CILONGESA 43
Keti Muzeye!
“Kesi tujuke mu kulinga byabibwa embwe.”—NGALA 6:9.
MWASO 68 Tukuneni mbuto ya Bumwene
BILI MUNO MU CILONGESA *
1. Twabezika bati ha kupwa tu Bakaleho ba Yehova?
TWABEZIKA manene ha kupwa tu Bakaleho ba Yehova. Ngeci, twapwa banu bendi, co tukamwesa ngwetu tu Bakaleho bendi mutukalingi cipangi ca kwambulula na kupwisa banu bandongesi. Tukabwahelela nga tunakwasa munu uje ali na ‘mbunge yaibwa ya kushaka kuyoya myaka yoshe’ apwe muka-Kilistu. (Vili 13:48, NWT) Tukalizibi ngwe mwalizibile Yesu uje ‘washulile na kujolela kwa sipilitu ya kujela’ omwo bandongesi bendi bamulekele byuma byabibwa bibaliwanene nabyo mu cipangi ca kwambulula.—Luka 10:1, 17, 21.
2. Twasa kumwesa bati ngwetu twamona cipangi ca kwambulula kupwa sa seho?
2 Twamona cipangi ca kwambulula kupwa ca seho manene. Kapositolo Paulu walekele Timateo ngwendi: “Linyunge yobe babenya, co lalo ilula bilongesa byobe.” Paulu wamulekele lalo ngwendi: “Omwo nga yobe ulinga byuma ebi, ukalyamena yobe babenya na baje bakakutolilila.” (1 Tima 4:16) Ngeci, cipangi ca kwambulula, cobola myonyo ya banu. ‘Tukalinyungu yetu babenya’ mwafwa tuli na kukundwiya Bumwene bwa Njambi. Twashaka kulinga byuma bije binena bumpau kuli Yehova na kumwesa ngwetu twakulahela muzimbu waubwa utukambulula. (Fili 1:27) Tukamwesa ngwetu ‘twilula bilongesa byetu’ mutukalibwahesela simbu kanda tuye na kwambulula na kulomba Yehova ngwetu atukwase.
3. Banu bamo batukambulwila muzimbu wa Bumwene bakalingi bati? Endekeni cakumwenako.
3 Nameme tweseka mutwasela mwoshe kwambulula muzimbu waubwa wa Bumwene, oloni banu babangi ba mu citingitingi citukambulwila banasa kubyana kutambula muzimbu utubambulwila. Tucisimutwiyeni hali ndolome Georg Lindal, uje wambulwilile mu lifuti lya Iceland likalyendi kushwa mu mwaka wa 1929 kutwala mu 1947. Wanene banu mabulu amangi manene, oloni na umo wahi watambwile busunga. Wasonekele ngwendi: “Banu bamo bakele na kulwisa busunga, oloni babangi kubashakele lika kutolilila.” Nameme munima ya kutumako bamishinali batundile ku Sikola ya Ngilyande anga kwetile myaka 9 asinoni banu bamo ba mu Iceland balikundike kuli Yehova na kubambwitika.
4. Tunasa kuliziba bati nga banu kubatambula muzimbu waubwa utubambulwila?
4 Kutwesi kuliziba mwamubwa nga banu batwambulwila kubatambula muzimbu waubwa. Tunasa kuliziba ngwe mwalizibile Paulu. Wazibile “busiwa bwakama manene, na kubinja kuje kukwesi kuhwa” omwo Bayunda babangi babyanene kukulahela ngwabo Yesu ikeye wapwile Mesiya ibakulahesele. (Loma 9:1-3) Muliziba bati nga munalifwiti kulilongesa na munu, co lalo munakele na kumulombelelako oloni kakolo ku sipilitu, co cisholoka lika ngwe munapande kulikela kulilongesa nendi? Batico nga kanda mucikwaseho laja munu akole ku sipilitu na kweta ha kumumbwitika, kuma munapande kulyana mulonga na kusinganyeka ngweni Yehova kabezikisile kulifwita kweni ndi? Muno mu cilongesa tukumbulula bihula bibali binatako: (1) Byuma muka byasa kumwesa ngwabyo tuli na kulinga mwamubwa cipangi ca kwambulula? (2) Byuma muka bitunapande kubandamena omwo twambulula?
BYUMA MUKA BIMWESA NGWABYO TULI NA KUPANGA MWAMUBWA CIPANGI CA KWAMBULULA?
5. Mwafwa bika simbu imo byuma bitukalingila Yehova kubyesi kwenda mutushakela?
5 Mbimbiliya inendeka hali munu muka-kulinga cizango ca Njambi ngwayo: “Abezika mu byoshe byalinga.” (Myaso 1:3) Oloni awa majwi kualumbununa ngwawo byoshe bitulingila Yehova byenda mutushakela. Buyoye bwetu ‘bwashula na tuyando,’ mwafwa kutwalumbunukile, co lalo tuli na kuyoya na banu ba kujeneka kulumbunuka. (Yombi 14:1) Kutundaho, baka-kutulwisa banasa kutwonowesa kwambulwila ku mbunga ha simbu yaindondo. (1 Koli 16:9; 1 Tesa 2:18) Oloni byuma muka bikalingisa Yehova amone ngwendi tuli na kulinga mwamubwa cipangi ca kwambulula? Tusimutwiyeni ha binangulo bya mu Mbimbiliya bimo bije bitukwasa tukumbulule eci cihula.
Yehova wamona cipangi cetu ca kwambulula kupwa ca seho nambe twambulwile ku njibo na njibo, kupangesa mukanda nambe kupangesa foni (Taleni palagilafu 6)
6. Bika bikalingisa Yehova amone ngwendi tuli na kulinga mwamubwa cipangi ca kwambulula?
6 Yehova akaka manene mbunge ku kukolesa kwetu na ku bipangi byetu. Yehova akamono ngwendi tuli na kulinga mwamubwa cipangi ca kwambulula nga tucizema na kucipanga na nzili nameme banu batambula muzimbu waubwa nambe embwe. Paulu wasonekele ngwendi: ‘Njambi kakele na kapenga, ngeci ebale bipangi byeni na cizemo cimunamwesa ku lizina lyendi omwo yeni mwakwasele baka-kukulahela, co mucili na kubakwasa.’ (Heve 6:10) Yehova akanuka cizemo cetu na bipangi byetu nameme kukwesi munu itunakala na kulilongesa nendi Mbimbiliya nete ha kumumbwitika. Ngeci, nameme banu bamwambulwila kubesi na kukola ku sipilitu, oloni majwi asonekele kapositolo Paulu kuli baka-Kolinte anamikundama. Wasonekele ngwendi: “Bipangi byeni muli na kupanga muli Mwene kubyesi na kuya mwangoco.”—1 Koli 15:58.
7. Bika bitulilongesa ku byuma byendekele kapositolo Paulu ha cipangi ca kwambulula calingile?
7 Kapositolo Paulu wapwile kamishinali wa kulitila, co washimbikile bikungulukilo mu binganda byabingi. Oloni omwo banu bamo bamulwisile na kwendeka ngwabo kapwile mulongesi wamubwa, Paulu kalishashele nambe kutumbula nambala ya banu bakwasele kupwa baka-Kilistu. Oloni wasonekele lika ngwendi: “Omwo njinaundangana manene.” (2 Koli 11:23) Ngwe mwa Paulu, tunapande kwanuka ngwetu Yehova akaka mbunge ku kukolesa kwetu na ku bipangi byetu.
8. Yehova akalizibi bati mutukapanga cipangi ca kwambulula?
8 Mutukalingi cipangi ca kwambulula tukazibisa Yehova kubwaha ku mbunge. Yesu watumine bandongesi bendi ba kupwa 70 mangana bakambulule muzimbu wa Bumwene, co ‘belukile na kujolela kwakama.’ Bika byabalingisile babwahelele? Balekele Yesu ngwabo: “Nameme minzinzime ya kujwala yatwononokele omwo twaishikile mu lizina lyobe.” Oloni Yesu wabanangwile ngwendi: “Kesi mujolele omwo minzinzime ya kujwala imyononoka embwe, oloni joleleni omwo mazina eni banawasoneka mwilu.” (Luka 10:17-20) Yesu wazibukile ngwendi simbu imo byuma binasa kujeneka kubendela bwino mu cipangi ca kwambulula. Kutuzibuka na kuzibuka indi banu bangai babakambulwilile baje bandongesi bapwile baka-Kilistu. Baje bandongesi kubapandele kubwahelela lika mwafwa ya banu babangi baje babatolilile embwe. Oloni bapandele kubwahelela mwafwa cipangi cibalingile cazibisile Yehova kubwaha ku mbunge.
9. Kwesekesa na mukanda wa Ngalatiya 6:7-9, bubwa muka butuwana nga tutwalelelaho kwambulula?
9 Nga tukolesa na kutwalelelaho kulinga cipangi ca kwambulula, co tukawana mwonyo wa myaka yoshe. Omwo tupanga cipangi ca kwambulula muzimbu waubwa na kulongesa, tuli na ‘kukuna mu lihya lya sipilitu’ mwafwa tutabesa sipilitu ya kujela ya Njambi itutwamenene. Nga tutwalelelaho kupanga cipangi ca kwambulula na ntwima, Yehova nakulahesa ngwendi akatwana mwonyo wa myaka yoshe nameme kukwesi munu itunakala na kulilongesa nendi Mbimbiliya ibanambwitika.—Tandeni Ngalatiya 6:7-9.
BYUMA MUKA BITUNAPANDE KUBANDAMENA OMWO TWAMBULULA?
10. Bika bikalingisa banu batambule nambe kubyana muzimbu waubwa utukabambulwila?
10 Banu bakatambula muzimbu waubwa nambe kuubyana kwesekesa na bimbunge byabo. Yesu wamwesele busunga bwei ñanda omwo watele cisimo ca munu uje wakubile bimbuto mu libu lya kuliseza-seza. Oloni mbuto ije yakunine mu libu lyalibwa ikeyo lika yemine bushuka. (Luka 8:5-8) Yesu wesekesele libu ku byuma bya kuliseza-seza bibakalingi banu mubakazibi muzimbu waubwa wa mu “lijwi lya Njambi.” (Luka 8:11-15) Ngwe mwa uje muka-kukuna kutwasa kulingisa mbuto ya Bumwene itunakunu mu bimbunge bya banu ime bushuka. Cipangi cetu capwa ca kutwalelelaho kukuna mbuto ya Bumwene. Kapositolo Paulu wendekele ngwendi, “Njambi akana cikandelela ku munu na munu ngwe ku bipangi byendi byanalingi” keti kwesekesa na byuma binatundumo.—1 Koli 3:8.
Nameme Nowa wambulwile ha myaka yaingi, oloni munakazi wendi na bana bendi na banakazi babo bakebo lika bakobelele mu bwato. Nameme ngoco, Nowa wononokele Njambi. (Taleni palagilafu 11)
11. Mwafwa bika Njambi wamwene ngwendi Nowa wapangele mwamubwa cipangi ca ‘kwambulula busunga’? (Taleni cikupulo cili ha liputa lya kulibanga.)
11 Banu bamo babambulwilile bangamba ba Yehova ba kusañulu kubatambwile muzimbu waubwa ubabambulwilile. Cakumwenako, Nowa “wambulwile busunga,” co hamo walingile ngoco ha myaka yaingi. (2 Petu 2:5) Twakulahela ngwetu Nowa wasinganyekele ngwendi banu batambula muzimbu wabambulwila, oloni Yehova kamulekele ngwendi balinga ngoco. Omwo wamulekele ngwendi ashonge bwato, Njambi wendekele ngwendi: “Ukakobela mu bwato, yobe na munakazi wobe, na bana bobe ba banalume, na banakazi babo.” (Kusha 6:18) Co lalo, omwo Njambi walekele Nowa habwapandele kupwa bwato, hamo Nowa wanangukile ngwendi banu babangi kubatolilila ku muzimbu wabambulwila. (Kusha 6:15) Ngwe mutuzibukila, na umo wahi watolilile ku muzimbu wambulwile Nowa. (Kusha 7:7) Kuma Yehova wamwene ngwendi Nowa wonowele cipangi camwanene ndi? Embwe. Njambi wamwene ngwendi Nowa walingile mwamubwa cipangi ca kwambulula mwafwa walingile byoshe byamushikile.—Kusha 6:22.
12. Bika byakwasele kapolofweto Njelemiya atwaleleleho kwambulula mu kubwahelela nameme banu bakele na kumulwisa, co bamo kubakele na kumutolilila?
12 Kapolofweto Njelemiya nendi wambulwile ha myaka yaingi oloni banu kubakele na kutolilila, co bamo bakele na kumulwisa. Wazeyele, co washakele kwecela cipangi camwanene Njambi mwafwa banu bakele na ‘kumushendumuna na kumujola.’ (Njele 20:8, 9) Oloni Njelemiya kalikelele kulinga cije cipangi. Bika byamukwase atwaleleleho kupanga cipangi ca kwambulula mu kubwahelela? Wakele manene mbunge ku byuma bibali bya seho. Ca kulibanga, muzimbu wa kutunda kuli Njambi wambulwile Njelemiya wakwasele banu bakale na lilabelelo. (Njele 29:11) Ca mu cibali, Yehova ikeye wamwanene cije cipangi. (Njele 15:16) Netu tuli na kwambulula muzimbu uje ukwasa banu bakale na lilabelelo, co lalo twapwa Bakaleho ba Yehova. Nga twaka manene mbunge ku byuma bibali bitunasimutwiya, co tutwalelelaho kwambulula mu kubwahelela nameme banu kubatambula muzimbu utubambulwila.
13. Bika bitulilongesa ku cisimo ca Yesu cije cili ku mukanda wa Mako 4:26-29?
13 Banu bakakolo ku sipilitu kamandondo-kamandondo. Yesu wamwesele busunga wei ñanda omwo watele cisimo ca muka-kukuba uje walalele tulo. (Tandeni Mako 4:26-29.) Bimbuto byakunine byakolele kamandondo-kamandondo, co keti ikeye wabilingisile bikole. Mu ngila imolika, kunasa kwita simbu yailaha asinoni munu imukalilongesa nendi Mbimbiliya ashangumuke kupangesa byali na kulilongesa. Ndimi kasa kulingisa bimbuto byanakunu bikole bwasi ngwe mwashakela. Mu ngila imo lika, netu kutwasa kulingisa banu batukalilongesa nabo Mbimbiliya bakole bwasi ku sipilitu ngwe mutushakela. Ngeci, keti muzeye nga munu imukalilongesa nendi kakolo bwasi ku sipilitu. Ngwe mwa ndimi, cipangi ca kupwisa banu bandongesi catonda tukale na mbunge ya kubandamena.—Yako 5:7, 8.
14. Cakumwenako muka cije cimwesa ngwaco kunasa kwita simbu asinoni banu bashangumuke kutolilila ku muzimbu waubwa?
14 Mu mitambela imo munasa kwambulwilamo ha myaka yaingi asinoni kuwaniwe munu alikundika kuli Yehova na kumumbwitika. Tusimutwiyeni hali ndokazi Gladys na ndokazi Ruby Allen, baje bapwile munu na shongo yendi. Aba bandokazi babatumine kukalinga cipangi ca bupainiya bwa simbu yoshe mu mbongi imo ya mu pulovinsi ya Quebec ku Canada mu 1959. * Banu ba muje mu mutambela bakele na kutewa ngwabo banu babatunga nabo nambe bakulunu ba Katolika babashendumuna. Ngeci, kubakele na kutambula muzimbu waubwa. Gladys wendekele ngwendi: “Twakele na kwendela ku njubo na njubo ha maola 8 ha litangwa na litangwa ha myaka ibali. Oloni ha myaka yoshe eyi wahi watutambwile. Mutwakele na kweta ha binjibo bya banu, bakele na kushumbila lika ku bikolo, co nga bamona ngwabo yetu, beluka mukati. Oloni kutwazeyele.” Mu kwita kwa simbu, banu batengulwile bimbunge byabo, co bashangumukile kutolilila ku muzimbu waubwa. Ha simbu ino omu mu mbongi muli bikungulukilo bitatu.—Isaya 60:22.
15. Mukanda wa 1 Kolinte 3:6, 7 utulongesa bika ha cipangi ca kukwasa munu apwe ndongesi?
15 Banu babangi banapande kupangela hamo asina bakwase munu kupwa ndongesi. Bandolome na bandokazi mu cikungulukilo banapande kupangela hamo asina base kukwasa munu bamumbwitike. (Tandeni 1 Kolinte 3:6, 7.) Cakumwenako, muka-kwambulula nasa kwana munu tilakiti nambe magazini. Oloni ou muka-kwambulula, onowa kwilukilako, co alomba mukwabo muka-kwambulula ngwendi elukileko. Co uje muka-kwambulula akashangumuka kulilongesa na uje munu Mbimbiliya. Mu kwita kwa simbu uje muka-kwambulula alanya bandolome na bandokazi ba kuliseza-seza ku cilongesa ca Mbimbiliya, co baje baka-kwambulula bashongangeya uje acililongesa Mbimbiliya mu bingila bya kuliseza-seza. Co muka-kwambulula na muka-kwambulula yaliwana nendi uje acililongesa Mbimbiliya amukwasa akole ku sipilitu. Ngeci, muka-kukuna na muka-kuteja boshe babwahelela ngwe mwendekele Yesu.—Yowa 4:35-38.
16. Mwafwa bika munapande kutwalelelaho kupanga cipangi ca kwambulula mu kubwahelela nameme kumwasa kulinga byabingi mwafwa ya bukulukazi nambe kubinja?
16 Hamo ha simbu ino kumwesi na kupanga cipangi ca kwambulula na kulongesa ngwe mumwakele na kucipangela mwafwa ya kubinja nambe bukulukazi. Nameme ngoco mwasa kutwalelelaho kupwa ba kubwahelela mwafwa ya byuma bimuli na kulinga mu cipangi ca kwambulula ha simbu ino. Tucisimutwiyeni ha byuma byalingiwile omwo Mwene Ndabiti na banu bendi baile na kupatula binaanga byabo na byuma bibafungulwile Baamaleke. Banalume ba kweta ku 200 bajukile manene, co kubasele kuya na kulwa. Ngeci, basalele mangana banyunge bitenga. Mubakahyanene ku nzita, Ndabiti washikile ngwendi baje baile ku nzita balipangele byuma bibakafungulwile kupwisa hamo na baje bakele na kunyunga bitenga. (1 Samwe 30:21-25) Eyi ñanda itulongesa bika ha cipangi ca kupwisa banu bandongesi? Nga munu alikundika kuli Yehova na kumumbwitika, co boshe baje banesekele mubanaselele mwoshe kumukwasa babwahelela.
17. Mwafwa bika tunapande kukandelela kuli Yehova?
17 Twakandelela manene kuli Yehova Njambi yetu wa cizemo uje ali na kumona bipangi bituli na kumulingila kupwa bya seho. Azibuka ngwendi kutwasa kusindiya banu bashangumuke kumupangela. Nameme ngoco, akamono kulifwita kwetu nomwo mutwamuzemena, co akatwana cikandelela. Ali na kutukwasa lalo tuzibuke bitunapande kulinga mangana tubwahelele mwafwa ya byuma bitwasa kulinga mu cipangi ca kwambulula. (Yowa 14:12) Ngeci, twasa kukulahela ngwetu tuzibisa Njambi kubwaha nga tutwalelelaho kupanga cipangi ca kwambulula mutwasela mwoshe.
MWASO 67 “Ambulula Lijwi”
^ par. 5 Tukabwahelela nga banu batwambulwila batambula muzimbu waubwa, oloni tukalizibi kubihya nga kubautambula. Muliziba bati nga munu imukalilongesa nendi Mbimbiliya kesi na kukola ku sipilitu? Batico nga kanda mucikwaseho laja munu akole ku sipilitu na kweta ha kumumbwitika, kuma munapande kuliziba ngweni munonowa cipangi ca kupwisa banu bandongesi ndi? Muno mu cilongesa, tusimutwiya byuma bitukwasa tupange cipangi ca kwambulula mu kubwahelela nameme banu batambula muzimbu waubwa nambe embwe.
^ par. 14 Taleni muzimbu wa mu kuyoya wa ndokazi Gladys Allen wa mutwe wa “Ne Ni Si Ke Na Cinca Se Siñwi!” mu Kaposhi ka Kukengela ka Silozi ka September 1, 2002.
