Wãra kartama

Wãra yi bed’ea nabemamae

ARTIKULO KʼAWUAITA 48

«Neneẽã panaibara»

«Neneẽã panaibara»

«Neneẽã baidua nekʼãrẽ jõma maraba obʉde» (1 PED. 1:15).

TRÃBI 34 Caminaré en integridad

KʼÃRẼTA ŨDUDAITA *

1. ¿Kʼãrẽta jarasi Pedrobara kristianoraʼa akʉza kʼãrẽa krĩchapanʉ naʉ̃ra zareata?

DAYIRÃBARA kʼawuaseabʉ sãwũã neneẽã bʼaita Pedroba kristianoraʼa jarada estudiabʉde. Pedroba jarasi: «Neneẽãbʉba mara trʉ̃na kĩrãkʼa, neneẽã baidua nekʼãrẽ jõma maraba obʉde, maʉ̃ra yi bʉma baera: Neneẽã panaibara mʉ̃ra neneẽãbʉ baera» (1 Ped. 1:15, 16). ¿Kʼãrẽta jaradiabʉ naʉ̃bara? Dayirãra neneẽã baseabʉta Jeowa kĩrãkʼa, dayirã jõmaʉ̃ta nemitia omiamina daya obʉba ũdubiseabʉ neneẽãbʉta. Pedrosida biode nemitia osi, mamina iyi yizaba ũdubibʉ dayirãra neneẽã baseabʉta.

2. ¿Kʼãrẽ widita panʉi naʉ̃ artikulodera?

2 Naʉ̃ artikulode panʉñi naʉ̃ bedʼeata: ¿Sãwũã neneẽã baseapanʉ?, ¿kʼãrẽta jaradiabʉ Daizeze Bedʼeabara Jeowa neneẽãbʉ ʉ̃rʉra?, ¿sãwũa daya obʉba ũdubiseabʉ neneẽãbʉta? Akʉza ¿Jeowa neũdukʼawua bʼaira neneẽã bʼaibaraka?

¿SÃWŨÃ NENEẼÃ BASEAPANɄ?

3. ¿Ʉ̃kʉrʉitara sãwũã bʼaibara dayi neneẽã bʼaira?

3 Ʉ̃kʉrʉba krĩchapanʉ, dayi neneẽã bʼaira ipida ẽ bʼaibarata akʉza saserdoteba wua jʉ̃bʉ kĩrãkʼa wua jʉ̃ibarata. Mamina mawũã ẽ, Daizezera neneẽãbʉ akʉza Daizeze Bedʼeabara jarabʉ iyira «Daizeze sobiabʉta» (1 Tim. 1:11). Adewara jarabʉ iyi pʉwʉrʉra sobiapanʉta (Sal. 144:15). Jesubara kʼẽãsi ẽbẽrarã yi zroma ũdubita wua eidu drazoa jʉ̃chʉ baera (Mat. 6:1; Mar. 12:38). Daizeze Bedʼeaba bio jarabʉ baera Jeowa ʉ̃rʉ, dayirãbara kʼawuabʉ kʼãrẽta jarakĩrãbʉta neneẽã bʼaira akʉza kʼawuapanʉ Daizezebara kãgata dayirãra, maʉ̃ kʼarea iya widi ẽ bayi dayirãba obe ẽãra. Maʉ̃ba Jeowaba jarabʉbʉrʉ «Marara neneẽã panaibara», kʼawuapanʉ dayirãba mawũã oseapanʉta. Mamina dayirãba obʉba neneẽãbʉta ũdubira, nããra biʼia kʼawuaibara kʼãrẽta jarakĩrãbʉta neneẽã bʼaira.

4. ¿Kʼãrẽta jarakĩrãbʉ neneẽã bʼaiba akʉza neneẽãbʉ ũdubiba?

4 ¿Kʼãrẽta jarakĩrãbʉ neneẽã bʼaibara? Daizeze Bedʼeadera neneẽã bʼaita akʉza neneẽãbʉ ũdubita jarakĩrãbʉ daya obʉta jaigʉa ẽã erbaita akʉza Daizezeʼa yiwidʼibʉsida jaigʉa ẽã erbaita. Mawũẽra neneẽãbayi Jeowaba zokʼabʉta opanʉbʉrʉ akʉza iyi neũdukʼawuarabʉrʉ. Kʼãrẽ yibia, Jeowara neneẽãbʉ dayirãra nemitia omia, mawũãsidu Jeowara neũdukʼawua baseabʉ.

«JEOWA, NENEẼÃBɄ, NENEẼÃBɄ, NENEẼÃBɄ»

5. ¿Kʼãrẽta jarasida angelerabara Jeowa ʉ̃rʉ?

5 Jeowara mia kʼãrẽ jaigʉara neẽ. Angelera Jeowa kʼawapanʉraba naʉ̃ta jarasida: «Jeowa gorogorora nokʼora neneẽãbʉ, neneẽãbʉ, neneẽãbʉ» (Is. 6:3). Ãyira Jeowa neũdukʼawua neneẽãpanʉ baera, maʉ̃ kʼarea Jeowaba nama egoroeda zokʼasidera bedʼea jaraita, ãyi nebadamaera neneẽã babibasi. Naʉ̃ta berabarisi Moisésba bakuru pʉreanʉmʉta orrasidera, mama angel aba chuasi baera (Éx. 3:2-5; Jos. 5:15).

Saserdoteba iyi burude buru jʉ̃ oro omata jʉ̃basi mama jarabasi: «Jeowade neneẽã bʼaira» (Akʉra parrapo 6-7)

6, 7. (1) Éxodo 15:1, 11de jarabʉdera, ¿kʼãrẽta osi Moisésbara Jeowa neneẽãbʉta ũdubira? (2)  ¿Kʼãrẽba kĩrãbebisi israelitaraʼa Jeowara neneẽãbʉta? (Akʉra poto yi nããrabemata).

6 Moisésba israelitara mar Rojo kĩrãbaribida tẽã jarasi, Jeowara neneẽãbʉta (akʉra Éxodo 15:1, 11). Egipsioraba akʉza kananeoraba daizeze zeri ẽãʼa yiwidʼipanasi. Maʉ̃ awuara kananeora ãyi daizeze zeri ẽã yiwidʼibʉdera wũãwũãta beapanasi akʉza nemitiata opanasi, maʉ̃ kʼarea ãyira neneẽãpana ẽ basi (Lev. 18:3, 4, 21-24; Deut. 18:9, 10). Jeowara awuarabʉ daizeze zeri ẽãira, maʉ̃ kʼarea widi ẽ bayi dayirãba nemitia omarẽãra. Iyira jipa neneẽãbʉ. Naʉ̃ta israelitara kĩrãbebita saserdote buru jʉ̃ne bʉsi «Jeowade neneẽã baira» (Éx. 28:36-38).

7 Ẽbẽraba naʉ̃ ũdubʉrʉde kĩrãbebasi Jeowara jipa neneẽãbʉta. Kõbe israelita abaʉta jĩgabasibʉrʉ saserdotedeba akʉza ũdu ẽ basibʉrʉ maʉ̃ bedʼeata, ¿sãwũã kʼawua bakasi Jeowara neneẽãbʉta? Iyara kʼawuabasi, Jeowa leyʼra ẽbẽra jõmara nãã lepanasi baera (Deut. 31:9-12). Dayirãta mama panasibʉrʉ, naʉ bedʼeata ũrĩkasi: «Mʉ̃ra mara Daizeze Jeowa baera, marara neneẽã bʼaibara, mʉ̃ra Jeowa neneẽãbʉ baera» (Lev. 11:44, 45; 20:7, 26).

8. ¿Kʼãrẽta jaradiabʉ Levítico 19:2 akʉza 1 Pedro 1:14-16 bayeda?

8 Jeowaba israelitaraʼa Levítico 19:2de jarabʉta jõmaʉ̃ba ũrĩnaibarabasita. Nama Jeowaba jarasi Moisésʼa: «Bedʼeara jõma pʉwʉrʉ israelitarabawara, mõbe naʉ̃ta jarada: marara neneẽã baibara, mʉ̃ra Jeowa mara Daizeze neneẽãbʉ baera». Pedrobara naʉ̃ bedʼeata zokʼasibaibara wuabema kristianoraʼa jaraside: «Neneẽã panaibara» akʉra 1 Pedro 1:14-16. Idi ewadera dayirãba Moisésʼa ley diadata opanʉ ẽ, Pedrobara Levítico 19:2de bʉ kĩrãkʼa bʉta bʉsi, mawũã ũdubisi naʉ̃ bedʼeata wãrĩnuta dayirã ewari basidu. Jeowara neneẽãbʉ, maʉ̃ kʼarea iyi kãgapanʉrasida neneẽã bʼaibara. Dayirã jõmaʉ̃ta neneẽã bʼaibara, ʉ̃kʉrʉ ẽbẽra ʉ̃ta wãita mawũã ẽ bʉrʉ ʉ̃kʉrʉ nama egorode bʼaita (1 Ped. 1:4; 2 Ped. 3:13).

«NENEẼÃ BʼAIDUA NEKʼÃRẼ JÕMA MARABA OBɄDE»

9. ¿Kʼãrẽ ũrãgʼata diabʉ Levítico 19bara dayirãra?

9 Dayirãbara kãgapanʉ baera Jeowaba dayirã bia akʉmarẽã, kʼawuakĩrãpanʉ sãwũã neneẽã bʼaita. Levítico 19de dayirãʼa ũrãgʼa biata diabʉ sãwũã neneẽã bʼai ʉ̃rʉ. Marcus Kalisch ebreo bedʼea mejãcha kʼawuachuba jarasi: «Génesisdeba Deuteronomiobayedara yibiata, mamina Levítico 19de jarabʉra audre yibiata». Kĩrãbedadrʉ Levítico 19bara jara jʉ̃drʉsi neneẽã bʼaibarata, atia akʉdayi wuabemara bersikulode sãwũã kʼarebabʉta daya nekʼãrẽ jõma obʉde neneẽã bʼaita.

Levítico 19:3de yibarira ʉ̃rʉ bedʼeabʉta lebʉrʉdera, ¿bʉyikʉza kʼãrẽta widiseabʉ? (Akʉra parrapo 10-12). *

10, 11. ¿Kʼãrẽta oibara dayirãra Levítico 19:3de jarabʉdera?, ¿bʉa sãwũã krĩchabʉ maʉ̃ ʉ̃rʉra?

10 Jeowaba jarasi israelitaraʼa marara neneẽã bʼaibarata, maʉ̃ tẽã naʉ̃ta jarasi: «Mara aba abakaʉba wawiaibara mara papata akʉza mara zezeta [] Mʉ̃ra mara Daizeze Jeowa» (Lev. 19:2, 3).

11 Jõmaʉ̃ba ũrĩnaibara Jeowaba zokʼadara yibarira sãwũã wawia ũdubita. Ewari aba Jesuʼa ẽbẽra abaʉba widisi: ¿Mʉ̃ra kʼãrẽta oibara mʉ̃ ewari jõmaʉ̃ne bʼaita? Aramaʉ̃ta Jesuba panʉsi wawia ũdubira bʉ zezeta akʉza bʉ papata (Mat. 19:16-19). Jesubara kʼẽãsi pariseorãra wawia ẽ basi baera ãyi yibarirata, mawũã naʉ̃ pariseoraba ũdubisi Jeowaba ũrãgʼa diadara zeri ẽ basita (Mat. 15:3-6). Daizezeba 10 bedʼea diadade jarabʉ yibariraʼa wawia ũdubibarata, abarika jarabʉ Levítico 19:3bida. Akʉza Levítico 19:2ba jarabʉ: «Marara neneẽã baibara, mʉ̃ra Jeowa mara Daizeze neneẽãbʉ baera», maʉ̃ tẽã Jeowaba jarasi Levítico 19:3de: «Mara aba abakaʉba wawiaibara mara papata akʉza mara zezeta».

12. ¿Dayikʉza kʼãrẽta widibara akʉza kʼãrẽta odaibara?

12 Dayikʉza widibara, ¿mʉ̃ara wawia ũdubibʉka mʉ̃ yibariara? Mʉ̃a mawũã oẽ bʉrʉ krĩchaibara ewari jʉrʉita mʉ̃ yibarirabawara bʼaita akʉza ãyi sãwũã kʼarebaita. Bʉa mawũã oẽ basibʉrʉ sopʉarãra, bʉa awuara oseabʉ. Bari jaraita, ãyita kʼarebaseabʉ Jeowa kʼawa bʼaita, ãya nesidabʉ edaita akʉza ãya so zarea diaita. Mawũã opanʉbʉrʉ dayirãbara ũrĩpanañi Levítico 19:3ba zokʼabʉta.

13. (1) ¿Kʼãrẽ awuru ũrãgʼata diabʉ Levítico 19:3bara? (2) ¿Sãwũã Jesude kĩrãkʼa oseapanʉ Lucas 4:16-18 bayeda jarabʉdera?

13 Levítico 19:3de akʉza awuru ũrãgʼata diabʉ neneẽã bʼai ʉ̃rʉ. Mama jarabasi sabado ewarira wawiaibarata. Maʉ̃ leyʼra idi dayirãba opanʉ ẽ, mamina nekʼãrẽ mejãcha kʼawuaseapanʉ israelitaraba obadadeba sabado ewaride. Israelitarãra sabadoza mia kʼãrẽsida trajada ẽ basi, awuarabʉrʉ Daizezeʼabʉrʉ yiwidʼipanasi *. Maʉ̃ kʼarea Jesura sinagogaeda wãbasi sabadoza Daizeze Bedʼea leita (Éx. 31:12-15; akʉra Lucas 4:16-18). Levítico 19:3ba ũrãgʼa diabʉbara dayirãra kʼarebaseabʉ nrʉemaza ewari jʉrʉita Daizezedebema oita, ¿bʉara kʼãrẽta oseabʉ naʉ̃ ũrãgʼa ũrĩta? Nrʉemaza jʉrʉibara ewarita Daizezedebema oita, mawũãra Jeowa neũdukʼawuabayi akʉza neneẽãbayi.

AUDRE JEOWA NEŨDUKʼAWUA BARA

14. ¿Kʼãrẽ bedʼeata badua jarabʉ Levítico 19 bara?

14 Levítico 19de badua jarabʉ bedʼea aba, yi nejʉacha zake 4de jarabʉ: «Mʉ̃ra mara Daizeze Jeowa». Naʉ̃ba kĩrãbebibʉ dayirãʼa Daizezeba 10 bedeʼa diadade, yi nãã bʉchuta, nama jarabʉ: «Mʉ̃ra mara Daizeze Jeowa […] awuru daizeze zeri ẽãta erbarãra mʉ̃ awuara» (Éx. 20:2, 3). Mawũẽra dayirã kristianorata, neneẽã bakĩrãpanʉbʉrʉ nããra bʉebara Jeowadeta. Dayirãra Jeowa ʉ̃rʉ Kʼawuabipanʉrã baera oda ẽ bayi nekʼãrẽ mitia Jeowa trʉ̃ jaigʉabibʉta (Lev. 19:12; Is. 57:15).

15. ¿Dayirãba ledara Levítico 19de jarabʉta sakripisio ʉ̃rʉ naʉ̃bara kʼãrẽne kʼarebai?

15 Israelitarabara ũdubibasi Jeowara ãyi Daizezeta, iya zokʼabʉta ũrĩbʉde. Levítico 18:4ba jarabʉ: «Mʉ̃ leyba zokʼabʉta ora akʉza mʉ̃a zokʼabʉta ũrĩdua. Mʉ̃ra mara Daizeze Jeowa». Levítico 19de jarabʉ kʼãrẽta zokʼasita Jeowaba israelitaraʼa. Bari jaraita nejʉacha zake 5-8 bayeda akʉza 21, 22de jarabʉ nedʉwʉrʉra sãwũã beaibarabasita Jeowaita. Dayirãba naʉ̃rata ledara kʼarebayi odamarẽã Jeowaba kãgabʉta akʉza kʼarebayi iyi ʉ̃rʉ ibia bedʼeaita, Hebreos 13:15ba jarabʉ kĩrãkʼa.

16. Levítico 19:19dera, ¿kʼãrẽta jarasi israelitaraʼa akʉza sãwũã kʼarebabʉ dayirãta?

16 Dayirã neneẽã bʼaira awuara bʼaibara. Mamina naʉ̃ra biode zare, dayi mebẽrãba akʉza dayi neũdukʼawua kolegiodebemaba kãgabʉ baera omarẽã Jeowaba kãga ẽãta. Ãyide kĩrakʼa oẽ baira dayirã aba abakaʉba krĩchaibara kʼãrẽta oita. ¿Kʼãrẽba kʼarebai? Levítico 19:19ba jarabʉba kʼarebayi, nama zokʼabasi baera israelitara awuara bʼaibarata wuabemaraneba. Idi ewadera dayirãra awuarapanʉ baera biga ẽ bayi ẽbẽrarã naʉ̃ drʉadebema obʉ kĩrãkʼa odaita. Kĩrãbedadrʉ dayirãta neneẽã bakĩrãpanʉbʉrʉ awuara bʼaibarata ẽbẽrarã Daizeze kãgabʉ ẽãnebara, kʼãrẽ ẽ dayi mebẽãta akʉza neũdukʼawuata. Mamina Jeowaba zokʼabʉta ũrĩbʉrʉdera ũdubidaibara awuara panʉta (2 Cor. 6:14-16; 1 Ped. 4:3, 4).

¿Kʼãrẽta kʼawuasida israelitarabara Levítico 19:23-25 jarabʉdera akʉza bʉa kʼãrẽta kʼawuasi? (Akʉra parrapo 17 akʉza 18). *

17, 18. ¿Kʼãrẽta jaradiabʉ Levítico 19:23-25 bayeda?

17 Bedʼea «Mʉ̃ra mara Daizeze Jeowa» naʉ̃bara kĩrabebibasi israelitaraʼa audre yibiabasita Jeowa neũdukʼawua bʼaita. (Akʉra) Levítico 19:23-25 bayeda jarabʉba kʼarebabasi israelitaraba mawũã ũduita. Naʉ̃ testoba jara ũrĩbibasi ẽbẽra abaʉba usibʉrʉ bakuru neta diabʉta maʉ̃ra poaga ũbeabayeda zaʉbʉra kobe ẽ basi, kõbe yi poaga kimarenera bakuruba neta diabʉra temploeda edeibarabasi. Yibaribara bakʉraba neta diabʉra koseabasi poaga juezoma babʉrʉidubʉrʉ. Naʉ̃ leyba ũdubibasi israelitarãra ãya nesidabʉra audre yibia ẽ basita, ĩjãibarabasi Jeowaba ãya nesidabʉra jõma diaita adewara ũdubibarabasi ãyitara audre yibiata Jeowaba zokʼabʉ oita.

18 Levítico 19:23-25 jarabʉba Jesuba katumane bedʼea bia jaradata kĩrãbebibʉ: «Sopuarãũdua mazhi bʼaidebʼebema kʼarea, kʼãrẽta kʼoide o kʼarẽta doide» akʉza jarasi: «Mara Zeze ʉ̃trebemabara kʼawua bʼʉa marãbara maʉ̃ jõma nesidʼa bʼeta». Daizezebara dayirãba nesidabʉta diayi ibanaʼa diabʉ kĩrãkʼa (Mat. 6:25, 26, 32). Jeowaba kʼarebabʉ dayirãra, dayirãbida kʼarebabʉ mebẽrã kongregasionebemara yi kʼareba nesidapanʉra (Mat. 6:2-4). Dayirãba diakĩrãne diapanʉbʉrʉ wuabemara ũdubidayi biʼia ũrĩsidata Levítico 19:23-25 jarabʉta.

19. Naʉ̃ artikulodera kʼawuasida Levítico 19 ʉ̃rʉ, ¿bʉara kʼãrẽta kʼawuasi naʉ̃ ʉ̃rʉ?

19 Naʉ̃ artikulodera ũdusida ʉ̃kʉrʉ nejʉacha zake Levítico 19debemata. Naʉ̃ba jaradiasi kʼãrẽta oibarata dayirã neneẽã bʼaita Jeowa kĩrãkʼa (1 Ped. 1:15). Ẽbẽrarã mejãchaʉba Daizeze ode panʉ ẽãba akʉbʉ dayirãra kʼẽrẽpabʉta, maʉ̃ kʼarea ʉ̃kʉrʉra Daizeze ʉ̃rʉ ibia bedʼea jʉ̃drʉkĩrãbʉ (1 Ped. 2:12). Wuarebema artikulodera audre akʉdayi Levítico 19ba jaradiabʉ ʉ̃rʉ akʉza akʉdayi sãwũã neneẽã baseabʉta Pedroba jarada kĩrãkʼa.

TRÃBI 80 «Prueben y vean que Jehová es bueno»

^ par. 5 Jeowa ode panʉrabara kãga Jeowara akʉza iyita sobiabikĩrãpanʉ. Jeowara neneẽãbʉ baera iya kãgabʉ dayirãsida neneẽã bamarẽã. Mamina, ¿dayirãra nemitia omiamina neneẽã baseabʉka? Mawũã. Naʉ̃ artikulode kʼawuayi Pedroba kʼãrẽ ũrãgʼata diasita nããbema kristianoraʼa akʉza Jeowaba kʼãrẽta jarasita israelitaraʼa, naʉ̃ba kʼarebayi dayirã neneẽã bʼaita.

^ par. 13 Bʉa audre kʼawuaseabʉ sábado ʉ̃rʉ lebʉbʉrʉ yi artikulo «Hay un tiempo determinado para trabajar y para descansar», de La Atalaya de diciembre de 2019.

^ par. 57 POTORABA ŨDUBIBɄTA: Warra abaʉba yi kimaʉ̃meba akʉza yi kaubawaraʉba akʉ wã ãyi yibarita akʉza zarea obʉ yibarirabawara badu bedʼea bʼaita adewara akʉita.

^ par. 59 POTORABA ŨDUBIBɄTA: Israelita abaʉba iya uda bakuru neta zaʉbʉta akʉbʉ.