojo talatüin neʼe jaaʼin saaʼu jüüjüüin tü yolujaakalüirua jümüin. Talata jia saaʼu ayateenain jia nümaa Maleiwa süpüla kaʼikat süpüshua» (Luc. 10:17-20). Nütüjaa aaʼu Jesuu nnojoleerüin alatüin kasa anasü waneepia namüin sünain aküjaa pütchi. Nnojotsü watüjaain saaʼu jeʼrain maʼin wayuu anoujakana sünainjee nekirajüin na nikirajüinkana Jesuu. Talatüinjatsüjeseʼe naaʼin süka talatüin naaʼin Jeʼwaa sümaa tü naaʼinrakat sünain aküjaa pütchi, nnojotsü shiainjatüin neʼe saaʼujee saapajüin wayuu nanüiki.

9. Saashin Galacia 6:7-9, ¿kasa aapüneetka wamüin ayatüle waküjain pütchi?

⁹ Kateerü woʼu waneepia ayatüle waküjain pütchi. Wanaa sümaa wachajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla waküjain pütchi jee wekirajüin wayuu, wooʼulaain nuʼunirüin wakuwaʼipa Jeʼwaa sükajee tü nüpülainkat. Nnojoliire wakulajaain aaʼin sünain aaʼinraa tü kasa anasükat sümüin wayuu, naapeerü wamüin Jeʼwaa kataa oʼuu waneepia, jaʼitasüjaʼa nnojoluin eein waneesiayaakaijeʼe wayuu wakaalinjain süpüla woutiisain shia (paashajeʼera Galacia 6:7-9).

10. ¿Jamüshii eeka na aapaakana sümaa tü pütchi waküjakat namüin jee na nnojoliikana aapaain sümaa?

¹⁰ Naneeküin na wayuukana süka naaʼin namüiwaʼa naapaainjatüle sümaa tü pütchi anasükat. Nüküjain Jesuu tia sükajee nukuwaʼipa wanee wayuu apünajüi. Nüpünajüin chia wayuukai tü nuwaüyeinkat suluʼu naatawai mma, shiaka miyoʼuin jee kachon tü nüpünajakat suluʼu wanee mma anasü (Luc. 8:5-8). Tü mma eere süpünajünüin shia nakuwaʼipa na wayuu aapaakana sümaa tü nünüikikat Maleiwa jee na nnojoliikana aapaain sümaa (Luc. 8:11-15). Nnojotsü süpüla miyoʼumaatüinjatüin watuma nanoula na waküjakana amüin pütchi maʼaka nnojoluin süpüla miyoʼumaatüin nutuma chi wayuu apünajüikai tü nüpünajüinkat. Süka nayain na wayuukana aneekaka süka naaʼin namüiwaʼa naapaainjatüle sümaa tü pütchikat, ayatüinjatia wachajaain sukuwaʼipa süpüla waküjain tü pütchi nüchikikat Maleiwa. Naashin Pablo «awalaajüneena waya waneʼewaire wakua nütüma [Maleiwa] saaʼu tü kasa anasü waaʼinrakat nümüin», nnojotsü shiain saaʼujee wainmain na wayuu aapaakana sümaa tü pütchikat watuma (1 Cor. 3:8, 9).

11. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu anain maʼin tü niʼyataainkat Noé sünain aküjaa tü pütchi anasü nüchikikat Maleiwa? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaa sünainkat süta tü rewiisütakat).

¹¹ Nnojoishii eiwaʼalin na aʼyataakana nümüin Jeʼwaa sünain shiyoutunüin tü pütchikat noulia. Jamüshijaʼa Noé kojuya juya nüküjain tü pütchi anasü nüchikikat Maleiwa (2 Ped. 2:5, TNM). Keeʼireesü maʼin naaʼin Noé saapaainjatüin wayuu sümaa tü pütchi nüküjakat, nnojotpejeʼe nüküjain  Jeʼwaa nümüin müinjatüin shia. Anuu nünüiki Jeʼwaa nümüin soʼu nüküjain tü sukuwaʼipainjatkat sukumajia nutuma tü anuwakat: «Oʼotoweechi pia suluʼumüin tü anua pükumajakat sümaa tü puʼwayuusekat ooʼulaka namaa na püchonniikana namaa naʼwayuuse» (Gén. 6:18). Wanaa sümaa nüküjain Jeʼwaa jetsüinjatüin sajaʼapüin jee seeruluin tü anuwakat, eesüjaʼa niyaawatüle saaʼu Noé palitchoinjanain na wayuu aapaainjanakana sümaa tü pütchikat (Gén. 6:15). Watüjaa aaʼu nnojoluin eein waneesiayaakaijeʼe neʼe wayuu anoujaka sünain nünüiki (Gén. 7:7). ¿Jülüjasüche naaʼin Jeʼwaa mojuin tü niʼyataainkat Noé? Nnojottaa. Talatüsü maʼin naaʼin Jeʼwaa süka jüüjüüin Noé sümüin tü kasa nuluwataakalü anain nia (Gén. 6:22).

12. ¿Kasa jülüjaka naaʼin Jeremías süpüla talatüinjachin nia sünain aküjaa pütchi mayaainjeʼe shiyoutuin wayuu tü pütchikat jee shiʼrülüin wayumüin nümüin?

¹² Akaʼaya Jeremías, chi nünüikimaajachikai Maleiwa, kojuya juya nia sünain aküjaa tü pütchikat mayaainjeʼe shiyoutuin wayuu jee shiʼrülüin wayumüin nümüin. Sutuma airuʼuluin sünüiki wayuu nümüin jee shimeʼerainpalain nia, ooʼulaweesü naaʼin suulia aküjaa pütchi (Jer. 20:8, 9). Nnojotpejeʼe amalajaain naaʼin sünain aaʼinraa tia. Piamasü kasa jülüjaka naaʼin Jeremías süpüla talatüinjachin nia sünain aküjaa pütchi. Palajana, nütüjaa aaʼu eein süpüla naapüin Maleiwa wanee anaa namüin na nüküjakana amüin pütchi otta eein süpüla anain nakuwaʼipa watta kaʼi (Jer. 29:11). Piama, nütüjaa aaʼu nüneeküin nia Jeʼwaa süpüla nünüikimaainjachin nia (Jer. 15:16). Akaʼaya wayakana, aküjashii waya pütchi anasü antirüinjatka wanee anaa sümüin wayuu süpüshuaʼa otta nünüliamaashii waya Jeʼwaa süka Waküjaliin pütchi nüchiki. Jülüjale waaʼin tia piamasükat kasa, talateena waya sünain aküjaa pütchi jaʼitairü shiyoutuin shia wayuu.

13. ¿Kasa watüjaka sünainjee tü nümakat Jesuu suluʼu Marcos 4:26-29?

¹³ Nnojotsü miyoʼumaatüin nunoula wanee wayuu. Nüküjain Jesuu süchiki tia sükajee nukuwaʼipa wanee wayuu emiyoʼulaakai nüpünajüin sujuunaluʼu nutunküin (paashajeʼera Marcos 4:26-29). Niʼrüin chia wayuukai shimiyoʼulaain shiʼipaʼaya tü nüpünajüinkat jee nütüjaa aaʼu nnojoluin süpüla miyoʼumaatüinjatüin shia nutuma. Müsia tü alatakat nümüin wanee wayuu ekirajaakai sünain tü Bibliakat, eesü süpüla kakaliain süpüla naaʼinrüin tü nikirajaakalü anain jama miyoʼuin shiʼipaʼaya nunoula. Nnojotsü süpüla washapajeʼerüinjatüin naaʼin na wekirajüinkana süpüla miyoʼumaatüinjatüin nanoula, maʼaka nnojoluin nüshapajeʼerüin wanee wayuu tü nüpünajüinkat süpüla miyoʼumaatüinjatüin shia. Makalaka nnojoluinjatüin sümalajaain waaʼin jee wakulajaain aaʼin sünain aaʼinraa tü anasükat kakaliale wanee wekirajüin süpüla miyoʼuin nunoula. Nnojoliinjana ashapajaain waya nnojoire woutiisamaatüin wanee wekirajüin weʼrüin (Sant. 5:7, 8).

14. ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu eein süpüla kakaliain süpüla saapaain amaa wayuu tü pütchi waküjakat?

¹⁴ Eesü kakaliale süpüla saapaain wayuu sümaa tü pütchi waküjakat suluʼu waneirua mma. Jülüjataa waaʼin tü alatakat sümüin Gladys otta Ruby Allen, pawalaawashii naya otta chejeʼewalii naya Canadá. Soʼu 1959 pürekutsootshii rekulaat naya jee aluwataanüshii naya süpüla naküjain pütchi chaa Quebec. * Na wayuu kepiakana suluʼu tia pueulokot, nnojotsü naapajeein sünüiki Gladys otta Ruby süka mmoluin naya neema na shikiipüʼükana tü iküleesiakat otta suulia jamüin sünüiki wayuu namüin. Anuu sünüiki Gladys: «Aküjashii waya pütchi sainküin piichi soʼu piama juya otta siraasü kaʼi waaʼu sünain aaʼinraa tia sümaa nnojoluin eeyaain waneesia wayuu aapajaka wanüiki. Eirakapünaashii naya suluʼupünaa soʼuchon tü puettoʼukat jee nasülajaain shia neʼrapa wayain ataletüin shia. Ayatapejeʼe waya aküjain pütchi». Mapa, kamaneeshii na wayuukana jee eeshii na aapajakana tü pütchikat. Maaʼulu yaa, eeitpa apünüinsü outkajaalee suluʼu tia pueulokot (Is. 60:22)

15. ¿Kasa watüjaka sünainjee 1 Corinto 3:6, 7 süchiki wakaalinjain wanee wayuu süpüla woutiisain nia?

 ¹⁵ Akaalinjiraainjana waya süpüla woutiisain wanee wayuu. Eeshii süpüla nakaalinjain napüshuaʼa na wawalayuukana süpüla woutiisain wanee wayuu (paashajeʼera 1 Corinto 3:6, 7). Jülüjataa waaʼin tüü: eesü süpüla naapüin wanee wawala wanee karaloʼutachein nümüin wanee wayuu kamalainkai amüin tü pütchikat jee shiale wanee rewiisüta. Niasaʼa chia wawalakai, niyaawata aaʼu iseerüin nüchiki nuʼunuin nümaʼanamüin chi wayuukai süka kupaain maʼin nia. Nuchuntaka kaalinwaa nümüin wane wawala. Niasaʼa wawalakai chii, oʼttüshi nia sünain ekirajaa chia wayuukai jee nuunejaʼawaliin waneinnua wawalayuu sünain ekirajaa nia. Nayasaʼa naya wawalayuu nuunejaʼawaikana, natütüleʼerawalin naaʼin chi wayuu ekirajaakai jee nakaalinjain nia süpüla miyoʼuin nunoula. Makalaka eein süpüla talatajiraain napüshuaʼa na wawalayuukana süka naʼyanaajiraain süpüla nakaalinjain wanee wayuu süpüla woutiisain nia (Juan 4:35-38).

16. Mayaainjeʼe isain püchiki paaʼinrüin wainma kasa sünain aküjaa pütchi jee sünain ekirajaa wayuu, ¿jamüsü talatüinjatka paaʼin sümaa tü paaʼinrakat?

¹⁶ ¿Jama nnojorüle püküjain maʼin pütchi jee pikirajüin wayuu maʼakaapuʼu paala sutuma ayuulin pia jee shiale sutuma waneirua kasa? Mülejeʼe pukuwaʼipa, eesü süpüla talatüin paaʼin sümaa tü eekat süpüla paaʼinrüin sünain aküjaa pütchi. Jülüjataa waaʼin tüü: oʼunushi David namaa na nusurulaatsekana sünain atkawaa namaa na amalequitakana. Naleʼejaka nachikuaʼa namaa na napüshi amaanakana natuma na amalequitakana jee sümaa tü koroloirua aʼluwajünakat noulia. Nnojoishii oʼunuin nümaa David 200 nusurulaatse sünain tia atkawaakat süka mapüsain maʼin naya. Makatüshii naya süpüla naaʼinmajüin tü koroloirua namaʼanakat. Nüleʼejapa David süchikijee tü atkawaakat, niitajüin namüin na nusurulaatsekana tü korolo nüsütakat noulia na amalequitakana, wanaawasü tü naapakat namüin nakaaluʼu, jaʼitaichi chira eekai makatüin jee chira chi eekai nuʼunuin sünain tü atkawaakat (1 Sam. 30:21-25). Sünainjee tü naaʼinrakat David eesü wanee kasa watüjaka süchiki wakaalinjain wanee wayuu süpüla woutiisain. Eesü süpüla talatüin waaʼin süka nüneeküin wanee wayuu niʼyataainjachin nümüin Jeʼwaa jaʼitaichi jaralin ekirajüin nia, jama wakaalinjain nia wapüshuaʼa.

17. ¿Kasa waapaka aaʼujee analuʼut nümüin Jeʼwaa?

¹⁷ Waapüin analuʼut nümüin Jeʼwaa saaʼu kojutuin nümüin tü waaʼinrakat nüpüleerua. Nütüjaa aaʼu Jeʼwaa nnojoluinjatüin wapüleeruain naaʼin na wayuukana süpüla nanoujain nünain jee süpüla naapajüin wanüiki. Jülüjapejeʼe naaʼin süpüshuaʼa tü waaʼinrakat süpüla waʼyataain nümüin süka alin nia wapüla jee eʼreena waya kasa anasü nutuma. Nikirajüin waya Jeʼwaa süpüla talatüin waaʼin sümaa tü eekat süpüla waaʼinrüin sünain aküjaa pütchi jee sünain ekirajaa wayuu (Juan 14:12). Shiimain talateerüin naaʼin Maleiwa watuma ayatüle waʼyataain nümüin.