A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 43

Beidawng Suh!

Beidawng Suh!

“Thil ṭha tih i ning suh ang u.”—GAL. 6:9.

HLA 68 Lalram Chi Thehin

THLIR LAWKNA *

1. Eng hlimna leh inchhuanna nge kan neih?

JEHOVA Thuhretute kan ni chu kan va hlimin, kan va chhuang tak êm! Thu hrilh rawngbâwlna leh zirtîr siamna hmangin Pathian hming kan puang a, chu a hming phu chuan kan nung a ni. “Chatuana nun duhna rilru dik tak” nei tu emaw chu ringtu rawn ni tûra kan ṭanpui hian kan lâwm hle a. (Tirh. 13:48, NW) Isua zirtîrte’n thu hrilhna hlawhtling tak an neih hnua a hnêna an lo hâwng laia ‘thlarau thianghlima lâwm êm êm’ Isua awm angin kan awm ve a ni.—Lk. 10:1, 17, 21.

2. Engtin nge kan rawngbâwlna chu kan ngai pawimawh hle tih kan lantîr theih?

2 Kan rawngbâwlna chu kan ngai pawimawh hle a. Tirhkoh Paula chuan Timothea chu: “Nangmah leh i zirtîrnaah chuan fîmkhur la,” tia a fuih hnuah: “chutiang tiin nangmah leh i thu ngaithlatute chu i chhandam dâwn zuk nia,” tiin a sawi belh a ni. (1 Tim. 4:16) Chuvângin, kan thu hrilhna hian mite nun a chhanhim a ni. Pathian Lalram khua leh tuite kan nih avângin kan fîmkhur hle a. Jehova chawimawina thlen tûr zâwnga nun leh kan thu hrilh chanchin ṭha mila nun chu kan tum reng a. (Phil. 1:27, 28) Rawngbâwlna atâna ṭha taka inbuatsaihin leh mite hnêna thu kan hrilh hmaa Jehova hnêna a ṭanpuina dîlin, ‘kan zirtîrnaah kan fîmkhur’ hle a ni.

3. Lalram thuchah kan hrilhnaah eng ang chhân lêtna nge kan hmuh mai theih? Entîrna pe rawh.

3 Theih tâwp kan chhuah chung pawhin, kan rawngbâwlna bialah Lalram thuchah chhâng lêttu kan hmu meuh lo emaw, kan hmu lo hulhual emaw pawh a ni thei a. Kum 1929 aṭanga 1947 thlenga Icelan rama mahni chauhva thu hrila awm Unau Georg Lindal-a thiltawn hi han ngaihtuah teh. Ani chuan thu leh hla chhuah a sâng têl sem chhuak thei mah se, thutak pawmtu pakhat mah an awm lo. Heti hian a ziak a ni: “Mi ṭhenkhat chuan Bible thuchah an dodâl niin a lang; mahse, a tam zâwkte chuan an ngaihven lo mai a ni,” tiin a sawi. Gilead zir chhuak missionary-te meuh pawh, chu ramah va kalin rawngbâwlnaah an va ṭanpui a, kum kua vêl a liam hnuah chauh, chuta mi ṭhenkhatin Jehova hnênah inpumpêkin baptisma an chang a ni. *

4. Mite’n chanchin ṭha an chhân lêt ṭhat loh hunah, engtin nge kan awm mai theih??

4 Mite’n Bible zirtîrna an chhân lêt ṭhat loh hian kan lunghnual thei a. Juda mite’n Isua chu thutiam Messia a ni tia a hnam pum anga an hnâwl avânga “hrehawmna nasa tak leh lungngaihna reh thei lo” neitu Paula angin kan awm ve thei a ni. (Rom 9:1-3) I Bible zirpui tân theih tâwp i chhuahin, a tân i ṭawngṭaisak chung pawha, hmasâwnna a neih loh chuan, zirpui zawm tawh loh tûr a ni em? A nih loh leh, baptisma chang tûr khawpin mi i la ṭanpui ngai lo a nih chuan, engtin nge ni ang? Jehova’n i rawngbâwlna mal a sâwm lo nia ngaiin, mahni inthiam lohna i nei ang em? He thuziakah hian, hêng zawhna pahnih hi kan chhâng ang: (1) Kan rawngbâwlna a hlawhtling tih chhinchhiahna chu eng nge ni? (2) Eng ang beiseina inâwm tâwk tak nge kan neih ang?

RAWNGBAWLNA A HLAWHTLING TIH CHHINCHHIAHNA CHU ENG NGE NI?

5. Engvângin nge Jehova tâna kan rawngbâwlna chu kan beisei anga rah ṭha a chhuah reng loh mai theih?

5 Bible chuan Pathian duh zâwng titu chu: “A thiltih apiang chu a hmuingîl zêl ang,” tiin a sawi a. (Sâm 1:3) Mahse, chu chu Jehova tâna kan thiltih zawng zawng chu kan duh angin a rawn ni vek ang tihna a ni lo. Keimahni leh mi dangte pawh ni se, mihring nun chu ṭhat famkim lohna avângin “buainaa khat a ni.” (Job. 14:1) Chu bâkah, min dodâltute chuan thu hril tawh lo tûra min khap beh chângte pawh a awm thei bawk. (1 Kor. 16:9; 1 Thes. 2:18) A nih chuan, Jehova’n kan thu hrilhna a hlawhtlin leh hlawhtlin loh chu engtin nge a teh? Chu zawhna chhânna hre tûra min ṭanpuitu Bible thu bul ṭhenkhat i lo ngaihtuah ang u.

Jehova chuan hmaichhanah emaw, lehkha thawnin emaw, phone-in emaw pawh ni se, kan thu hrilhna chu a ngaihlu (Paragraph 6-na en rawh)

6. Engtin nge Jehova’n kan rawngbâwl hlawhtlinna chu a teh?

6 Jehova chuan kan thawhrimna leh chhelna chu a hmu. Kan rawngbâwlnaa mite chhân lêt dân chu eng ang pawh ni se, ṭhahnemngai tak leh hmangaihna nei taka kan thawh chuan Jehova mithmuhah a hlawhtling a ni. Paula chuan: “In hnathawh leh a hming chunga hmangaihna in lantîr, mi thianghlimte rawng in lo bâwl, tûn thleng pawha in la bâwl cheu chu theihnghilh tûrin Pathian chu mi fel lo a ni si lo va,” tiin a ziak a. (Heb. 6:10) Jehova chuan kan thawhrimnain rah ṭha a chhuah lo a nih pawhin, chûng kan thawhrimna leh kan hmangaihna chu a hre reng a ni. Chuvângin, kan thawhrimna chu kan beisei anga rah ṭha a chhuak lo a nih pawhin, Paula’n Korinth khuaa mite hnêna: “In thawhrimna chu Lalpaah chuan a thlâwn ngai lo,” tia a sawi hi i tâna sawi angin i ngai thei a ni.—1 Kor. 15:58.

7. Tirhkoh Paula’n a rawngbâwlna a târ lan dân aṭangin nge nge kan zir theih?

7 Tirhkoh Paula chu khaw tam taka kohhran tharte dina, missionary hmingthang tak a ni a. Mahse, mi ṭhenkhatin Paula chu zirtîrtu ṭha lo anga an sawisêl khân, ani chuan Kristian ni tûra mi tam tak a ṭanpui dân chungchâng a sawi lo. Chu aiin, amah aia chungnung zâwk nia inchhâlte chu hnial thlain, ani chuan “thawh rimnaahte nasa lehzualin” ka thawk tiin a ziak a ni. (2 Kor. 11:23) Paula angin, kan thawhrimna leh chhelna chu Jehova tân a hlu tak zet tih hre reng ang che

8. Kan rawngbâwlna chungchângah eng nge kan hriat reng ang?

8 Kan rawngbâwlnain Jehova a tilâwm. Isua chuan zirtîr 70 te chu Lalram thuchah puang tûrin a tîr chhuak a, thu an hrilh zawh chuan, “lâwm takin an lo hâwng a.” An lâwmna chhan ber chu eng nge ni? Heti hian an sawi a ni: “Ramhuaite pawh i hming avângin kan thu thuin an awm,” tiin. Mahse, Isua chuan an ngaihtuah dân chu siam ṭhain heti hian a hrilh a ni: “Ramhuaite in thu thuin an awm avâng hian lâwm suh u; vâna in hming ziak a nih avângin lâwm zâwk rawh u,” tiin. (Lk. 10:17-20) Isua chuan an rawngbâwlnaah chutiang thiltawn mak danglam tak chu an tawng reng dâwn lo tih a hria a. Dik tak chuan, zirtîrte thusawi ngaithlatute zîngah mi eng zât nge Kristian rawn ni dâwn tih kan hre lo. Zirtîrte chuan an thil hlenchhuahah chauh ni lovin, chu aia pawimawh zâwk, theih tâwp an chhuahnaah Jehova a lâwm tih hriain an lâwm zâwk tûr a ni.

9. Galatia 6:7-9-a sawi angin, rawngbâwlnaa chhelna kan lantîr a nih chuan eng nge kan seng ang?

9 Rawngbâwlnaah kan chhel chuan, chatuana nunna kan hmu ang. Theih tâwp chhuaha chanchin ṭha kan hrilh a, mite kan zirtîr hian, kan nunah Pathian thlarau thianghlim hna kan thawhtîr avângin, “thlarau lama thehtu” kan ni bawk a ni. Mi chu Jehova hnêna inpumpêk zirtîr thar ni tûrin kan ṭanpui emaw, ṭanpui lo emaw pawh ni se, kan “ning,” a nih loh leh kan “chauh” loh chuan, Jehova tiam chatuan nunna chu kan chang ngei ang.—Galatia 6:7-9 chhiar rawh.

ENG ANG BEISEINA INAWM TAWK TAK NGE KAN NEIH ANG?

10. Kan rawngbâwlna mite an chhân lêt dâwn leh dâwn loh chu engah nge a innghah?

10 Chhân lêtna chu kan thu ngaithlatute thinlungah a innghat deuh ber. Isua’n lei chi hrang hranga buh chi theh a, lei chi khat chauhva rah ṭha chhuahna tehkhin thu a sawinaah chumi dikziah chu a hrilhfiah a. (Lk. 8:5-8) Ani chuan lei chi hrang hrang chu “Pathian thu” an thinlunga dawngsawngtu mi chi hrang hrang nên a khaikhin a. (Lk. 8:11-15) Buh chi thehtu angin, kan thu hrilh chu mite thinlunga ṭhang chho tûrin kan thunun thei lo. Kan mawhphurhna chu Lalram thuchah chi ṭha theh zawm zêl hi a ni a. Tirhkoh Paula sawi angin, an thawhrimna rah chhuah ang zêl ni lovin, ‘anmahni thawh rim ang zêlin mahni lâwmman an hmu ang.’—1 Kor. 3:8.

Nova chuan rinawm takin kum tam tak chhûng thu hril mah se, a chhûngkua tih loh, mi dang tu mahin a lawng sak chu an pui lo. Chuti chung pawhin, Nova chu Pathian thuâwihin a hlawhtling! (Paragraph 11-na en rawh)

11. Engvângin nge Nova chu “felna thu hriltu” hlawhtling tak a nih? (A kâwma milem en rawh.)

11 Chanchin tluanchhuakah, Jehova chhiahhlawh tam tak pawhin ngaithla duh lotute hnênah thu an hril ṭhîn a. Entîr nân, Nova chu kum sâwmbi eng emaw zât chhûng “felna thu hriltu” a ni a. (2 Pet. 2:5) Ani chuan a thu hrilh chu mite’n ṭha taka an chhân lêt a beisei ngei ang; mahse, Jehova’n chutiang chuan a thleng ang tih eng mah a sawi lo. Chu aiin, lawng tuk tûra Nova a hrilh khân: “Lawngah chuan i lût tûr a ni; nang i lût tûr a ni a, i fapate leh i nupui leh i fapate nupuite pawh i hnênah an lût ve tûr a ni,” tiin a hrilh a ni. (Gen. 6:18) Jehova’n Nova hnênah lawng len lam tûr a hrilh khân, mi tam tak awmna tûr a tel loh avângin, Nova chuan a thu hrilh chu mi tam takin an ngaithla lo vang tih a hre mai thei a. (Gen. 6:15) A hun a lo thlen chuan, chu khawvêl sual tak aṭanga Nova thu hrilh chhâng lêttu pakhat mah an awm lo. (Gen. 7:7) Jehova chuan Nova chu hlawhchham niin a thlîr em? Thlîr lo ve! Pathian Jehova mithmuhah chuan a thil phûtte rinawm taka a tih avângin, thu hriltu hlawhtling tak a ni.—Gen. 6:22.

12. Engtin nge zâwlnei Jeremia’n mite ngaihsak lohna leh dodâlna hmachhawn chung pawha hlimna a nei theih?

12 Zâwlnei Jeremia pawh mite ngaihsak lohna leh dodâlna hmachhawn chungin kum 40 chuang thu a hril a. Dodâltute ‘nilêng dem leh hmusit’ a hlawh avângin a mawhphurhna bânsan duh hial khawpin a lunghnual a ni. (Jer. 20:8, 9) Mahse, Jeremia chu a beidawng lo! Engin nge a thim zâwnga thlîrna hneh a, a rawngbâwlnaa hlimna nei leh tûra ṭanpui? Thil pahnih a ngaihven tlat vâng a ni. Pakhatna, Jeremia’n mite hnêna a hrilh Pathian thuchahah chuan ‘hun hnuhnûng tâwpa thilthleng tûr leh beiseina’ a tel a. (Jer. 29:11) Pahnihna, Jehova’n Jeremia chu A hming a puttîr a ni. (Jer. 15:16) Keini pawh he khawvêl thimah hian beiseina thuchah kan puang a, Jehova hming puin a Thuhretute kan ni. Chûng thil pawimawh tak pahnih chu kan ngaihven tlat chuan, mite chhân lêt dân chu eng ang pawh ni se, hlimna kan nei thei ang.

13. Marka 4:26-29-a chhinchhiah Isua tehkhin thu aṭangin eng nge kan zir?

13 Thlarau lam ṭhan chhohna chu zawi zawiin a thleng. Isua chuan chu thu dik chu buh chi thehtu muhîl tehkhin thu sawiin, a zirtîr a. (Marka 4:26-29 chhiar rawh.) Buh chi thehtu chuan buh chi a theh hnu chuan, buhte chu zawi zawiin an rawn ṭhang chho va, ani chuan buh chite rang taka ṭhang tûrin engmah tih theih a nei lo. Zirtîr siam rawngbâwlna rah chhuahte chu hun eng emaw a liam hnuah i hmu lo pawh a ni thei, zawi zawia ṭhang chho va, hmuh theih a nih loh avângin. Lo neitu chuan a buhte chu a duh anga ranga a ṭhantîr theih loh ang bawkin, kan Bible zirpuite chu kan duh anga ranga thlarau lama hmasâwn tûrin kan ti thei lo. Chuvângin, i beisei anga hma an sâwn chak lo a nih pawhin, lunghnual emaw, beidawng emaw mai suh. Lo enkawl angin, zirtîr siam rawngbâwlnaah pawh dawhtheihna neih a ngai a ni.—Jak. 5:7, 8.

14. Kan rawngbâwlna chu zawi zawiin a ṭhang chho mai thei tih eng entîrnain nge târ lang?

14 Bial ṭhenkhatah chuan, kan rawngbâwlna rah chhuahte chu kum eng emawti chhûngin a lang chhuak lo thei a. Kum 1959-a Canada rama Quebec * biala khaw pakhata reqular pioneer nia rawngbâwl tûra ruat, pian hmun unaunu pahnih Gladys-i leh Ruby Allen-i te thiltawn hi han ngaihtuah teh. Chuta mite chuan Thuhretute an biak chuan, an vêngte leh puithiamte’n an chunga an thiltih tûr an hlauh avângin, Unaunu pahnihte thu hrilh chu an ngaithla lo va. Unaunu Gladys-i chuan: “Ni khatah, dârkâr riat in tin kalin rawng kan bâwl a, tu mahin min ngaithla duh lo, chutiang chuan kum hnih chhûng thu kan hril! Mite chu an in chhûng aṭangin an rawn chhuak a, keimahni kan ni tih an hriat veleh, in chhûngah min luhsan leh ṭhîn. Mahse, kan beidawn lo,” tiin a sawi. A hnuah chuan, mite chu zawi zawiin an rawn ṭha chho va, ṭhenkhatin an ngaithla ṭan a. Tûnah chuan, chumi khuaah kohhran pahtum a awm tawh a ni.—Is. 60:22.

15. Korinth thawn khat 3:6, 7-nain zirtîr siam rawngbâwlna chungchâng eng nge min zirtîr?

15 Zirtîr siam rawngbâwlna hi a huhova thawh a ni. Mi pakhat baptisma chang tûra ṭanpui tûr chuan kohhran puma ṭanrual a ngai tia sawi ṭhin a ni a. (1 Korinth 3:6, 7 chhiar rawh.) Thuchhuahtu pakhat chuan ngaihventu pakhat hnênah tract emaw, magazine pakhat emaw a hnutchhiah a. Chu unaupa chuan chu pa hman huna a tlawh theih loh avângin, unaupa dang pakhat hnênah tlawhkîr tûrin ṭanpuina a dîl a. Chu thuchhuahtu chuan Bible zirna a ṭan thei a. Ani chuan an Bible zirnaa lo tel tûrin unau eng emaw zât a sâwm a, anni chuan chu zirlai chu kawng hrang hrangin an fuih ṭheuh a ni. Chu zirlai tlawhtu unau tinte chuan thutak chi chu tui leih tûrin an ṭanpui a. Chutiang chuan, Isua sawi angin, Bible zirlaiin baptisma a chan hunah amah ṭanpuitu unau zawng zawngte chu an hlim thei a ni.—Joh. 4:35-38.

16. Engvângin nge hrisêl lohna leh chak lohna avânga rawngbâwlnaa i tel kim theih loh hunah pawh hlimna i hmuh theih?

16 I hrisêl lohna vâng emaw, i chak tawh loh vâng emaw tûn hma angin chanchin ṭha hrilhnah i tel tam thei tawh lo va, mite i zirtîr thei tawh lo a nih chuan, engtin nge ni ang? Thlarau lam buh sengnaa theih tâwp i chhuah avângin i la hlim thei reng a ni. Lal Davida leh a mite’n an chhûngte leh an thil neihte Amalek sipai hote hnên aṭanga an chhanchhuah laia a thiltawn kha han ngaihtuah teh. A mi za hnihte chu hmêlmate bei thei tawh lo khawpa an chauh hle avângin, bungruate vêng tûrin an lo awm a. Chu indona an hneh hnu chuan, Davida’n râllâk thilte chu inzât ṭheuhva insem tûrin a hrilh a ni. (1 Sam. 30:21-25) Khawvêl pum huap zirtîr siam rawngbâwlna pawh chutiang chiah chu a ni a. Theih tâwp chhuahtu zawng zawngte chuan mi thar pakhatin Jehova a rawn hriat a, baptisma a chan apiangin hlimna an nei ṭheuh thei a ni.

17. Eng atân nge Jehova chunga kan lâwm ang?

17 Pathian Jehova’n hmangaihna nei taka kan rawngbâwlna a thlîr avângin kan lâwm hle a. Ani chuan kan mi mal thawhrimna rah chhuahte chu kan thunun thei lo tih a hria a ni. Mahse, kan ṭhahnemngaihna leh amah kan hmangaihzia a hriat avângin, mal min sâwm a ni. Chu bâkah, thu hrilh rawngbâwlnaa kan tihtheihte avânga hlimna hmuh theih dân pawh min zirtîr bawk. (Joh. 14:12) Kan beidawn loh chhûng chuan Pathian duhsakna kan dawng ang tih kan chiang thei!

HLA 67 “Thu Chu Hril Rawh”

^ par. 5 Mite’n Bible zir duhna an neih hian kan hlim a; zir duhna an neih loh hian kan hlim lo a ni. A nih leh, i Bible zirpui chuan hma a sâwn lo a nih chuan, engtin nge ni ang? A nih loh leh, baptisma chang khawpin mi tumah i la ṭanpui ngai lo a nih chuan, engtin nge ni ang? Chutiang a nih chuan, zirtîr siamnaah i hlawhchham tihna a ni ang em? He thuziakah hian, rawngbâwlnaa kan hlawhtlin theih chhan leh mite’n min ngaithla emaw, ngaithla lo emaw pawh ni se, hlimna kan hmuh theih dân sawiho a ni ang.

^ par. 14 Unaunu Gladys Allen-i nun kawng chanchin chu, Vênnainsâng (English) September 1, 2002 chhuaka “I Would Not Change a Thing!,” tihah en rawh.