Skip to content

Skip to table of contents

ZVAKAITIKA MU UPENYU

Kupsvaka Kangu Upenyu Unocinangwa

Kupsvaka Kangu Upenyu Unocinangwa

ZUWA rimweni ndainga ndecihamba mu Bahari reku Mediterrâneo, ne bharko rangu rekare, ndakatya maningi uye ndakaona boo raipindisa mvura mu bharko rangu. Pedzepo pakatanga kuitika dutu. Ndakatya maningi zvokuti ndakaita munamato kekutanga mu upenyu wangu. Ndakaguma kudini pa mugariro iwona? Ngatitange kureketa kubvira pezvakatangira.

Pandainga ne makore 7 pataigara ku Brazil

Ndakabarirhwa ku Holanda muna 1948. Mu gore rakazoteera, mhuri yangu yakafuruka ikaenda koogara ku São Paulo, Brazil. Abereki angu aiita zvokunamata, uye mhuri yangu yaierenga Bhaibheri nguwa dzese mumasure mekurarira. Muna 1959 takafurukazve tecienda ku Estados Unidos, takaenda koogara ku Massachusetts.

Baba angu aiseenza ne simba kuti ariritire mhuri yedu yainga ino anhu 8. Awona akaseenza mu mabasa akawanda akaseenza hinga mutengesi waiita zvekuhambira, mubasa rekugadzira makwanza, uye hingana muimiriri we zve kutengeserana mu companhia aérea internacional. Mhuri yedu yakapfara maningi paakatanga kuseenzera mu companhia iyona ngekuti tainga tinomikana yakawanda yekuita rhwendo.

Pandainga ndiri pa cikora ce pakati ne pakati, kajinji ndairangarira kuti: ‘Ndicaitei kana ndikakura?’ Madzishamwari angu amweni akasanangura kuenda ku universidade, amweni akapinda mu basa re ciusurudado. Asi kandiri ndainga ndisikadi kuzwa basa re ciusurudado, ndainga ndisikadi zvokureketedzana kunyazi kupondana ne amweni. Kuti ndisaende kooseenza mu ciusurudado ndakasanangura kuenda ku universidade. Asi nge ce mukati me mwoyo, ndaida kubetserawo amweni, ndairangarira kuti izvona zvaizoita kuti upenyu wangu ugare ne cinangwa.

UPENYU KU UNIVERSIDADE

Ndakapedza makore ndecipsvaka cinangwa ce upenyu

Inini ndainga ndino cido cekuda kuziya manyuko e upenyu, ndiyo ndaa ku universidade ndaipfarira kufunda antropologia. Afundisi aifundisa nge zve kuphinduka-phinduka, uye aietsera kuti isusu tizvitenderewo kamare. Asi kandiri mapanganidziro amweni ainga asina musoro, uye aida kuti titendere pasina cipangidzo cakagondeka.

Zvainga zvakatosiyana kure ne mafundisiro e siensia, mu madhisiprina atainga tinawo, tainga tisikafundi nge zve kugara ne tsika dzakanaka. Asi zvatainyanya kufunda zvainga zviri zvokuita zviri zvese kuti munhu abudirire. Kuenda ku mafesta uye kuseenzesa mitombo inoraradzisa zvaindipasa mupfaro asi we nguwa doko. Ndaidzibvunzisa kuti: ‘Upenyu unocinangwa here?’

Pa nguwa doko iyi, ndakafuruka ndoenda ku thaundi re Boston uye ndakamatrikurari ku universidade yekweneyo. Kuti ndiripe universidade ii ndakatanga kuseenza ndiri pa ma feriya, pa basa iri ndipona pendakareketa ne Mupupuri wa Djehovha kekutanga. Mudoni wangu we basa, wakareketa neni nge zve uphorofiti we “nguwa nomwe” watinogumira pana Dhanyeri kapituro 4, uye wakandipanganidzira kuti tiri kurarama mumazuwa ekupedzesera. (Dha. 4:13-17) Ndipona pendakazwisisa kuti kana ndikarumbwa ndecicedza makani aya uye ndoabata ne nyara mbiri, inini ndaidikana kucinja mararamiro andaiita. Hino ndakaita zviri zvese kuti ndisazombocedzezve ne mudoni wanguwo.

Patainga tiri ku universidade, ndainga ndino madhisiprina aindifundisa kuseenza basa rekudzipira ku América do Sul. Ndairangarira kuti kuita basa rokubetsera anhu, raizondipasa cinangwa mu upenyu. Asi mibvunzo dzangu dzakaringana nge zve cinangwa ce upenyu, dzairumbwa dzecindinetsa. Ndakaora mwoyo uye ndakazopedzesera ndasiya universidade.

KUPSVAKISISA KANGU KE UPENYU UNO CINANGWA KAKARUMBWA MU NYIKA DZEKUNZE

Muna Maio ya 1970, ndakafuruka ndoenda ku Amsterdã, ku Holanda. Ndakaenda kooseenza mu cikwata cimweco caiseenzwa na baba angu ku companhia aérea. Nge ndaa ye basa iri ndaiita rhwendo rakawanda uye ndakavhakacira nyika ye África, América, Europa uye Extremo Oriente. Asi nyika dzese dzendakahamba, anhu aisongana ne zvinetso zvimwezvo uye apana waikwanisa kugumira mazano anobetsera, izvi zvakatunhudzira cido cangu cekuda kubetsera. Hino ndakahwirira ku Estados Unidos uye ndakamatrikurarizve ku universidade imweyo yendainga kare ku Boston.

Kunyazi pendakazohwirira kufunda, ndakaona kuti ndainga ndisati ndagumira mhinduro dze mibvunzo dzangu dzakaringana nge zve upenyu. Ndakakonerhwa cekuita, uye ndakakumbira mazano ku mu fundisi wangu we antropologia. Ndakashamiswa paakandibvunza kuti: “Ngei uciri kurumbwa we cifunda? Ngei usikazvirekeri zvino?” Iyena aazi kundibvunza kairi katatu, ndakasiya universidade zvacose.

Inini ndaizwa hingana ndisina cinangwa mu upenyu, ndiyo ndaa ndakasanangura kupinda pa cikwata ce anhu caisakurira runyararo uye rudo. Inini ne madzishamwari angu amweni, takakwira karu uye tikaita rhwendo Estados Unidos uye takaguma ku Acapulco, ku México. Takaguma pamutanha wainga une anhu aisakurira runyararo uye rudo, uye anhu ese ikona aiita hingana anhu asina zvinetso mu upenyu. Asi nokukasika ndakazoona kuti mararamiro awo ainga asikaaunzisiri mupfaro. Kusiana na izvona wainga uri muraramire usikazi kugondeka uye usina kutendeka.

KUPSVAKISISA KANGU KUNORUMBWA KURI MU BHARKO

Ndino shamwari yangu ndakapsvaka citsuwa cainga cakaita paraiso

Pa nguwa shoma ii, ndakatanga kurangarira zviro zvandaida kuita ndiciri mwana mudoko. Inini ndaida kuhamba mu mabahari, asi haiwa hingana mutekenyi we bharko, asi hingana mutungamiriri. Asi mushobo umwe basi wekuzviita wainga uri wekugara ne bharko rangu kamare. Shamwari yangu inozwi Tom wainga anocido cimweco, hino takasanangura kuhamba mu mabahari tiri tese. Inini ndaida kugumira paraiso iri ku citsuwa kandaizorarama ndirikure ne anhu.

Inini na Tom takaita rhwendo dakara ku Arenys tecihamba mu bahari dakara dhuze ne Barcelona, ku Espanha. Petakaguma ikona, takatenga bharko rakareba ma metro 9 rinodainzwa kuti Llygra. Isusu takagadzirisa ka bharko kedu kuti tikwanise kuhamba nako. Ngekuti painga pasina mbuto yataida kuenda nokukasika, takabvisa motori we bharko, uye takaseenzesa mbuto yainga ne motori kuti tikandemo mvura ye kumwa. Kuti tikwanise kukhonesa bharko redu ku porto, isusu tainga tino maremo 2 akareba ma metro 5. Pakupedzesera, takapedzesa kugadzirisa bharko redu uye takatanga kuenda ku Seychelles, oceano Índico. Urongwa wedu wainga uri wekuhamba mu bahari mubani rese rokumabvazuwa ku África uye tokhonera ku Cabo da Boa Esperança, ku África do Sul. Kuti tikwanise kuona kataienda takaseenzesa ciro cinozwi sestant, nyeredzi, mapa, uye mabhuku manganani. Ndaishamiswa nge kukwanisa kuona mbuto yatainga tiri uye kuona katainga tecienda.

Apazi kupera nguwa yakawanda, takaona kuti bharko redu rekare rainga riri rematabwa, rainga risikazi kugara zvakanaka kuti rihambe mu bahari. Irona raipinza mvura yakawanda mukati! Hingana zvandareketa pekutanga, painga peciitika dutu inini ndakatya maningi, uye ndakanamata kekutanga mu upenyu wangu. Ndakapikira Mwari kuti, kudai tikapona inini ndaizoedza kumuziya. Dutu rakaima uye kekutanga mu upenyu, ndakaita zvandainga ndapikira.

Ndakatanga kuerenga Bhaibheri pataihamba mu bahari. Rangarirai kuoneka muripo, makagara mu bharko mu bahari reku Mediterrâneo makatenderedzwa nge howe, zvisikwa zvinomburuka, magorfinho, uye musikaoni pano perera nyika. Ceusiku inini ndaishamiswa maningi nge Via Láctea, uye ndakagara ne cokwadi cekuti zvezvirokwazvo Mwari ariyo uye anoda anhu.

Paa papera masumana manganani, takaguma ku porto reku Alicante, Espanha, apona takatengesa bharko redu kuti tikwanise kutenga bharko rimweni ririnane. Hingana zvatinoziya azvirinyorepi kugumira munhu unoda kutenga, kana kuti ndiyani ungadawo bharko rainga ratsakara, risina motori uye raipindisa mvura yakawanda mukati! Nge dii rimweni, ndakaona mukana wakawanda wekuerenga Bhaibheri rangu.

Pandainyanya kuerenga Bhaibheri ndainyasawo kuzwisisa kuti irona rinobetserawo anhu kuti agare ne upenyu unopfadza. Ndakashamiswa pendakaona kuti Bhaibheri rinodudza pamhene kuti tinodikana kugara anhu akacena uye ano muhambire wakanaka. Inini ndaidzibvunzisa kuti ngei anhu akawanda—kubatanidzawo na inini—anodziti maKristu kunyazi zvakadaro aararami maererano no zvinobuya Bhaibheri.

Ndakasanangura kugara ne upenyu wakacena, kunyazi ndaiziya hangu kuti kuita zviro izvona kaizodikana kuita cinjo yakakura. Hino ndakaima kuseenzesa mitombo inoraradzisa. Inini ndairangarira kuti, kunodikana kuoneka anhu anoedza kurarama maererano ne mitemo ye Bhaibheri, uye inini ndaida maningi kuwagumira. Kecipiri mu upenyu wangu ndakanamata kuna Mwari kuti aena andibetsere kuwagumira.

KUPSVAKA KANGU CITENDERO CECOKWADI

Pacangu inini mushobo wakanaka wekupsvaka citendero cecokwadi, ngecekupinda citendero cimwe na cimwe. Pandainga ndecihamba mu makwanza e ku Alicante, ndakapinda nge mumapredhiyo e zvitendero zvakawanda. Asi ngekuti akawanda akhona aiseenzesa mifanikiso, zvainga nyore kuona kuti aangecokwadipi.

Zuwa rimweni mubiningu cemasikati, inini ndainga ndiri pacidunhu pa mberi pe porto, ndaierenga Tiyago 2:1-5, inoreketa nge zve ngozi yekusanangura apfumi. Pandainga ndoohwirira ku bharko redu ndakapinda nge pa predhiyo imweni yainga yakaita hinga mbuto yekuunganira. Nge ce pa musuwo painga pakatarhwa kuti: Nyumba ye Umambo ye Apupuri a Djehovha.

Inini ndakarangarira kuti: ‘Ndirikuda kumboaedza. Ngatione kuti anhu aya acanditambira kudini.’ Hino ndakapinda mu Nyumba ye Umambo ndisina bhutsu, ne ndebvu dzangu dzakareba uye ndakapfeka bhuruku rangu re Djinisi rakamweka. Murindiri wakandipangidza mbuto yekugara padhuze ne mwanakadzi wainga acembera, ne unaki mwanakadziwo wakandibetsera kugumira tsamba dze Bhaibheri dzainga dzecidudzwa. Mumasure me musangano ndakashamiswa nge unaki wendakapangidzirhwa nge munhu wese waiuya kuzondicungamidza. Mwanarume umweni wakatondipika kuti tiende tese ku nyumba kake kooreketa nge zve Bhaibheri. Asi nge kuti inini ndainga ndisati ndapedza kuerenga Bhaibheri ndakamubvunza kuti: “Kana ndikagadzirira, ndicakubvunza.” Pa nguwa doko ii, ndakatanga kupinda misangano yese.

Mumasure me masumana akawanda, ndakaenda kumba ke mwanarume uya, iyena wakadaira mibvunzo dzangu dzese dzakaringana ne Bhaibheri. Mumasure me sumana imwe iyena wakandipasa saku rakadzara nge macira akanaka. Iyena wakandibvunza kuti muridzi we macira wainga ari mukaraboso nge ndaa yekupurutana mitemo ye Bhaibheri yokuti tinodikana kudanana uye kusama kufundira hondo. (Isa. 2:4; Ju. 13:34, 35) Zvino ndaanorugondo rokuti ndagumira zvandaipsvaka—anhu anoseenzesa mitemo ye Bhaibheri yakaringana ne kurarama upenyu wakacena uye wakanaka! Cinangwa cangu zvino cainga cisiripizve ce kugumira paraiso asi cainga cekufunda Bhaibheri. Ndiyo ndaa ndakahwirira ku Holanda.

KUPSVAKA BASA

Mumasure me mazuwa 4 ndecikwira karu ndakaguma ku thaundi re Groningen, ku Holanda. Ikona ndaidikana kupsvaka basa kuti ndidziriritire. Ndakaedza kupsvaka basa pa karpintaria, awona akandipasa phepha rokuti ndidzadzise. Mubvunzo umwe wainga uri pa phepha irona wainga wecida kuzia nge zve citendero, inini ndakatara kuti: “Mupupuri wa Djehovha.” Muridzi we karpintaria iyona paakaerenga phepha rangu, ndakaona hope yake kuti yakacinja ciriporipoco. Iyena wakandibvunza kuti: “Ndicakukweera bote.” Asi aazi kuzombondikweerazve bote.

Ndakaenda pa karpintaria imweni uye ndakabvunzisa muridzi kuti waida kubetswa here. Iyena wakandibvunzisa kuti ndainga ndinomaphepha kana tsamba ye zviro zvandaikwanisa kuita. Inini ndakapanganidza zvese zvandakaita kuti ndikwanise kugadzirisa bharko rangu re matabwa. Ndakashamiswa paakati: “Iwewe ungakwanisa kutangisa nyamasi cemasikati, asi pano ciro cimwe basi. Andidi kuti undibarire ndaa pa karpintaria pano nge kuti ndiri Mupupuri wa Djehovha uye ndinorarama maererano ne mitemo ye Bhaibheri.” Ndecishamiswa ndakamuringira uye ndakadaira kuti: “Na ininiwo!” Asi nge kuti ndainga ndino bvudzi rakareba uye ne ndebvu, iyena waiziya kuti ndainga ndisiripi. Iyena wakati: “Hino ndicafunda newe Bhaibheri!” Ndakatendera ne mwoyo wese. Pa nguwa iyona ndakazwisisa cikonzero cakaita kuti muridzi we karpintaria imweni iya asandikweere bote. Djehovha ainga ecidaira cikumbiro ce mwoyo wangu. (Pis. 37:4) Ndakaseenza pa karpintaria ye hama iya, uye ndakafunda Bhaibheri ke gore rimwe, mumasure mwazvo ndakazobhabhatidzwa muna Mavhiza ya 1974.

NDAZOGUMIRA CINANGWA MU UPENYU!

Mumasure me mwedzi umwe ndakapinda mu basa ipsva—basa re upioneiro—basa iri rakandipasa mupfaro wakakura. Mwedzi wakazoteera ndakafuruka ndikaenda ku Amsterdã kuti ndoobetsera grupo re Espanyori rainga rabva kuumbwa. Ndaipfara maningi nge kukwanisa kuitisa fundo ye Bhaibheri mu mureketero we ciEspanyori uye no we ciNgezi! muna Mauwe gore ra 1975, ndakatambira cikomborero cekuseenza hingana pionero kamare.

Zuwa rimweni, mupionera kamare unozwi Ineke wakawiya ku musangano wedu we Espanyori kuti aunze mufundi we Bhaibheri we ku bolivia. Inini na Ineke takasanangura kuziana teciseenzesa tsamba, nokukasika takaona kuti tainga tino zvinangwa zvimwezvo. Takacata muna 1976 uye takarumbwa teciseenza hinga mapionero kamare dakara muna 1982, kubva apona takapikwa kuti tiende ku cikora ce Giriyedhi turma 73. Takashamiswa uye takapfara maningi petakaendeswa ku África Oriental. Takaseenza makore 5 ku Mombasa, Quênia! Muna 1987, takacinjwa kuendeswa ku Tanzânia, nyika yokuti basa redu rainga rabva kutenderhwa. Takagara ikona ke makore 26 uye takazohwirira ku Quênia.

Ndecibetsera anhu ku África Oriental kuti afunde Bhaibheri zvaindipfadza maningi

Kubetsera anhu ano mwoyo unoda zvakatipasa cinangwa ce zvirokwazvo mu upenyu. Nge muezaniso mufundi wangu wekutanga ku Mombasa, ndakamuonera petaiparidzira panodzara anhu. Inini ndakamupasa marevhista mairi uye iyena wakandibvunzisa kuti: “Ndinodikana kuitei kana ndikapedza kuerenga marevhista aya?” Musumana yakazoteera, takatanga kufunda Bhaibheri ne bhuku Poderá Viver Para Sempre no Paraíso na Terra, rainga rabva kubudiswa mu ci Swahili. Iyena wakabhabhatidzwa mu gore rakazoteera uye wakagara mu pionero we nguwa dzese. Kubvira ipona, iyena ne mukadzi wake abetsera anhu anoda kukwana 100 kuti adzipire uye abhabhatidzwe.

Inini na Ineke takaona kuti Djehovha anokomborera aseenzi ake ne upenyu une cinangwa cecokwadi

Pakupedzesera, ndakazwisisa kuti cinangwa ce upenyu ngacipi, ndakazwa hingana mutengesi waiita zvekuvhakacira wakagumira upfumi unokosha uye outenga. (Mt. 13:45, 46) Ndakasanangura kuseenzesa upenyu wangu kuti ndibetsere amweni kuti awona agumirewo cinangwa mu upenyu. Uye pamwepo ne mukadzi wangu ndakakwanisa kuona nge padhuze kuti Djehovha anobetsera kudini aseenzi ake ne upenyu unocinangwa zvecokwadi.