Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 43

Tanukokanga!

Tanukokanga!

“Biinyi byabya tatukookanga mu kukita kwa bi buwa.”​—Nga. 6:9, Kilombeeno Kipya 2014.

LOONO 68 Tukuneeyi mbyo ya Bufumu

KY’ABAKUILA MUANKA *

1. Muloo kinyi na kinemo biatudi nabio?

TUINA muloo na kinemo kia kuikala bu ba Temue ba Yehowa! Tuibatuale eshina dy’Efile Mukulu na tuina nshalelo muipushene na dino eshina, nsaa yatulungula mukandu wi buwa na kuikasha bantu bu balongi. Atuikala na muloo nsaa yatukuasha muntu kampanda ena eshimba “dilulame bua kupeta muwa wa ikalaika” buadia kuikala muina Kidishitu. (Bik. 13:48, NWT) Atuipusha anka bu bibapushishe Yesu, badi “musepeele mu kikudi” nsaa ibalukile balongi baye na bipeta bia mianda i buwa ibabadi bakamone mu mudimo wa bulungudi.​—Luk. 10:1, 17, 21.

2. Tuikulesha naminyi’shi mudimo wa bulungidi wi na muulo ukata kuatudi?

2 Mudimo wa bulungudi wi na muulo ukata kuatudi. Mpoolo Mutumibua badi mulungule Timote’shi: “Dimuka p’abikutala obe nabeene na bulambukishi bwobe.” Mpoolo alombasha dingi’shi: “Pa kukita byaabya biinyibiinyi, ngi pookeepaasha obe nabeene mpaa naa bano abakuteemesha.” (1 Tim. 4:16) Bulungudi buetu abupasha mmuwa. Abitungu tudimukie atue banabene muanda tui bana ba Bufumu bu’Efile Mukulu. Abitungu efuku dioso tuikale na bikitshino abitumbisha Yehowa na bipushene na mukandu wi buwa wa tukuete kulongiesha. (Fid. 1:27) Atulesha’shi atudimuka atue banabene na malongiesha etu pakuilumbula kalolo, nsaa yatuende mu mudimo wa bulungudi na kuikala atutekie miabi ya Yehowa kumpala kua kulungula bangi mukandu wi buwa.

3. Mbipeta kinyi biatudi mbalombene kupeta mu mukandu wi buwa wa Bufumu? Tusha kileshesho.

3 Sunga tuekitshisha bua kulungula bangi mukandu wi buwa, pangi bangi bantu ba mu terituare etu be kupela kutemesha mukandu wi buwa wa Bufumu. Tubadeyi kutala kileshesho kia mukuetu mulume Georg Lindal, badi mulungule mukandu wi buwa bupenka mu Islande kubanga mu 1929 nyaa na mu 1947. Badi muabile bantu mikanda binunu na binunu, anka takui muntu bekele bu Temue a Yehowa su ngumune. Bafundile’shi: “Bangi abadi bashikue mukandu wi buwa wa mu Bible, anka be bungi tababadi abepaana ku wanka.” Ungi musionere bakatukile ku Galaade bafikile bua kutamisha mudimo wa bulungudi, kunyima kua bingi bipua kitema bangi bena Islande abadi belambule kui Yehowa abo banabene na kubatshishibua. *

4. Tui kupusha naminyi nsaa i bantu tabakumina kutemesha mukandu wi buwa?

4 Atuikalaa batshoboloke su bantu tabakumina kulonga Bible. Tui balombene kupusha nka bibapushishe Mpoolo baadi mupete “kinyongwa kikata na kushiidik’eshimba” mwanda wa’shi bena Yuda boso babadi bapele kukumiina Yesu bu Mesiya mulayibue. (Lom. 9:1-3) Bikuikala naminyi su wekitshisha ngofu na wele nteko pabitale mulongi obe a Bible, anka aye tende kumpala mu kikudi, na dingi balekie kuikala na lukalo lua kulonga? Sunga’shi bi kuikala naminyi su tokuashishe namu muntu kampanda afika mu kubatshishibua. We kuinyongola pangi na kunangushena’shi Yehowa ta muelele mudimo obe wa bulungudi miabi. Mu uno muisambo, atukatusha ngalulo ku ino nkonko ibidi: (1) Nkinyi akilesha’shi mudimo wetu wa bulungudi aukitshibua kalolo? (2) Atutengiela kinyi nsaa yatulungula bangi mukandu wi buwa?

NKINYI AKILESHA’SHI MUDIMO WETU WA BULUNGUDI AUKITSHIBUA KALOLO?

5. Buakinyi mudimo wetu bua Yehowa tautusha nka bipeta biatutengielaa?

5 Bible amba’shi yawa akitshi kikiebe ki’eshimba dy’Efile Mukulu: “Byoso by’akitshi abimuîlâ’nka kumpala.” (Mis. 1:3, EEM) Sunga mbiabia, bino tabilesha’shi bioso biatukitshi bua Yehowa abikitshika nka muyile biatukumina nya. Nshalelo a bantu “muule mbaa na nkalakashi” muanda wa kukutua kupuidika​—atue boso mpa na a bangi. (Yob. 14:1) Biabia, beshikuanyi netu be kutompa ingi nsaa kuitukutshishua kulungula mukandu wi buwa pa kiubishi. (1 Kod. 16:9; 1 Tes. 2:18) Yehowa atala su tubakitshi mudimo wetu wa bulungudi kalolo su? Tutaleyi angi mayi a kulonda e mu Bible alombene kuitukuasha buatudia kualula ku ingi nkonko.

Yehowa ataa mudimo wetu na muloo, nsaa yatuimonena na muntu bua kumulungula mukandu wi buwa, sunga patulungula kubukuashi bua ku funda mikanda sunga ku telefone (Tala kikoso 6)

6. Mushindo kinyi aumonaa Yehowa’shi tukuete kukita mudimo waye kalolo?

6 Yehowa atala kuikitshisha kuetu na kunyingila kuetu. Yehowa asankila mudimo wetu, nsaa yatulungula mukandu wi buwa na katshintshi muanda tui bamufule sunga bantu bakutua kui tutemesha. Mpoolo bafundile’shi: “Mwanda Efile Mukulu mmululame tammulombene kuluba kyanudi bakite, na kifulo kyanudi baleeshe bw’eshina dyaaye pa kwipaana ku mufubo wa bantu b’efile kukala na binobino dimo.” (Eb. 6:10) Yehowa atentekiesha kuikitshisha kuetu na kifulo kietu, sunga kuikitshisha kuetu kuakutua kutusha bipeta bi buwa. Biabia, obe nabene we mulombene kutumikila mianda ibabafundiile bena Kodinda kui Mpoolo bambile’shi: “Ukayi’shi kufumbakeena kwenu kwa mufubo wa Muanana, ta nkwabisumbanga nya.” sunga byekala’shi kwikitshisha kwenu ta kutushe bipeta byanutungielanga​—1 Kod. 15:58.

7. Bibadi biakule Mpoolo mutumibua pabitale mudimo waye abitulongiesha kinyi?

7 Mpoolo mutumibua baadi misionere e buwa ngofu baadi mutushe tukongye tupia mu bibundi bi bungi. Nsaa ibabadi abakula Mpoolo mianda i bubi bamuambanga’shi ta mulongieshi e buwa, aye namu tabadi muakule buungi bua bantu babadi mukuashe bua kufika bena Kidishitu nya. Badi mupele bioso bibadi abiakula baba babadi abepikena naye’shi abo mbamukile, na bafundile’shi: “Ami ne mukishekishe mu mifubo ikile bungi.” (2 Kod. 11:23) Nka bu Mpoolo, tutentekiesheyi’shi kintu kina muulo ku meso kua Yehowa nkuikitshisha kwetu na kunyingila kwetu.

8. Nkinyi akitungu’shi tutentekeshe pabitale mudimo wetu wa bulungudi?

8 Mudimo wetu wa bulungudi ausankisha Yehowa. Yesu batumine balongi 70 bua kulungula mukandu wa Bufumu, na kufudilo kua mudimo wabo wa bulungudi “babaalukiile na muloo.” Nkinyi kibadi bu nsulo ya muloo wabo? Babaluluile’shi: “Mwanana mpaa na bikudi bibubi mbiitukookyele mwishina dyobe.” Anka, Yesu bashintuluile mweneno abo a mianda ebalungula’shi: “Tanusepeelanga pa mwanda wa’shi bikudi mbiinukookyele, anka sepeelayi bwa pee mashina eenu ngafundwe mwiyilu.” (Luk. 10:17-20) Yesu badi muukie’shi ta babadi na kiukilo kibungi bua mudimo wa bulungudi nya. Anka, tatuuku bungi bua bantu babadi batemeshe mukandu wa balongi babafikile bu bena Kidishitu. Balongi tababadi na lukalo lua kuikala na muloo bua mudimo ubabadi bakite nya, kibadi na muulo ukata nkuuka’shi Yehowa kuete kusankila kuikitshisha kuabo.

9. Muyile Bena-Ngalatea 6:7-9, kinyi kiatukapete su tubanyingila mu mudimo wa bulungudi?

9 Su tubanyingila mu mudimo wetu wa bulungudi a tukapete muwa wa ikalaika. Su atudimi na kukuna ntete ya binyibinyi bua Bufumu, atuikala dingi “atukunu bua kikudi” p’atue kutadila kikudi kiselele ki’Efile Mukulu, kifube mu muwa wetu. Nsaa “yatukutua kukooka” sunga kubofula Yehowa etushinkamisha’shi aketupa muwa wa ikalaika, Yehowa muitulee muwa wa ikalaika kushi pa muanda wa’shi tuibakuashe muntu kampanda mpa na kulubatshisho.​—Badika Bena-Ngalatea 6:7-9.

NKINYI KIATUTENGIELA NSAA YATULUNGULA BANGI MUKANDU WI BUWA?

10. Mbuakinyi bangi abatemesha nsaa yatuibalungula mukandu wi buwa, anka bangi abapele kutemesha?

10 Abikitshika muyile mashimba a bantu abetutemesha. Yesu badi mupatuule bia binyibinyi kukila ku kileshesho kia ntete ibadi ipone mu nsenga ilekenelekene, alesha’shi anka yaya ibadi ipone mu nsenga i buwa nyi ibadi itushe bikuba. (Luk. 8:5-8) Yesu bakuile’shi ino nsenga ilekenelekene, ayilesha mushindo wi mashimba elekenelekene a bantu biabakumina “Eyi di’Efile Mukulu.” (Luk. 8:11-15) Anka bu muminyi a mbyo, biabia tatui balombene kubadika bipeta abitusha mudimo wetu nya, bino abikitshika muyile mashimba a baba abetutemesha. Bushito buatudi nabo mbua kutungunuka na kukuna ntete ya mukandu wi buwa wa Bufumu. Nka bu abiakula Mpoolo mutumibua “muntu ooso akapete bweedi bwaye mupuunda mufubo waye’ye nabene,kushi muyile bipeta bia mudimo waye.​—1 Kod. 3:8, Kilombeeno Kipya 2014.

Sunga Nowa baadi mulungule na lulamato looso munda mua bipua bibungi, takui muntu batuelele naye mu buato, anka penda mukashi aye, bana baye balume na bakashi baabo nyi babatuelele mu buato. Sunga mbiabia, Nowa badi mukookiele Efile Mukulu aye nkukita mudimo ubamupeele! (Tala kikoso 11)

11. Buakinyi Nowa badi mobeshe bu “mulungudi a kululama”? (Tala kifuatulo ki kipusu.)

11 Ba Temue ba Yehowa ba kala babadi abalungula mukandu wi buwa kui bantu babadi abapele kui batemesha. Bu kileshesho, Nowa badi “mulungudi a kululama,” munda mua bipua makumi ananka sunga makumi atano. (2 Mp. 2:5, Kilombeeno Kipya 2014) Kushi mpaka, badi mukulupile’shi bangi abakumina ku mukandu waye, anka Yehowa tabadi muakule’shi bino abikitshika nya. Anka Efile Mukulu pabalunguile Nowa bua kuibaka buato bambile’shi: “Twela mu bwato obe na baana boobe, mukashi oobe na bakashi ba baana boobe.” (Kib. 6:18) Nsaa ibadi Yehowa mulungule Nowa bukata bua buato buadia kupua, Nowa tabadi mushinkamishe’shi bantu be bungi abamutemesha muanda mu buato tamubadi mbalo ikata. (Kib. 6:15) Takubadi muntu su ngumune a mu kiakia kipungo kia bantu batomboshi badi mukumine ku mukandu wa Nowa nya. (Kib. 7:7) Yehowa bamuene Nowa bu muntu shi mulungule mukandu wi buwa kalolo su? Nya nta mukite biabia nya! Ku meso kua Yehowa Nowa badi mobeshe kulungula mukandu wi buwa, muanda badi na lulamato na badi mukite nka kioso bibabamulunguile kui Yehowa.​—Kib. 6:22.

12. Yelemiya badi mupete muloo mu mudimo waye wa bulungudi sunga bibadi mupete kubinguabingua naminyi?

12 Yelemiya badi mulungule mukandu wi buwa munda a bipua bikile pa makumi ananka, anka bantu nta mbamutemeshe. Na dingi babadi abamubingabinga “pa mwanda wa kukayibwa na kunsengibwa” badi mutshoboloke bua beshikuanyi naye na badi mukiebe kuleka mudimo wa bu mutemuki. (Yel. 20:8, 9) Anka Yelemiya ntamukokie nya! Kinyi kibadi kimupe ngobesha ya kukambila bino binangu bi bubi na kupetuula muloo dingi mu mudimo waye wa bulungudi? Badi muimene ku mianda ibidi i na muulo. Wa kumpala, mukandu wa Efile Mukulu ubadi Yelemiya alungula bantu ubadi ulombene kuibapa “lukulupilo bua mafuku aafiki.” (Yel. 29:11, EEM) Wa kabidi, Yehowa badi musangule Yelemiya buadia kumuakuila na kulungula bantu mukandu waye. (Yel. 15:16) Natue namu, tukuete kutuadila bantu mukandu wa lukulupilo na tui batuale eshina dia Yehowa bu ba Temue baye. Patutulu binangu bietu ku ino mianda ibidi i na muulo atupete muloo pabitale abialuula bantu ku mukandu wi buwa.

13. Nkinyi kibatulongiela ku lukindi lua Yesu lui mu Maako 4:26-29?

13 Abiataa mafuku e bungi bua’shi muntu atamishe lukumino. Yesu balongieshe bino bia binyibinyi mu lukindi lua muminyi a mbyo sha luleengu. (Badika Maako 4:26-29.) Bikuba bia kuikitshisha kua muminyi a mbyo abikula kapelakapela na nta mulombene kukita kintu su kimune bua kuibikusha bukidibukidi nya. Nobe naamu we mulombene kutengiela mafuku kumpala kua’shi mulongi obe a Bible atumikile mianda yakuete kulonga. Kidime nta mulombene kusukuma mitshi yaye ya kunu buayidia kukula pa bukopo nya, na atue namu ta tuibalombene kusukuma lukumino lua mulongi etu a Bible bua’shi lutame lubilolubilo bu bia tukumina nya. Tatutshobolokanga sunga kukoka su mulongi etu a Bible tende kumpala bu biatutengielanga nya. Nka bu kidime, kuikasha bantu bu balongi akutungu kuikala na luishinko.​—Shak. 5:7, 8.

14. Kileshesho kinyi akilesha’shi mbilombene kuata mafuku ebungi kumpala kua’shi bantu babangie kui tutemesha?

14 Mu angi ma teritoire, abiata bipua bi bungi kumpala kua’shi muntu abatshishibue. Tubande kutala kileshesho kia mukuetu Gladys na Ruby Allen bakuetu bakashi bababadi batume bu ba mbala-mashinda ba mieshi yoso mu province a Canada mu Quebec * mu 1959. Bu bibadi bena kibundi na moo na bukitshishi bua kipuilo kia katolique, bantu abadi abapele kutemesha mukandu wa Bufumu. Gladys akula dingi’shi: “Tubadi atuende ku nshibo na nshibo nsaa muanda kuifuku munda mua bipua bibidi, kadi kushi kumona muntu su ngumune etualula sunga kuitushituila ku kibelo! Nsaa ibatudi atufiki ku kibelo su bantu abafungula abamono’shi natue babaadi abalukila kushi kuitualula. Anka tatui bakokie.” Biabia kunyima kua mafuku, muikelo wa bantu ubadi ushintulukie na mu teritoire muatuka bipeta bi bungi bi buwa. Binobino mu kiakia kibundi mui tunkongie tusatu.​—Yesh. 60:22.

15. Pabitale mudimo wa kuikasha bantu bu balongi nkinyi akitulongiesha 1 Bena-Kodinda 3:6, 7?

15 Kuikasha muntu bu mulongi mudimo wa bantu be bungi. Muntu oso e mu kakongye mulombene kukuatshishena bua kukuasha muntu bua’shi abatshishibue. (Badika 1 Bena-Kodinda 3:6, 7.) Mulungudi apa muntu balesha lukalo trakte sunga jurnale. Mukuetu e kusangana’shi programe aye t’amupa nsaa ya kualukila yawa muntu balesha lukalo, biabia mulombene kuteka ungi mulungudi buadia kuenda mu nkatala yawa muntu. Yawa mulungudi ekuikala na mushindo wa kubanga kulonga naye Bible. Yawa mulungudi namu ku luaye lupese ayitanyina bakuetu balume na bakashi buabadia kulonga naye, na muntu oso akuabadi, anyingisha yawa mulongi mu mishindo ilekene. Mukuetu mulume sunga mukashi pa fumankana na yawa mulongi amukuasha buadia kutamisha lukumino luaye. Yaya nsaa, baba boso abekalanga abekitshisha bua kukuasha yawa muntu mbalombene kuikala na muloo nsaa ya batshishibua.​—Yo. 4:35-38.

16. Buakinyi we mulombene kuikala na muloo mu mudimo wa bulungudi sunga wekala na maladi sunga kukutua mbidi bukome?

16 Bikuikala naminyi su maladi na kukutua kua mbidi bukome ta bikukuasha’nyi biodia kulungula mukandu wi buwa bu biuekalanga okitshi kumpala? We mulombene kutungunuka na kuikala na muloo muanda biabia biokuete kulungula abikuatshishena mudimo wa mu nsenga ishama. Tubande kutala kileshesho kia Mfumu Davide nsaa ibadi aye na bantu baye bende bua kukalua ngoshi bua bifuko na bintu biabo bibabadi baate kui bena Amaleke. Bana balume nkama ibidi babadi bakokie ngofu tababadi biakulua ngoshi nya, nyi abo nkushala kunyima bua kulama mabofu abo. Kunyima kua Davide na bantu baye kutshokola ngoshi na kunyenga bintu bia beshikuanyi, badi mutume eyi’shi baba basalayi balue ngoshi na baba babadi bashale bua kulama mabofu beabishene bintu nka mu mushindo umune. (1 Sam. 30:21-25) Bi mumune na mudimo wetu wa kuikasha bantu bu balongi mu nsenga ishama. We mulombene kukutua ngobesha ya kukita bi bungi mu mudimo wa bulungudi bu biokitanga nkumpala anka we kukita muyile ngobesha yobe, na we mulombene kutungunuka na kuikala na muloo nsaa yoso pokuasha muntu mupia umune buadia kuuka Yehowa na buadia kubatshishibua.

17. Buakinyi tui kutumbula Yehowa?

17 Atutumbula Yehowa bua kifulo na mueneno e buwa adi naye bua mudimo watumukitshina. Auku’shi ta tui balombene kutakula bantu pa bukopo bua’shi betutemeshe sunga buashi babangie ku mulanguila. Sunga mbiabia kuete kumona mushindo wa tuikitshisha bua kumufubila, na mushindo watudi bamufule, n’aye namu etupa efuto. Kuete kuitulongiesha dingi mushindo watudia kupeta muloo pabitale biatudia kukita mu mudimo wa bulungudi. (Yo. 14:12) Tui balombene kushinkamisha’shi Efile Mukulu aketukumina su tuatungunuka na kufuba kushi kukooka!

LOONO 67 “Lungula Eyi”

^ par. 5 Atuikala na muloo su bantu abakumina mukandu wi buwa kushi lukalakashi, anka abituinyonshaa su t’abakumina. Bikuikala naminyi su mulongi obe a Bible okwete kukwasha tende kumpala mu mianda ya mu kikudi? Sunga’shi bikuikala naminyi su tokuashishe namu muntu abatshishibua? We kuamba’shi ntanguuku biakuikasha bantu bu balongi su? Mu uno muisambo, atukamo mushindo wa kobesha mu mudimo wetu na bia kushaala na muloo nsaa ayitutemesha bantu sunga kukutua kui tutemesha.

^ par. 14 Tala nshalelo a Gladys Allen mu Kitenta kya Mulami kia mu le 1/9/2002 pa mbalo ifunde’shi, Je ne changerais rien !mu fualanse.