Ndakabarihwa mu nyika yo Horanda mu gore ro 1948. Pa gore rakatevera, mbhuri yedu yakathutha kwenda Sau Pauro, Bharaziri. Vabari vangu vaivangisira maningi pa kunamata. Inga mbhuri, njiku jese taiverenga Bhaibheri pakupera kuha. Mu gore ro 1959, takathuthazve kwenda ku Estadhus Unidhus yo Amerika, toenda kogara ku ndharaundha yo Masacuseti.

Baba wangu vaishanda maningi kuti vakwanise kusapota mbhuri yainga no vandhu vasere. Ko makore akawanda ivona vaiita mabasa akasiyana-siyana, akadari inga okutengesa, kuita basa ro kuvaka no kushandazve inga muimiriri wo khambani yo ndeki. Vese vo pa mbhuri vaidakara maningi baba pavaienda koshanda ku khambani iyi yo ndeki, ngokuti taikwanisa kuita hwendo ko vhaza jakawanda.

Pandainga ku shikora sekundariya, ndairangarira kudari, ‘Zvicinyi zvandinozoita ndikakurepo?’ Shamwari jangu jimweni jakasana kwenda ku univhersidhadhi, kuveni vamweni vakasana kuita basa ro usoca. Asi inini andicaidepi basa ro usoca ngokuti andicaida zvo kuhwisana no kuvereketesana. Ngo kudaro, ndakasana kwenda ku univhersidhadhi. Kusiyapo izvi, ndaida maningi kubesera vandhu, ngokuti ndairangarira kuti izvi zvaizoita kuti upenyu hwangu huve no cinangwa.

Pondainga ku univhersidhadhe, ndaidakarira maningi kujija ngo pamusoro po mugariro jo vandhu no zvirovejeso zvavo. Kuvhira pondhopo ndaida kuziva kuti upenyu hwakatangisa kudini. Taijijiswa kuti upenyu hwakaita ngo kuphinduka-phinduka, maporosori vaitijijisa vaida kuti titende kuti izvo zvainga zvokadi. Kwandiri zvaijijiswari zvainga zvicikashandi. Ngokuti ivona vaida kuti tithembe zviro zvainga zvicina mathangwe anotikhohwesa kuti zvakaitika.

Patainga tecijija, aticaijijiswa ndhungamiriro ngo pamusoro po zvakanaka no zvakashata. Kusiyapo zvondhozvo, taijijiswa kuti tiite zvese zvotaikwanisa kuti tikwanise kubudirira ku univhersidhadhi. Ndaidakara maningi ngo kupeja nguva no shamwari teciita mabuso no kushandisa mutombo jinodhakwisa. Asi ndakavona kuti izvi azvicaizondipa mudakaro wo kwenda no kwenda. Ndaijivhunjisa kudari, ‘Kunanga kuti uhu ndihwona upenyu huna cinangwa here?’

Pa nguva yondhoyo ndakavha ku dhorobha randaijija ndoenda ku dhorobha ro Bhostoni, ndotanga kujijira kondhoyo univhersidhadhi. Pandainga pa feriya jo ku shikora ndaiita basa rondaiita, pa basa iri ndakasongana no umwe wo Zvapupu zva Jehovha pa vhaza yokutanga. Iyena wakandivhunja ngo pamusoro po ciporofita co “mikuvo munomwe” cinowanika mu bhuku ra Dhaniyeri cipauko cocirongomuna. Perapo wosanangura kuti wari tiri kupona mu njiku jo kupejisira. (Danieli 4:10-14) Ngo kukasika, ndakazwisisa kuti kudari ndikaenderera mberi ndecibhuya naye ngo pamusoro po Bhaibheri no kutenda zvaaingaro ecindijijisa ndaidikana kuita cinjo mu upenyu hwangu. Ngo kudaro, ndaikaita zvese zvandaikwanisa kuti nditame kubhuya naye.

Pandainga ndiri ku univhersidhadhi, ndakaita kurso imweni yaizondibesera kuita basa ro kujipira ku Amerika yo Kakusi. Ndairangarira kuti kubesera vamweni ngo kuvaitira zvakanaka, zvaizoita kuti upenyu hwangu huve no cinangwa. Asi ndakazwisisa kuti pikija kuita izvi azvicaizoita kuti upenyu hwangu huve no cinangwa. Ndainga ndakanyangajwa, ndoima kwenda ku univhersidhadhi pakupera ko mweji munganani.

Mu mweji wa Maio wo 1970, ndakathutha kwenda Amisterdhami, ku Horanda. Ndoshanda ku khambani yo ndeki yaishandaya babangu. Ngo ndava yo basa iri, ndakakwanisa kuita hwendo hwakawanda. Ndakavhakacira Afrika, Amerika, Europa no Aziya. Ngo kukasika, ndakazwisisa kuti nyika jese jondakavhakacira, jainga no zvineso zvakawanda zvokuti apana no mundhu waikwanisa kuzvipeja. Inini ndaida kukwanirisa ciro cinosisira maningi mu upenyu hwangu. Ngo kudaro, ndakasana kuhwirira ku Estadhus Unidhus yo Amerika kuti ndijijezve ku univhersidhadhi yo ku Bhostoni.

Ngo kukasika ndakazwisisa kuti ku univhersidhadhi akucaikwanisa kundibesera kuwana mupinguro jo muvhunjo jondainga najo mu upenyu. Andicaizviziva zvo kuita, ngo kudaro ndakakumbira porosori wangu kuti andipevo mazano. Ndakashamaisika maningi ngo zvandakavhunjwa ndi porosori uwu. Iyena wakati: “Ngenyi uri kwenderera mberi wecijija? Wadini waregera kujija wari uno?” Ndakadakara maningi ngo zvandakavhunjwari. Ngo kudaro, ndakavona zvakanaka kusiya kujija ku univhersidhadhi.

Ndaivona kuti upenyu hwangu hwainga ucina cinangwa, ndakabatana no cikwata cimweni cairamba mutemo jo ndharaudha. Ivona vaivoneka inga vandhu vano runyararo no rudo. Inini no shamwari jangu shanu jorume no mbiri jokaji, takaita hwendo kwenda Estadhus Unidhus yo Amerika no ku Akapurko, Meshiko. Taigara mundharaundha yainga no majaha aishandisa mutombo jinodhakwisa. Majaha aya ainga acikadi kuzwira mutemo. Iwona aivoneka inga kuti ana upenyu ucina zvineso. Asi pondaigara naivona,  ndakavona kuti upenyu hwavo aucaivaviisira mudakaro wo kwenda no kwenda. Ndakatanga kuvona kuti uzinji wavo, vainga vacizivi kugondeka no kuthembeka.

Pa mukuvo uwu, ndainga ndototanga kurangarirazve zviro zvandaida kuita pondainga mwana mudoko. Inini ndaida kufamba ngo bharko, kuciripi inga mufambisi asi inga mutungamiriri. Kuti izvi zvikwanisike, ndaidikana kuva no bharko rangu kamare. Zvecivoneka kuti shamwari yangu yaidanwa Tom yaidavo kuita zvakafanana, tovaviri takatema civaringo co kutenga bharko redu. Ndaida kuwana ndau yakaseja yandaizova ndakasujunuka ku zvimutemo zvo nyika.

Inini na Tom takaita hwendo kwenda ku Arenas dhi Mar, phedo no Bharserona, ku Espanya. Kondhoyo itusu takatenga bharko redu rainga no mametro anokwana kuita 9.4, raidanwa Rigra. Takatanga kunasirira cibharko cidoko kuti tizofambe takangwaririka. Zvecivoneka kuti aticaikasikepi kuguma ku ndau iri yese, takavhisa motori wo bharko, toshandisa ndauyo kuti tidire kumwa kuti timwe. Kuti tikwanise kuvhisa cibharko ici ku ndau inocevera mabharko, itusu tainga no makhasinya maviri ainga no mametro mashanu. Pakupejisira, takapeja kunasirira cibharko ici toita hwendo kwenda ku Sisheri, ku Oseano Indiko. Itusu taida kufamba ngo mumbhiripiri mo jombe ngo kumavhazuva ko Afrika, tosika kwenda ku Kabho Bhowa Esperansa, ku Afrika dhu Suri. Kuti tikwanise kuvona kotaienda, taishandisa ndhondho, mapa, mabhuku no zviro zvimweni. Inini ndaishamaisika pondaivona kuti itusu tiri kukwanisa kuziva kamare kotiri kwenda.

Pacizivi kupera mukuvo wakareba, takazwisisa kuti bharko redu rainga rakaitwa ngo matabwa, aricaingazve ushoni. Pa nguva imwe basi mainghwina kumwa yaikwana kuita 22 o maritru. Inga zvondanangaya pakutanga, apo painga peciitika dutu inini ndakathya maningi, ndoita mukumbiro pa vhaza yokutanga pasure po makore akawanda ndicikaiti. Ndakagondesa Mwari kuti kudari ndikapona pa zidutu iri, inini ndaizopsaka kumuziva. Dutu riya rakapera, ndokwanirisa zvondakagondesaya.

Potainga tecifamba mu jombe, inini ndakatanga kuverenga Bhaibheri. Amborangariranyi basi, ndakagara mu bharko rangu pakati po jombe ro Medheteraniyo ndecivona mushovo wakasiyana-siyana wo hove no ndau yakaseja. Co usiku inini ndaishamaisika ngo kuvona ndhondho jo gwanja ro bhiyeni (Via Láctea), ndaikhohwa kamare kuti ariyo Mwari anoneseka ngo vandhu.

No tapeja sumana nganani tiri mu jombe, takaguma ku ndau inocevehwa mabharko ku Arikante, Espanya. Kondhono itusu takaeja kutengesa bharko redu kuti titenge rimweni riri nane. Zvecivoneka kuti bharko redu rainga ro kare, rainga ricina motori, rainghwina maningi kumwa, zvakanesa maningi kuwana mundhu waida kuritenga. Ngo divi rimweni, wakava mukuvo waushoni maningi wo kuverenga Bhaibheri.

Pandaiengejera kuverenga kwangu Bhaibheri, ndaizwisisa kamare kuti irona ringatibesera kuti tive no upenyu unodakajisa. Ndakashamaisika maningi pondakavona kuti Bhaibheri rinonanga kuti itusu tinodikana kuva no mufambiro waushoni. Inini ndaijivhunjisa kuti ngenyi vandhu vazinji, vanonanga kuti i Makristu kubatanijavo na inini avararami mukuzwirana no zvinonanga Bhaibheri.

Ndakatema civaringo co kuva no upenyu waushoni pikija izvi zvaireva kuita cinjo huru mu upenyu. Ngo kudaro, ndakasiya kushandisa mutombo jinodhakwisa. Ndakazwisisa kuti variyo vandhu vanozwira zvinojijiswari ngo Bhaibheri, inini ndaida kubhuya navo. Ndakaita mukumbiro kuna Mwari pa vhaza yocipiri, ndecikumbira kuti andibesere kuwana vandhu ava.

Kwandiri, njira yaushoni yo kupsaka ciyara cokadi, yainga yo kupsaka ciyara cimwe nga cimweni. Pandaifamba ngo muzvitaka zvo mu Arikante, ndakavona magerejha akawanda. Asi zvecivoneka kuti mazinji awo ainga no zvithombi, azvizivi kunesa kumavhisa pa rista yangu.

Ngo mu dimingo comadeko pondainga ndecienda ku ndau inocevera mabharko, ndainga ndeciverenga Jakobo 2:1-5, inobhuya ngo pamusoro po ngozi jingavepo ngo kubesera vaya vano mare. Pandaihwirira ku bharko redu, ndakavona nyumba yaaita inga inotihwa musongano. Ngo pamangwiniro po musuvo paitahwa kudari: “Nyumba yo Umambo yo Zvapupu zva Jehovha.”

Ndakarangarira kudari, ‘ndinoda kuvaeja basi. Ndinoda kuvona kuti vanondiashirisa kudini.’ Pandakangwina mu Nyumba yo Umambo ndainga ndicina nee noshinero, ndainga ndakazara ngo mamundevhu, ndaingazve ndakasimira karasau yo jinisi yainga yakamweka-mweka. Hama yaishanda inga murindiri, yakandivhunja kuti ndiende kogara no mwanakaji umweni wainga waamusharuka. Ngo kunaka mwoyo kwese iyena wakandibesera kuwana mavhesi ese ainangwa ngo muiti wo hurukuru. Pakupera ko musongano, ndakashamaisika maningi ngo kunaka mwoyo ko vese vakaviya kondicungamija. Atee mwanarume umweni wakandikoka kuti tiende kumuzi kwake kuti tiende kobhuya ngo pamusoro po Bhaibheri. Asi zvecivoneka kuti inini ndainga ndicito ndapeja kuverenga Bhaibheri rese, ndakati: “Kudari ndikanasiririka ndinozomuvhunja.” Kuvhira pondhopo, ndakatanga kwenda kumusongano jese.

Pakupera ko sumana nganani, inini ndakaenda kumuzi ko mwanarume wiya, iyena wakadavira muvhunjo jese jondainga najo ngo pamusoro po Bhaibheri. Pakupera ko sumana imwe, iyena wakandipa mupasta wakazara ngo nguvo jaushoni. Wondivhunja kuti mune wo nguvo jiya wainga ari mukadheya ngokuti wasana kuzwira mupango wo Bhaibheri, wokudisana ngocedu no kutama kwenda ku hondo. (Isaia 2:4; Johani 13:34, 35) Ndainga ndino cokwadi co kuti ndainga ndawana zvondaipsakaya, vandhu vanoshandisa zvinojijiswa ngo Bhaibheri ngo pamusoro po kuva no mufambiro waushoni. Cido cangu acicaengepizve co kupsaka ndau yakaseja. Asi cainga co kunasa kujija Bhaibheri. Ngo kudaro, ndakahwirira ku Horanda.

Pasure po njiku murongomuna ndeciita hwendo, ndakaguma ku dhorobha ro Groningeni, ku Horanda. Kondhoyo ndakadikana kupsaka basa kuti ndikwanise kujisapota. Ndakaenda kopsaka basa pa karpintariya, ivona vakandipa ciphepha kuti ndiende kopresheri. Umwe wo muvhunjo waiviya pa ciphepha ici, wainga wokuti ngocapi ciyara cako. Inini ndakatara kudari: “Capupu ca Jehovha.” Mune wo karpintariya iyi paakaverenga zvondaingaya ndatara, ndakazwisisa kuti iyena aazivi kudakara ndizvona. Iyena wakati: “Ndinozokufonera.” Asi narini aazivi kundifonerazve.

 Ndakaenda ku karpintariya imweni ndovhunjisa dangani vaida mushandi. Iyena wakandivhunjisa dangani ndino zviri zvese zvinovonesa kuti ndakamboita basero. Inini ndakamuvhunja kuti ciro cimwe basi condakaita cainga co kunasirira bharko ro matabhwa. Ndakashamaiswa maningi ngo zvaakandivhunja pa nguva yondhoyo, iyena wakati: “Ungatanga kushanda madeko ano, asi pano ciro cimwe candinoda kukuvhunja. Inini andidi kuti undibarire cineso ciri cese pa karpintariya yangu, ngokuti inini ndiri Capupu ca Jehovha ndinorarama mukuzwirana no ndhungamiriro jo Bhaibheri.” Ndakadakara maningi, ndomusota, ndonanga kudari, “ininivo ndiri Capupu ca Jehovha!” Asi zvecivoneka kuti inini ndainga no vhunji rakakura, mamundevhu akakura, waizviziva kuti inini andicaengepi capupu, iyena wakati: “Ndinozojija Bhaibheri na iwewe.” Ndakatendera jijoyo ngo mudakaro wese. Pa nguva iyi ndakazwisisa kuti ngenyi mune wo karpintariya yokutanga iya aazivi kundifonerazve. Jehovha wainga ecikwanirisa zvaida mwoyo wangu. (Nduyo 37:4) Inini ndakashanda pa karpintariya yo hama iyi, ndojija Bhaibheri ko gore rimwe. Tevere ndobhabhatijwa mu mweji wa Janeiro wo 1974.

No papera mweji umwe, ndakatanga kuita basa ro upiyona, basa iri rakandipa mudakaro wakakura maningi. Pa mweji wakazotevera, ndakathutha kwenda ku Amisterdhami kuti ndiende kobesera cikwata cipsa co ndumi yo Shipanya. Ndaidakara maningi ngo kuitisa jijo yo Bhaibheri ngo ndumi yo Shipanya no Ciputukezi. Mu mweji wa Maio wo 1975, ndakagajwa kuti ndishande inga piyona anosisira.

Njiku imweni hambzaji Ineki vaishanda inga piyona anosisira, vakaviya kovona musongano ku cikwata cedu cinobhuya ndumi yo Shipanya no mujiji wavo wo Bhaibheri wo Bhorivhiya. Inini na Ineki takatema civaringo co kuzivana ushoni tecishandisa karata. Ngo kukasika, takazwisisa kuti itusu tainga no zvido zvondhozvo. Takacadha mu gore ro 1976, toenderera mberi tecishanda inga mapiyona anosisira mbhera mu gore ra 1982. Perapo takakokwa kuti tiende kokursari turma 73 yo Gireyadhi. Takashamaisika no kudakara maningi potakakokwa kuti tiende koshanda kumavhazuva ko Afrika. Kotakashanda ko makore mashanu ku Mombasa, Kheniya. Mu gore ro 1987, takacinjwa toenda koshandira Tazaniya. Kondhono basa redu aricaengazve recirambiswa. Takagara Tazaniya ko makore anokwana kuita 26. Perapo takahwirirazve Kheniya.

Kubesera vandhu vakanaka mwoyo kuti vajije cokwadi co mu Bhaibheri, zvakaita kuti upenyu hwedu huve no cinangwa. Inga muezaniso, mujiji wangu wokutanga wo Bhaibheri wondakava naye Mombosa, wainga mwanarume wondakaziva pondainga ndeciita ucapupu hwo pambhene. Inini ndakamupa marevhista maviri, iyena wakati: “Kudari ndikapeja kuverenga marevhista aya, ndoitenyi?” Pa sumana yakatevera takatanga kujija tese Bhaibheri tecishandisa bhuku Poderá Viver Para Sempre no Paraíso na Terra, rainga ravha kubudiswa mu ndumi yo Cisuwahiri. Mu gore rakatevera iyena wakabhabhatijwa, wotanga kushanda inga piyona wo nguva jese. Kuvhira pondhopo iyena no mukaji wake, vakabesera vandhu vanokhwedera kuita 100 kuti vazvipire no kubhabhatijwa.

Pondakazwisisa kuti ngocapi cainga cinangwa co upenyu, ndakajizwa inga mutengesi wainga wawana maperora o mutengo mukuru wonasa kumabatisisa kamare. (Mateu 13:45, 46) Ndakatema civaringo co kushandisa upenyu hwangu kuti ndibesere vandhu vamweni kuti vawane upenyu huna cinangwa. Inini no mukaji wangu, takakwanisa kuvona kuti Jehovha anokomborera vashandiri vake ngo kuvapa upenyu uno cinangwa cokadi kamare.