Mhozo zolm 1948 vorsa Netherlands-ant zalo. Hanv zolmon ek vorsa uprant, amchi famil São Paulo, Brazil-ant ravonk geli. Mhojim avoi-bapui chukonastana igorjent voitalim ani ratchea vellar jevnna uprant ami sangata Bible vachtalim. Uprant, 1959-ant ami Massachusetts, United States-ant ravonk gelim.

Amchea familint soglim mellon att zannam. Ani familichem pott bhorunk mhojea bapain khub vorsam porian veg-vegllim kamam kelim. Zoxem, salesman, roste bandpachem kam, ani ek ontoraxttria vimanachea komponint pasun to kam kortalo. Ani taka hea vimanachea komponint kam mellʼllem tednam ami soglim khuxal zalim, karonn amkam zaitea zageancher bhonvonk mellttalem.

Iskolant astana, ‘Hanv vhoddlo zaun kitem kortolo?’ mhunn hanv zaitea pavtti chintʼtalo. Mhoje thodde ixtt anik xikonk university-nt gele. Ani her zann military-nt bhorti zale. Mhaka zhogddim korunk avoddnaslem. Hea pasot hanv military-nt nhoi punn anik xikonk gelo. Punn khorem mhunnttlear, hanv dusreank modot korunk sodhtalo, karonn oxem kelearuch hanv khuxal astolo mhunn mhaka distalem.

University-nt, munxacho sobhav ani sonskruti vixim aslolo vixoi xikonk mhaka avoddttalem. Karonn munxachi survat koxi zali tem hanv zannam zaunk sodhtalo. Thoim, munis makdda thaun aila mhunn amkam xikoitalim. Punn thodde pavtti, tannim dilʼlea somzonnek orth naslo ani purave nasle. Tori astana, tim xikoitat tench sarkem mhunn ami dolle dhampun manun ghetlolem amchea tticherink zai aslem.

Thoim, kitem borem ani kitem vaitt hea vixim amkam kainch xikoinaslim. Punn koxe-i bhaxen amkam bore marks mellʼllole tankam zai aslem. Mhojea ixttam sangata vell sarun party korunk ani drugs gheunk mhaka khuxalkai mellttali. Punn ti chodd vell uronasli. Tor, ‘Jivitacho orth hoch kai?’ mhunn hanv chintunk laglo.

Uprant, hanv Boston xarant ravonk gelo ani thoinchea eka university-nt vochonk laglo. Mhaka sutti mellttali tednam mhojea university-cheo fee bhorunk hanv kam kortalo. Tea vellar mhojea kamachea zagear, poile pavtti mhaka ek Jehovacho Sakxi mellʼllo. Tannem mhaka Daniel odheai 4-antlea ‘sat vorsanchea’ bhasaunne vixim sanglem ani ami nimannea disamnim jietat mhunn somzailem. (Dan. 4:10-14) Punn hea toren to Bible-antlean sangta tem hanv aikot ravlo ani tem sarkem mhunn hanvem manun ghetlem zalear mhaka mhojea jivitant bodol korche poddttole mhunn mhaka kollon ailem. Tor hanv taka polloita title-i pavtti thoinchean nanch zatalo.

Hanv South Amerikechea gorjevontank modot korunk sodhtalo. Tor university-nt astana, hanvem osle kors kele jea udexim mhaka hem korunk adar zatolo aslo. Ani hem kam kelolean mhojea jivitant orth astolo, oxem mhaka dislem. Punn uprant, oxem kelear pasun mhojea jivitant khoro orth ascho na oxem mhaka disonk laglem. Tor niraxi zaun, hanvem university-nt voichem soddun dilem.

May 1970-ant, hanv Amsterdam, Netherlands-ant gelo ani mhozo bapui kam kortalo teach vimanachea komponint hanv kam korunk laglo. Hem kam kortana mhaka zaitea zageancher bhonvonk mellʼllem, zoxem Afrika, Amerika, Europe, ani  Asia. Punn hanv gelo tea soglea desamnim vhoddleo-vhoddleo oddchonneo asleo jeo te suttaveo korunk xokonant oxem distalem. Tor hanv chintunk laglo ki hanvem mhojea jivitant kitem tori mhotvachem korunk zai. Hea pasot, hanv porot United States-ant gelo ani Boston university-nt porot xikonk laglo.

Thoim astana, mhaka mhojea prosnanche zobab mellonant mhunn mhaka rokddench kollon ailem. Fuddem kitem korchem tem hanv noko aslo. Tor tea vixim, hanvem munxacho sobhav ani sonskrutaie vixim xikoitalo tea sir-ak vicharlem. Tannem mhunnttlem: “Tum anik kiteak xikta tor? University-k ieunchem bond kor.” Tacho zobab aikon hanv ojap zalo. Punn tannem sanglem toxench hanvem kelem.

Punn mhojea jivitant azun orth na oxem mhaka dislem. Tor hanv ek oslea zomeacho bhag zalo je munxacheo chali-riti nakartale ani mogan ani xantin jietale mhunn mhaka dislem. Mhoje ixtt ani hanv United States tem Acapulco, Mexico poriant bhonvle. Ani ami oslea lokam sangata jieunk lagle je konnachich porva korinasle ani ek uskea mekllem jivit jietale mhunn mhaka dislem. Punn tanchea-i jivitant kosloch orth naslo vo te-ui khorench khuxal nasle mhunn mhaka rokddench kollon ailem. Khorem mhunnttlear, tanchea modlim zaitim zannam promannik vo visvaxi naslim.

Hea vellar, hanv bhurgeponnar kitem korunk sodhtalo tem mhojea monant ailem. Tem mhunnttlear, hanv boat-icho captain zaunk  sodhtalo. Punn mhoji svotachi boat aslearuch hanv oxem korunk pavtolo aslo. Tom nanvacho mhozo ek ixtt pasun oxench korunk sodhtalo. Tor ami sangata mellon boat-icher akʼkho sonvsar bhonvtole mhunn ami tharailem. Hanv ek sobit zunvo sodhtalo zoim mhaka somazache kaide pallunk poddche nasle.

Tor Tom ani hanv, Spain-antlea Arenys de Mar hea zagear gele, jem Barcelona-chea laginch asa. Ani thoim ami ek lhanxi boat ghetli. Ti 9.4 metr lamb asli, ani tika ami Llygra mhunn nanv dilem. Ti lhan boat doriant vhorpa sarki astoli oxi ti ami toiar keli. Amkam khoinsoruch begin pavonk naka aslem. Tor ami boat-int aslolem engine kaddlem ani tea zagear amkam piunk udok dovrunk anik suvat mellʼlli. Uprant amchi boat tannunk, ami 5 metr lamb vhole haddle. Hea udexim amchi lhan boat doria deger vhoron ami thamboitale tednam ti vhoronk amkam sompem zatalem. Tor ami Indian Ocean-ant aslolea Seychelles zagear vochonk bhair sorle. Amchea hatant fokot thodde nokxe, pustokam ani khub sadim sadonam aslim. Toxench, ami noketranchea modotin eka zagear thaun dusrea zagear voitale. Tor ami Afrikechea poschim vatten doria deger thaun fuddem-fuddem sokol vochon, South Afrikechea, Cape of Good Hope-a thaun Seychelles-ak gele.

Punn amkam rokddench kollon ailem ki amchi hi boat gheun amkam doriant vochonk mellchem na. Karonn eka vora bhitor 22 litr udok amchea boat-int bhitor sortalem! Ani hanvem survatek sanglem toxem, tem vadoll ailem tednam hanv khub bhielo. Ani zaitea vorsamnim poile pavtti hanvem Devak magnnem kelem. Tannem amkam hea vadolla thaun vanchoile zalear hanv tachea vixim anik xiktolo mhunn hanvem bhas dili. Uprant tem vadoll thamblem, ani hanvem bhas dilʼli toxench hanvem kelem.

Tor doriant astana hanvem Bible vachunk suru kelo. Mediterranean Doria modem mhojea boat-int astana, veg-veglle torechim nustim ani pois doriachi xim polloun mhaka khub borem distalem. Toxench, ratchea vellar mollbar zaitim noketram polloun hanv ojap zatalo. Ani khorench munxachi kallji gheupi ek Dev asa mhunn mhaka anikui khatri zali.

Thoddea sumana uprant, ami Alicante, Spain-ant pavle. Thoim deger ami amchi boat vikunk dovorli, karonn amkam ek novi boat gheunk zai asli. Punn hi porni, engine nasloli ani burak poddloli boat konn mhunn gheta aslo! Tor ti boat vikti gheunk amkam ek munis melltta mhunnsor, mhaka mhozo Bible vachunk zaito vell mellʼllo.

Hanv Bible vachunk laglo toso, mhaka kollon ailem ki Bible-antle solʼle apnnailear hanv mhojea jivitant khuxal asonk xokta. Punn apunn Kristanv mhunnttole zaite lok, zoso hanv pasun, Bible-antle he solʼle kiteak apnnaina mhunn hanv chintunk laglo.

Tor hanvem mhojem jivit bodolʼlem ani drugs ghevop bond kelem. Hanv chintunk laglo ki Bible-achea totvam pormonnem jietat toslim munxam hea sonvsarant khoim tori asonk zai. Tor hanvem dusrea pavtti Deva lagim magnnem kelem, ani oslea lokank mellonk vatt ukti kor mhunn Devak sanglem.

Khoro dhorm khoincho tem mhaka kollon ieum porian, hanvem dor eka dhorma vixim zannam zaun gheunk zai oxem mhaka distalem. Alicante-nt, rosteacher cholon voitana hanvem zaitea dhormache bhokteche zage polloile. Punn tea choddxea zageancher murteo asleo. Tor ho khoro dhorm asonk xokona mhunn hanv sompeponnim vollkhonk xoktalo.

Ek Aitara disa, donparchea vellar hanv doria fuddem aslolea dongrar aslo. Tea vellar hanv Jakob 2:1-5 vachtalo. Hea versamnim, gorib ani giresta modem bhed-bhav korinaka oxem sanglolem asa. Tor  hanv boat-i lagim porot ietalo tednam hanvem ek bhoktecho zago koso polloilo. Ani dara voir oxem boroilʼlem aslem: “Jehovachea Sakxeanchem Raj-ghor.”

Tednam hanvem mhojea monantuch oxem chintlem, ‘He lok mhojea sangata koxe vagtat tem polloum-ia.’ Oxem mhunnon hanv thoim bhitor sorlo. Tea vellar mhaka khadd aslem, mhojea paim-ank moche bi kainch nasle, ani hanvem pinzlolem jean pentt ghatlolem. Thoim darar aslolea bhavan mhaka eke zanntte bhoinni kuxin bosoilo. Tinnem mhaka, machier thaun uloitalo to bhav sangta tim versam Bible-ant sodhunk modot keli. Ani ti mitting somplea uprant, mhaka zaitea zannamnim ieun zap keli. Hem polloun hanv ojap zalo. Tantuntlea eka bhavan mhaka Bible-a vixim ulounk aplea ghora apoilo. Punn tednam meren hanvem Bible vachun sompounk naslo. Tor hanvem taka sanglem, “Hanv tuka magir sangtam.” Punn tea mhunnsor hanv soglea mittingek hajir zaunk laglo.

Zaitea sumana uprant, hanv tea bhavak mellonk gelo. Ani tannem mhaka mhojea prosnanche zobab dile. Ani tachea fuddlea sumanant, tannem mhaka borea kopddeamnim bhorlolem ek beg dilem, ani sanglem ki he kopdde tea bhavache zaun asat zo atam bondkhonnint asa. Karonn eka-mekacho mog korunk zai ho kaido pallun tannem zhuzant bhag gheunk na. (Iz. 2:4; Juanv 13:34, 35) Tem aikon, hanv sodhtalo toslo lok mhaka atam mellʼllo mhunn mhaka khatri zali, karonn te Bible-achea dorjeam pormonnem jietale. Tor mhaka atam ek sobit zunvo nhoi, punn kholaien Bible xikonk zai aslo. Tor hanv porot Netherlands-ak vochonk bhair sorlo.

Netherlands-achea Groningen xarant pavonk mhaka char dis lagle karonn hanv lift gheit thoim pavlo. Punn atam mhaka ek kam zai aslem. Tor thovoi-achea eka dukanant vochon kamak lagon hanvem fom bhorlem tednam hanv khoinchea dhormacho tem thoim borounk zai aslem. Ani hanvem thoim, “Jehovacho Sakxi” mhunn boroilem. Hem polloun tea patranvan mhaka vegllech toren polloilo ani mhunnttlem, “Hanv tuka uprant fon kortam.” Punn tannem mhaka kednanch fon korunk na.

Tor hanvem dusrea eka thovoi-achea dukanant vochon kam asa kai mhunn vichalem. Thoinchea patranvan hanv kitem xikla, ani hanvem poilim khoim kam kelam teo certificate-i magleo. Tednam, hanvem ek lakddachi boat sarki kelʼli mhunn hanvem taka sanglem. Tem aikon tannem mhunnttlem, “Tum heach donpara thaun hanga kamak ieunk xokta.” Hem aikon hanv ojap zalo. Uprant tannem mhunnttlem, “Punn hanv ek Jehovacho Sakxi, ani Bible-achea totvam pormonnem jieta. Tor hanga tunvem oxem-toxem kainch korchem nhoi.” Hem  aikon hanvem mhunnttlem, “Hanvui ek Jehovacho Sakxi!” Punn tannem sanglem, “Toxem zalear, hanv tuka Bible xikoitam!” Karonn tea vellar mhaka lamb kens ani khadd aslem. Punn hea ghoddnnentlean mhaka kollon ailem ki Jehova mhojea magnneacho zobab ditalo, karonn poilinchea zagear mhaka kam mellonk na ani hanga mhaka Bible obheas korunk ek sondhi mellʼlli. (St. 37:4) Tor hanvem ek voros meren tea bhavachea dukanant kam kelem. Tea vellar tannem mhaka Bible xikoilo. Ani uprant, Janer 1974-ant hanvem bautizm ghetlo.

Eka mhoinea uprant, hanv pioneer mhunn seva korunk laglo. Hem korun mhaka khub khuxalkai mellʼlli. Tor fuddlea mhoineant, Amsterdam-ant vochon, thoim novoch suru zalʼlea Spanish uloitolea grupak hanvem modot keli. Spanish ani Portuguese uloitoleam sangata Bible obheas gheunk mhaka khub khuxalkai mellʼlli! Ani May 1975-ant, mhaka ek khas pioneer mhunn seva korunk sondhi mellʼlli.

Ek dis, Ineke nanvachi khas pioneer seva korpi bhoinn, amchea Spanish grupant aplea Bolivia-ntlea Bible videartheak gheun aili. Ti tea videartheak Spanish bhas uloitolea bhav-bhoinnanchi vollokh korunk gheun ailʼli. Tea uprant, hanvem ani Ineke-n eka-mekachi vollokh korun ghetli ani ami eka-mekak chitti borounk laglim. Tednam amche dhei ekuch asat mhunn amkam kollon ailem. Tor ami 1976-ant kazar zalim ani khas pioneer mhunn seva korit ravlim. Uprant 1982-ant, amkam 73-vea Gilead Korsak amontronn mellʼllem. Gilead Kors somplea uprant, amkam East Afrika dhaddlim. Ami khub ojap ani khuxal zalim. Ani thoim Mombasa, Kenya-nt ami panch vorsam pasun seva keli. Tea uprant 1987-ant, amkam Tanzania-nt dhaddlim, zoim porgottnnechea kamak asloli bondi tednam kaddloli. Ami 26 vorsam porian thoim seva keli ani uprant ami Kenya ailim.

Khaltea lokank Bible-antlem sot xikoun mhaka mhojea jivitant khoro orth mellʼllo. Udharonnak, hanv jahir zagear porgottnni kortalo tednam mhaka Mombasa-ntlo ek munis mellʼllo. Taka hanvem don masikam dilea uprant tannem mhaka vicharlem, “Him vachun zalea uprant hanv kitem korum?” Fuddlea sumanant hanvem taka You Can Live Forever in Paradise on Earth, hem pustok diun Bible obheas suru kelo. Hem pustok tednanch Swahili bhaxen bhair sorlolem. Eka vorsa uprant, tannem bautizm ghetlo ani rokddoch ek niemit pioneer zalo. Tednam thaun, tannem ani tachea bailen sumar 100 lokank somorponn korun bautizm gheunk modot kelea.

Jezun eka veaparachi vopar dilʼli, zantunt tea veapareak ek khas moti mellʼllea uprant tem to hogddaunk sodhinaslo. (Mt. 13:45, 46) Mhaka jivitacho orth kollʼllo tednam, mhaka tea veaparea sarkench dislem. Tor hanvui mhojem jivit, dusreank jivitacho orth somzonk modot korunk, uzar korunk sodhtalo. Khorench, Jehova aplea lokank ek orth-bhorit jivit jieunk koso modot korta tem mhaka ani mhojea bailek pollounk mellʼllem mhunn hanv sangonk xokta.