Năștisailem andi Olanda ande 1948. Ando bărș cai avilea, mânri familia muchisardea-pe ando São Paulo, Brazilia. Mânre dada lenas partea activo ca i changheri anda savi sas-le. Ande fiesavo ghies, pala so haleamas pi riat, citisardeamas i Biblia andi familia. Ande 1959, tiliardeam andel Statele Unite hai beșleam ande Massachusetts.

Mânro dad cherelas but buchi caște lel sama pe peschi bari familia de ohto jene. Vo cărdea buchi ande mai but thana, sar comis-voiajor, ca le droma hai sar reprezentanto anda bichinimos ca iech compania aeriano internaționalo. Savore samas bucurime cana gălea te cherel buchi ca i compania aeriano, anda codoia că daisardeamas te jias te dichas but thana.

Ando liceo, pușlem-ma butivar: „So va avela te cherav mânra viațaia?”. Chichiva anda mânre amala alosarde te jian ca i universitatea, hai aver andi armata. Me ci camlem te jiav andi armata, anda codoia că ci placiaia-ma nici măcar te hav-ma averența, cadichi mai but te marav-ma. Cadea că alosardem te jiav ca i facultatea. Tha, ande mânro ilo, camlem te ajutisarav averen, anda codoia că pachiaiem că cadaia delas senso mânra viața.

Ca i universitatea, interesilas man i antropologia, anda codoia că camlem te jianav catar avel i viața. Sas amenghe sicadi i teoria anda i evoluția, hai le profesori ajucărenas-pe te pachias că si ciaci. Tha chichiva explicații ci fanas logico hai ci bazonas-pe pe dovezi, cai sas contra i metoda anda le rodimata științifico.

Ca le cursuri, ci samas sicade norme moralo anda so si mișto hai nasul. Mai but, samas sicade te avas le mai lașe indiferento so trebulas te pochinas ando than. Cana somas mânre amalența ca le petreceri hai lemas droguri somas fericime, tha numa po momento. Pușlem-ma: „Cadaia si iech viața pherdi senso?”.

Pala iech timpo muchisardem-ma co Boston hai începosardem te jiav ca iech universitatea othar. Caște pochinav le taxe andai școala, cărdem buchi ando milai. Iech anda mânre colegi sas Martoro le Iehovasco. Vo dea manghe duma anda i profeția anda Daniel, capitolo 4, anda le efta timpuri hai sicadea manghe că traisaras andel ghiesa de palal. (Dan. 4:13-17) Sigo dem mânri sama că, dacă avileas te dav duma mai dur leia hai avileas te pachiav le buchia cai sicavelas-le manghe, trebulas te paruvav mânri viața. Cadea că, cărdem sea so daisardem numa te na mai dav duma leia.

Ca i universitatea sas man cursuri cai avenas te pregătin-ma te cherav voluntariato andi America de Sud. Pachiaiem că dacă ajutisarav le manușen mai ciore, cadaia va dela senso mânra viața. Tha simțosardem că nici o voluntariato ci sas o drom caring iech scopo andi viața. Perado, tiliardem catar i facultatea cana terminisardea-pe o semestro.

Ande mai 1970, muchisardem-ma co Amsterdam, andi Olanda, caște cherav buchi ca sa codoi compania sar mânro dad. Cadea, daisardem te jiav ande mai but thema anda Africa, America de Nord hai America de Sud, Europa hai Oriento Duriardo. Dichlem că, ande orisavo them gălem, le manușen sas-le cam sa codol pharimata, save le guvernea ci daștinas te lașiaren-le. Ande mânro ilo pale vazdea-pe o sentimento că camav te cherav vareso importanto andi viața. Cadea că, gălem parpale andel Statele Unite hai gălem ca sa codoi universitatea anda Boston.

Tha, na pa but timpo, dem mânri sama că încă ci arachlem răspunso ca le bare pușimata cai sas-ma. Ci jianglem so te cherav, cadea că pușlem mânre profesoros de antropologie. Bi te ajucărav-ma, vo phendea manghe: „Sostar jias mai dur? Sostar ci meches-tu chiar acana?”. Ci trebulas te phenel manghe dui-var. Chiar cadaia cărdem, mechlem i universitatea hai ci mai gălem parpale niciechdata.

Tha încă ci arachlem iech scopo andi viața. Anda codoia, șiutem-ma ande iech grupo cai ci lenas-pe pala le valori tradiționalo hai falas-pe că roden i pacea hai iubirea. Ande iech than chichiva amalența cărdeam o autostopo caște cheras iech turo andel Statele Unite. Arăsleam ji co Acapulco, Mexico. Beșlem andel comunități hippy, cai le tărne falas-pe că îngărenas iech viața bi te avel-le pharimata. Tha, na pa but timpo, dichlem că lenga viața ci sas-la niciech senso hai ci anelas iech fericirea cai te încărel. Mai but, dichlem că but anda lende ci sas-le pachivale hai loiali.

Ande codola ghiesa, avilea andi mânri goghi iech suno cai sas-ma cana somas țâno șiavo. Camlem te jiav pe le bare mări, tha na te avav numa iech marinaro, camlem te avav me o căpitano. Ci daisardemas te cherav cadai buchi dacă ci sas-ma iech barca. Vi mânro amal o Tom, camelas te cherel sa codoi buchi, cadea că leam i hotărârea te cheras ande iech than i călătoria hai te dichas sea i lumea. Camleam te arachas iech insula tropicalo paradiziaco, dur catar le manușa hai catar lenghe reguli.

Me hai o Tom găleam ca Arenys de Mar, pașa i Barcelona, Spania, catar chindeam iech barca cu pânze de 9,4 m, cai bușiolas Llygra. Începosardeam te pregătisaras i barca caște daisaras te jias laia po pai. Anda codoia că ci sighiardeam te arăsas ande iech anumime than, leam tele pa late o motoro, hai ande lesco than șiuteam mai but pai guglo, te avel amen so te pias. Caște așias po than andel țâne porturi, chindeam dui vâsle de 5 m. Ji la urmă, vazdeam le pânze hai găleam caring le insule Seychelles, anda o Oceano Indiano. Amaro plano sas te jias pi coasta de vest a Africii hai te nachas pașa Capul Bunei Speranțe, anda Africa de Sud. Caște jianas cai samas hai caring jiaias, folosisardeam-ame catar le cerhaia, hărți, lila hai instrumentea simplo. Ci avilea manghe te pachiav chichi de exacto daisardeam te jianas cai samas!

Na pala but timpo, deam amari sama că ci daisardeam te avas andi siguranța pe iech barca purani anda cașt. O pai chidelas-pe sigo andi barca, cam 22 l pi ora. Cadea sar dichleam co începuto, ando timpo ieche bare brâșândesco, zurales darado, rughisardem-ma i iechto data pala but bărșa. Phendem le Devlesche că, dacă așiav jiuvindo, va avela te rodav-les. O baro brâșând așilea, hai me cărdem so phendem.

Începosardem te citisarav andai Biblia chichi somas pi barca ando mașcar la mareaco. Gândin-tume: samas pi Marea Mediterano, oricai sas numa pai, dichlemas mașe zburători, delfini hai o orizonto cai ci sfârșilas-pe. Andi riat, dichlemas le șucar cerhaia andai galaxia Calea Lactee. Pachiaiem sea mai zurales că si iech Del cai interesil-pe amendar.

Pala chichiva curche, arăsleam ando porto Alicante, anda Spania, cai șiuteam amari barca te bichinas-la caște chinas iech aver mai lași. Cadea sar ajucărdeam-ame, ci arachleam sigo casche te bichinas-la, anda codoia că amari barca sas purani, ci sas-la motoro hai chidelas pai. Tha ande cado timpo daisardem te citisarav vi mai but andai Biblia.

Chichi citisardem mai but andai Biblia, cadichi dichlem-la vi mai but sar iech ghido anda iech viața fericime. Ci avilea manghe te pachiav chichi de simplo sicavel i Biblia sar te avel-tu iech viața uji, moralo. Pușlem-ma sostar cadichi de but manușa, mașcar save somas vi me, ci len-pe pala le sfaturi andai Biblia, chiar cana phenen că sile creștini.

Somas hotărâme te paruvav cu sea mânri viața, cadea că mechlem le droguri. Gândisardem-ma că trebul te aven manușa cai respectin le bare norme moralo andai Biblia hai camlem te jianav con sile. Rughisardem-ma i duito data le Devlesche hai manglem-les te ajutil-ma te arachav-le.

Anda mande sas logico te rodav ande fiesavi religia. Ando timpo so phirdem pe le droma anda Alicante, dichlem le changheria bute religienghe. Anda codoia că le mai but folosinas  imagini andi închinarea, sas manghe locho te șinav-le pa i lista.

Ande iech ghies de curco pala-mismeri, ando timpo so somas pe iech plai cai dichelas caring o porto, citisardem Iacov 2:1-5, cai phenel că ci trebul te phiravas amen mai șucar codolența cai sile barvale. Ando drom caring amari barca, nachlem pașa iech clădirea cai falas-pe că si iech than andai închinarea. Opral o udar scriilas: „I sala le Regatoschi le Martorenghe le Iehovasche”.

Phendem manghe: „Sar avela te zumavav cadale manușen? Chiar camav te dichav sar va phiravena-pe manța”. Cadea că gălem andre andi sala le Regatoschi. Sas-ma barba, somas puranglo hai pe mande sas blugi șinde. O manuș de ordine arachlea manghe iech than pașa iech jiuvli mai phuri, cai pherdi lașimos ajutisardea-ma te arachav le versetea cai phenelas-le codo cai încărelas i tema. Pala i întrunirea, ci avilea manghe te pachiav chichi de but lașimos sicade manghe savore cai avile te salutin-ma. Iech anda lende achardea-ma leste chăre caște das duma mai but. Tha anda codoia că ci terminisardem te citisarav i Biblia, phendem lesche: „Phenav me tuche cana som pregătime”. De atunci începosardem te jiav ca sea le întruniri.

Chichiva curche mai târzio, gălem ca codo phral chăre, hai vo dea manghe răspunso ca sea mânre pușimata. Pala iech curco, dea man iech plasa pherdi șucar hureaimos. Phendea că sas-le varecasche cai silo acana phandado anda codoia că ascultisardea pala i porunca biblico te iubisaras-ame iech averes hai te na sichioas o războio. (Is. 2:4; Ioan 13:34, 35) Acana pachaiem vi mai zurales că arachlem so rodem: manușa cai respectin le norme moralo uje andai Biblia. Ci mai camlem te arachav iech insula paradiziaco, tha te prinjianav mai but buchia andai Biblia. Cadea că, gălem parpale andi Olanda.

Ștar ghiesa cărdem o autostopo caște călătoriv, ji cana arăslem ando foro Groningen, anda Olanda. Caște lav sama pe mande, trebulas te arachav manghe iech buchi. Ca iech ateliero de tâmplărie, phende manghe te pherav iech formularii, ande savo manghelas-pe te phenav, mașcar aver buchia, so religia si man. Scriisardem „Martoro le Iehovasco”. Cana o patrono catar o atelierii dichlea so scriisardem, anda iech parudea-pe leschi fața hai phendea manghe: „Va avela te suniv-tu me”. Cadaia ci întâmplosardea-pe.

Gălem ca iech aver atelierii de tâmplărie hai pușlem dacă trebul lenghe ajutorii. O patrono catar o atelierii camlea te jianel dacă si man iech  diploma de calificare sau vroiech lil de recomandare. Phendem lesche că lașiardem mânri barca anda cașt. Ci ajucărdem-ma te phenel manghe: „Daștis te începosares ande cado pala-mismeri, tha si man iech condiția: ci camav te cheres manghe probleme, anda codoia că som Martoro le Iehovasco hai cherav so phenel-pe andi Biblia”. Dichlem caring leste bare iachența hai phendem lesche: „Vi me som Martoro”. Tha, anda codoia că sas man lungo bal hai barba, vo phendea manghe: „Atunci va avela te studiiv tusa”. Pherdo bucuria phendem lesche că cadea cheras. Acana, hachiarav sostar o iechto patrono ci mai sunisardea-ma. O Iehova dichlea so camel mânro ilo hai pherdea mânri dorința. (Ps. 37:4) Cărdem buchi ca codo atelierii hai studiisardem i Biblia iech bărș, pala codoia boldem-ma ande ianuaria 1974.

Pala iech șion, începosardem te jiav pe iech nevo drom – o servicio sar pioniero, cai andea manghe but șucar bucurii. O șion cai avilea, muchisardem-ma co Amsterdam caște ajutisarav iech grupa cai atunci cărdea-pe, de șib spaniolo. Simțosardem iech bari bucuria te încărav studii biblico andi șib spaniolo hai portughezo. Ando mai 1975, primisardem o privilegio te slujisarav sar pioniero specialo.

Iech data, ca iech andal întruniri avilea iech pionera specialo, po anav Ineke, laia sas iech jiuvli anda Bolivia casa studiilas. Me hai i Ineke camleam te prinjianas amen mai mișto prin lila, hai na pa but timpo deam amari sama că si amen sa codol obiectivea. Cărdeam o abiav ande 1976 hai slujisardeam ande iech than sar pionieri speciali ji ande 1982, cana samas acharde te las partea ca i 73-to clasa catar i Școla Galaad. Ci avilea manghe te pachiav hai somas zurales bucurime, cana samas bișalde andi Africa de Est. Slujisardeam panji bărșa ande Mombasa, Kenya. Ande 1987, parudea-pe amari repartiția hai găleam ande Tanzania, cai i lucrarea de predicare sas-li interzicime ji atunci. Beșleam code 26 bărșa, pala codoia găleam parpale andi Kenya.

So dea ciaces senso amara viața sas o fapto că ajutisardeam le manușen te sichion o ciacimos biblico. Cana samas ande Mombasa andi mărturia publico, dem duma iech murșeia cai arăslea mânro iechto studio biblico. Dem-les dui reviste, hai vo phendea: „Pala so terminisarav cadala, so te cherav?”. O curco cai avilea, începosardeam te studiisaras i Biblia ande iech than le lileia Tu poți trăi pentru totdeauna în paradis pe pământ, cai chiar atunci sas cărdo andi șib swahili. Pala iech bărș boldea-pe hai cărdilea pioniero regularo. De atunci, vo hai leschi rromni ajutisarde cam 100 manușa te dedichin-pe hai te bolen-pe.

Cana arachlem o scopo la viațaco, simțosardem-ma sar codo negustoro cai arachlea iech cuci perla hai ci camlea te hasarel-la. (Mat. 13:45, 46) Camlem te folosisarav mânri viața caște ajutisarav averen te arachen o scopo la viațaco. Me hai mânri rromni simțosardeam sar o Iehova binecuvântil pesche slujitoren hai del lenga viața iech ciacio senso.