Rwa ḇeri ḇe roi swewar na

Rwa ḇeri ḇe sasyos sarser

FARFYAR RO KANKENEM

Yasewar Kankenem Ḇekakuya

Yasewar Kankenem Ḇekakuya

ROFYOR aya isya yayun ro soren fadu Mediterania, yakandor kaku kukro wai yaḇepake ine idai ḇo war na nsun ro wai yadori. Fyoro ḇa ido, wamdoḇer ya myun wer. Yamgak rawo, ma ro taun ḇe taun kwar insape yakḇenadi ro rakdak ya. Rosai ḇefnai fa yarodiwani? Nari yafawar naro randak.

Fafisu yaḇeumur taun rifik, kina nggoḇedi nggoḇarek ro Brasil

Yaḇeaḇen ro Waranda taun 1948. Taun ḇarpurya, kina inggoḇedi nggobur ḇe São Paulo, Brasil. Sinan ayesuya sumyaren ro gereja, ma nggoma na nggonan imnai kwar ro roḇ ya na nggowasya ker Refo kayamyam. Ro taun 1959, ro Brasil nggobur wer ḇe Massachusetts, Amerika Serikat.

Yana eba rikyor ma ḇedar kasun risuru. Kamami fyararur marḇak fa fyaduru inggo. Fararur ḇyena iso imbran byababow, dakso ro fararur farfur sampak, ma ḇarpurya fyararur ro perusahaan penerbangan internasional. Nggomarisen kaku fyararur ro perusahaan ani kukro na nggombran farma ker.

Fafisu yaḇe SMA kaker, yakara ker kakenem ro ras ḇarpon nayama. Bati ayesya sia sekuliah, sia wer saksun ro militer. Ḇape, ayama yakmarisen fa yaksun ro dinas militer ine ḇa, snar yamewer yamasasor ma yamamundi. Inja, yun snemuk fa yakḇekuliah insama yaksun ro dinas militer awer. Ḇape kakuya, ro snemun yedi, imbe yasaramper snonggaku ḇesesya. Kukro yoḇo ine nari nafrur kenem yena nun marasrisen.

KANKENEM YEJA RO KAMPUS

Ro swaf taun ḇe taun, yasewar kaku knam ro kankenem ine

Ro universitas, yamarisen faro mata kuliah antropologi, snar imbe yafawi nabor moḇ kankenem ine ryama roya. Sfarkor inggo evolusi, ma dosen inggoḇani imarisen insama nggokyar faro farkarkor ani. Ḇape faro ayama, roi sikofenḇadir ḇekur evolusi anine nsun ro swaruser ḇa ma bukti ono ḇefasnai kaku roi ani ḇa.

Rumfarkor yakso ine, nggofarkor rosai ḇenapes ma roi ḇesasar na ḇa. Siwan nggo monda fa nggosmai nilai ḇepyum na. Rofyor yakso pesta kuker bati yesya ma yakḇe pake narkoba na, yaḇaḇir yasmai marisen. Ḇape marasrisen ani fasaw monda. Yakarauser knam ḇekaku ro kankenem ine.

Ḇarpurya, yabur ḇe kota Boston ma ro diwa yaḇedaftar ro universitas oso. Fyor yaḇeliburan ido na yafararur fa yabukiḇak kuliah yena. Ro moḇ yafararur roya, yasrow randak kuker Saksi Yahwe oso. Ikofenḇair ḇe aya bardadi faro ”fafisu rifik” ḇero Daniel fasal 4 ya. Ikofenḇair kako doḇo kosya kokenem ro ras ḇepupes. (Dan. 4:13-17) Yafawi snar yafarfyar Refo ker kuker i ido ma yakyar faro rosai yarower ido, na yafarwe kenem yena. Inja, yasewar fa yakrenburi.

Ro kampus yeja, yaso farkarkor na ḇefasos aya fa yakḇe relawan ro Amerika Selatan. Yakara ḇo yoḇe yakso program bantuan kemanusiaan ine ido, kenem yena nari nun marasrisen. Ḇape ḇarpurya, yafawi snar roi ine nafrur yasmai marasrisen noḇa. Mura yafafko ḇo yamewer yaḇekuliah ro semester ḇepupes yandi.

YASEWAR KNAM KANKENEM RO SUP ḆESENA

Ro paik Mei 1970, yabur ḇe Amsterdam, Waranda, fa yafarur ro perusahaan penerbangan moḇ kamami fyararur ḇepon roya. Snar fararur ani, inja bisa yakraḇe sup ḇero benua Afrika, Amerika, Asia, ma Eropa. Ro sup nakam yarama ine, yamam ḇoi snonggaku sya kam sismai samswen ḇeba ma ono sisya sifrur mnai na ḇa. Imbe yafrur roi oso kaker ḇeyun marasrisen ro kenem yena. Eḇedari, yakaḇer ḇe Amerika Serikat ma yaḇedaftar ro universitas ḇemnis ro Boston.

Ḇape, fyoro ḇa mura, yakara snar na jadi fa yasmai kankarem faro fakfuken ḇekur kankenem ine ḇa. Yaḇor yaḇerari. Inja, yor anun ro dosen antropologi yeja. Yakandor kukro ikofen radine, ”Inja, bekuliah fa? Ḇekuliah awer mura.” Yaso roi ikofen ine. Ma yaḇekuliah wer ḇa ma yakaḇer wer ḇa.

Snar yakara kaker kenem yena ine nun marasrisen ḇa, inja yaksun ro raryur oso ḇepampum roi kawasa sya skara ro fababa na. Raryur anine kako rya simarisen faro kankenem ḇepyum ma napnap noḇa. Aya ma bati ḇeḇeso ayesya ro Amerika Serikat nggoraḇe Acapulco, Meksiko, kuker nggoso oto na. Nggoḇarek kam kuker raryur hippie, kenem sena rya sikenem ro samswen noḇa. Ḇape rofyor yaḇarkus si, yamam ido kenem sena nbuk marasrisen ḇa ma sismai aski ḇa. Ḇebor sya sawos rokaku ḇa ma sisoasuser ḇa.

YASEWAR KNAM RO KANKENEM MA YAYUN KUKER WAI YA

Aya kuker bati yeja, imbe yasewar mios ḇepyum oso

Fafisu yabaḇa ya, imbe yayun ro soren narawa. Ḇape, yamewer yaḇe anak buah ri. Imbe yakḇe kapten. Kirine, fafisu yaba kwar, yakara fa yafrur roi yamarisen ani. Inja, na yaḇesewar fa yakna wai ro manggundaya. Bati yeja ḇeniro Tom ikako dakmnis aya. Inja, nuyun snemuk fa nuyayun yar supswan ine kayamyam. Imbe yasrow myos ḇepyum oso insa yaḇarek ro diwa ma yaso kawasa aturan sena awer.

Aya ma Tom nuraḇe Arenys de Mar, fyanam Barcelona, Spanyol. Ro diwa, nukoḇes wai oso kawanwan ya indokada meter ri 9, ma wai ani snori Llygra. Nufrurpyum wai ani samande bisa nubukiyayun ro soren iwarbune. Snar numewer nufasausau nuraḇe moḇ imbe nura roya rya, nuper mesin ḇero wai ani ma moḇ mesin ani byarek ya nukrir war na fa nuyinem. Insa nupyar ro pelabuhan ḇekasun na, nukowes kabores ḇekwan meteri ri 5. Ramnai, nubores ḇe Seychelles, ro Samudra Hindia. Nukara fa nubores ro siser Afrika ḇar wambarek ma nuyar ro Tanjung Harapan, Afrika Selatan. Insama nusrow nyan ḇekakuna, numam mak ro farsyos ya ma nuḇepake peta bintang, buku panduan, ma alat navigasi ḇepyan ḇeḇeso. Yaryaḇ kaku snar kuker nyan ine, nufawi moḇ ḇesrow na.

Nuyayun ra fyoro wer ḇa ido, numam ḇoi wai ḇekwar ine na jadi fa nuyayun kukeri ro soren narawa ḇa. War na nsun rarya kwar ma indokada 20 liter war na nsun ro wai ya dori. Imnis yakofen ro randak ani, yamgak kaku fyor wamdober ya myun, ma ro taun ḇe taun insape randak ya yakḇenadi. Yakofen ḇe Mansereni yoḇo nukenem ido, na yaḇesewar fa yamambir I. Wamdoḇer ani imnai, ma yafrur mnis asas yena.

Fafisu nusya ro soren fadu ya, yawasya Refo. Wawasen pan wakro Soren fadu Mediterania inanai sya siyarwarek au, wombon, ma mam farfyos ḇeba na. Ro roḇ pampan ya, yamarisen ra snar yamam mak sya simpyum kaku, ma yakyar Manseren isya myam kaku snonggaku koine.

Fyor nuyayun minggu swaf ḇeḇeso, nupyar ro Alicante, Spanyol. Ro diwa, nuḇesewar fa nubow wai nuḇena insa nukowes wai ḇepyum ya wer. Imnis roi nukara kwar na, wai nuḇena ine ḇyarek fyoro kwar, imggir, ma mesin ḇero dori nasya ḇa, inja sia sikowes i ḇa. Ḇape, yana oras fa yawasya Refo ya.

Snar yawasya ker Refo inja, nafrur yafawi syap ine iser farkankin-farkankin ḇefrur komarisen. Yamarisen faro anun Refo ḇesnaibos kaku ḇekur kankenem ḇesren ma ḇenapes. Ma yafakfuken rosai ḇefnai fa snonggaku ḇebor soḇe sima se Kristen, manggundaya kako ḇesyaḇo yaso anun ro Refo na ḇa.

Yun snemuk fa yafadwer kenem ayena. Inja, yamewer yaḇepake narkoba ri. Yakara ḇo yoḇe na snonggaku sisya siso farkankin Refo ya, ma imbe yasrow kaku kuker si. Inja ro kali risuru ya, yaḇenadi yor faro Manseren I fa ifnoḇek aya insa yasrow si.

YASEWAR AGAMA ḆEKAKUNA

Yamam ḇoi fandun fa yamam kukeḇ agama na oser-oser isof yasrow agama ḇekakuna. Fafisu aya isya yambran ro kota Alicante, yamam moḇ sbuki ari rona nabore. Ḇape, ro moḇ seari rona ine amfyanir nasya. Inja, yakara nama agama ḇekaku risya ḇa.

Ro ras arkok Minggu oso, yakain ro bon ḇeker ḇe pelabuhan iwanda. Yakain yawasya Yakobus 2:1-5, ḇeswarapen ko fa koḇesyowi syadi faro bena kayan sya awer. Fyor yores yambran ḇe wai nuḇena, yamam aidoran oso rya moḇ sbuki ari rona. Yamam ro ḇarpon fasfas isya: ”Balai Kerajaan Saksi-Saksi Yehuwa.”

Imbe yamam rariso snonggaku ḇero Balai Kerajaan ansi moḇ sifrur aya rai. Mbarya, yasun mundum ḇoi yasower sepatu ḇa, kuker wurbur ḇekwan, ma yasun celana jeans ḇemakmuk na. Petugas tata tertib ya dun aya fa yakain fanam kuker imbesrar ḇesinan oso. Imbesrar ani kuker frurpyum ifnoḇek aya fa syewar pyan mnuk-mnuk manfaya ani dawos anna. Fananjur ra posa, yakandor kaku kukro snonggaku ansya kakuya siser pyum aya. Naek oso dor aya ḇe rum ḇyedi fa nuyawos Refo ya. Ḇape snar yawasya Refo ibro ḇaim rya, yakofen ḇe i yoḇo, ”Yafasos kwar ido, na yaḇair mufa.” Ro fafisu ya, yarama ker ro fananjur ari rarya kwar.

Minggu ḇeḇeso ramnai, yakaḇer ḇe naek ani rum ḇyeja wer, ma kyarem fakfuken yena kam ḇekur Refo ya. Minggu ḇeramaya, byuk ḇe aya tas ḇeser sansun ḇepyum nabore. Doḇe bena sansun ani isya sisun i ro bui snar iso Refo parenta ḇyena fa koswar yae ko ma kofarkor fa komamunmun wer ḇa. (Yes. 2:4; Yoh. 13:34, 35) Kirine yakyar snar yasrow roi yasewar na, isoine snonggaku ḇembranser farkankin Refo ḇesnai kaku faro kankenem ḇekakuya. Kankenem ayena ine faro sasewar myos ḇepyum wer ḇa, ḇape yafarkor kaku Refo ya. Mura, yakaḇer ḇe Waranda.

YASEWAR FARARURE

Yafrur marandan swaf ras rifyak ḇe kota Groningen, ro Waranda. Ro diwa, yasewar fararur faro fandun rasras yena. Fafisu yara yasewar fararur ro moḇ sukan ai, siwan aya fa yaser formulir. Ro formulir ani, fandun fa yakofenḇair agama yeja. Inja, yafasepen: ”Saksi-Saksi Yahwe.” Rofyor bena moḇ ani iwasya na, mura rya imarisen ḇa kero. Ikofen, ”Na yaḇeḇair wer in.” Ḇape ḇyeḇair muma wer ḇa.

Ro moḇ sukan ai ḇesesya, yafuken bena moḇ ya fyandun fafnoḇek ke. Dor ijazah yeja ḇo ifuken pengalaman kerja yeja. Yakofenḇair ḇe i ḇo yoḇe ayama raso yafrurmnis wai oso. Mura ikofen ḇeri ḇe aya, ”Na wafararur ḇeri ro arkok ine, ḇoi syarat ḇyeja isya. Na mampyum kenem bena ro moḇ ine kukro ayama Saksi Yahwe risaya, ma yaso farkankin ro Refo ya.” Yarower roi ikofen ya yakandor kaku, mura yakofen yoḇ i, ”Ayano Saksi Yahwe risaya!” Snar myam pik yena ma wurbur yena nakwan inja, fyawi ayama yaḇe Saksi Yahwe ḇaime. Inja ikofen radine, ”Ḇesya ido, farkor Refo kuker aya, in!” Inja yamarisen. Insape yafawi sukan ai ḇepon ani ḇyeḇair muma wer ḇa. Kakuya inema Yahwe nyan Ḇyena fa kyarem nadi ayena. (Mz. 37:4) Yafarur ro naek ani swaf taun oser. Ro swaf ani, yafakor Refo kuker i. Ma ro paik Januari 1974, yakḇebaptis.

INSAPE YASMAI KANKENEM ḆEKAKU MA ḆEYUN MARISEN!

Paik oser ramnai, yaḇemerintis, ma nafrur yaryaḇ kaku. Paik ḇerama ya wer, yabur ḇe Amsterdam fa yakfnoḇek ro raryur wos Spanyol sifrur babo ro diwa na. Yamarisen kaku kukro bisa yafarkin snonggaku ḇefarkor Refo ḇeḇeso ro wos Spanyol ma Portugis. Ro paik Mei 1975, sor aya fa yaḇe perintis istimewa.

Ras oso, imbesrar ḇeyakḇe perintis istimewa snori Ineke dakrama ḇe fananjur ari inggobedi. Imbe fyasnai ḇe inggo ḇefarkor Refo bedi ḇeraker Bolivia. Aya ma Ineke nuyun snemuk fa imbe numambir yae nu isoine kuker nufaramrem surat. Insape yafawi snar nuna tujuan rohani ḇemnis. Nufarbuk ro taun 1976 ma nufarmyan pdef ḇe perintis istimewa isof taun 1982. Ro taun ani, sor nu fa nuso Sekolah Gilead kelas ḇe-73. Numarisen kaku ma nukandor snar nusmai tugas fa nuyuffarmyan ro Afrika Timur! Ro diwa, nuyuffarmyan ro swaf taun ririm ro Mombasa, Kenya. Ro taun 1987, sor nu fa nuḇetugas ro Tanzania. Ro sup ani, sidwarek fararur ḇaḇebaryas ine ḇa kwar. Nuyuffarmyan ro diwa swaf taun ri 26, ramnai nukaḇer ḇe Kenya.

Aya ma swa yeja nuryaḇ kaku snar nufnoḇek snonggaku ro Afrika Timur fa sfarkor kakaku ro Refo ya

Snar nufnoḇek snonggaku bena sne ḇerun sya fa sakfarkor Refo, inja kenem nuḇena naser marasrisen. Imnis ra, rofyor aya isya yabaryas ro Mombasa ro moḇ snonggaku ḇebor sya, yasrow snon oso. Fyor yaḇe yaḇuk syap faro i, doḇe, ”Yawasya syap risuru suine kwar ido rosai na yafrur ya wer?” Minggu ḇepurya, nusya nufarkor Refo kuker syap Saudara Dapat Hidup Kekal dalam Firdaus di Bumi, insape sisasyar babo syap ani ro wos Swahili. Snon ani ima snonggaku ḇefarkor randak Refo kuker aya ro Mombasa. Taun oser ya imnai, ḇyebaptis ma dakḇe perintis biasa. Ro fafisu ya, swar su sufnoḇek indokada snonggaku ri 100 fa sebaptis.

Aya ma Ineke nuḇaḇir ro manggun nu kwar snar Yahwe imarisen byuk ḇe kawasa Ḇyesi kankenem ḇebuk marasrisen

Rofyor yafawi randak knam ḇekaku ro kankenem ine, yaḇaḇir yamniso snonggaku ḇembran ḇebabow ma ḇesrow mutiara ḇekakur kaku ma imewer ryir nandi. (Mat. 13:45, 46) Imbe yabuk kenem yena ine fa yabuki saramper snonggaku ḇesesya fa sakfawi knam ḇekaku ro kankenem naine. Aya ma swa yaswar kaku ine nuḇaḇir ro manggun nu kwar snar Yahwe byuk ḇe kawasa Ḇyesi kankenem ḇekaku ma ḇeyun marisen.