1. Tuli ni nsaansa kabili tuli twaitoneena juu ya ki?

TULI ni nsaansa ikata kabili tuli twaitoneena kuya twali Bakasininkizia Bakue Yehova! Tuli bantu bakue Yehova, kabili tuli twalangilila nangue tuli Bakasininkizia Bakue kupitila kusimikila bange ni kubasambilizia palwakue. Tuli twaunvua nsaansa musita utuli twakwasia baalia bali ni mitima iiteaniizie eevi kubatiziiwa. (Miil Bat. 13:48) Tuli twaiunvua nga vyaaiunvuile Yesu. Musita basambi bakue lubaamubuilile bintu biweeme bibaaimweneene mu miilo ya kusimikila, Yesu “waaizuziiziwe nsaansa na mupasi utakatiifu.”​—Luk. 10:1, 17, 21, NWT.

2. Kunti twalangilila siani nangue tutweme miilo ya kusimikila twafiniizie?

² Tutweme miilo yeetu ya kusimikila twafiniizie. Mutumua Paulo waamusokele eevi Timoteo: “Ilabukile pamo ni kulabukila masambilizio obe.” Paulo waaongeziizie eevi: “Kine wabikita, teukeepususia sie we muine, inzi waakapusuka pamo ni baalia bali bakutuilizia.” (1 Tim. 4:16) Pakaako, bukose bwa bantu buli mu buavia. Tuli twasaangua twailabukiile paantu tuli bekazi ba Bukolo bwakue Leeza. Lyonse tuli twatona kukita bintu mu nzila ili kumuleetela Yehova bulumba kabili mu nzila ipateene ni mpunda iweeme ituli twasimikila. (Baf. 1:27) Tuli twalangilila nangue ‘tulabukiile masambilizio etu,’ kupitila kuteania buino miilo ya kusimikila ni kuloomba mpaalo yakue Yehova ntaanzi ya kusimikila bange.

3. Eba, kila muntu kunti watona mpunda ya Bukolo? Leeta mufuano.

³ Ata musita utuli twaikwinda eevi kusimikila bange, bantu bengi mu kazonga kunti baya bakaana kutuilizia mpunda iweeme. Mona mufuano wakue Lupua Georg Lindal, waasimikiile wali bunke mu tuzonga paleepale twa mu kyalo kya Islande kutendekela mu 1929 mpaka mu 1947. Waakasaniizie maelufu a bitabu; inzi, te kuli ata umo waalukile Kasininkizia Wakue Yehova. Waaleembele eevi: “Bamo, bali mukupinga mpunda ya Bibilia, inzi bengi pakati kaabo te batonenesie.” Bamisionere baafumine ku masomo a Gileadi, baaile kwenka kooko eevi kukwasia miilo ya kusimikila. Ni beene, baapuile miaka ingi bali mukusimikila,  inzi, bila kupata bantu bengi batonene. Kupuako, kisia miaka kenda, bantu bamo ba mu Islande baaipeele kuli Yehova ni kubatiziiwa. *

4. Kunti twaiunvua siani kine bantu bakaana kwitabila mpunda iweeme?

⁴ Tuli twatioka mutima kine bantu bakaana kusambilila Bibilia. Kunti twaiunvua nga vyaaiunvuile mutumua Paulo. Abanga waunvua ‘bulanda bukata ni misa isibanga yapua’ paantu Bayuda bengi baakeene kwitabila nangue Yesu i Masia alailue. (Bar. 9:1-3, NWT) Paange uli wasambilila Bibilia ni muntu kampanda. Uli waikwinda saana kuya wali kasambilizia aweeme kabili uli wapepa saana palua ozo musambi. Inzi, weene bila wabombia beelia byali mukusambilila, pakaako yaloomba ulekele kusambilila nakue. Ao paange, teunakwasiepo muntu ata umo afikiile kubatiziiwa. Eba, upalile kwimona kuya wali ni kilubo ni kutontonkania nangue Yehova tali mukupaala miilo yobe? Mu leeli lyasi, tuli kwasuka ku biipuzio bibili: (1) Ni kiki kili kyalangilila nangue kasimika ali mukuviinda miilo yakue ya kusimikila? (2) Tupalile kuya twamanine ki musita utuli mukusimikila bange?

5. Juu ya ki lunge miilo yeetu kuli Yehova kunti yaandua kukitika nga vitwakiba twatonene?

⁵ Bibilia ili yalanda eevi palua muntu ali wakita kutona kwakue Leeza: “Kila kintu kyali kukita kyakaba kuviindikana.” (Malum. 1:3) Anzia evio, keekio te kilangiliile nangue kila kintu kituli kukita kukoonkana ni kutona kwakue Yehova kili kukitika nga vitutonene. Buikazi bwakue muntu “bwizuzimo maavia” juu ya kusipuililika kwetu fwe beene ni kwa bantu bange. (Yob. 14:1) Kabili, baalia bali batupinga, musita unge kunti batulekezia kusimikila. (1 Bakor. 16:9; 1 Bat. 2:18) Yehova ali wakenta ki eevi kupingula nangue tuli mukuviinda miilo yeetu? Tumone mafunde kampanda a Bibilia ali kukwasia kwasuka ku biipuzio bebio.

6. Yehova ali wakenta ki eevi kupingula kine tuli mukuviinda miilo yakue?

⁶ Yehova ali wapooza maano ku mute ni ku mibeele yeetu ya kusipikizia. Yehova ali watwitoneena musita utuli twasimikila na mute juu tumutonene, anzia kine bantu mu kazonga bakaana kututuilizia. Paulo waaleembele eevi: ‘Leeza ni wa kisinka, weene takalaba bikitua byenu ao ntono imwaalangisiizie mu miilo imwaabombele ni imuli mwabomba leenu pa mulandu wa bazumizi neenu.’ (Baeb. 6:10) Yehova alangulukile miilo ni ntono yeetu anzia kine te tukwete musambi wa Bibilia abatiziiziwe. Pakaako, kunti wabombia pa lobe muine milandu yakue Paulo ku Bakorinto: “Miilo imuli mwabombela Mulopue te ya mpuni,” ibe kine te ili mukufikilizia beelia biwakiba waswapiile.​—1 Bakor. 15:58.

7. Kunti twasambilila ki kupitila milandu yaalandile mutumua Paulo palua miilo yakue?

⁷ Mutumua Paulo waali misionere ebeleele, kabili waatendekeziizie bilonghaano mu mizi  ingi. Inzi, musita bantu kampanda lubaatendekele kumuponta Paulo bamulanda nangue weene te kasambilizia aweeme, taaisakiile walanda nangue waakwasiizie bantu bengi baaluke Bakristu. Inzi, eevi kupwisia bubisi bwa baalia baali bamupinga, Paulo waaleembele eevi: “Ndi mubombi wakue Kristu kukila beene.” (2 Bakor. 11:23) Nga Paulo languluka nangue, Yehova ali wapooza maano ku mute ni kusipikizia kwetu.

8. Tupalile kulanguluka ki palua miilo yeetu ya kusimikila?

⁸ Miilo yeetu ya kusimikila ili yamusaansamusia Yehova. Musita Yesu lwaatumine basambi bakue 70 baye basimikile mpunda ya Bukolo, kisia kupua miilo yabo, ‘baabuelele bawamiinue.’ Juu ya ki baabuelele baunvuile saana nsaansa? Baalandile eevi: “Twakiba twakumba myela mu liina lyobe!” Anzia evio, Yesu waaoluele malanga abo musita lwaabalandile eevi: “Tekuwaminue paantu myela yakiba yaminakila, inzi, waminue paantu meena enu aleembelue mwiulu.” (Luk. 10:17-20) Yesu waali wamanine nangue te lyonse libakaba baaimwena bintu bebio bya kupapia mu miilo yabo ya kusimikila. Kakiine, te tumanine kine ni bantu banga pakati ka baalia baatuiliziizie basambi baafikiile kwaluka Bakristu. Basambi baali bakabiile kumana nangue nsaansa yabo te iswapiilesie bintu bibali kufikilizia, inzi, yaali yaswapiile kwinika nangue kintu kya mana kikililepo ni kumana nangue Yehova ali mukusekelela mute ni kusipikizia kwabo.

9. Kukoonkana ni Bagalatia 6:7-9, twakaba kupata mpaalo ki kine twatwalilila kusipikizia mu miilo ya kusimikila?

⁹ Kine twasipikizia mu miilo ya kusimikila, twakaba kupata bukose bwa loonse. Musita utuli twakita maka etu onse eevi kusimikila ni kusambilizia mpunda iweeme ya Bukolo, ‘tuli twabyala kukoonkana ni mupasi,’ (NWT) kupitila kulekelela mupasi wakue Leeza ubombe miilo mu buikazi bwetu. Kine ‘tetunakile,’ Yehova atulaile nangue wakaba kutupeela bukose bwa loonse, anzia kine tetunakwasiepo muntu kampanda afikiile kubatiziiwa.​—Soma Bagalatia 6:7-9.

10. Ni kiki kili kyalengia bange batuilizie musita utuli twabasimikila ni bange bakaane?

¹⁰ Kwitabila kisinka ao abe kuswapiile aali ya mitima ya bakatuilizia betu. Yesu waalondoluele keekio kisinka mu mufuano wakue palua muntu waabyele mbezu. Ozo muntu waamiinine mbezu mu bulongo bupusene-puseene, inzi, seemusie imo ya bulongo i yaasekiizie mazabo. (Luk. 8:5-8) Yesu waalandile nangue bulongo bupusene-puseene bupalaniizie mitima ya bantu ili yaitabila “mulandu wakue Leeza” mu nzila ipusene-puseene. (Luk. 8:11-15, NWT) Nga evelia olia muntu ali wabyala, te tuli na buviinde pa mazabo ali kufuma mu miilo yeetu, paantu kuseeka ao kusiseeka kwa mazabo kuswapiile aali ya mitima ya bakatuilizia betu. Inzi, miilo yeetu ni kutwalilila kubyala mbezu iweeme ya mpunda ya Bukolo. Nga vyaalandile mutumua Paulo, ‘Leeza wakalambula kubalua muntu kukoonkana ni mwilo wakue’ apana kukoonkana ni mazabo ali afuma mu mwilo ao miilo yakue.​—1 Bakor. 3:8.

11. Juu ya ki Yehova waaitoneene miilo ya kusimikila yakue Noa anzia kine bantu te baali bamutuilizia? (Mona foto ili ku ntendeko ya kazeeti.)

¹¹ Ntangia kale, babombi bengi bakue Yehova baali basimikila bantu baali bakaana kubatuilizia. Kwa mufuano, Noa waapuile miaka 40 ao 50 eevi wali “kasimika wa nsaambu.” (2 Pet. 2:5, NWT) Kakiine, waali waswapiile nangue bantu bali kumutuilizia, inzi Yehova taamwanine nangue keekio kunti kyakitika. Inzi, musita Leeza lwaali wamupeela Noa malaizio a kukuula safina, waamulandile eevi: “Upalile kwingila mu safina, weewe, baana bobe, mukazi obe, ni bakazi ba baana bobe.” (Kut. 6:18) Kabili, musita Yehova lwaamulandile Noa palua  bukata bwa safina ya kukuula, kipalile Noa waainikile nangue bantu baniinisie i bakamutuilizia, paantu bantu bonse nga tebakumeene mu ezio safina. (Kut. 6:15) Kabili nga vitumanine, tekuli muntu ata umo wa mu keekio kyalo kibiipile waamutuiliziizie Noa. (Kut. 7:7) Eba, Yehova waamwene nangue Noa waandua miilo yakue ya kusimikila? Bila ata kaniini! Yehova waamwitoneene saana Noa paantu waakitile byonse byaamulandile akite.​—Kut. 6:22.

12. Kabika Yeremia waasaangile siani nsaansa anzia kine bantu baali bamupinga ni kukaana kumutuilizia?

¹² Kabika Yeremia ni weene waapuile miaka ingi wasimikila, inzi, bantu bila bamutuilizia kabili baali bamupinga. Waatiokele mutima saana juu ya “matuka ni kuzielekaniiwa” na baluani bakue mpaka waafiikile kupingula kulekela miilo yakue. (Yer. 20:8, 9) Inzi, Yeremia taalekele miilo yakue! Ni kiki kyaamukwasiizie anzie malanga akue asipalile ni kutwalilila ni miilo yakue? Waapozele maano ku bintu bibili bya maana. Kya mambo, mpunda yakue Leeza kuli Yeremia yaali ya kubapeela bantu “musita uweeme uli waiza ni kiswapilo.” (Yer. 29:11) Kya bubili, Yehova waabiikile liina lyakue pali Yeremia. (Yer. 15:16) Ni fwefue tuli twabapeela bantu mpunda ya kiswapilo kabili tuli twakuutua mu liina lyakue twali Bakasininkizia Bakue. Kine twapooza maano ku bintu bebio bibili, kunti twasaanga nsaansa anzia kine bantu bakaana kututuilizia.

13. Twasambilila ki ku mufuano wakue Yesu uli mu lileembo lya Marko 4:26-29?

¹³ Kukula kwa kimupasi kuli kwaiza bukebuke. Yesu waasambiliziizie keekio kisinka mu mufuano wakue wa muntu waabyele mbezu ni kuya kulaala. (Soma Marko 4:26-29.) Kisia ozo muntu kubyala mbezu, yene yaakulile bukebuke, kabili ozo muntu waaibyele, taali na buviinde bwa kuikita ikule lubilo-lubilo. Kunti yaloomba ni weewe upembelele musita waleepele ntaanzi umone musambi obe watendeka kubombia beelia byuli wamusambilizia. Mulimi taviinda kupatikizia mbezu imene ni kukula lubilo-lubilo nga vyatonene. Enka evio, ni fwefue tetuviinda kubapatikizia basambi betu bakule kimupasi lubilo-lubilo nga vitutonene. Pakaako, te kutioka mutima ao kunaka kine te uli mukumona musambi obe wakita buyantanzi lubilo nga viuketekeele. Nga evelia bulimi, miilo ya kukita basambi ili yaloomba kulangilila mibeele ya kupembelela.​—Yak. 5:7, 8.

14. Ni mufuano ki ulangiliile nangue kunti yaloomba musita ntaanzi bantu batendeke kututuilizia?

¹⁴ Mu tuzonga tunge, ili yaloomba musita waleepele saana ntaanzi miilo ya kusimikila itendeke kuleeta mazabo. Tontonkania palua bintu byaaimweneene Gladys ni Ruby Allen, bankazi babili ba mukulu ni mwanike. Mu 1959, baapeelue miilo ya bupainia bwa loonse mu muzi umo wa mu kalaale ka Québec (Kebek) mu kyalo kya Kanada. * Bantu baali batiina beelia bili kukita Bakatolika ao bekazi naabo, kine baitabila kulanda ni Bakasininkizia Bakue Yehova. Pakaako, baali bakaana kutuilizia mpunda ya Bukolo. Gladys waalangulukile eevi: “Mu miaka yonse ibili, twaali twakita nsa munane kila busiku twali mukuya nsesi kwa nsesi, inzi tekuli muntu ata umo waali waasuka! Bantu baali baizasie kusunukila ku muliango ni kubuelamo. Inzi, te twatiokele mutima.” Kisia musita, bantu mu kazonga baafuukiizie mitima ni kutendeka kututuilizia. Loonu, mu ozo muzi muli bilonghaano bitatu.​—Is. 60:22.

15. Lileembo lya 1 Bakorinto 3:6, 7 lili lyatusambilizia ki palua miilo ya kusimikila?

¹⁵ Bonse kunti bakwasia kumulengia muntu aaluke musambi. Kila umo mu kilonghaano kunti wakwasia kumulengia muntu afikiile kubatiziiwa. (Soma 1 Bakorinto 3:6, 7.) Tulande, lupua umo wamusiila muntu atonene trakti ao  kazeeti. Kisia, ozo lupua wamona nangue ntantiko yakue te imwitabiziizie amubuelele ozo muntu waakitona, pakaako, wamulanda kasimika unge amubuelele ozo muntu. Ozo kasimika waviinda kutendekezia lisambililo lya Bibilia. Kisia, wakupa balupua ni bankazi paleepale ku lisambililo, ni beene bamukoselezia musambi mu nzila ipusene-puseene. Kila lupua ao nkazi ali kusaanguapo pa leelio lisambililo, ali kukwasia kwitilila mbezu ya Bukolo. Mu ezio nzila, baalia bonse baabombele na maka eevi kumukwasia musambi, bali basekelela bonse pamo musita musambi lwali wabatiziiwa.​—Yoan. 4:35-38.

16. Juu ya ki kunti wasaanga nsaansa anzia kine te ukili mukusimikila nga kale paantu bukose bobe tebukiweeme ao juu te ukili na maka engi?

¹⁶ Kunti wakita siani kine te ukili mukusimikila nga kale paantu bukose bobe tebukiweeme ao juu te ukili na maka engi? Kunti wasaanga nsaansa mu miilo yobe ya buzombozi. Tontonkania palua mufuano wakue Likolo Daudi pamo ni balalume bakue. Musita umo, baapususiizie lupua lwabo pamo ni bintu byabo kufuma ku ba Amaleki. Pakati kaabo paali balalume mia ibili baali banakukile saana juu ya bului, pakaako baasiele ku nyuma eevi kusuunga bitembo byabo. Kisia kuviinda ku bului, Daudi waalandile nangue bintu bibaakwete ku bului, bikasaniiwe mu mpendua elia yenka ku bantu bonse atasie baalia baasiele banakukile. (1 Sam. 30:21-25) Keekio i vikili ni palua miilo yeetu ya mu kyalo kyonse ya kukita basambi. Kunti waandua kukita bingi mu miilo ya kusimikila nga viwakiba watonene. Inzi, kine waikwinda kukoonkana ni buviinde bobe, uli kuya wali ni nsaansa musita onse muntu lwali kufikiila kumumana Yehova ni kubatiziiwa.

17. Juu ya ki tupalile kumutasia Yehova?

¹⁷ Twamutasia saana Yehova paantu ali wamona mu nzila ya ntono miilo ituli twamubombela. Amanine nangue tetuviinda kupatikizia bantu eevi batutuilizie ao batendeke kumupupa Weene. Anzia evio, ali wamona mute weetu ni keelia kili kyatusonsezia kabili ali watupeela kilambu. Kabili, ali watusambilizia vya kusaanga nsaansa mu bintu byonse bituli twakita mu miilo ya kusimikila. (Yoan. 14:12) Tuye twali ni kisinka nangue Leeza wakaba kutwitoneena kine te tunakile!