Twende kovidio oini

Twende komurya

ORUPA RWOMAKONḒONONENO 44

Orusuvero rwa Jehova oruṱakame ru heya tjike kove?

Orusuvero rwa Jehova oruṱakame ru heya tjike kove?

“Orusuvero [rwa Jehova] ru karerera nga aruhe.”—EPS. 136:1.

EIMBURIRO 108 Orusuvero rwaMukuru oruṱakame

OMAPU KU MATU KATARA *

1. Jehova u tu tunduuza okutjita tjike?

ORUSUVERO oruṱakame poo orukarerere otjikaṋena otjinanḓengu tjinene ku Jehova. (Hos. 6:6) Eye wina u vanga kutja ovakarere ve, ve tji vare otjotjikaṋena otjinanḓengu tjinene. Okupitira momuprofete Mika, Mukuru we tu tunduuza okusuvera ‘orusuvero orukohoke,’ orwo wina ndu kamburira mo orusuvero oruṱakame. (Mika 6:8) Posi yokutja ngunda atu hiya tjita nao, rutenga matu sokutjiwa kutja orusuvero oruṱakame ru heya tjike.

2. Orusuvero oruṱakame ru heya tjike?

2 Orusuvero oruṱakame ru heya tjike? OzOmbeibela tjiva za toroka embo ndi “orusuvero oruṱakame” otja “otjari, ouwa, ounyaṋutima” poo “orusuvero orukarerere.” Ku nao, indu omatjangwa morupa ndwi, na indwi ndu maru kongorere ko tji maye ungurisa omambo nga, okutja maye hee orusuvero oruṱakame. Nu hapo orusuvero oruṱakame ru heya tjike? Indu omundu tje norusuvero oruṱakame, u suvera omundu warwe tjinene nu me mu suvere nga aruhe. Eye wina ma kara kuna ye nouṱakame nandarire kehi youzeu. Embo ndi orusuvero oruṱakame, tjinene ri ungurisiwa indu tji matu hungire ohunga norusuvero Mukuru ndwe raisa kovandu. Posi yokutja wina ri notjiṋa norusuvero ovandu ndu ve raisa kovakwao. Jehova ongu ri otjihorera otjisembasemba tjomundu ngu raisa orusuvero ndwi. Morupa ndwi, matu katara komuano Jehova me raisa orusuvero oruṱakame kovandu. Morupa ndu maru kongorere ko, matu kahungirira komuano eṱe otjovakarere va Mukuru mu matu yenene okuhorera ku ye, mokuraisa orusuvero oruṱakame kovakwetu.

JEHOVA ONGU RI OTJIHORERA OTJISEMBASEMBA TJOMUNDU NGU RAISA ORUSUVERO ORUṰAKAME

3. Ovikeṋa Jehova mbya raera Moses ohunga naye omuini?

3 Ousupi Ovaisrael tji va za nokupita moEngipte, Jehova wa raera Moses ohunga nena re novikaṋena vye. Eye wa tja: “Muhona, Muhona, ongu ri Ndjambi ngu ri omunaunyaṋutima nomunatjari, ngu nomuretima, nu ngwa tumba otjari nouṱakame. Eye ongu ma ṱakamisire omayovi otjari tje, nongu ma isire ouhasemba nozongatukiro nouvi.” (Eks. 34:6, 7) Nomambo omawa nga, Jehova wa raera Moses otjiṋa otjinanḓengu ohunga norusuvero rwe oruṱakame. Nu hapo otjiṋa hi otjikeṋa?

4-5. (a) Jehova we ritjiukisa vi? (b) Omapuriro yeṋe ku matu katara?

4 Jehova katjere u norusuvero oruṱakame uriri, nungwari wa tja eye wa tumba ‘orusuvero orukarerere.’ Pe nomatjangwa warwe nge raisa ouingi poo ounene worusuvero rwa Jehova oruṱakame. (Num. 14:18; Neh. 9:17; Joel 2:13; Jon. 4:2) Poruveze aruhe pu ya ungurisiwa ya hungira ohunga na Jehova uriri, nungwari kaye hungirire ohunga novandu. Tjiri otjiṋa otjinanambango kutja Jehova omuini u rikahurura momuano mbwo mEmbo re Ombeibela. Oukahu kutja orusuvero oruṱakame orunanḓengu ku ye. * Ombara David opu ya zokutja nai: “Muhona, otjari tjoye tji vaza nga komayuru . . . Tjiri, otjari tjoye otjo otjihuze! Eṱe tu suva momuzire wovivava vyoye.” (Eps. 36:5, 7) Hapo orusuvero rwa Mukuru oruṱakame orunanḓengu kweṱe tjimuna tji rwa ri ku David?

5 Tji matu vanga okuzuva nawa kutja orusuvero oruṱakame ru heya tjike, ngatu tare komapuriro yevari nga: Okovandu veṋe Jehova ke raisa orusuvero oruṱakame? Nu tu muna vi ombatero indu Jehova tji me tu raisire orusuvero oruṱakame?

OKOVANDU VEṊE JEHOVA KE RAISA ORUSUVERO ORUṰAKAME?

6. Okovandu veṋe Jehova ke raisa orusuvero oruṱakame?

6 Hapo okovandu veṋe Jehova ke raisa orusuvero oruṱakame? Ombeibela ya tamuna oviṋa ovingi mbi tu yenena okusuvera, tjimuna “otutumbo novikunwa,” “omavinu,” “omavyuriro,” “ondjiviro,” “ounongo” na vyarwe. (2 Ekuruh. 26:10; Omiano 12:1; 21:17; 29:3) Posi yokutja ovandu kave yenene okuraisa orusuvero oruṱakame koviṋa, nungwari ve yenena okuraisa kovandu uriri. Jehova ka raisa orusuvero oruṱakame ku ngamwa omundu. Eye u raisa ku imba mbe noupanga wopopezu kuna ye. Mukuru wetu, omuṱakame komapanga we. Eye u ve zerira oviṋa oviwa nu kamaa roro okuisa okuvesuvera.

Jehova u yandja oviṋa ovingi oviwa kovandu avehe, nandarire ku imba mbe he mu karere (Lesa oparagrafa 7) *

7. Jehova wa raisa vi orusuvero kovandu avehe?

7 Jehova wa raisa orusuvero kovandu avehe. Jesus wa raera omurumendu wena Nikodemus na tja: “Ndjambi wa suverere ouye [ovandu] tjinene nai nga tja yandja Omuna we omukwatwaerike, kokutja auhe ngu ma kambura mu Ye a ha pandjara, nungwari a kare nomuinyo waaruhe.”—Joh. 3:1, 16; Mat. 5:44, 45.

Otja komambo nga hungirwa i Ombara David nomuprofete Daniel, Jehova u raisa orusuvero oruṱakame ku imba mbe mu tjiwa, mbe nondira ku ye, mbe mu suvera nu mbe ṱakamisa omatwako we (Lesa oparagrafa 8-9)

8-9. (a) Omena raye Jehova tje raisa orusuvero oruṱakame kovakarere ve? (b) Matu katara ku ye nai?

8 Otja tji pa tamunwa rukuru, Jehova u raisa orusuvero orukarerere kovakarere ve mbe noupanga ouwa kuna ye uriri. Omambo wOmbara David nomuprofete Daniel maye raisa otjiṋa hi. Otjotjihorera, David wa tja: “Otjari tjoye ngatji karerere ku imba mbe Ku tjiwa.” “Orusuvero rwaMuhona orwo orukarerere ku imba mbe Mu karera.” Nu Daniel wa tja: “Muhona Ndjambi, . . . u raisa orusuvero orukarerere ku imba mbe ku suvera nu mbe ṱakamisa omatwako woye.” (Eps. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Omatjangwa nga maye tu hongo kutja Jehova u raisa orusuvero oruṱakame kovakarere ve mena rokutja ve mu tjiwa, ve mu karera, ve mu suvera, nu ve ṱakamisa omatwako we. Jehova u raisa orusuvero oruṱakame ku imba mbe mu karera momuano omusemba uriri.

9 Mukuru ee tu raisire orusuvero ndwe raisa kovandu avehe ngunda atu hiya uta okumukarera. (Eps. 104:14) Posi yokutja nai tji twa rira ovakarere ve, eye wina u tu raisira orusuvero rwe oruṱakame. Kunao, Jehova wa yanḓiparisa ovakarere ve nomambo nga: “Orusuvero rwandje kove kamaaru yanda ko.” (Jes. 54:10) Nu David we rimunina omuini kutja, “Muhona u tjita ovihimise ku imba mbe riyameka ku Ye.” (Eps. 4:3) Hapo matu sokuraisa ongaro iṋe komuano omuhimise Jehova me tu tjinda? Omutjange wepsalme wa tja: “Imba mbe nozondunge ngave ṱakamise oviṋa mbi, nu ve zemburuke orusuvero rwaMuhona orukarerere.” (Eps. 107:43) Inga tjiri omaronga omawa okuza ku Jehova. Ngatu katare komiano vitatu Jehova me tu raisira orusuvero rwe oruṱakame nokutja ru tu vatera vi.

ORUSUVERO RWA JEHOVA ORUṰAKAME RU TU VATERA VI?

Jehova u sera ondaya yapeke ku imba mbe mu karera (Lesa oparagrafa 10-16) *

10. Okutjiwa kutja orusuvero rwa Jehova ru karerera nga aruhe ku tu vatera vi? (Epsalme 31:7)

10 Orusuvero rwa Mukuru oruṱakame ru karerera nga aruhe. Epu ndi ra tamunwa povikando 26 mEpsalme 136. Ezeva etenga repsalme ndi, ri tja: “Tangeye Muhona, orondu Eye tjinga e ri omuwa; orusuvero rwe ru karerera nga aruhe.” (Eps. 136:1) Ezeva arihe okuza kezeva 1 nga 26, mari yarukire po omambo nga “orusuvero rwe ru karerera nga aruhe.” Otja tji matu lese epsalme arihe ndi, tjiri otjihimise okumuna omiano omingi Jehova me raisa orusuvero oruṱakame nokuhina okuurwa. Okuyarukira po omambo nga “orusuvero rwe ru karerera nga aruhe,” otjiṋa tji matji tu pe ongamburiro kutja orusuvero rwa Mukuru kovakarere ve karu runduruka. Otjiyanḓiparise tjinene okutjiwa kutja Jehova ka hakahana okuyumba ohama novakarere ve. Nungwari indu tja utu okusuvera omundu ngu mu karera, eye ka roro okumwesa nu tjinene tji ma munu ouzeu. Ihi tji tu vatera vi? Okutjiwa kutja Jehova kemee twesa ko, tjiri ku tu pa ondjoroka nomasa ngu matu hepa okutjinda omauzeu wetu. Nu wina ku tu vatera kutja tu kayende komurungu okumukarera.—Lesa Epsalme 31:7.

11. Otja kEpsalme 86:5, omena raye Jehova tje isira?

11 Orusuvero rwa Mukuru oruṱakame ondu mu hinga kutja ma isire. Indu Jehova tja munu omundu ngwe ritanaura na isa ongaro ye youvi, orusuvero rwe oruṱakame ru mu hinga kutja me mu isire. Omutjange wepsalme David wa tja nai ohunga na Jehova: “Ke nakutuvera otja komauvi wetu, nu ke nakutusutisira ozongatukiro zetu.” (Eps. 103:8-11) David we rimunina omuini omundu omuhihamwatima mbwe kara nawo indu omeritjiviro we womomutima tji maye mu vere. Posiya eye wina aa tjiwa kutja Jehova “u isira.” Nu hapo otjikeṋa tji tji hinga Jehova okuisira? Eziriro ri ri mEpsalme 86:5. (Lesa.) Otja David tja heya mongumbiro, Jehova u isira mena rokutja u norusuvero oruṱakame ku imba mbe ningira ondjesiro ku ye.

12-13. Otjikeṋa tji matji tu vatere indu tji tu rimuna ondjo tjinene mena rozondataiziro nḓu twa tjita morukapitaveze?

12 Onawa okukara nomuhihamwatima indu tji twa tjiti ouvi. Iho matji tu vatere okuritanaura nokutoora omikambo okuṱuna ozondataiziro zetu. Nungwari ovakarere va Mukuru tjiva ve rimuna ondjo tjinene mena rozondataiziro nḓu va tjita morukapitaveze. Owo ve ripura kutja Jehova kemee ve isire nandarire kutja va ningira ondjesiro nu va isa okutjita ouvi. Indu tji u noumune mbwo, okurihonga ohunga nonḓero Mukuru ndje na yo okuraisa orusuvero oruṱakame kovakarere ve, maku ku vatere.

13 Ouwa mbu tu muna: Nandarire kutja kaweṱe ohomonena, eṱe tu yenena okukarera Jehova nondjoroka, nu tu kara nomeritjiviro omakohoke womomutima. Nu ihi omena ‘rombinḓu yaJesus, Omuna we, ndji tu kohorora komauvi aehe.’ (1 Joh. 1:7) Indu tji wa u momuinyo mena roungundipare kaaṋi, zemburuka kutja Jehova u nonḓero okukuisira indu tji we ritanaura. Tara komuano David ma hungirira korusuvero oruṱakame nondjesiro. Eye wa tja: “Otja eyuru punga ara kaseka kombanda yehi, orusuvero rwe opunga aru ri orunene ku imba mbe Mu karera. Otja omukuma wokomuhuka punga au ri kokure na imbwi wokongurova, opunga ama humburura ozongatukiro zetu kokure na eṱe.” (Eps. 103:11, 12) Otjiperi kutja Jehova tjiri “wa tumba ondjesiro.”—Jes. 55:7.

14. David wa kahurura vi ondjeverero ndji tu muna mena rorusuvero rwa Mukuru oruṱakame?

14 Orusuvero rwa Mukuru oruṱakame ru tjevera oupanga wetu kuna ye. Mongumbiro ku Jehova, David wa tja: “OOve omaundiro wandje, mo ndji yama komauzeu, nu mo ndji imburisa omaimburiro wongutukiro. . . . Ingwi ngu me riyameke ku Muhona ma yamwa i otjari tje.” (Eps. 32:7, 10) Tjimuna orumbo rwotjihuro tji ru tjevera ovature kovanavita, orusuvero rwa Jehova oruṱakame ru tu tjizikiza komaumba ngu mape ya aye ngundiparisa oupanga wetu na ye. Nu wina orusuvero rwa Jehova oruṱakame ru mu hinga kutja me tu ete popezu na ye.—Jer. 31:3.

15. Orusuvero rwa Jehova oruṱakame maru sasanekwa vi koruveze rwondjeverero poo rwomaundiro?

15 David wa ungurisa omambo warwe okukahurura ondjeverero ovakarere va Mukuru ndji ve muna. Eye wa tja: “Ove ngu u ri omasa wandje. Otjiṱunga tjandje oNdjambi, Ndjambi ngwe ndji suvera.” David wina wa tja nai ohunga na Jehova: “Eye omasa nomaundiro wandje, otjiṱunga tjandje nomukuture wandje; Eye omutjevere wandje mu mbi unda.” (Eps. 59:17; 144:2) Omena raye David tja sasaneka orusuvero rwa Jehova oruṱakame otjotjiṋa omundu mu ma yenene okuunda nokumuna mo ondjeverero? Tji tu ri ovakarere va Jehova, eye me tu pe ondjeverero aihe ndji matu hepa okutjevera oupanga wetu kuna ye, kainatja kutja twa tu ra pi. Omakwizikiro otjingewo matu ye vaza mEpsalme 91. Omutjange wepsalme ndo wa tja: “Ngu ma paha omaundiro mu Muhona, . . . ma yenene okutja nai ku Ye: ‘OOve omuyame wandje omunamasa.’” (Eps. 91:1-3, 9, 14) Moses wa ungurisa embo ndi omaundiro wina. (Eps. 90:1) Nu kuṱa komaandero womuinyo we, Moses wa hungira omambo omawa indu tja tja: “Ndjambi waaruhe Eye omaundiro woye, nu kehi yoye Eye wa tandavarisa omaoko we waaruhe.” (Deut. 33:27) Omambo ngu maye tja “nu kehi yoye Eye wa tandavarisa omaoko we waaruhe,” maye tu hongo ye ohunga na Jehova?

16. Omomiano viṋe vivari Jehova me tu vatera? (Epsalme 136:23)

16 Indu Jehova tje ri omaundiro wetu, eṱe tu tjiwa kutja tu ri mondjeverero. Posi yokutja omayuva tjiva tu wa momuinyo nu irira ouzeu kweṱe okutuurunga ombameno mu tu ri. Hapo Jehova me tu vatere vi tji tu ri mongaro otja indjo? (Lesa Epsalme 136:23.) Eye ma tandavarisa omaoko we kehi yetu, netu vatere okutuurunga ouzeu mbu tu nawo. (Eps. 28:9; 94:18) Ouwa mbu tu muna: Eṱe tu tjiwa kutja matu yenene okuriyameka ku Mukuru aruhe. Ihi tji tu vatera momiano vivari. Omuano omutenga, eṱe tu tjiwa kutja tu noruveze rwomaundiro kainatja kutja twa tura pi. Omuano omutjavari, eṱe tu tjiwa kutja Tate wetu womeyuru we tu suvera nu u rikendera kweṱe tjinene.

MATU YENENE OKUKARA NONGAMBURIRO MORUSUVERO RWA MUKURU ORUṰAKAME

17. Orusuvero rwa Mukuru oruṱakame maru yenene okutupa ongamburiro yaye? (Epsalme 33:18-22)

17 Otja tji twa hungirire ko, matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova me tu vatere okuṱiza oupanga wetu kuna ye, indu tji tu ri mouzeu. (2 Kor. 4:7-9) Omuprofete Jeremia wa tja: “Orusuvero rwaMuhona orwo orukarerere, notjari tje katji nomaandero.” (Omiimbo 3:22) Eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja Jehova aruhe me tu raisire orusuvero oruṱakame, mena romambo womutjange wepsalme nga tja: “Muhona u tjevera avehe mbe nonḓuviro ku Ye, avehe mbe undja ombatero ye.”—Lesa Epsalme 33:18-22.

18-19. (a) Matu vanga okuzemburuka ye? (b) Matu kahungirira ku ye morupa ndu maru kongorere ko?

18 Hapo eṱe matu vanga okuzemburuka ye? Ngunda atu hiya uta okukarera Jehova, aatu munu orusuvero Mukuru ndwe raisa kovandu avehe. Posi yokutja nai otjovakarere ve, eye u tu raisira orusuvero rwe oruṱakame. Mena rorusuvero ndwo, Jehova u tu pukata momaoko we wondjeverero. Eye me tu ṱizire popezu na ye aruhe, nu ma yenenisa oviṋa avihe oviwa mbye tu kwizikira. Eye u vanga kutja tu rire omapanga we nga aruhe. (Eps. 46:1, 2, 7) Mena ranao, Jehova me tu pe omasa ngu matu hepa kutja tu rire ovaṱakame ku ye, kainatja kutja omauzeu yeṋe ngu matu munu.

19 Eṱe twa tara komuano Jehova me raisa orusuvero oruṱakame kovakarere ve. Kunao, eye u undjira ko kutja tu raisasane orusuvero oruṱakame. Hapo omomuano uṋe mu matu yenene okutjita nao? Orupa ndu maru kongorere ko maru kahungirira kepu enanḓengu ndi.

EIMBURIRO 136 “Ondjambi ndja yenene” okuza ku Jehova

^ par. 5 Orusuvero oruṱakame ru heya tjike? Jehova u raisa orusuvero oruṱakame ku uṋe, norwo ru vatera vi imba eye ke raisa orusuvero ndwi? Omaziriro komapuriro nga, matu kahungurira ko morupa orutenga rwotupa tuvari tu matu kahurura otjikaṋena otjinanḓengu hi.

^ par. 4 Epu ndi rokutja Mukuru wa tumba orusuvero orukarerere wina ra tamunwa momatjangwa warwe wOmbeibela.—Lesa Nehemia 13:22; Epsalme 69:13; nOmiimbo 3:32.

^ par. 54 OMAKAHURURIRO WOTJIPERENDERO: Jehova u raisa orusuvero rwe kovandu avehe na kovakarere ve wina. Ouperendero ouputuputu mbu ri kombanda yovandu, mau raisa omuano Mukuru me raisa orusuvero rwe. Otjinanḓengu tjinene orondu tja yandja Omuna we okutuṱira.

^ par. 62 OMAKAHURURIRO WOTJIPERENDERO: Imba mbe riyandjera okurira ovakarere va Jehova nu mbe nongamburiro motjisuta tjonguturiro, Jehova u ve tjinda momuano wapeke. Owo kave munu orusuvero Mukuru ndwe raisa kovandu avehe uriri, nungwari wina ve muna orusuvero oruṱakame Jehova ndwe raisa kovakarere ve porwawo. Omiano tjiva mbi vya raisiwa mouperendero.