Wãra kartama

Wãra yi bed’ea nabemamae

ARTIKULO KʼAWUAITA 44

¿Kʼãrẽta jarakĩrãkʉ dayirãitara Jeowaba kãga jõka erbʉra?

¿Kʼãrẽta jarakĩrãkʉ dayirãitara Jeowaba kãga jõka erbʉra?

«Jeowa kãga jõkara ewari jõmaʉ̃nẽbʉ» (SAL. 136:1).

TRÃBI 108 El amor leal de Jehová

KʼÃRẼTA ŨDUDAITA *

1. ¿Kʼãrẽta omarẽã kãgabʉ Jeowabara?

JEOWARA sobiabʉ maʉ̃ kãga jõka ũdubibʉdera (Os. 6:6). Akʉza iyara jarabʉ iyi ode panʉrabara abarika mawũã odamarẽã. Propeta Miqueasdeba Jeowabara zokʼabʉ kãgadamarẽã kãga jõkara (Miq. 6:8, nota). Bʉmabi, maʉ̃ nebia ũdubira nããra kʼawuaibara kʼãrẽta jarakĩrãkʉta maʉ̃ra.

2. ¿Kʼãrẽta jarakĩrãkʉ kãga jõkara?

2 Bedʼea kãga jõkara 230 bayeda ũduseabʉ La Biblia Traducción del Nuevo Mundo. ¿Kʼãrẽta jarakĩrãkʉ kãga jõkara? Yi glosario naʉ̃ tradusionebemaba jara ũrĩbibʉ: «Ẽbẽra abaʉba kãga jõkata erbʉbʉrʉ, iya kãga erbʉ ẽbẽrarã ewari jõma kãga erbayi akʉza jipa bayi iyiʉ̃me. Naʉ̃ bedʼea ʉ̃rʉ jarabʉrʉdera yi audrera bedʼeabʉ Daizezeba ẽbẽrarã kãgata, mamina akʉza zokʼaseabʉ ẽbẽra abaʉba kãga ũdubibʉde awurua». Jeowatrʉ audre yiza bia naʉ̃ kãga ũdubira. Naʉ̃ artikulodera bedʼeadayi Jeowaba sãwũã kãga jõkata ũdubibʉta ẽbẽrarã, wuarebema artikulodera akʉdayi sãwũã Jeowa yizadeba yiya ũdubidaita kãga jõkata.

JEOWABARA «KÃGA JÕKA MEJÃCHA ERBɄ»

3. ¿Kʼãrẽta jarasi Jeowabara Moisésʼara?

3 Israelitara Egiptodeba ẽdrʉda dããra ẽãne, Jeowara Moisésʼa bedʼeasi iyi trʉ̃ ʉ̃rʉ akʉza iya nebia erbʉ ʉ̃rʉ, iya jarasi: «Jeowa, Jeowa, Daizeze so zʉbʉria akʉbʉ akʉza nebia obʉ, kĩrʉmia ẽ akʉza kãga jõka mejãcha erbʉ akʉza wãrĩnuara kãga jõkata ẽbẽrarã mejãchaʉʼa ũdubibʉ, kĩrãduabʉ aña opanʉta akʉza nekayirua opanʉta» (Éx. 34:6, 7). Naʉ̃ bedʼeadeba Jeowabara oũdubisi kʼãrẽne yibiata iya kãga jõka erbʉra, akʉdayi saʉ̃ta.

4, 5. (1) ¿Kʼãrẽta jarasi Jeowabara iyi ʉ̃rʉra? (2) ¿Kʼãrẽ bedʼearata panʉnañi?

4 Jeowaba bari jara ẽ basi kãga jõka erbʉta awuarabʉrʉ jarasi «kãga jõka mejãcha» erbʉta. Naʉ̃ bedʼeara 6 bayeda wabida jarabʉ Daizeze Bedʼeadera (Núm. 14:18; Neh. 9:17; 13:22; Sal. 86:15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2). Maʉ̃ ʉ̃rʉ bedʼeabʉrʉdera jarabʉ Jeowa ʉ̃rʉ mawũã ẽbẽrarã ʉ̃rʉ jara ẽ. ¿Bʉmabi bika Jeowaba mejãcha jarabʉra iyi kãga jõka ʉ̃rʉra? Bia ũdubibʉ naʉ̃ bedʼeara yibiata Daizezeitara. * Maʉ̃ kʼarea nokʼo Davidbara jarasi: «Jeowa bʉ kãga jõkara jʉ̃ẽbʉ bajãrainʉ» «Daizeze kʼãrẽaba nebia bʉ kãga jõkara, bʉ i edre mĩrʉpanʉ yumakẽrã warrarãra» (Sal. 36:5, 7). ¿Dayirãbida abarika Davidʼde kĩrãkʼa bia akʉpanʉka Jeowaba kãga jõka erbʉra?

5 Bia kʼawuadaita kʼãrẽta jarakĩrãkʉta kãga jõkata bedʼea ũme panʉnañi: ¿kʼaira ũdubibu Jeowaba kãga jõkara? akʉza ¿dayirãbara kʼãrẽ nebiata ũdupanʉ Jeowaba nekʼãrẽ obʉdeba iyi kãga jõka ũdubita?

¿KʼAIRA ŨDUBIBɄ JEOWABA KÃGA JÕKARA?

6. ¿Kʼaira ũdubibʉ Jeowaba kãga jõkara?

6 ¿Kʼaira ũdubibʉ Jeowaba kãga jõkara? Daizeze bedʼeabara jarabʉ dayirãbara nekʼãrẽ mejãcha kãgaseabʉta, bari jaraita «ne uita» «kʼẽãita» «krĩcha jidaita» «binota akʉza ne dragata» akʉza «buru bia bʼaita» (Prov. 12:1; 21:17; 29:3). Mamina kãga jõkara ũdubibʉ ẽ nekʼãrẽ bʉa, awuarabʉrʉ ũdubibʉ ẽbẽrarã. ¿Maʉ̃ba jarakĩrãbʉka Jeowabara kãga jõka ũdubibʉta badu ẽbẽraʼa? Mawũã ẽ, iyara maʉ̃ra ũdubibʉ iyi neũdukʼawuarabʉrʉ. Daizezebara kʼẽrẽpa kãga ũdubibʉ iyi neũdukʼawuarabʉrʉ, ãyita nebiata erbʉ akʉza amaekabayi.

Jeowabara mejãcha nebiata ũdubibʉ ẽbẽrarãra akʉza iyi ũdukabida. (Akʉra parrapo 7). *

7. ¿Sãwũã Jeowabara ũdubibʉrʉ kãga ẽbẽrarã jõmaʉ̃ʼa?

7 Jeowabara kãgabʉta ũdubibʉrʉ ẽbẽra jõmaʉ̃ʼa. Jesubara jarasi ẽbẽra Nicodemo abada: «Daizezebara ẽbẽrarã mejãcha kãgabʉ baera diasi yi Warra aba bʉta iyidebema ĩjãbʉra bei ẽ bamarẽã, awuarabʉrʉ ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita» (Juan 3:1, 16; Mat. 5:44, 45).

Davidba akʉza Danielba jarasi Jeowabara iyi kãga jõkara ũdubibʉta, iyi ũdukʼawuapanʉʼa, iyi wawiapanʉʼa, iyi kãgapanʉʼa akʉza iya zokʼabʉta ũrĩpanʉʼa. (Akʉra parrapo 8 akʉza 9).

8, 9. (1) ¿Kʼãrẽa Jeowabara kãga jõkata ũdubibʉ iyi odepanʉrãra? (2) ¿Kʼãrẽta kʼawuadayi?

8 Nããra jarada kĩrãkʼa Jeowabara kãga jõkara ũdubibʉ iyiʉ̃me kʼẽrẽpapanʉra, maʉ̃ra jarakĩrãkʉ iyi odepanʉrãra. Maʉ̃ra dajada ũdupanʉ nokʼo Davidba jaradadeba akʉza propeta Danielba. Bari jaraita Davidba jarasi: «Idubʉrãra bʉ kãga jõka ũdubibʉra bʉ ũdukʼawuapanʉʼa» akʉza «Jeowa kãga jõkara ewari jõmaʉ̃ita yi wawia ũdubipanʉraitara». Danielba jarasi: «Jeowa, Daizeze wãrĩnuara, yi zroma akʉza wawiadaidebʉa» «iya» «kãga jõkara ũdubibʉ iyi kãgapanʉraʼa akʉza iya zokʼabʉ opanʉraʼa» (Sal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4). Dayirãba akʉpanʉ kĩrãkʼa, Jeowabara ũdubibʉ iyi kãga jõkara iyi ode kʼẽrẽpapanʉra, ũdukʼawuapanʉ baera, wawiapanʉ baera, kãgapanʉ baera akʉza ũrĩpanʉ baera iyi bedʼeata. Maʉ̃ nebiara iyara erbʉ iyi pʉwʉrʉita, aripe kãga oũdubipanʉraʼa.

9 Jeowa o jidai naweda dayirãbara ũdupanasi Daizezeba kãga ũdubibʉta ẽbẽrarã jõmaʉ̃ʼa (Sal. 104:14). Mamina, iyi o jidasidera akʉza ũdusida iyi kãga jõkata. Adewara Jeowabara jarabʉ iyi pʉwʉrʉʼa iyi kãga jõkara jĩgara baka bʼaita (Is. 54:10). Davidbida ũdusi naʉ̃ bedʼeara wãrĩnuta: «Kʼawuapanaidua Jeowabara bia edaita iyiʉ̃me kʼẽrẽpabʉra» (Sal. 4:3). ¿Kʼãrẽta odaibara ũdupanʉne Jeowaba mejãcha kãgata dayirãra? Salmo bʉdadebema abaʉba jarasi: «Yi buru biabara dau kʼawua erbayi naʉ̃ ʉ̃rʉ akʉza biʼia krĩchayi Jeowaba kãga jõka ũdubida ʉ̃rʉ» (Sal. 107:43). Naʉ̃ ũrãgʼa Daizeze Bedʼeadebʉba, akʉdayi ne ũbeade sãwũã kʼarebabʉta Jeowaba kãga jõka ũdubibʉde.

¿KʼÃRẼ NEBIATA ŨDUPANɄ JEOWABA KÃGA JÕKA OŨDUBIBɄDEBA?

Jeowabara audre nebiata ũdubibʉ iyita trajapanʉraitara. (Akʉra parrapo 10-16 bayeda). *

10. ¿Sãwũã kʼarebabʉ kʼawuapanʉba Jeowa kãga jõkara ewari jõmaʉ̃nẽbʉta? (Salmo 31:7).

10 Daizeze kãga jõkara ewari jõmaʉ̃nẽbʉ. Salmo 136dera bedʼeabʉ naʉ̃ ʉ̃rʉ, 26 bayeda. Wikakiru 1ba jarabʉ: «Biga diaidua Jeowaʼa iyara jõma aripe obʉ baera; iyi kãga jõkara ewari jõmaʉ̃nẽbʉ» (Sal. 136:1). Wikakiru 2deba 26 bayeda naʉ̃ bedʼea: «Iyi kãga jõkara ewari jõmaʉ̃nẽbʉ» biobayeda jarabʉ. Naʉ̃ salmoba ũdubibʉ Jeowabara kãga jõkara nekĩrãtana oũdubibʉta akʉza ewari jõmaʉ̃nẽ. «Iyi kãga jõkara ewari jõmaʉ̃nẽbʉ» bedʼeabara, ũdubibʉ Jeowabara iyi pʉwʉrʉra ariwia kãga erbaita. Kʼãrẽaba biga kʼawuapanʉra Jeowabara ñabasea bʼai idubʉ ẽãta iyi pʉwʉrʉra. Awuarabʉrʉ iyi odepanʉra kʼawabʉ, mamina audre ãya bedʼea zroma erpanʉne. Maʉ̃ba sãwũã kʼarebabʉ: Jeowara dayirã kʼawabʉta kʼawuapanʉba sobiabibʉ akʉza diabʉ zarea dayirãba nesidapanʉta bedʼea zroma erpanʉne akʉza Daizeze odebʉta pae ẽ baita (akʉra Salmo 31:7).

11. Salmo 86:5ba jarabʉdebara, ¿Jeowabara kʼãrẽa kĩrãduabʉ nemitiara?

11 Daizeze kãga jõkabara kĩrãduabibʉ wuabemara kayiruata. Jeowaba akʉbʉde ẽbẽra abaʉta wãrĩnu jẽda krĩchabʉta iyi kayirua odadeba, iyi kãga jõkaba kĩrãduabʉ iyi nekayiruara. Salmo abaʉde Davidbara jarasi Jeowa ʉ̃rʉ: «Iya dayirãra mejãcha kʼẽã ẽ, dayirãba nemitia obʉrʉ aba, mia dia ẽ dayirãba nemitia ozebʉrʉidu» (Sal. 103:8-11). Davidbara biʼia kʼawuabasi iyisida berabarisi baera, sãwũã sentibʉta krĩcha kayirua erbʉde. Mamina akʉza kʼawuasi Jeowabara kĩrãduakĩrãbʉta dayirã nemitiara. Davidbara iyi yiwidʼibʉde jarasi Jeowabara kʼãrẽa kĩrãduabʉta dayirã nemitiara (akʉra Salmo 86:5). Jeowabara nemitiara kĩrãduabʉ, iyi kãga jõkara yi zroma baera iyi kʼẽrẽpapanʉra kʼarea.

12, 13. ¿Kʼãrẽba kʼarebayi sopʉapanʉbʉrʉ nekayirua nããra obada kʼarea?

12 Daya nemitia oda kʼarea sopʉa sentira bika, maʉ̃ba kʼarebayi jẽda krĩchaita akʉza nekʼãrẽ oita jẽda nemitia oẽ baita. Mamina ʉ̃kʉrʉ Jeowa odepanʉrãra aukʼara krĩcha opanʉ ãya nããra nemitia obada kʼarea. Ãyi soba krĩchabibʉ ãyi nemitia odata akʉza krĩchabibʉ Jeowabara kĩrãdua ẽãta maʉ̃ nemitiara. Bʉta mawũã sentibʉbʉrʉ kʼarebayi kʼawuaiba Jeowabara iyi kãga jõkata ũdubikĩrãbʉta.

13 Maʉ̃ba sãwũã kʼarebabʉ. Nemitia omiamina Jeowaita sobia trajaseapanʉ krĩcha aduʼapanʉne. ¿Kʼãrẽa? «Jesu waba dayirã kayirua jõma» sʉgʉbʉ baera (1 Juan 1:7). Dayirãta sopʉabʉbʉrʉ nekayirua obʉ kʼarea, kĩrãbedaibara Jeowabara kĩrãduakĩrãbʉta ẽbẽrarã wãrĩnu jẽda krĩchabʉra. Akʉdayi sãwũã Davidba ũdubisita kãga jõkara abarikabʉta nekayirua kĩrãduaiʉ̃mera. Iya bʉsi: «Bajã ʉ̃tʉnʉmʉ kĩrãkʼa egorodeba, maʉ̃ kĩrãkʼa yi zroma iyi kãga jõkara iyi wawiapanʉra ʉ̃rʉra. Ũmadaʉ bae jĩgabʉ kĩrãkʼa, maʉ̃ kĩrãkʼa jĩgabʉ kʼãrẽ dayirã nemitiara» (Sal. 103:11, 12). Jeowabara wãrĩnu kĩrãduakĩrãbʉ dayirã nemitiara (Is. 55:7).

14. ¿Davidbara kʼãrẽ yizata jarasi ũdubita Jeowa kãgaba dayirãra kʼarebabʉta?

14 Daizeze kãga jõkabara kʼarebabʉ jĩgara ba ẽ baita Daizezedeba. David Jeowa yiwidʼiside iya jarasi: «Bʉra mʉ̃ mĩrʉbari, bedʼea zromaneba mʉ̃ra biʼia akʉbʉ, nemitiadeba ẽdrʉbi kʼãrãmape mʉ̃ta mejãcha sobiabiyi». Akʉza jarasi: «Yi ẽbẽra Jeowade ĩjãbʉrãra Jeowa kãga jõkaba purrebaribʉ kĩrãkʼa bʉ» (Sal. 32:7, 10). Nããrãra murobara kʼarebabasi neida berabari ẽ baita nemitiadeba yi maʉ̃ pʉwʉrʉde panʉrãra. Kãga jõka ũdubibʉra maʉ̃ muro kĩrãkʼabʉ, dayirã jĩgara ba ẽ baita Jeowadeba. Adewara Jeowabara iyima webibʉ iyi kãga jõkadeba (Jer. 31:3).

15. ¿Kʼãrẽne abarikabʉ Jeowa kãga jõkara mĩrʉbarideba akʉza zareadeba?

15 Davidbara awuru yizata jara ũrĩbisi kʼãrẽne abarikabʉ kĩrãkʼabʉta Jeowa kãga jõkara iyi pʉwʉrʉ akʉita. Iya bʉsi: «Mʉ̃ zarea, mʉ̃ra bʉita ibia trãñi, Daizezera mʉ̃ mĩrʉbari baera, mʉ̃aʼa kãga jõka ũdubibʉ Daizeze». Akʉza jarasi: «Iyira mʉ̃ kãga jõka akʉza mʉ̃ zarea, mʉ̃ mĩrʉbari akʉza mʉ̃ ẽdrʉbibari, mʉ̃ joudrʉbari akʉza mʉ̃ anabari» (Sal. 59:17; 144:2). ¿Kʼãrẽa Davidbara jarasi Jeowa kãga jõkara mĩrʉbari kĩrãkʼabʉta akʉza zarea kĩrãkʼabʉta? Dayirã samabʉ krĩcha ẽã Jeowabara kʼarebayi dayirãra iyi odebʉedara iyiʉ̃me bʼaita. Salmo 91ba abarika jarabʉ, yi bʉdabara jarasi: «Mʉ̃a Jeowaʼa jarayi: Bʉtrʉ mʉ̃ kʼareba akʉza mʉ̃aʼa zarea diabari» (Sal. 91:1-3, 9, 14). Moisésbida maʉ̃ yiza kĩrãkʼabʉta jarasi (Sal. 90:1, nota). Iyi bei nawedara bedʼea biata jarasi, iya bʉsi: «Daizezera dããra wedaʉba dayi mĩrʉbaritabʉ, iyi juwarãra kikibarirãra bʉ edrebʉ» (Deut. 33:27). ¿«Iyi juwarãra kikibarirãra bʉ edrebʉ» bedʼeabara, kʼãrẽta jaradiabʉ Jeowa ʉ̃rʉra?

16. ¿Kʼãrẽ nebiata ũme erpanʉ? (Salmo 136:23).

16 Dayirã Jeowa edre mĩrʉbʉdera bia sentipanʉ. Mamina edaʉde krĩcha opanʉ akʉza mejãcha sopʉapanʉ. Mawũã nʉmʉnera, ¿Jeowabara sãwũã kʼarebai dayirãra? (Akʉra Salmo 136:23). Yi juwarãra dayirã edre bʉeyi akʉza sobiade kʼarebayi jẽda piradrʉmarẽã (Sal. 28:9; 94:18). Maʉ̃ba sãwũã kʼarebabʉ: Dayirãba kʼawuapanʉne Jeowaba ewari jõmaʉ̃nẽ kʼarebabʉta, kĩrãbebibʉ ũme erpanʉta nebia. Nããra, krĩcha ẽã samabemata dayirãbara erpanʉ sama aduʼa mĩrʉnaita. Yi ũmera, dayirã Zeze ʉ̃tʉbemaitara dayirãra yibiatapanʉ.

KʼÃRẼA DAIZEZE KÃGA JÕKABARA ĨJÃBIBɄ

17. Jeowa kãga jõkadeba, ¿kʼãrẽta ĩjãseapanʉ? (Salmo 33:18-22).

17 Dayirãba akʉda kĩrãkʼa, Jeowaba kʼarebabʉ iyiʉ̃me kʼẽrẽpapanaita bedʼea zroma erpanʉne (2 Cor. 4:7-9). Akʉza Jeremíasba jarasi «Jeowa kãga jõkadeba dayirãra wabida jõ ẽ, iya so zʉbʉria ũdubibʉra jõka baera» (Lam. 3:22). Dayirãbara ĩjãseapanʉ Jeowabara ewari jõmaʉ̃nẽ ũdubi bʼaita iyi kãga jõkara, salmo bʉdadebema abaʉba jarada kĩrãkʼa «Jeowa dabʉbara akʉbʉ iyi wawiapanʉrata iyi kãga jõka jʉ̃ãpanʉra ʉ̃rʉ» (akʉra Salmo 33:18-22).

18, 19. (1) ¿Kʼãrẽta kĩrãbekĩrãpanʉ? (2) ¿Kʼãrẽta akʉdayi wuarebema artikulodera?

18 ¿Kʼãrẽta jẽda kĩrãbekĩrãpanʉ? Jeowa o jidai naweda dayirãbara ũdupanasi Jeowaba kãga ũdubibʉra ẽbẽrarã jõmaʉ̃ʼa. Mamina dayirãba iyi o jidasidera Jeowabara ũdubisi iyi kãga jõkara. Maʉ̃ kãgaba Jeowabara dayirãra iyi juwade edabʉ kʼarebaita. Ewari jõmaʉ̃nẽ dayirãra iyi kʼawa erbayi akʉza aribaeyi iya dayirãita kãgabʉra. Iya kãgabʉ dayirãra bia wãmarẽã (Sal. 46:1, 2, 7). Mawũẽra dayirãba badu bedʼea zroma erpanʉne, Jeowabara zarea diayi iyiʉ̃me kʼẽrẽpapanamarẽã.

19 Dayirãbara akʉsida Jeowabara sãwũã kãga jõkata ũdubibʉta iyi odepanʉrãra. Adewara iyara kãgabʉ yiya kãga jõkata ũdubidamarẽã. Wuarebema artikulodera akʉdayi sãwũã oseapanʉta maʉ̃ra.

TRÃBI 136 Que Jehová te bendiga

^ par. 5 Naũ artikulodera akʉza wuarebema artikulodera bedʼeadayi nebia audre yibia ʉ̃rʉ, kãga jõkata. Nããra naʉ̃ra bedʼeata panʉnañi: ¿kʼãrẽ kãga jõkara?, ¿kʼaia ũdubibʉ Jeowabara?, ¿kʼãrẽ nebiata ũdui yi maʉ̃ ũdupanʉrabara?

^ par. 4 Akʉza awuru bersikulorane jarabʉ Daizezeba kãga jõka yi zroma erbʉra (akʉra Salmo 69:13; 106:7 akʉza Lamentaciones 3:32).

^ par. 54 POTORABA ŨDUBIBɄTA: Jeowabara iyi kãga ũdubibʉ ẽbẽra jõmaʉ̃ʼa akʉza iyi odepanʉrabida. Dibujora ẽbẽrarã ʉ̃rʉbʉbara ũdubibʉ Jeowa kãgata. Maʉ̃ranebemara audre yibia kʼareba ũdupanʉta ẽdrʉdaideba.

^ par. 62 POTORABA ŨDUBIBɄTA: Yi Jeowa ode jidapanʉrabara akʉza Jesuba ẽdrʉbida ʉ̃rʉ ĩjãpanʉrabara akʉza nebiata ũdupanʉ. Jeowabara ẽbẽra jõmaʉ̃ʼa kãga ũdubibʉ awuara, ũdubibʉ kãga jõkasida nekĩrãtana. Ʉ̃kʉrʉ maʉ̃ranebemara ũdupanʉ dibujora ẽbẽrarã ʉ̃rʉbʉde.