STƆDI ATIKUL 48
“Una Fɔ Oli”
“Una fɔ oli pan ɔltin we una de du.”—1 PIT. 1:15.
SIŊ 34 A Want Kɔntinyu fɔ Du Wetin Gɔd Want
WETIN WI GO LAN? *
1. Us advays Pita bin gi in kɔmpin Kristian dɛn? Wetin mek i tan lɛk se i nɔ go pɔsibul fɔ fala in advays?
ILƐK wi gɛt di op fɔ go na ɛvin ɔ fɔ de na dis wɔl, wi go bɛnifit we wi tink bɔt di advays we Pita gi anɔyntɛd Kristian dɛn we bin de insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm. Pita bin rayt se: “Una fɔ oli pan ɔltin we una de du, jɔs lɛk di Oli Wan we kɔl una, bikɔs dɛn bin dɔn rayt se: ‘Una fɔ oli, bikɔs a oli.’” (1 Pit. 1:15, 16) Frɔm dɛn wɔd dɛn ya, wi lan se wi go ebul falamakata Jiova, we na di wan we oli pas ɔl. Wi ebul ɛn wi fɔ oli pan ɔltin we wi de du. I go tan lɛk se dat nɔ pɔsibul bikɔs wi nɔ pafɛkt. Pita insɛf bin mek bɔku mistek dɛn, bɔt in ɛgzampul de sho se wi ebul bi pipul dɛn we “oli.”
2. Us kwɛstyɔn dɛn wi go tɔk bɔt insay dis atikul?
2 Insay dis atikul, wi go tɔk bɔt dɛn kwɛstyɔn dɛn ya: Wetin na olinɛs? Wetin di Baybul tich wi bɔt Jiova in olinɛs? Aw wi go oli pan ɔltin we wi de du? Ɛn wetin wi olinɛs gɛt fɔ du wit wi padi biznɛs wit Jiova?
WETIN NA OLINƐS?
3. Aw bɔku pipul dɛn tink se pɔsin we oli fɔ luk lɛk ɔ biev? Usay wi go lan di kɔrɛkt tin?
3 We pipul dɛn kin tɔk bɔt pɔsin we oli, bɔku kin tink bɔt pɔsin we nɔ de smayl, we de wɛr rilijɔs klos dɛn, ɛn we siriɔs ɔltɛm. Bɔt dat nɔto tru. Di Baybul se Jiova, we oli, na “Gɔd we gladi.” (1 Tim. 1:11) Di Baybul tɔk bak se di wan dɛn we de wɔship am “gladi.” (Sam 144:15) Jizɔs bin de kɔndɛm di wan dɛn we bin de wɛr spɛshal klos dɛn ɛn we bin de du gud tin fɔ mek ɔda pipul dɛn si dɛn. (Mat. 6:1; Mak 12:38) As Kristian dɛn, wi no wetin i min fɔ bi pɔsin we oli bikɔs ɔf wetin wi dɔn lan na di Baybul. Wi shɔ se wi Gɔd we oli ɛn we lɛk wi nɔ go ɛva tɛl wi fɔ du sɔntin we wi nɔ ebul du. So we Jiova tɛl wi se: “Una fɔ oli,” wi nɔ gɛt wan dawt se i pɔsibul. Fɔ tru, bifo wi go bi pɔsin we oli pan ɔltin we wi de du, wi go nid fɔ ɔndastand wetin na olinɛs.
4. Wetin di wɔd dɛn “oli” ɛn “olinɛs” min?
4 Wetin na olinɛs? Insay di Baybul, di wɔd dɛn “oli” ɛn “olinɛs” min fɔ liv klin layf ɛn fɔ wɔship Gɔd di we aw i want. Dɛn wɔd dɛn ya kin min bak fɔ gi wi layf to Gɔd. Dis min se wi go bi pɔsin we oli bay we wi de liv klin layf, we wi de wɔship Jiova di we aw i want, ɛn we wi gɛt tayt padi biznɛs wit am. I wɔndaful fɔ no se pan ɔl we wi nɔ pafɛkt ɛn Jiova na Gɔd we oli, i stil want fɔ bi wi tayt padi.
‘PAPA GƆD JIOVA OLI, I OLI, I OLI’
5. Wetin wi kin lan bɔt Jiova frɔm di fetful enjɛl dɛn?
5 Jiova klin pan ɔltin we i de du. Na dat di siraf dɛn, ɔ enjɛl dɛn we de nia Jiova in tron bin tɔk. Sɔm pan dɛn bin tɔk se: “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] Ɔlmayti oli, i oli, i oli.” (Ayz. 6:3) Fɔ mek dɛn enjɛl dɛn ya gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova we oli, dɛn nid fɔ oli. Na dat mek di ples dɛn we enjɛl dɛn bin de gi mɛsej dɛn na di wɔl, bin de bi ples dɛn we oli. Na dat bin apin we Mozis bin de nia di chukchuk tik we bin de kech faya.—Ɛks. 3:2-5; Jɔs. 5:15.
Di wɔd dɛn “Jiova Na di Wan We Oli” bin rayt na di gold plet we de na di ay prist in tɔban we i wɛr na in ed (Luk na paregraf 6 ɛn 7)
6-7. (a) Akɔdin to Ɛksodɔs 15:1, 11, aw Mozis bin mek di Izrɛlayt dɛn ɔndastand klia wan se Gɔd oli? (b) Wetin bin mɛmba di Izrɛlayt dɛn se Gɔd oli? (Luk di pikchɔ na di frɔnt pej.)
6 Afta Mozis bin lid di Izrɛlayt dɛn fɔ krɔs di Rɛd Si, i ɛp dɛn fɔ ɔndastand se dɛn Gɔd, Jiova, oli. (Rid Ɛksodɔs 15:1, 11.) Di Ijipshian dɛn we bin de wɔship lay lay gɔd dɛn nɔ bin oli atɔl. Di Kenanayt dɛn bak we bin de wɔship lay lay gɔd dɛn nɔ bin oli. Dɛn bin de sakrifays pikin dɛn pan dɛn wɔship ɛn du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want. (Lɛv. 18:3, 4, 21-24; Dit. 18:9, 10) Bɔt Jiova difrɛn frɔm dɛn lay lay gɔd dɛn de. I nɔ go ɛva tɛl in savant dɛn fɔ du ɛnitin we nɔ klin. Jiova oli pan ɔltin. Fɔ mɛmba di Izrɛlayt dɛn bɔt dat, dɛn bin rayt am na di gold plet na di tɔban we di ay prist bin de wɛr. Dɛn bin rayt na da plet de se: “Jiova Na di Wan We Oli.”—Ɛks. 28:36-38, NWT.
7 Di mɛsej we de na da plet de go mek ɛnibɔdi we si am no se Jiova rili oli. Bɔt we if wan Izrɛlayt nɔ ebul si di plet bikɔs i nɔ ebul go nia di ay prist? Yu tink se da Izrɛlayt de go no se Jiova oli? Yɛs! Ɔl di Izrɛlayt dɛn bin yɛri da mɛsej de we dɛn bin rid di Lɔ to di man dɛn, uman dɛn, ɛn pikin dɛn. (Dit. 31:9-12) If yu bin de de, yu bin fɔ yɛri dɛn wɔd dɛn ya: “Mi na Jiova una Gɔd, ɛn una fɔ . . . oli, bikɔs a oli.” “I se dɛn gɛt fɔ oli lɛkɛ aw PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] oli.”—Lɛv. 11:44, 45, NWT; 20:7, 26.
8. Wetin wi lan frɔm Lɛvitikɔs 19:2 ɛn 1 Pita 1:14-16?
8 Lɛ wi tɔk bɔt wetin de na Lɛvitikɔs 19:2 we Jiova bin se dɛn fɔ rid to ɔl di Izrɛlayt dɛn. Jiova bin tɛl Mozis se: “Mek i tɛl ɔl di Izrɛlayt dɛn se, dɛn fɔ oli bikɔs PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na dɛn GƆD oli.” I go mɔs bi se Pita bin de kot frɔm da vas de we i advays Kristian dɛn fɔ bi pipul dɛn we “oli.” (Rid 1 Pita 1:14-16.) Tide, wi nɔ de ɔnda di Lɔ we Gɔd bin gi Mozis. Bɔt wetin Pita bin rayt de sho se wetin wi lan frɔm Lɛvitikɔs 19:2, na tru. Jiova oli ɛn di wan dɛn we lɛk am fɔ tray tranga wan fɔ bi pipul dɛn we oli. Dis na tru ilɛk wi gɛt di op fɔ go na ɛvin ɔ fɔ de na Paradays na dis wɔl.—1 Pit. 1:4; 2 Pit. 3:13.
“UNA FƆ OLI PAN ƆLTIN WE UNA DE DU”
9. Aw wi go bɛnifit we wi tink bɔt Lɛvitikɔs chapta 19?
9 Bikɔs wi want fɔ mek wi Gɔd we oli gladi, wi want fɔ lan aw fɔ bi pɔsin we oli. Jiova de gi wi advays fɔ ɛp wi fɔ no aw fɔ du dat. Wi go ebul fɛn da advays de insay Lɛvitikɔs chapta 19. Wan masta sabi bukman we nem Makɔs Kalish we stɔdi Ibru langwej bin rayt se: “I go bi se dis na di chapta we impɔtant pas ɔl di ɔda chapta dɛn na Lɛvitikɔs ɛn di fɔs fayv buk dɛn na di Baybul.” Lɛ wi si sɔm vas dɛn na dis chapta we gɛt fayn lɛsin dɛn bɔt aw fɔ liv wi layf ɛvride. As wi de du so, mɛmba se dɛn lɛsin dɛn ya de afta di wɔd dɛn we se: “Una fɔ oli.”
Wetin di lɔ bɔt mama ɛn papa dɛn we de na Lɛvitikɔs 19:3 fɔ muv Kristian dɛn fɔ tink bɔt? (Luk na paregraf 10 to 12) *
10-11. Wetin Lɛvitikɔs 19:3 se wi fɔ du? Wetin mek dat impɔtant?
10 Afta Jiova tɛl di Izrɛlayt dɛn fɔ oli, i tɔk bak se: “Ich wan pan dɛn fɔ rɛspɛkt in mama ɛn papa, . . . bikɔs nain na PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na dɛn GƆD.”—Lɛv. 19:2, 3.
11 Wi si klia wan se i impɔtant fɔ obe Gɔd we i se wi fɔ rɛspɛkt wi mama ɛn papa dɛn. Mɛmba wetin Jizɔs bin tɛl wan man we aks am se: “Us gud tin a fɔ du fɔ gɛt layf we go de sote go?” Wan tin we Jizɔs bin tɛl am se i nid fɔ du na fɔ rɛspɛkt in mama ɛn papa dɛn. (Mat. 19:16-19) Jizɔs bin ivin kɔndɛm di Faresi ɛn di skrayb dɛn bikɔs dɛn bin de du ɔl wetin dɛn ebul fɔ avɔyd fɔ tek kia ɔf dɛn mama ɛn papa dɛn. So, dɛn bin “mek Gɔd in wɔd nɔ gɛt wan valyu.” (Mat. 15:3-6) Di nɔmba fayv lɔ pan di Tɛn Kɔmandmɛnt dɛn ɛn wetin de na Lɛvitikɔs 19:3 de insay “Gɔd in wɔd.” (Ɛks. 20:12) Mɛmba bak se di advays we wi si na Lɛvitikɔs 19:3, we na fɔ rɛspɛkt wi mama ɛn papa dɛn, de afta dɛn wɔd dɛn ya: “Dɛn fɔ oli, bikɔs PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na dɛn GƆD oli.”
12. Akɔdin to di advays we de na Lɛvitikɔs 19:3, us kwɛstyɔn wi fɔ aks wisɛf?
12 We wi tink bɔt di lɔ we Jiova gi wi fɔ rɛspɛkt wi mama ɛn papa dɛn, sɔntɛm wi go aks wisɛf dis kwɛstyɔn, ‘A de rɛspɛkt mi mama ɛn papa dɛn?’ If yu fil se yu fɔ dɔn du mɔ fɔ rɛspɛkt yu mama ɛn papa dɛn di tɛm dɛn we dɔn pas, yu go ebul du mɔ naw fɔ rɛspɛkt dɛn. Yu nɔ ebul chenj wetin dɔn pas, bɔt yu kin mekɔp yu maynd frɔm naw te go fɔ spɛn mɔ tɛm wit yu mama ɛn papa ɛn ɛp dɛn mɔ. Sɔntɛm yu kin ɛp dɛn fɔ bay wetin dɛn nid, ɛp dɛn fɔ kɔntinyu fɔ de nia Jiova ɛn kɔntinyu fɔ sav am, ɔ yu kin ɛnkɔrej dɛn mɔ ɛn mɔ. We yu du dat, yu de obe di lɔ we de na Lɛvitikɔs 19:3.
13. (a) Us ɔda advays de na Lɛvitikɔs 19:3? (b) Akɔdin to wetin de na Lyuk 4:16-18, aw wi go falamakata Jizɔs in ɛgzampul tide?
13 Lɛvitikɔs 19:3 tich wi ɔda tin bak bɔt aw fɔ bi pɔsin we oli. I tɔk bɔt fɔ obe di lɔ bɔt di Sabat. Kristian dɛn nɔ de ɔnda di Lɔ, so wi nɔ de fala di lɔ bɔt di Sabat. Bɔt stil, wi go lan bɔku tin frɔm aw di Izrɛlayt dɛn bin de obe di lɔ bɔt di Sabat ɛn aw dɛn bin bɛnifit we dɛn du so. Di Sabat de na tɛm fɔ mek dɛn rɛst frɔm dɛn wok ɛn wɔship Gɔd. * Na dat mek na di Sabat de Jizɔs bin de go na di sinagɔg na in om-tɔŋ ɛn rid frɔm Gɔd in Wɔd. (Ɛks. 31:12-15; rid Lyuk 4:16-18.) Gɔd in lɔ we de na Lɛvitikɔs 19:3 we se ‘fɔ du wetin . . . PAPA GƆD se bɔt di Sabat de,’ fɔ muv wi fɔ fɛn tɛm ɛvride fɔ wɔship Gɔd. Yu tink se yu go nid fɔ du mɔ fɔ obe da lɔ de? If yu de mek tɛm fɔ wɔship Gɔd ɔltɛm, dat go mek yu gɛt tayt padi biznɛs wit Jiova, ɛn dat na tin we impɔtant fɔ mek yu bi pɔsin we oli.
DU TIN DƐN WE GO MEK YU GƐT TAYT PADI BIZNƐS WIT JIOVA
14. Wetin na di tru tin we impɔtant we Lɛvitikɔs chapta 19 tɔk bɔt bɔku tɛm?
14 Lɛvitikɔs chapta 19 bin ripit wan tru tin we impɔtant, we go ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ bi pɔsin we oli. Vas 4 ɛnd wit di wɔd dɛn we se: “[Mi] na PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na [una] GƆD.” Dɛn sem wɔd dɛn ya de 16 tɛm insay dis chapta. Dis mɛmba wi bɔt di fɔs kɔmandmɛnt we se: “Mi na “PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] . . . Una nɔ fɔ wɔship nɔn ɔda gɔd, pas mi.” (Ɛks. 20:2, 3) Kristian we want fɔ bi pɔsin we oli, fɔ mek shɔ se i nɔ alaw natin ɔ ɛnibɔdi fɔ impɔtant to am pas in padi biznɛs wit Gɔd. Ɛn bikɔs wi na Jiova in Witnɛs dɛn, wi dɔn mekɔp wi maynd fɔ avɔyd ɛnitin we go briŋ disgres to in nem we oli.—Lɛv. 19:12; Ayz. 57:15.
15. Wetin di vas dɛn we de na Lɛvitikɔs chapta 19 we de tɔk bɔt sakrifays dɛn fɔ muv wi fɔ du?
15 Di Izrɛlayt dɛn sho se dɛn gri fɔ mek Jiova bi dɛn Gɔd bay we dɛn bin de obe in lɔ dɛn. Lɛvitikɔs 18:4 se: “Na wetin PAPA GƆD se dɛn fɔ du, nain fɔ du, bikɔs nain na PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na dɛn PAPA GƆD.” Chapta 19 tɔk bɔt sɔm pan di tin dɛn we Gɔd tɛl di Izrɛlayt dɛn fɔ du. Fɔ ɛgzampul, vas 5-8, 21, 22 tɔk bɔt animal sakrifays dɛn. Di Izrɛlayt dɛn bin fɔ mek dɛn sakrifays dɛn de di we we i nɔ ‘go tan lɛk tin we nɔ oli to Jiova.’ Dɛn vas dɛn de fɔ muv wi fɔ du wetin go mek Jiova gladi ɛn fɔ gi am prez we tan lɛk sakrifays we i gladi fɔ, jɔs lɛk wetin Ibruz 13:15 ɛnkɔrej wi fɔ du.
16. Us prinsipul na Lɛvitikɔs chapta 19 we de mɛmba wi bɔt di difrɛns bitwin di wan dɛn we de sav Gɔd ɛn di wan dɛn we nɔ de sav am?
16 Fɔ mek wi bi pɔsin we oli, wi fɔ rɛdi fɔ mek pipul dɛn si se wi difrɛn frɔm di wan dɛn we nɔ de sav Gɔd. Dat nɔ kin izi. Sɔntɛnde, wi skulmet dɛn, wokmet dɛn, fambul dɛn we nɔto Jiova Witnɛs, ɛn ɔda pipul dɛn go prɛzhɔ wi fɔ tek pat pan tin dɛn we go stɔp wi fɔ wɔship Jiova di we aw i want wi fɔ wɔship am. We dat apin, wi go gɛt impɔtant tin fɔ disayd. Wetin go ɛp wi fɔ disayd fɔ du di rayt tin? Lɛ wi tɔk bɔt wan fayn prinsipul we de na Lɛvitikɔs 19:19. Af pat pan da skripchɔ de se: “[Una] nɔ fɔ wɛr klos we na tu difrɛn kayn matirial dɛn tek fɔ so am.” Da lɔ de bin mek Izrɛl difrɛn frɔm di ɔda neshɔn dɛn we bin de arawnd am. Bikɔs wi nɔ de ɔnda di Lɔ, i nɔ rɔng fɔ mek Kristian wɛr klos we dɛn mek wit difrɛn matirial dɛn lɛk kɔtin ɔ wul. Bɔt wi nɔ go gri fɔ bi lɛk pipul dɛn we biliv ɛn de du tin dɛn we nɔ gri wit wetin di Baybul de tich, ilɛksɛf dɛn pipul dɛn de na wi skulmet dɛn, wokmet dɛn, ɔ fambul dɛn. Fɔ tru, wi lɛk wi fambul dɛn ɛn wi neba dɛn. Bɔt di tin dɛn we wi de disayd na layf de sho se wi de obe Jiova, ilɛksɛf dat go mek wi difrɛn frɔm pipul dɛn we de arawnd wi. Dat rili impɔtant bikɔs if wi want fɔ bi pɔsin we oli, wi nid fɔ mek wisɛf difrɛn frɔm ɔda pipul dɛn fɔ mek wi go sav Gɔd.—2 Kɔr. 6:14-16; 1 Pit. 4:3, 4.
Us lɛsin di Izrɛlayt dɛn fɔ dɔn lan frɔm Lɛvitikɔs 19:23-25, ɛn us lɛsin yu dɔn lan frɔm dɛn vas dɛn de? (Luk na paregraf 17 ɛn 18) *
17-18. Us impɔtant lɛsin wi lan frɔm Lɛvitikɔs 19:23-25?
17 Di wɔd dɛn “[Mi] na PAPA GƆD [“Jiova,” NWT] we na [una] GƆD” fɔ dɔn mɛmba di Izrɛlayt dɛn se dɛn fɔ mek dɛn padi biznɛs wit Jiova bi di tin we impɔtant pas ɔl ɔda tin na dɛn layf. Aw? Lɛvitikɔs 19:23-25 sho wan we aw dɛn fɔ du dat. (Rid.) Tink bɔt wetin dɛn wɔd dɛn ya go min fɔ di Izrɛlayt dɛn afta dɛn go na di Prɔmis Land. If pɔsin plant tik dɛn fɔ fud, i nɔ fɔ it di frut frɔm dɛn tik dɛn de fɔ tri ia. Insay di ia we mek 4, dɛn fɔ yuz di frut dɛn na Gɔd in os. Na insay di ia we mek fayv nɔmɔ di pɔsin fɔ it di frut. Dis lɔ fɔ ɛp di Izrɛlayt dɛn fɔ ɔndastand se dɛn nɔ fɔ put wetin dɛn nid fɔs. Jiova bin want dɛn fɔ biliv se i go kia fɔ dɛn ɛn dɛn fɔ put in wɔship fɔs na dɛn layf. I go mek shɔ se dɛn gɛt bɔku tin fɔ it. Ɛn Gɔd bin ɛnkɔrej dɛn fɔ gɛt fri-an bay we dɛn de briŋ gift dɛn na in os, we na di ples usay dɛn bin de wɔship am.
18 Di lɔ we de na Lɛvitikɔs 19:23-25 mɛmba wi bɔt di wɔd dɛn we Jizɔs bin tɔk ɔp wan mawntin. I bin se: “Una lɛf fɔ wɔri bɔt . . . wetin una go it ɔ wetin una go drink.” Jizɔs bin kɔntinyu fɔ tɔk se: “Una Papa we de na ɛvin no se una nid ɔl dɛn tin ya.” Gɔd go gi wi wetin wi nid lɛk aw i de gi di bɔd dɛn wetin dɛn nid. (Mat. 6:25, 26, 32) Wi biliv se Jiova go kia fɔ wi. Ɛn wi de gi “gift dɛn to po pipul dɛn” we nid ɛp, ɛn wi nɔ de mek ɔda pipul dɛn no bɔt am. Wi gladi bak fɔ gi ɛnitin we wi gɛt as kɔntribyushɔn fɔ ɛp fɔ pe fɔ di tin dɛn we di kɔngrigeshɔn nid. Jiova de si we wi de sho se wi gɛt fri-an fɔ sɔpɔt in wɔship, ɛn i go blɛs wi fɔ dat. (Mat. 6:2-4) We wi sho se wi gɛt fri-an, wi de sho se wi ɔndastand di lɛsin dɛn frɔm Lɛvitikɔs 19:23-25.
19. Aw yu dɔn bɛnifit frɔm wetin yu dɔn lan na dis pat insay Lɛvitikɔs?
19 Wi dɔn tɔk bɔt sɔm vas dɛn na Lɛvitikɔs chapta 19, ɛn dɛn vas dɛn de dɔn ɛp wi fɔ ɔndastand aw wi go bi lɛk wi Gɔd we oli. We wi falamakata am, dat de sho se wi de tray tranga wan fɔ bi pɔsin we ‘oli pan ɔltin we wi de du.’ (1 Pit. 1:15) Bɔku pipul dɛn we nɔ de sav Jiova de si aw Gɔd in pipul dɛn de biev fayn. Infakt, dat dɔn muv sɔm pan dɛn fɔ gi Jiova glori. (1 Pit. 2:12) Bɔt bɔku ɔda tin dɛn de bak we wi kin lan frɔm Lɛvitikɔs chapta 19. Insay di nɛks atikul, wi go tɔk bɔt ɔda vas dɛn insay da chapta de ɛn aw dɛn go ɛp wi fɔ ɔndastand ɔda we dɛn na wi layf we wi go bi pɔsin we “oli,” jɔs lɛk aw Pita ɛnkɔrej wi.
SIŊ 80 “Tes ɛn Si se Jiova Gud”
^ Wi rili lɛk Jiova, ɛn wi want fɔ mek i gladi. Jiova oli, ɛn i de ɛkspɛkt in savant dɛn fɔ oli. Yu tink se dat pɔsibul fɔ mɔtalman we nɔ pafɛkt? Yɛs, i pɔsibul. We wi tek tɛm tink bɔt di advays we Pita gi in kɔmpin Kristian dɛn ɛn wetin Jiova bin tɛl di Izrɛlayt dɛn, dat go ɛp wi fɔ lan aw fɔ bi pɔsin we oli pan ɔltin we wi de du.
^ Fɔ lan mɔ bɔt di Sabat de ɛn di lɛsin dɛn we wi go lan frɔm am, na fɔ rid di atikul we gɛt di taytul, “‘Di Rayt Tɛm De’ fɔ Wok ɛn fɔ Rɛst,” we de insay di Disɛmba 2019 Wachtawa.
