Skip to content

Skip to table of contents

LISAUN ESTUDU 48

Ita tenke santu

Ita tenke santu

“Imi-nia hahalok hotu tenke santu.”​—1 PED 1:15.

KNANANUK 34 Laʼo ho laran-metin

IHA LISAUN NEʼE *

1. Apóstolu Pedro fó konsellu saida no tanbasá karik ita hanoin katak konsellu neʼe imposivel atu halo tuir?

 MASKI ita iha esperansa atu moris ba nafatin iha rai ka iha lalehan, maibé ita hotu bele hetan benefísiu husi apóstolu Pedro nia konsellu ba ema Kristaun neʼebé iha esperansa atu bá lalehan. Pedro hakerek: “Imi-nia hahalok hotu tenke santu hanesan Maromak Santu neʼebé bolu imi, tanba hakerek nanis ona: ‘Imi tenkesér santu, tanba haʼu santu.’” (1 Ped 1:15, 16) Neʼe hanorin ita katak ita bele banati-tuir Jeová neʼebé hatudu ezemplu diʼak liu kona-ba hahalok santu. Ita bele no tenke hatudu hahalok santu. Karik ita hanoin katak neʼe imposivel tanba ita la perfeitu. Pedro halo sala balu, maski nuneʼe ninia ezemplu hatudu katak ema bele sai santu.

2. Iha lisaun neʼe, ita sei hatán ba pergunta saida deʼit?

2 Iha lisaun neʼe, ita sei hatán ba pergunta sira tuirmai: Santu katak sá? Saida mak Bíblia hanorin kona-ba Jeová nia hahalok santu? Oinsá mak ita bele hatudu hahalok santu? No saida mak ligasaun entre sai santu no iha relasaun diʼak ho Jeová?

SANTU KATAK SÁ?

3. Ema barak hanoin saida kona-ba ema neʼebé santu, maibé iha neʼebé mak ita bele hetan informasaun neʼebé loos kona-ba neʼe?

3 Ema barak hanoin katak ema neʼebé santu sempre hatais roupa relijiaun nian no sempre haree sériu. Maibé neʼe la loos. Bíblia hatete katak Jeová neʼebé santu mak “Maromak neʼebé kontente”. (1 Tim 1:11) No ema neʼebé adora Jeová sente “ksolok”. (Sal 144:15) Jesus la kontente ho ema sira neʼebé hatais roupa espesiál no hatudu hahalok loos iha ema nia oin deʼit. (Mt 6:1; Mc 12:38) Ita-nia hanoin kona-ba hahalok santu presiza bazeia ba buat neʼebé ita aprende husi Bíblia. No ita hatene katak Jeová hadomi ita no nia sei nunka haruka ita atu halo buat ruma neʼebé liu fali ita-nia kbiit. Tan neʼe, bainhira Jeová haruka ita atu sai santu, ita bele duni halo nuneʼe. Maibé antes ita bele sai santu, ita presiza komprende santu katak sá.

4. Liafuan “santu” katak sá?

4 Santu katak sá? Iha Bíblia, liafuan “santu” signifika iha morál neʼebé moos no sagradu. Liafuan neʼe mós bele fó ideia kona-ba haketak tiha atu serbí Maromak. Neʼe katak ita mak santu se ita iha morál neʼebé moos, adora Jeová iha dalan neʼebé nia simu no iha relasaun besik ho nia. Maski ita la perfeitu no Jeová mak santu iha dalan kompletu, maibé nia nafatin hakarak iha relasaun besik ho ita. Neʼe mak buat neʼebé furak tebes.

‘JEOVÁ MAK SANTU, SANTU, SANTU’

5. Saida mak ita bele aprende kona-ba Jeová husi ninia anju sira?

5 Jeová nia dalan hotu mak moos. Anju sira neʼebé serbisu besik Jeová nia kadunan neʼebé bolu nuʼudar serafín hatete: “Jeová neʼebé ukun tropa lalehan nian mak santu, santu, santu.” (Isa 6:3) Anju sira-neʼe bele iha relasaun besik ho Maromak neʼebé santu tanba sira mós santu. Tan neʼe, bainhira anju sira lori lia-menon mai mundu, fatin neʼebé sira vizita mós sai santu. Neʼe akontese bainhira anju ida mosu ba Moisés iha ai-hun tarak neʼebé iha ahi-lakan.​—Éx 3:2-5; Jos 5:15.

Fraze “Jeová mak santu” neʼebé bahat iha osan-mean belar iha amlulik boot nia turbante oin (Haree parágrafu 6-7)

6-7. (a) Tuir Éxodo 15:1, 11, oinsá Moisés fó sai katak Maromak mak santu? (b) Saida mak fó-hanoin ema Izraél katak Maromak mak santu? (Haree dezeñu iha livru oin.)

6 Depois Moisés lori ema Izraél liu Tasi Mean, Moisés fó sai ba sira katak Maromak Jeová mak santu. (Lee Éxodo 15:1, 11.) Ema Ejitu no ema Kanaan neʼebé adora maromak falsu sira, la hatudu hahalok santu. Ema Kanaan nia adorasaun inklui hasaʼe sira-nia oan nuʼudar sakrifísiu no halo hahalok seksuál neʼebé foʼer tebes. (Lev 18:3, 4, 21-24; Deut 18:9, 10) Maibé Jeová sei nunka haruka ema neʼebé adora nia atu halo buat neʼebé foʼer. Jeová mak santu iha dalan kompletu. Atu fó-hanoin ema Izraél kona-ba neʼe, amlulik boot kesi metin sinál belar husi osan-mean ba ninia turbante. Sinál neʼe iha fraze: “Jeová mak santu.”​—Éx 28:36-38.

7 Ema hotu neʼebé haree ida-neʼe bele hatene katak Jeová mak santu duni. Maibé oinsá se ema Izraél ida labele haree sinál neʼe tanba nia labele hakbesik ba amlulik boot? Nia bele hatene katak Jeová santu ka lae? Sin bele. Ema Izraél hotu bele rona fraze neʼe bainhira ema lee Maromak nia Ukun-Fuan ba mane, feto no labarik. (Deut 31:9-12) Baibain sira rona fraze sira hanesan: “Haʼu mak Jeová, imi-nia Maromak, no imi tenke . . . sai santu, tanba haʼu santu.” Ka “imi tenke sai santu ba haʼu tanba haʼu, Jeová, mak santu”.​—Lev 11:44, 45; 20:7, 26.

8. Ita aprende saida husi Levítico 19:2 no 1 Pedro 1:14-16?

8 Agora mai ita koʼalia kona-ba fraze ida iha Levítico 19:2. Jeová hatete ba Moisés: “Koʼalia ba povu Izraél tomak no hatete ba sira: ‘Imi tenkesér sai santu, tanba haʼu Jeová, imi-nia Maromak, mak santu.’” Karik Pedro hanoin kona-ba versíkulu neʼe bainhira nia anima ema Kristaun atu sai santu. (Lee 1 Pedro 1:14-16.) Ohin loron, ita la presiza halo tuir Moisés nia Ukun-Fuan. Maibé Pedro nia liafuan mak atu hanesan ho Levítico 19:2, no hatudu katak Jeová mak santu no ema neʼebé hadomi nia tenke hakaʼas an atu sai santu. No neʼe mak loos maski ita iha esperansa atu moris iha lalehan ka iha mundu paraízu.​—1 Ped 1:4; 2 Ped 3:13.

“IMI-NIA HAHALOK HOTU TENKE SANTU”

9. Ita sei hetan benefísiu saida hodi estuda Levítico kapítulu 19?

9 Ita hakarak halo kontente ita-nia Maromak neʼebé santu, tan neʼe ita hakarak aprende oinsá atu sai santu. Iha Levítico kapítulu 19, Jeová fó matadalan neʼebé diʼak kona-ba oinsá atu bele sai santu. Matenek-naʼin Judeu naran Marcus Kalisch hakerek katak Levítico kapítulu 19 mak kapítulu importante liu iha livru Levítico tomak no iha livru lima primeiru iha Bíblia. Hanoin-hetan Levítico kapítulu 19 hahú ho liafuan: “Imi tenkesér sai santu.” Agora ita sei estuda versíkulu balu iha kapítulu 19 no aprende oinsá ita bele sai santu iha ita-nia moris loroloron.

Ukun-fuan kona-ba inan-aman iha Levítico 19:3 tenke book ema Kristaun atu hanoin kona-ba saida? (Haree parágrafu 10-12) *

10-11. Tuir Levítico 19:3, saida mak ita presiza halo? Tanbasá ida-neʼe importante?

10 Jeová hatete ba ema Izraél katak sira tenkesér sai santu no tuirmai nia hatete: “Imi ida-idak tenke respeitu imi-nia inan no aman . . . haʼu mak Jeová, imi-nia Maromak.”​—Lev 19:2, 3.

11 Klaru katak importante atu halo tuir Maromak nia matadalan atu respeitu ita-nia inan-aman. Bainhira mane ida husu ba Jesus: “Buat diʼak saida mak haʼu tenke halo atu hetan moris rohan-laek?” Jesus haruka mane neʼe atu hatudu respeitu ba ninia inan-aman. (Mt 19:16-19) Jesus la kontente ho ema Farizeu no eskriba sira tanba sira halo planu oioin atu la tau matan ba sira-nia inan-aman. Hodi halo nuneʼe, sira ‘halo Maromak nia liafuan sai folin-laek’. (Mt 15:3-6) Ukun-Fuan númeru lima no mós liafuan iha Levítico 19:3 mak parte ba “Maromak nia liafuan”. (Éx 20:12) Hanoin-hetan katak Jeová hatete uluk: “Imi tenkesér sai santu, tanba haʼu Jeová, imi-nia Maromak, mak santu.” No tuirmai mak nia fó sai matadalan iha Levítico 19:3 kona-ba respeitu inan-aman.

12. Oinsá mak ita bele halo tuir mandamentu iha Levítico 19:3?

12 Bainhira ita hanoin kona-ba Jeová nia mandamentu atu respeitu ita-nia inan-aman, karik ita bele husu ba ita-nia an: ‘Haʼu hatudu respeitu ba haʼu-nia inan-aman ka lae?’ Se Ita hanoin katak uluk Ita ladún hatudu respeitu ka ajuda Ita-nia inan-aman, Ita bele deside atu halo mudansa ba Ita-nia hahalok. Ita labele troka pasadu, maibé Ita bele hakaʼas an agora atu uza tempu ho sira no ajuda sira halo buat oioin. Karik Ita bele arranja atu uza tempu barak liután ho sira. Karik Ita bele ajuda sira atu hakbesik nafatin ba Jeová, fó osan ba sira ka anima no fó kmaan ba sira. Se Ita halo nuneʼe, neʼe katak Ita halo tuir mandamentu iha Levítico 19:3.

13. (a) Levítico 19:3 fó sai mandamentu saida tan? (b) Oinsá ita bele banati-tuir Jesus nia ezemplu iha Lucas 4:16-18?

13 Levítico 19:3 mós hanorin ita buat seluk kona-ba sai santu. Versíkulu neʼe temi kona-ba Sábadu. Ema Kristaun la presiza halo tuir tan Moisés nia Ukun-Fuan, tan neʼe ita la halo tuir loron Sábadu. Maski nuneʼe, ita bele aprende buat oioin husi ema Izraél neʼebé halo tuir loron Sábadu no benefísiu neʼebé sira hetan. Loron Sábadu mak tempu ba ema Izraél atu deskansa husi serbisu no tau fokus atu adora Maromak. * Tan neʼe, iha loron Sábadu Jesus toman atu bá sinagoga no lee husi Maromak nia Liafuan. (Éx 31:12-15; lee Lucas 4:16-18.) Maromak nia mandamentu iha Levítico 19:3 kona-ba halaʼo ninia Sábadu, tenke book ita atu arranja tempu loroloron atu tau fokus ba atividade espirituál. Ita sente katak Ita presiza halo mudansa ka lae? Se Ita uza tempu beibeik atu halo atividade espirituál, Ita sei haburas relasaun besik ho Jeová, no ida-neʼe bele ajuda Ita sai santu.

HAMETIN RELASAUN DIʼAK HO JEOVÁ

14. Levítico kapítulu 19 temi beibeik lia-loos importante saida?

14 Levítico kapítulu 19 temi beibeik lia-loos importante ida neʼebé bele ajuda ita atu sai santu nafatin. Versíkulu 4 remata ho liafuan: “Haʼu mak Jeová, imi-nia Maromak.” Fraze neʼe ka fraze neʼebé atu hanesan mosu dala 16 iha Levítico kapítulu 19. Ida-neʼe fó-hanoin ita ukun-fuan primeiru: “Haʼu mak Jeová, imi-nia Maromak . . . Imi labele adora maromak seluk, só adora haʼu mesak deʼit.” (Éx 20:2, 3) Ema Kristaun hotu neʼebé hakarak sai santu labele husik buat ida ka ema ida atu sai importante liu fali sira-nia relasaun diʼak ho Maromak. No ita mak lori naran Testemuña ba Jeová, tan neʼe ita hakaʼas an atu la hatudu hahalok neʼebé bele hafoʼer Maromak nia naran santu.​—Lev 19:12; Isa 57:15.

15. Ukun-fuan kona-ba hasaʼe animál nuʼudar sakrifísiu tenke book ita atu halo saida?

15 Ema Izraél hatudu katak sira simu Jeová nuʼudar sira-nia Maromak liuhusi halo tuir ninia ukun-fuan. Levítico 18:4 hatete: “Imi tenke halo tuir haʼu-nia desizaun no ukun-fuan. Haʼu mak Jeová, imi-nia Maromak.” Kapítulu 19 temi ukun-fuan balu neʼebé ema Izraél tenke halo tuir. Porezemplu, versíkulu 5-8, 21, 22 temi kona-ba hasaʼe animál nuʼudar sakrifísiu. Ema Izraél tenke hasaʼe sakrifísiu sira-neʼe iha dalan neʼebé la ‘hafoʼer buat santu ba Jeová’. Bainhira ita lee versíkulu sira-neʼe, neʼe tenke book ita atu hakarak halo Jeová kontente no hasaʼe sakrifísiu hahiʼi neʼebé nia simu, hanesan temi iha Ebreu 13:15.

16. Prinsípiu saida mak fó-hanoin ita katak ema neʼebé serbí Maromak la hanesan ho ema neʼebé la serbí nia?

16 Atu bele sai santu, ita tenke prontu atu sai la hanesan ho ema neʼebé la serbí Jeová. Dala ruma neʼe susar. Karik ita-nia kolega eskola, kolega serbisu, família neʼebé laʼós Testemuña no ema seluk koko obriga ita atu halo atividade ruma neʼebé bele hanetik ita atu adora Jeová tuir ninia hakarak. Bainhira sira halo nuneʼe, ita iha desizaun importante atu halo. Prinsípiu iha Levítico 19:19 bele ajuda ita atu halo desizaun neʼebé loos, neʼe hatete: “Imi labele uza roupa neʼebé suku husi kabas oin rua.” Tanba ukun-fuan neʼe, ema Izraél la hanesan ho nasaun seluk neʼebé haleʼu sira. Ohin loron, la sala ba ema Kristaun atu hatais roupa neʼebé halo husi kabas oin rua. Maibé sala atu sai hanesan ho ema seluk neʼebé iha toman no fiar neʼebé kontra Bíblia nia hanorin, maski neʼe mak ita-nia kolega eskola, kolega serbisu ka família. Klaru katak ita hadomi ita-nia família no mós ema seluk. Maibé desizaun sira neʼebé ita halo hatudu katak ita halo tuir Jeová, maski neʼe halo ita la hanesan ho ema seluk. Hanoin-hetan sai santu katak haketak tiha atu serbí Maromak. Neʼe importante tebes se ita hakarak atu sai santu.​—2 Kor 6:14-16; 1 Ped 4:3, 4.

Uluk ema Izraél tenke aprende saida husi Levítico 19:23-25, no saida mak ita aprende husi versíkulu sira-neʼe? (Haree parágrafu 17-18) *

17-18. Ita bele aprende saida husi Levítico 19:23-25?

17 Fraze “haʼu mak Jeová, imi-nia Maromak”, tenke fó-hanoin ema Izraél katak sira-nia relasaun diʼak ho Jeová mak buat neʼebé importante liu iha sira-nia moris. Oinsá? Levítico 19:23-25 bele hatán ba pergunta neʼe. (Lee.) Hanoin toʼok oinsá ukun-fuan neʼe bele afeta ema Izraél bainhira sira tama ona ba rai neʼebé Maromak promete. Se mane ida kuda ai-hun ruma, nia labele han ai-fuan husi ai-hun neʼe durante tinan tolu. Tinan tuirmai, ai-fuan husi ai-hun neʼe tenke tau ketak atu uza iha fatin adorasaun neʼebé sagradu ba Maromak. No tinan tuirmai tan mak mane neʼe bele han ai-fuan husi ai-hun neʼe. Ukun-fuan neʼe ajuda ema Izraél komprende katak sira labele tau uluk sira-nia presiza. Sira tenke tau fiar katak Jeová sei tau matan ba sira no sira presiza tau uluk sira-nia adorasaun. Jeová sei la husik sira falta hahán. Maromak mós anima sira atu fó prezente ho laran-luak ba fatin neʼebé sira adora nia.

18 Ukun-fuan neʼebé hakerek iha Levítico 19:23-25 fó-hanoin ita kona-ba Jesus nia diskursu iha foho. Jesus hatete: “Keta hanoin resin kona-ba . . . [imi] atu han saida ka atu hemu saida.” Jesus mós hatete: “Imi-nia Aman iha lalehan hatene katak imi presiza buat hotu neʼe.” Maromak sei fó buat neʼebé ita presiza, hanesan nia halo ba manu sira. (Mt 6:25, 26, 32) Ita fiar katak Jeová sei tau matan ba ita. No ita mós fó ba ema seluk iha dalan neʼebé la dada ema seluk nia atensaun. Ita mós kontente atu fó kontribuisaun hodi taka kongregasaun nia gastu sira. Jeová haree kuandu ita hatudu laran-luak no nia sei fó kolen ba ita. (Mt 6:2-4) Bainhira ita hatudu laran-luak ita hatudu katak ita komprende lisaun husi Levítico 19:23-25.

19. Ita hetan benefísiu saida husi estuda Levítico kapítulu 19?

19 Ita estuda ona versíkulu balu husi Levítico kapítulu 19 no neʼe ajuda ita atu bele sai santu hanesan ita-nia Maromak neʼebé santu. Bainhira ita banati-tuir nia, ita hatudu katak ita hakaʼas an atu halo ‘ita-nia hahalok hotu sai santu’. (1 Ped 1:15) Ema barak neʼebé la serbí Jeová bele nota hahalok diʼak husi Jeová nia povu. Dala ruma, neʼe book ema balu atu fó glória ba Jeová. (1 Ped 2:12) Maibé ita bele aprende buat seluk tan husi Levítico kapítulu 19. Iha lisaun tuirmai, ita sei aprende versíkulu seluk tan neʼebé sei ajuda ita atu hatudu hahalok santu iha ita-nia moris, hanesan Pedro anima ita atu halo.

KNANANUK 80 “Koko no haree katak Jeová mak diʼak”

^ Ita hadomi tebes Jeová no ita hakarak halo nia kontente. Jeová mak santu no nia mós hakarak ema neʼebé adora nia atu sai santu. Maibé ema neʼebé la perfeitu bele sai santu ka lae? Sin, bele duni. Ita bele aprende oinsá atu sai santu liuhusi estuda apóstolu Pedro nia liafuan ba ema Kristaun no mós estuda Jeová nia mandamentu ba nasaun Izraél.

^ Atu hetan informasaun liután kona-ba loron Sábadu no buat neʼebé ita bele aprende husi loron Sábadu, haree lisaun “Iha tempu atu serbisu no deskansa” iha Livru Haklaken fulan-Dezembru 2019.

^ ESPLIKASAUN BA DEZEÑU: Oan-mane ida uza tempu hamutuk ho ninia inan-aman, nia bá vizita sira hamutuk ho ninia feen no oan, nia mós koʼalia beibeik ho sira.

^ ESPLIKASAUN BA DEZEÑU: Ema Izraél ida haree ai-fuan balu iha ai-hun ida neʼebé nia kuda.