Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Chihande Chakulinangula 43

Kanda Kuzeyako

Kanda Kuzeyako

“Kanda natuzeya kulinganga vyuma vyamwazako.”—NGALE. 6:9.

MWASO 68 Kukuva Mbuto jaWangana

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1. Kutokwa muka twatwama nacho etu Vinjiho jaYehova?

TWAPWA vakutokwa hakupwa tuVinjiho jaYehova. Tweji kusololanga ngwetu twapwa tuVinjiho jenyi hakwambulula nakunangula vatu vapwenga tumbaji. Tweji kuwahililanga kachi nge natukafwa mutu ‘wamuchima wamwaza wakusaka kuyoya chahaya myaka yosena,’ apwenga muka-kwitava. (Vili. 13:48) Tweji kwivwanga ngana muze evwile Yesu uze “awahililile chikuma nashipilitu yajila” omu tumbaji twenyi vamulweze vyuma vyamwaza valiwanyine navyo omu vapwile mumulimo wakwambulula.—Luka 10:1, 17, 21.

2. Tunahase kusolola ngachilihi ngwetu twamona mulimo wakwambulula kupwa waulemu?

2 Twamona mulimo wetu wakwambulula kupwa waulemu chikuma. Kaposetolo Paulu akolezezele Chimoteu ngwenyi: “Lilamenga ove ivene, nakuhaka muchima kukunangula chove.” Atwalilileho nawa ngwenyi: “Hakulinga ngocho naulilwila ove ivene nakulwila vaze navakwivwilila nawa.” (Chimo. 1, 4:16) Shikaho, mujimbu tweji kwambululanga weji kulwilanga vatu. Tweji kulilamanga etu vavavene mwomwo twapwa tuvatu vaze vayula kuWangana waKalunga. Shimbu yosena twasaka kulinga vyuma mujila yize nayineha kavumbi hali Yehova, kaha nawa kweseka namujimbu wamwaza tweji kwambululanga. (Fwili. 1:27) Tweji kusololanga ngwetu ‘twahaka muchima kukunangula chetu’ hakuliwahishila chimweza nakulomba kuli Yehova shimbu kanda tuyenga muwande.

3. Kutala vatu vosena veji kwitavilanga mujimbu waWangana tweji kwambululanga tahi? Hanenu chakutalilaho.

3 Numba tuhu natuzata nangolo mumulimo wakwambulula, oloze vatu vavavulu vanahase kukana kwitavila mujimbu natuvambulila. Tutalenu hachakutalilaho chandumbwetu Georg Lindal, uze ambulwilenga mujimbu ukawenyi mulifuchi lyaIceland kufuma mu 1929 nakuheta ku 1947. Ahanyinenga mikanda yayivulu kuvatu, oloze naumwe wauchi etavilile muchano. Asonekele ngwenyi: “Vatu vamwe vemanyinyine muchano nakole, kaha vavavulu kavazangile kulinangulako.” Kwapwile vandumbwetu vavamishonali vaze vafumine kushikola yaNgileyate vatumine kuya nakuzachila mulifuchi kana, oloze vambulwile hamyaka 9 numba jino vatu vamwe vamulifuchi kana valihane kuli Yehova nakuvambapachisa. *

4. Tunahase kwivwa ngachilihi nge vatu kaveshi kwivwilila kumujimbu natuvambulilako?

4 Tweji kwivwanga kupihya kachi nge vatu navahona kwivwilila kumujimbu natuvambulila. Tunahase kwivwa ngana muze evwile Paulu uze apwile “nachinyengo chachinene navikola vyakuzeneka kukuma” mwomwo vaYuleya vakanyine kwitavila ngwavo Yesu ikiye Meshiya uze vashikile. (Loma 9:1-3) Namwivwa ngachilihi nge munazate nangolo hakunangula chilongesa chenu nakumulombelangako, oloze ikiye keshi nakuzovolokako, ngocho muli nakusaka kulitwamina kumunangula? Nyi ngachilihi nge kanda munangulengaho mutu nakumuhetesa kulumbapachiso? Uno mwatela kulihana mulonga nakushinganyeka ngwenu Yehova keshi nakumikafwa mumulimo wenu wakwambululako tahi? Muchihande chino natukumbulula vihula vivali. (1) Uno kufukila mumulimo wakwambulula chapendamina haka? (2) Vyuma muka twatela kutachikiza omu natwambulilanga vatu?

UNO KUFUKILA MUMULIMO WAKWAMBULULA CHAPENDAMINA HAKA?

5. Mwomwo ika shimbu jimwe milimo tweji kuzachilanga Yehova kayeshi kutesamo kweseka nomu tunasakeko?

5 Mbimbiliya yahanjika kutalisa kuli mutu uze eji kulinganga mwaya muchima waKalunga ngwayo: “Vyosena mwalinganga navifukilanga.” (Samu 1:3) Oloze echi kacheshi nakulumbununa nge milimo yosena natuzachilanga Yehova nayitesangamo kweseka nomu tunasakeko. Kuyoya chavatu ‘chazala navihuli’ mwomwo tuvosena katwakupukako. (Yopa 14:1) Kaha nawa vaka-kole jetu vanahase kutukanyisa kwambulula mujimbu wamwaza. (Koli. 1, 16:9; Teso. 1, 2:18) Vyuma muka vyeji kulingisanga Yehova amone ngwenyi tuli nakufukila mumulimo wetu wakwambulula? Tutalenu jindongi jamuMbimbiliya jize jinahase kutukafwa kukumbulula chihula kana.

Yehova eji kumonanga kukilikita chetu kupwa chachilemu numba twambulwila kuzuvo hizuvo, chipwe kusoneka mikanda, chipwe kuzachisa shinga (Talenu palangalafu 6)

6. Vyuma muka vyeji kulingisanga Yehova amone ngwenyi tuli nakufukila mumulimo wetu wakwambulula?

6 Yehova eji kutalanga hakukilikita chetu nahalukakachila lwetu. Eji kwivwanga kuwaha kachi nge natuzata nangolo mwomwo yakumuzanga numba nge vatu navakana kwitavila mujimbu wamwaza. Paulu asonekele ngwenyi: “Kalunga kapwa wakuhengako numba avulyame milimo yenu, nazangi munasolola yakuzanga lijina lyenyi, hakuwana nge munazachilanga vaka-kujila, kaha muchili lika nakuvazachila.” (Hepe. 6:10) Yehova eji kwanukanga milimo tweji kumuzachilanga nazangi tweji kusololanga numba tuhu katweshi nachilongesa chaMbimbiliya uze nazovoloka nakumumbapachisako. Shikaho munahase kukavangiza mazu aze ahanjikile Paulu kuli vaka-Kolinde akwamba ngwawo: “Kukilikita chenu kacheshi chakulishina tuhuko kutalisa kuli Mwata.”—Koli. 1, 15:58.

7. Vyuma muka natulinangula kuli Paulu kweseka namazu ahanjikile kutalisa kumulimo wakwambulula?

7 Kaposetolo Paulu apwile kamishonali wakwipangweji uze atungile vikungulwilo vyavihya mujinganda jajivulu. Jino omu vatu vaputukile kumwamba ngwavo kapwile muka-kunangula wamwenemweneko, ikiye kavulukile kuvula chavatu vaze akafwile nakupwa vaka-Kulishitu mangana alihakwileko. Oloze asonekele ngwenyi, “Ami ngunazate chikuma mulimo.” (Koli. 2, 11:23) Shikaho, ngana muze chapwile kuli Paulu, twatela kwanuka ngwetu vyuma vyavilemu chikuma kuli Yehova shina kuzata nangolo nakuhona kuzeya.

8. Vyuma muka twatela kutachikiza kutalisa kumulimo wetu wakwambulula?

8 Mulimo wetu wakwambulula weji kwivwisanga Yehova kuwaha. Yesu atumine tumbaji twenyi 70 kuya nakwambulula mujimbu waWangana, kaha “vahilukile nakuwahilila.” Mwomwo ika vawahililile? Vambile ngwavo: “Navandemone vanaliluula kuli etu hakuzachisa lijina lyove.” Oloze Yesu avalwezele ngwenyi: “Kanda namuwahilila ngwenu vashipilitu vanaliluula kuli enuko, oloze wahililenu mwomwo majina enu vanawasoneka lyehi mwilu.” (Luka 10:17-20) Atachikijile ngwenyi tumbaji twenyi kaveshi kuliwananga navyuma vyamwaza mumulimo wakwambulula lwola lwosenako. Kaha nawa katwatachikiza kuvula chavatu vaze valumukile nakupwa vaka-Kulishitu havatu vaze vambulilileko. Shikaho tumbaji kavatelelele kuwahilila kaha mwomwo vatu vapwile nakwivwilila kumujimbu vambulwileko, oloze vatelelele kuwahilila hakutachikiza ngwavo Yehova nevu kuwaha hakukilikita chavo.

9. Kweseka namukanda Wavaka-Ngalesha 6:7-9, chuma muka nachikafumamo kachi nge natutwalaho lika kwambulula mujimbu wamwaza?

9 Nge natutwalaho lika kwambulula mujimbu wamwaza, kaha natukawana kuyoya chahaya myaka yosena. Kachi nge natuzata natwima mulimo wakwambulula nakunangula, kaha ‘natukuvila kushipilitu’ hakwitavila shipilitu yajila yitutwaminyine mukuyoya chetu. Kachi nge katweshi “kuzeyako,” kaha Yehova mwakatuhana kuyoya chahaya myaka yosena numba tuhu kakweshi mutu tunanangula nakumuhetesa kulumbapachisoko.—Tangenu Wavaka-Ngalesha 6:7-9.

VYUMA MUKA TWATELA KUTACHIKIZA OMU NATWAMBULILANGA VATU?

10. Mwomwo ika vatu vamwe veji kwitavilanga kuvambulila veka chiku?

10 Twatela kutachikiza ngwetu vatu vanahase kwakula kumujimbu wamwaza kweseka namichima yavo. Yesu alumbunwine chishina kanechi muchifwanyisa chanjimi uze akuvile mbuto hamavu amiyachi akulisezaseza, oloze mbuto jize jaholokelele hamavu amwaza jikiko jemine mihako. (Luka 8:5-8) Yesu ambile ngwenyi, mavu amiyachi yakulisezaseza emanyinako vatu vaze navakula ‘kumazu aKalunga’ mujijila jakulisezaseza kweseka namichima yavo. (Luka 8:11-15) Ngana mwanjimi uze mwahona kusokesa jimbuto jenyi jize natumbu, nayetu katweshi kuhasa kusokesa jimbuto jamuchano waWangana jize natutumba mumichima yavatu natwambulilako. Mulimo wetu shina kutwalaho kutumba mbuto jamwenemwene jaWangana. Kaposetolo Paulu ahanjikile ngwenyi “mutu himutu mwakatambula fweto yenyi kweseka namulimo wenyi,” keshi navyuma navikafumamo hakuzata mulimo wenyiko.—Koli. 1, 3:8.

Numba tuhu Nowa ambulwilenga mujimbu hamyaka yayivulu, oloze kakwapwile mutu weka etavilile kwingila muwatoko shina vaka-tanga yenyi kaha. Chipwe ngocho, Nowa ononokele Yehova nakutesamo mulimo uze amulwezele. (Talenu palangalafu 11)

11. Mwomwo ika mulimo wakwambulula azachile Nowa wevwishile Yehova kuwaha numba tuhu vatu vakanyine kwivwilila? (Talenu muvwimbimbi wahalipapilo lyahelu.)

11 Navangamba jaYehova kushikulu vambulwilenga mujimbu wamwaza numba tuhu vatu kavetavilileko. Chakutalilaho, Nowa apwile “muka-kwambulula kwoloka” hamyaka yayivulu. (Petu. 2, 2:5) Pamo ashinganyekele ngwenyi vatu navetavila mujimbu, oloze Yehova kamulwezele ngwenyi vatu navetavilako. Omu Yehova alwezele Nowa kutunga wato ambile ngwenyi: “Naukengila muwato, navana vove vamalunga, napwevo lyove, namapwevo javana vove.” (Kupu. 6:18) Shikaho, omu Yehova alwezele Nowa seteko yawato atela kutunga, pamo Nowa ashinganyekele ngwenyi vatu vavavulu kaveshi kuketavila mujimbu mwakavambulilako mwomwo nge vavavulu navetavila kaha kaveshi kukata muwatoko. (Kupu. 6:15) Ngana muze twatachikiza, naumwe wauchi etavilile mujimbu ambulwile Nowa. (Kupu. 7:7) Uno Yehova amwene ngwenyi Nowa kazachile kanawa mulimo wakwambululako tahi? Nduma. Yehova evwililile Nowa kuwaha, mwomwo alingile kweseka namuze amulwezele.—Kupu. 6:22.

12. Vyuma muka vyakafwile kapolofweto Yelemiya atwaleho kwambulula mujimbu nakuwahilila numba tuhu vatu kavetavilileko kaha nawa vamufumbukililenga?

12 Kapolofweto Yelemiya naikiye nawa ambulwilenga mujimbu hamyaka yayivulu numba tuhu vatu kavetavilileko kaha nawa vamufumbukililenga. Ahombele mwomwo vatu ‘vamutukanyinenga nakumuhenda,’ ngocho asakile nakwecha mulimo wenyi. (Yele. 20:8, 9) Chipwe ngocho kasezele mulimo wenyiko. Vyuma muka vyamukafwile ahonese vishinganyeka vyakuhenga nakulivwisa kuwaha mulimo wenyi wakwambulula? Ashinganyekelenga havyuma vivali vyavilemu. Chatete, mujimbu waKalunga uze ambulilile vatu watelele kuvakafwa vatachikize ngwavo ‘navakayoya kanawa kulutwe nakupwa nalutalililo.’ (Yele. 29:11) Chamuchivali, Yehova atongwele Yelemiya mangana amuhanjikileko kuvatu. (Yele. 15:16) Nayetu nawa tweji kwambulilanga vatu mujimbu walutalililo, kaha nawa vatuvulukila lijina lyaYehova. Kachi nge natushinganyeka havyumevi vivali vyavilemu, kaha natulivwisa kuwaha mulimo wakwambulula chamokomoko najila navakwilamo vatu.

13. Vyuma muka natulinangula kuchifwanyisa ahanjikile Yesu chize vasoneka hali Mako 4:26-29?

13 Mutu eji kuzovolokanga kushipilitu chikoki chikoki. Yesu ashindakanyine chishina kanechi muchifwanyisa chanjimi uze asavalile. (Tangenu Mako 4:26-29.) Uze njimi akuvile mbuto, jasokele nakukola chikoki chikoki, kaha kapwile nangolo jakulingisa jize jimbuto jikole washi washiko. Nayenu nawa chilongesa chenu chaMbimbiliya nahase kumbata lwola numba jino aputuke kukavangiza vyuma vize ali nakulinangula, shikaho mwatela kupwa namuchima wakutalilila chikoki. Ngana muze njimi keshi nangolo jakulingisa jimbuto jenyi jikole washi ngana muze ali nakusakako, nayetu nawa katweshi kuhasa kushinjila vilongesa vyetu vazovoloke washi kushipilitu ngana muze tuli nakusakako. Shikaho kamwatela kuhomba chipwe kwecha kuvanangula mwomwo ngwenu kaveshi nakuzovoloka washiko. Ngana mwanjimi twatela kupwa namuchima wakutalila chikoki omu natunangulanga vatu vapwenga tumbaji.—Yako. 5:7, 8.

14. Chakutalilaho muka chasolola nge chinahase kumbata tando yayisuku numba vatu vaputuke kwivwilila kumujimbu wamwaza?

14 Mujingalila jimwe, cheji kumbatanga tando yayisuku numba vatu vaze tunambulila vazovoloke nakutamo kuvambapachisa. Tutalenu hachakutalilaho chavandumbwetu vamapwevo Gladys naRuby Allen vaze vasemuka lijimo limwe. Mu 1959 vavatongwele kupwa vapayiniya vashimbu yosena kaha vavalwezele kuya nakuzachila mumbaka yamuQuebec mulifuchi lyaCanada. * Vatu vamungalila kana kavevwilililenga mujimbu vavambulililengako mwomwo vevwilenga woma vapilishitu navatu veka vamungalila yavo. Ndumbu Gladys ambile ngwenyi: “Hamyaka yivali, twazachilenga jiola 8 hakumbi hakumbi mumulimo wakwambulula kuzuvo hizuvo, oloze naumwe wauchi atuhanjikishilenga. Vatu vejilenga kaha kuchikolo nakutunonoka. Chipwe ngocho, etu katwalitwaminyinyine kwambululako.” Kutwala muze, vatu vamumbaka kana vaputukile kutuhanjikisa, kaha vamwe vaputukile kwivwilila kumujimbu wamwaza. Oholyapwa muli jino vikungulwilo vitatu.—Isa. 60:22.

15. Uno mukanda Wavaka-Kolinde 1, 3:6, 7 watunangula vyuma muka kutalisa kumulimo wakunangula vatu vapwenga tumbaji?

15 Kunangula mutu apwenga kambaji chasakiwa kumukafwa kuvatu vavavulu. Hakusaka mutu azovoloke nakutamo kumumbapachisa chasakiwa vatu vosena muchikungulwilo kumukafwa. (Tangenu Wavaka-Kolinde 1, 3:6, 7.) Chakutalilaho, muka-kwambulula nahase kuhana mutu wakuwahilila talakiti chipwe mangazini. Oloze mwahona kuwana lwola lwakukindulukila kumutu kana ngocho mwalweza muka-kwambulula weka mangana ayengako. Ou muka-kwambulula nahase kuputuka chilongesa chaMbimbiliya. Kufumaho mwayanga navandumbwetu vakulisezaseza kuchilongesa kana, kaha ava vandumbwetu navakolezeza chilongesa mujijila jakulihandununa. Ava vandubwetu navamukafwa atachikize vyavivulu hali Yehova. Kulinga ngocho nachilingisa vatu vosena vaze vakafwile mutu kana vawahilile kachi nge vanamumbapachisa.—Yowa. 4:35-38.

16. Munahase kupwa ngachilihi vakuwahilila mumulimo wakwambulula numba tuhu munakuviza chipwe kamweshi nangoloko?

16 Nyi ngachilihi nge kamweshi nakuhasa kuzata chikuma mulimo wakwambulula ngana muze mwalingilenga kunyima mwomwo yakuviza chipwe yakuhona ngolo? Munahase kupwa lika vakuwahilila nge namuzata noho hakumina ngolo jenu. Tutalenu chakutalilaho chaMwangana Ndavichi namalunga vaze ayile navo nakulwila jitanga javo navikumba vyavo vize vambachile kuli vaAmaleke. Malunga 200 vazeyele chikuma ngocho vasalile nakulama viteli. Omu Ndavichi navaze malunga ayile navo vafungulwile jita, Ndavichi ambile ngwenyi, vosena vayanga kujita navaze vasalanga navatambula vyazano vyakuteseka hamwe. (Samwe. 1, 30:21-25) Mujimbu kanou watunangula vyuma vimwe kutalisa kumulimo wetu wakunangula vatu vapwenga tumbaji. Mutu himutu uze mwazata mulimo wakwambulula kweseka noho hakumina ngolo jenyi, mwawahilila chikuma hakumona mutu uze nakafwenga mwazovoloka nakumumbapachisa.

17. Chuma muka chatela kutulingisa tusakwilile Yehova?

17 Tweji kusakwililanga Yehova hajila eji kumwenangamo milimo tweji kumuzachilanga. Atachikiza ngwenyi katweshi kuhasa kushinjila vatu vetavile mujimbu natuvambulila chipwe vaputuke kumulemesako. Chipwe ngocho, eji kumonanga kukilikita chetu namuchima wetu wakumuzanga kaha eji kutukisulanga. Kaha nawa eji kutunangulanga mwakupwila vakuwahilila omu tuli nakuzata mulimo wakwambulula. (Yowa. 14:12) Tunafwelela ngwetu Kalunga mwatukisula kachi nge katweshi kuzeyako.

MWASO 67 “Ambulula Mazu”

^ par. 5 Tweji kwivwanga kuwaha kachi nge vatu navakula kanawa kumujimbu wamwaza, oloze tweji kwivwanga kupihya kachi nge navahona kwakulako. Nyi ngachilihi nge mutu muli nakunangula Mbimbiliya keshi nakuzovolokako? Nyi ngachilihi nge kanda lyehi munangulengaho mutu nakumuhetesa kulumbapachiso? Kutala namushinganyeka ngwenu munahono kuzata mulimo wakunangula vatu vapwenga tumbaji tahi? Muchihande chino, natumona omwo tunahase kufukila mumulimo wakwambulula nakupwa vakuwahilila chamokomoko nomwo navakulako vatu.

^ par. 3 Talenu Yearbook of Jehovah’s Witnesses, yamu 2005, mafwo 205-211.

^ par. 14 Talenu mujimbu wakuyoya chaGladys Allen wakwamba ngwavo, I Would Not Change a Thing!” muKaposhi Kakutalila waChingeleshi waSeptember 1, 2002.