1. Ntchifukwa wuli tikondwa kuja Akaboni aku Yehova?

TIKONDWA ukongwa kuja Akaboni aku Yehova! Te ŵanthu aku Chiuta ndipu tilongo kuti te Akaboni ŵaki asani tipharazga ndipuso kusambiza ŵanthu kuti aje akusambira. Tikondwa asani tawovya munthu munyaki yo we ‘ndi maŵanaŵanu ngamampha ngakumuwovya kuti wazisaniyi umoyu wamuyaya’ kuja Mkhristu. (Machi. 13:48) Nasi tituvwa nge mo Yesu wanguvwiya. Iyu ‘wangukondwa ukongwa’ akusambira ŵaki ŵati amukambiya vinthu vamampha vo vinguŵachitikiya achipharazga.—Luka 10:1, 17, 21.

2. Kumbi tingalongo wuli kuti tiwona kuti ntchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa kwaku isi?

² Ntchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa kwaku isi. Wakutumika Paulo wanguchiska Timote kuti: “Nyengu zosi uphweriyengi ndi vo uchita ndipuso vo usambiza.” Paulo wangukamba so kuti: “Asani uchita viyo, ujitaskengi wamweni ndipuso utaskengi wo atuvwa vo usambiza.” (1 Timo. 4:16) Mwaviyo, maumoyu nga ŵanthu nge pangozi. Nyengu zosi tiphwere ndi vo tichita chifukwa chakuti Ufumu waku Chiuta ndiwu utitilamuliya. Nyengu zosi tikhumba kuchita vinthu mu nthowa yo yithamika Yehova kweniso mwakukoliyana ndi uthenga wamampha wo tipharazga. (Afi. 1:27) Ndipu tilongo kuti ‘tiphwere ndi vo tisambiza’ asani tinozgeke umampha uteŵeti kweniso kupemphera kwaku Yehova kuti watiwovyi techendayambi kupharazgiya ŵanthu.

3. Kumbi munthu weyosi wangavwisiya uthenga wa Ufumu? Kambani chakuyeruzgiyapu.

³ Chinanga kuti tingachita vosi vo tingafiska, nyengu zinyaki ŵanthu a muchigaŵa chidu angavwisiya cha uthenga wa Ufumu. Tiyeni tiwoni vo vinguchitikiya Mubali Georg Lindal, yo wangupharazga yija ku Iceland kwambiya mu 1929 mpaka mu 1947. Iyu wangugaŵiya mabuku nganandi kweni palivi yo wangusambirapu uneneska. Georg wangukamba kuti: “Ŵanthu anyaki awonekanga nge kuti asuska uneneska wa mu Bayibolu kweni anandi  avwisiyanga cha.” Chinanga kuti amishonale wo angusere sukulu ya Giliyadi anguluta kwenuku kuti akawovyi pa ntchitu yakupharazga, kweni pangujumpha vyaka 9 kuti ŵanthu anyaki a ku Iceland ajipereki kwaku Yehova ndi kubatizika. *

4. Kumbi tingavwa wuli asani ŵanthu avwisiya cha uthenga wamampha?

⁴ Tiguŵa asani ŵanthu avwisiya cha uthenga wamampha. Nasi tingavwa nge mo Paulo wanguvwiya. Iyu wenga ndi “chitima chikulu ndipuso urwirwi wambula kumala” chifukwa Ayuda angukana kumugomezga Yesu nge Mesiya wakulayizgika. (Aro. 9:1-3) Kweni wuli asani mwayesesa kuja musambizi wamampha ndipuso kumurombe munthu yo musambira nayu, kweni waluta panthazi cha, mwakuti mukhumbika kuleka kusambira nayu? Nanga wuli asani mukuwovyapu munthu weyosi cha kuti wabatiziki? Kumbi mutenere kujimba mulandu ndi kuŵanaŵana kuti Yehova watumbika cha uteŵeti winu? Mu nkhani iyi, timukengi mafumbu ngaŵi yanga: (1) Kumbi ndi vinthu wuli vo vilongo kuti ntchitu yidu yakupharazga yitenda umampha? (2) Kumbi ndi vinthu wuli vo vingachitika asani tipharazga?

5. Ntchifukwa wuli ndi nyengu zosi cha po ntchitu yo tichitiya Yehova yitenda umampha nge mo isi tikhumbiya?

⁵ Pakukamba za munthu yo wachita khumbu laku Chiuta, Bayibolu likamba kuti: “Vosi vo wachita vimuyendiyengi umampha.” (Salimo 1:3) Kweni venivi ving’anamuwa cha kuti chechosi cho tichitiya Yehova, chiyendengi umampha nge mo isi tikhumbiya. Umoyu wa ŵanthu “ngwakuzaza ndi masuzgu” chifukwa chakuti isi kweniso anyidu, te ambula kufikapu. (Yobu 14:1) Kusazgiyapu yapa, ŵanthu wo atitisuska nyengu zinyaki angachitiska kuti tileki kupharazga nge mo tichitiya. (1 Akori. 16:9; 1 Ate. 2:18) Sonu kumbi Yehova waziŵa wuli kuti ntchitu yidu yakupharazga yitenda umampha? Tiyeni tiwoni fundu zinyaki za mu Bayibolu zo zingatiwovya kumuka fumbu lenili.

6. Kumbi Yehova waziŵa wuli kuti ntchitu yidu yayenda umampha?

⁶ Yehova wawona phamphu lidu kweniso kukunthiyapu kwidu. Yehova wakondwa nasi asani tifwiyapu kupharazga chifukwa chakuti titimuyanja, chinanga kuti ŵanthu angakana kuvwisiya. Paulo wangulemba kuti: “Chiuta ngwambula urunji cha kuti wangaluwa ntchitu yinu ndi chanju cho mungulongo pa zina laki, pakuti munguteŵete akupaturika ndipu mweche kuŵateŵete.” (Ahe. 6:10) Yehova wakumbuka ntchitu yidu kweniso chanju chidu, chinanga kuti tingaŵavi sambiru la Bayibolu lo likubatizika. Ndichu chifukwa chaki vo Paulo wangukambiya Akhristu a ku Korinto namwiso vitikukwaskani. Iyu wanguti: “Ntchitu yinu yosi mwa Ambuya, yituwa paŵaka cha” chinanga kuti ntchitu yo mwayesesa kuchita yafiska cha vo mwakhumbanga.—1 Akori. 15:58.

7. Kumbi tingasambiranji pa vo wakutumika Paulo wangukamba vakukwaskana ndi uteŵeti waki?

⁷ Wakutumika Paulo, wenga mumishonale wamampha ukongwa yo wangujalikiska mipingu  mu matawuni nganandi. Kweni pa nyengu yo ŵanthu anyaki amususkanga kuti ndi mteŵeti wamampha cha waku Khristu, Paulo wakambangapu cha kuti wawovya ŵanthu alinga kuja Akhristu. Mumalu mwaki, pakususka ŵanthu wo ajikambanga kuti mbapachanya kuluska iyu, Paulo wangulemba kuti: “Ndagwira ntchitu ukongwa.” (2 Akori. 11:23) Mwakuyanana ndi Paulo, nasi tikumbukengi kuti phamphu lidu kweniso kukunthiyapu kwidu, ndivu vakukhumbika ukongwa kwaku Yehova.

8. Kumbi tikhumbika kukumbukanji vakukwaskana ndi uteŵeti widu?

⁸ Uteŵeti widu ukondwesa Yehova. Yesu wangutuma akusambira ŵaki 70 kuti akapharazgi uthenga wa Ufumu, ndipu pakumaliya pa upharazgi wawu “anguweku ndi likondwa likulu.” Kumbi ntchinthu wuli cho chinguchitiska kuti akondwi? Yiwu angukamba kuti: “Chinanga ndi viŵanda vativwiyanga asani tagwiriskiya ntchitu zina linu.” Kweni Yesu wanguŵawovya kuja ndi maŵanaŵanu ngakwenere po wangukamba kuti: “Mungakondwanga chifukwa chakuti mizimu yakuvwiyani cha, kweni kondwani chifukwa chakuti mazina nginu ngalembeka kuchanya.” (Luka 10:17-20) Yesu wanguziŵa kuti ndi nyengu zosi cha po vinthu vatingi viŵayendiyengi umampha mu uteŵeti. Mwakuti tiziŵa cha kuti mbanthu alinga wo anguvwisiya kakwamba, wo pakumaliya paki anguja Akhristu. Akusambira aku Yesu akhumbikanga kukondwa chifukwa cha vo angufiska pe cha, kweni chakuzirwa ukongwa, akhumbikanga kukondwa chifukwa chakuziŵa kuti Yehova wakondwa ndi phamphu lawu.

9. Mwakukoliyana ndi Agalatiya 6:7-9, kumbi tazamusaniyanji asani tikunthiyengepu pakuchita uteŵeti widu?

⁹ Asani tikunthiyapu pakuchita uteŵeti widu, tazamusaniya umoyu wamuyaya. Asani tifwiyapu kulima kweniso kumija mbewu za Ufumu, ‘timija so mwakukoliyana ndi mzimu’ asani tizomereza kuti mzimu wakupaturika waku Chiuta utilongozgengi pa umoyu widu. Asani “taleka kuvuka,” Yehova walayizga kuti tazamuvuna umoyu wamuyaya, kwali tawovyapu munthu kuti wajipereki kwaku Chiuta pamwenga cha.—Ŵerengani Agalatiya 6:7-9.

10. Kumbi ndi vinthu wuli vo vichitiska kuti ŵanthu avwisiyengi uthenga widu pamwenga cha?

¹⁰ Kuti ŵanthu avwisiyi uthenga wamampha pamwenga cha, vithemba mo mitima yawu yiliri. Yesu wangukonkhoska fundu yauneneska yeniyi muntharika ya wakumija mbewu, yo wangumija mbewu pa dongu lakupambanapambana, kweni mbewu yo yinguwa padongu lamampha pe ndiyu yingupasa vipasu. (Luka 8:5-8) Yesu wangukamba kuti dongu lenili, limiya ŵanthu wo mitima yawu yitingalonde mwakupambana “mazu ngaku Chiuta.” (Luka 8:11-15) Mwakuyanana ndi wakumija mbewu, nasi tingakulisa cha mbewu yo tamija mumitima ya ŵanthu, chifukwa vithemba mo mitima yawu yiliri. Udindu widu ngwakulutirizga kumija mbewu yamampha ya Ufumu. Nge mo wakutumika Paulo wangukambiya, “munthu weyosi wazamulonde mphotu yaki mwakukoliyana ndi ntchitu yaki,” kweni mwakukoliyana ndi vipasu va ntchitu yaki cha.—1 Akori. 3:8.

11. Ntchifukwa wuli Yehova wangukondwa nayu Nowa nge “mupharazgi wa urunji”? (Wonani chithuzi cho che pachikonkhombi.)

¹¹ Akaboni aku Yehova a mu nyengu yakali, nawu apharazganga ku ŵanthu wo akhumbanga cha kuvwisiya. Mwakuyeruzgiyapu, Nowa wenga “mupharazgi wa urunji,” ndipu watenere kuti wangupharazga kwa vyaka vinandi. (2 Petu. 2:5) Tikayika cha kuti iyu wakhazganga kuti ŵanthu anyaki avwisiyengi uthenga waki, kweni Yehova wangulongopu cha kuti venivi vichitikengi. Mumalu mwaki, pa nyengu yo wakambiyanga Nowa kuti wazengi chombu, Chiuta wangukamba kuti: “Usere muchombu limoza ndi ŵana ŵaku anthulumi, muwolu waku ndipuso akumwana ŵaku.” (Gene. 6:18) Ndipu pakuŵanaŵaniya za  ukulu wa chombu cho Chiuta wangumukambiya kuti wazengi, Nowa watenere kuti wanguziŵa kuti mbanthu anandi cha wo avwisiyengi uthenga waki. (Gene. 6:15) Nge mo tiziŵiya, palivi munthu weyosi yo wanguvwisiya uthenga wo Nowa wapharazganga. (Gene. 7:7) Kumbi Yehova wanguwona kuti Nowa wangutondeka kuyigwira umampha ntchitu yakupharazga? Awa! Chiuta wangukondwa nayu Nowa chifukwa wanguchita mwakugomezgeka vosi vo Yehova wangumukambiya kuti wachiti.—Gene. 6:22.

12. Kumbi ntchinthu wuli cho chinguwovya kuti mchimi Yeremiya wakondwengi ndi uteŵeti waki, chinanga kuti ŵanthu avwisiyanga cha kweniso amususkanga?

¹² Mchimi Yeremiya, nayu wangupharazga kwa vyaka vinandi chinanga kuti ŵanthu avwisiyanga cha kweniso amususkanga. Iyu wanguguŵa chifukwa chakuti ‘wanyozekanga ndi kuchomboleka’ ndi ŵanthu wo amususkanga, mwakuti wakhumbanga kuleka uteŵeti waki. (Yere. 20:8, 9) Kweni Yeremiya wanguvuka cha! Kumbi ntchinthu wuli cho chingumuwovya kuti walutirizgi kuchita uteŵeti waki kweniso kukondwa? Iyu wanguŵika maŵanaŵanu ngaki pa fundu ziŵi zakukhumbika. Chakwamba, uthenga waku Chiuta wo Yeremiya wapharazganga, watingi uwovyengi ŵanthu kuti ‘vinthu viziŵayende umampha kunthazi kweniso kuti aje ndi chilindizga chamampha.’ (Yere. 29:11) Chachiŵi, Yehova wangusankha Yeremiya kuti waziŵikengi ndi zina laki. (Yere. 15:16) Mwakuyanana waka, nasi tipharazga uthenga wakupaska chilindizga ku ŵanthu ndipuso tiziŵika ndi zina laku Yehova nge Akaboni ŵaki. Asani tiŵika maŵanaŵanu ngidu ngosi pa fundu ziŵi zakukhumbika zenizi, tikondwengi, kwali ŵanthu avwisiya uthenga widu pamwenga cha.

13. Kumbi tisambiranji pa ntharika yaku Yesu yo ye pa Mariko 4:26-29?

¹³ Munthu wakuwa mwauzimu kamanakamana. Yesu wangusambiza fundu yauneneska yeniyi muntharika ya wakumija mbewu yo wagona. (Ŵerengani Mariko 4:26-29.) Mbewu zo wangumija, zingukuwa kamanakamana ndipu wanguzichitiska cha kuti zikuwi liŵi. Kwa nyengu yitali namwi mungawona cha kuti munthu yo musambira nayu waluta panthazi, chifukwa iyu wakuwa mwauzimu kamanakamana. Mlimi wangazichichizga cha mbewu zo wapanda kuti zikuwi pa nyengu yo iyu wakhumbiya. Mwakuyanana waka, nasi tingaŵachichizga cha ŵanthu wo tisambira nawu Bayibolu kuti akuwi mwauzimu pa nyengu yo isi takhumbiya. Mwaviyo, mungaguŵanga cha pamwenga kuvuka, asani pajumpha nyengu yitali kuti wo musambira nawu aluti panthazi. Mwakuyanana ndi mlimi, tikhumbika kuzikira kuti tiwovyi ŵanthu kuja akusambira.—Yako. 5:7, 8.

14. Kumbi ntchakuyeruzgiyapu nichi cho chilongo kuti pangajumpha nyengu yitali kuti ŵanthu ayambi kuvwisiya uthenga wamampha?

¹⁴ Muvigaŵa vinyaki, pato vyaka vinandi kuti munthu wabatiziki. Tiyeni tiwoni vo vinguchitikiya azichi ŵaŵi anyumba yimoza, Gladys ndi Ruby Allen, wo mu 1959 angutumizika nge apayiniya a nyengu zosi mu tawuni ya Quebec * ku Canada. Chifukwa cha vo tchalitchi la Katolika kweniso vo ŵanthu a muchigaŵa cha kwenuku achitanga, ŵanthu avwisiyanga cha uthenga wa Ufumu. Gladys wangukamba kuti: “Kwa vyaka viŵi tapharazganga nyumba ndi nyumba zuŵa lelosi, kweni palivi yo watilondiyanga! Ŵanthu azanga waka pakhomu, asani awona kuti ndisi mbwenu awerere. Kweni tinguvukapu cha.” Mukuluta kwa nyengu, ŵanthu akwenuku angusintha ndipu angwamba kuvwisiya ukongwa. Pasonu panu, mu tawuni yeniyi mwe mipingu yitatu.—Yesa. 60:22.

15. Kumbi lemba la 1 Akorinto 3:6, 7, lititisambizanji vakukwaskana ndi ntchitu yakusambiza ŵanthu kuja akusambira?

¹⁵ Pakhumbika ŵanthu anandi kuti awovyi munthu kuti waje wakusambira. Vithemba mpingu  wosi kuti munthu wafiki pa kubatizika. (Ŵerengani 1 Akorinto 3:6, 7.) Mwakuyeruzgiyapu, mubali wangamupaska kapepala pamwenga magazini munthu yo wakhumba kuziŵa vinandi. Pavuli paki, mubali uyu wawona kuti wangafiska cha kuweriyaku ku munthu mwenuyu ndipu wapempha mupharazgi munyaki kuti waluteku. Mupharazgi uyu, watambisa sambiru. Pavuli paki, iyu wadana abali ndi azichi akupambanapambana kuti aluti nayu ku sambiru, ndipu weyosi wachiska munthu yo wasambira Bayibolu mu nthowa zakupambanapambana. Mubali pamwenga mzichi weyosi yo walutaku ku munthu mwenuyu watovya kudiriya mbewu yauneneska. Mu nthowa yeniyi, nge mo Yesu wangukambiya, wakumija kweniso wakuvuna, wosi angakondwe limoza asani munthu wabatizika.—Yoha. 4:35-38.

16. Ntchifukwa wuli mungakondwa ndi ntchitu yakupharazga chinanga kuti muchita vinandi cha chifukwa chakuti mutama pamwenga nthazi zimana?

¹⁶ Kweni wuli asani mufiska cha kupharazga kweniso kusambiza uthenga wamampha nge mo mwachitiyanga kali chifukwa chakuti mutama pamwenga nthazi zimana? Mungalutirizga mbwenu kukondwa ndi vo mufiska kuchita pa ntchitu yakuvuna. Tiyeni tiwoni vo vinguchitikiya Fumu Davidi pa nyengu yo iyu ndi anthulumi ŵaki angutaska mabanja ngawu ndipuso katundu wawu kwa Aamaleki. Anthulumi 200 anguvuka ukongwa ndipu atingi afiskengi cha kuchita nkhondu. Mwaviyo, yiwu anguja kuvuli kuti avikiliyengi katundu. Ŵati aphara nkhondu, Davidi wangulamula kuti wosi agaŵani mwakuyanana vinthu vo anguto kunkhondu. (1 Samu. 30:21-25) Venivi viyanana waka ndi ntchitu yidu yakusambiza ŵanthu kuti aje akusambira. Munthu weyosi yo wachita vo wangafiska pa ntchitu yeniyi, wangakondwa asani munthu munyaki wataskika ndi kwamba kwenda pa nthowa yakuluta ku umoyu.

17. Ntchifukwa wuli tikhumbika kumuwonga Yehova?

¹⁷ Titimuwonga Yehova chifukwa cha mo wawone uteŵeti widu wo titimuchitiya. Iyu waziŵa kuti tingachita kuŵachichizga cha ŵanthu kuti avwisiyengi pamwenga kwamba kumusopa. Chinanga kuti ve viyo, iyu wawona phamphu lidu kweniso vilatu vidu vamampha ndipu watititumbika. Iyu watitisambiza so mo tingajaliya ndi likondwa chifukwa chakugwiraku ntchitu yakupharazga. (Yoha. 14:12) Mwaviyo, tingasimikiza kuti Chiuta wakondwengi nasi asani taleka kuvuka!