Skip to content

Al lo konteni

LARTIK LETID 49

Sa ki Levitik i ansenny nou lo lafason ki nou devret tret lezot

Sa ki Levitik i ansenny nou lo lafason ki nou devret tret lezot

“Ou devret kontan ou prosen parey ou kontan ou prop lekor.”​—LEV. 19:18, NWT.

KANTIK 109 Kontan lezot avek tou ou leker

SA KI NOU POU ETIDYE *

1-2. Ki nou ti diskite dan sa lartik avan e ki nou pou diskite dan sa lartik?

DAN sa lartik avan, nou ti vwar serten konsey pratik dan Levitik sapit 19. Par egzanp, nou ti vwar dan verse 3 ki Zeova ti dir bann Izraelit ki zot devret annan respe pour zot paran. Nou ti osi vwar ki mannyer nou kapab aplik sa konsey par ed nou paran pour ganny sa ki zot bezwen, par ankouraz e rekonfort zot e par ed zot pour reste pros avek Zeova. Dan sa menm verse, Bondye ti dir son pep ki zot bezwen obei lalwa konsernan Saba. Nou ti aprann ki menm si nou pa anba lalwa Saba ozordi, nou kapab aplik sa prensip par fer letan sak zour pour fer keksoz pour Zeova. Ler nou fer sa, nou pou montre ki nou pe esey vin sen parey Levitik 19:2 ek 1 Pyer 1:15 i dir nou devret fer.

2 Dan sa lartik, nou pou vwar lezot verse dan Levitik sapit 19. Nou pou vwar ki nou kapab aprann konsernan demontre labonte anver bann ki annan dezabilite, azir dan en fason onnet ler nou fer biznes e demontre lanmour anver lezot. Nou anvi vin sen parey Bondye i sen. Aprezan, annou vwar ki nou kapab aprann.

DEMONTRE LABONTE ANVER BANN KI ANNAN EN DEZABILITE

Ki mannyer Levitik 19:14 i ankouraz nou pour tret bann dimoun ki sourd ouswa aveg? (Vwar paragraf 3-5) *

3-4. Dapre Levitik 19:14, ki mannyer bann Izraelit ti devret tret bann dimoun sourd e bann ki aveg?

3 Lir Levitik 19:14, NWT. Zeova i anvi ki son pep i demontre labonte anver bann dimoun ki annan dezabilite. Par egzanp, Zeova ti dir bann Izraelit ki zot pa devret modi en dimoun sourd. Ler en dimoun i modi en lot dimoun, sa i enkli menas sa dimoun oubyen dir en keksoz mal lo sa dimoun. I ti vreman mal pour fer en keksoz koumsa avek en dimoun sourd parski sa dimoun pa ti tande sa ki ti pe ganny dir e i pa ti kapab defann son lekor.

4 Osi, dan verse 14, Bondye ti dir son pep pa “met en keksoz devan en dimoun aveg pour fer li tonbe.” En liv ti dir sa konsernan bann dimoun ki annan dezabilite: “Dan letan lontan an Mwayen Oriyan, souvandfwa bann dimoun ki ti annan dezabilite pa ti ganny trete byen e zot ti ganny trete dan en fason kriyel.” Petet, en dimoun malis ti pou met en keksoz devan en dimoun aveg pour li ganny dimal oubyen akoz i ti anvi riy sa dimoun. Sa ti vreman kriyel. Sa lalwa dan verse 14 ti ed pep Bondye pour vwar ki zot devret demontre konpasyon anver bann ki annan dezabilite.

5. Ki mannyer nou kapab demontre konpasyon anver bann ki annan dezabilite?

5 Zezi ti demontre konpasyon anver bann ki annan dezabilite. Rapel sa ki i ti anvoy dimoun dir Zan ki batize: “Bann aveg pe vwar aprezan, bann ki bwete pe marse, bann ki annan lalep pe vin pir, bann sourd pe tande [e] bann mor pe ganny resisite.” (Lik 7:20-22; 18:43) Apre ki zot ti’n vwar bann mirak ki Zezi ti fer, “tou dimoun ti glorifye Bondye.” (Lik 7:20-22; 18:43) Bann Kretyen i anvi swiv legzanp Zezi e demontre konpasyon anver bann ki annan dezabilite. Alor, nou demontre labonte e nou annan pasyans anver dimoun ki annan dezabilite. Byensir, Zeova pa’n donn nou sa pouvwar pour fer mirak parey Zezi ti fer. Me nou annan sa privilez pour koz avek bann ki aveg fizikman e spirityelman lo sa bon nouvel konsernan en paradi kot tou dimoun pou parfe e zot pou annan en bon lanmitye avek Bondye. (Lik 4:18) Sa bon nouvel pe deza ed en kantite dimoun pour glorifye Bondye.

AZIR DAN EN FASON ONNET LER NOU FER BIZNES

6. Ki mannyer Levitik sapit 19 i ed nou pour konpran sa Dis Komannman pli byen? Donn en legzanp.

6 Serten verse dan Levitik sapit 19 i ed nou konpran sa Dis Komannman pli byen. Par egzanp, sa wityenm komannman i dir: “Ou pa devret vole.” (Egz. 20:15, NWT) En dimoun i kapab krwar ki i pe obei sa komannman si i pa pran en keksoz ki pa pour li. Me i kapab ki i pe vole dan lezot fason.

7. Ki mannyer en marsan i kapab dezobei sa wityenm komannman konsernan vole?

7 En marsan i kapab krwar ki i pa pe vole parski i pa’n zanmen pran en keksoz ki pa pour li. Me eski i toultan onnet ler i pe fer biznes avek lezot? Dan Levitik 19:35, 36, (NWT), Zeova i dir: “Zot pa devret malonnet ler zot mezir longer en keksoz, pwa en keksoz oubyen volim en likid. Zot devret servi bann balans ki egzakt, bann pwa ki egzakt, en mezir ki egzakt pour mezir bann volim solid e likid.” Alor, en marsan ki servi en balans ouswa mezir ki pa egzakt pour anbet son kliyan, i pou konmsi sa marsan pe vol son kliyan. Lezot verse dan Levitik sapit 19 i osi fer sa kler.

Dapre Levitik 19:11-13, ki en Kretyen i devret demann son lekor konsernan lafason ki i fer biznes? (Vwar paragraf 8-10) *

8. Ki mannyer Levitik 19:11-13 ti ed bann Zwif pour aplik sa prensip ki par deryer sa wityenm komannman e ki sa i kapab ed nou pour fer?

8 Lir Levitik 19:11-13, NWT. Konmansman Levitik 19:11 i dir: “Zot pa devret vole.” Verse 13 i dir: “Ou pa devret anbet ou kanmarad pour pran son keksoz.” Alor, si en dimoun pa onnet ler i pe fer biznes, i pe vole. Sa wityenm komannman i dir ki i mal pour vole. Me bann lenformasyon dan Levitik ti ed bann Zwif pour konpran ki mannyer zot kapab aplik sa prensip ki par deryer sa lalwa, setadir ki mannyer zot kapab onnet dan tou sa ki zot fer. I bon pour nou reflesir lo pwennvi Zeova konsernan sa de keksoz. Petet, nou kapab demann nou lekor: ‘Ler mon reflesir lo Levitik 19:11-13, eski mon bezwen fer bann sanzman dan mon lavi, sirtou dan lafason ki mon fer biznes?’

9. Ki mannyer sa lalwa dan Levitik 19:13 ti protez bann travayer?

9 En Kretyen ki anploy lezot dimoun i devret pran kont en lot keksoz. Levitik 19:13 i dir: “Ou pa devret kit lapey en travayer avek ou ziska lannmen bomaten.” Sa letan, lamazorite Izraelit ti travay lo laferm e bann travayer ti ganny peye toulezour a lafen lazournen. Si en travayer pa ti ganny peye a lafen lazournen, i kapab ki i ti pou napa larzan pour pran swen avek son fanmir sa zour. Zeova i dir: “I pov e i bezwen sa larzan pour viv.”​—Det. 24:14, 15; Mat. 20:8.

10. Ki leson nou kapab aprann dan Levitik 19:13?

10 Ozordi, en kantite travayer i ganny peye enn oubyen de fwa par mwan. Me sa prensip ki trouve dan Levitik 19:13 i ankor aplikab ozordi. Serten anplwayer pa tret zot travayer byen. Zot pey zot travayer mwens larzan ki zot devret gannyen. Zot konnen ki sa bann travayer i bezwen travay e zot pou kontinyen travay, menm si zot ganny peye mwens larzan. Dan en sans, sa bann anplwayer pe ‘kit lapey en travayer avek zot.’ En Kretyen ki anploy dimoun i devret fer sir ki i azir dan en fason ki zis anver son bann travayer. Aprezan, annou vwar ki lezot keksoz nou kapab aprann dan Levitik sapit 19.

KONTAN OU PROSEN PAREY OU KONTAN OU PROP LEKOR

11-12. Ki Zezi ti pe montre ler i ti sit Levitik 19:17, 18?

11 Bondye pa anvi ki nou fer ditor lezot dimoun me i anvi ki nou kontan lezot. Nou kapab vwar sa dan Levitik 19:17, 18, NWT. (Lir.) Zeova ti dir: “Ou devret kontan ou prosen parey ou kontan ou prop lekor.” En Kretyen i devret fer sa si i anvi fer plezir Bondye.

12 Zezi ti montre ki sa lord dan Levitik 19:18 i vreman enportan. En fwa en Farizyen ti demann Zezi: “Lekel sa komannman dan Lalwa ki pli enportan?” Zezi ti dir ki sa “premye komannman e sa enn pli enportan” i pour kontan Zeova avek tou nou leker, avek tou nou nanm e avek tou nou lespri. Apre Zezi ti sit Levitik 19:18 e i ti dir: “Dezyenm, parey sa premye, i koumsa: ‘Ou devret kontan ou prosen parey ou kontan ou prop lekor.’” (Mat. 22:35-40) I annan en kantite fason pour demontre lanmour anver lezot. Ou kapab aprann serten fason dan Levitik sapit 19.

13. Ki mannyer sa ki ti arive avek Zozef i ed nou konpran pli byen Levitik 19:18?

13 En fason ki nou demontre lanmour pour nou prosen i par aplik sa konsey dan Levitik 19:18. Sa verse i dir: “Ou pa devret revanze ni gard rankin kont en dimoun.” Laplipar parmi nou, i konn dimoun ki’n gard rankin anver en koleg travay, en kanmarad lekol oubyen en manm fanmir. Parfwa sa dimoun in gard rankin pour plizyer lannen. Rapel ki sa dis frer Zozef ti gard rankin anver Zozef e sa ti fer zot fer en move keksoz. (Zen. 37:2-8, 25-28) Me Zozef pa ti tret zot dan en move fason. Ler i ti annan sa loportinite pour pran revanz lo zot, i ti demontre konpasyon anver zot. Zozef pa ti gard rankin. O kontrer i ti fer sa ki Levitik 19:18 i dir nou devret fer.​—Zen. 50:19-21.

14. Kwa ki montre ki nou devret kontinyen obei bann prensip dan Levitik 19:18?

14 Bann Kretyen ki anvi fer plezir Bondye i devret swiv legzanp Zozef. I ti pardonn son bann frer olye pran revanz lo zot. Sa i osi sa ki Zezi ti dir dan sa model lapriyer ler i ti dir ki nou devret pardonn bann ki’n fer pese kont nou. (Mat. 6:9, 12) Pareyman zapot Pol ti donn bann Kretyen sa konsey: “Mon bann frer, pa bezwen revanze.” (Rom. 12:19) I ti osi ankouraz zot: “Kontinyen siport kanmarad e pardonn kanmarad volonterman menm si en dimoun i annan rezon pour konplent akoz en lot.” (Kol. 3:13) Bann prensip Zeova pa sanze. Nou devret kontinyen obei bann prensip par deryer sa lalwa dan Levitik 19:18.

Zis parey i byen pour pa kontinyen zwe avek en boubou, i byen pour pa kontinyen mazin lo en sityasyon ki’n bles nou santiman. Nou devret esey pardonnen e oubliye (Vwar paragraf 15) *

15. Ki legzanp ki ed nou konpran akoz ki nou devret pardonnen e oubliye?

15 Annou vwar en legzanp. Ler en dimoun i ganny ofanse, sa santiman i kapab ganny konpare avek en boubou. Serten boubou i ptipti me lezot i pli gran. Par egzanp, ler nou ouver en lanvlop, i kapab arive ki nou ganny en pti koupe lo nou ledwa. Sa i kapab fermal en kantite. Me i tre probab ki sa douler pa pou dire e sa blesir pou geri. Apre detrwa zour, petet nou pa pou ni menm rapel kote sa blesir ti ete. Pareyman, serten keksoz ki dimoun i fer ki ofans nou, pa vreman enportan. Par egzanp, en zanmi i kapab dir oubyen fer en keksoz san reflesir ki ofans nou e nou fasilman pardonn li. Me si nou annan en pli gran blesir, petet en dokter pou bezwen koud sa blesir e met en pansman lo la. Si nou kontinyen zwe avek sa boubou, i tre probab ki i pa pou geri e i kapab vin pli grav. Malerezman, en dimoun i kapab fer en keksoz parey ler in ganny ofanse. I kapab ki i kontinyen mazin lo sa sityasyon e lo lafason ki sa dimoun in bles son santiman. Me en dimoun ki gard rankin pe fer ditor son prop lekor. Alor, i pli byen pour obei sa konsey dan Levitik 19:18.

16. Dapre Levitik 19:33, 34, ki mannyer Zeova ti anvi bann Izraelit i tret bann etranze e ki nou kapab aprann avek sa?

16 Ler Zeova ti donn lord bann Izraelit pour kontan zot prosen, i pa ti pe dir ki zot devret kontan zis lezot Izraelit. I ti osi dir zot ki zot devret kontan bann etranze ki reste parmi zot. I sanmenm ki Levitik 19:33, 34, NWT i dir. (Lir.) Zeova ti anvi ki bann Izraelit i tret bann etranze “parey en Izraelit” e ‘kontan zot parey zot kontan zot prop lekor.’ Par egzanp, Lalwa Moiz ti dir ki bann Izraelit ti devret les bann etranze ek bann dimoun ki pov anmas sa ki’n reste deryer ler zot pe rekolte. (Lev. 19:9, 10) Sa prensip par deryer sa lalwa konsernan kontan bann etranze i aplik pour bann Kretyen ozordi. (Lik 10:30-37) Ki mannyer sa? I annan plizyer milyon dimoun dan lemonn ki’n al reste dan en lot pei e i tre probab ki serten i reste pros avek ou. I vreman enportan pour tret sa bann zonm, madanm ek zanfan avek respe.

EN TRAVAY ENPORTAN KI LEVITIK SAPIT 19 PA KOZ LO LA

17-18. (a) Ki Levitik 19:2 ek 1 Pyer 1:15 i ankouraz nou pour fer? (b) Ki travay enportan zapot Pyer i ankouraz nou pour fer?

17 Dan Levitik 19:2 ek 1 Pyer 1:15, Bondye i ankouraz son pep pour vin sen. I annan plizyer lezot verse dan Levitik sapit 19 ki kapab ed nou pour vwar sa ki nou kapab fer pour ganny laprouvasyon Zeova. Nou’n vwar bann verse ki montre nou serten bon keksoz pour fer e serten move keksoz ki nou pa devret fer. * Lekritir Grek Kretyen i montre ki Zeova i ankor anvi ki nou aplik sa bann prensip dan nou lavi. Me zapot Pyer ti dir en lot keksoz.

18 I kapab ki nou pe fer nou bann aktivite spirityel e nou pe fer bann bon keksoz pour lezot. Me zapot Pyer ti ankouraz bann Kretyen pour fer en keksoz vreman enportan. Avan ki zapot Pyer ti ankouraz nou pour vin sen dan tou sa ki nou fer, i ti dir nou: “Prepar zot mantalman pour pran aksyon.” (1 Pyer 1:13, 15) Ki aksyon zapot Pyer ti pe koz lo la? Pyer ti dir ki bann kretyen swazir ti pou “‘anons partou kote bann keksoz ekstraordiner’ konsernan sa Enn ki’n tir zot dan fernwanr.” (1 Pyer 2:9) Anfet, tou Kretyen ozordi i annan sa privilez pour fer sa travay vreman enportan ki ed dimoun plis ki okenn lezot travay ki nou fer. I en gran privilez pour pep Bondye ki sen regilyerman anons e ansenny sa bon nouvel avek devouman! (Mark 13:10) Ler nou fer nou mye pour aplik bann prensip ki dan Levitik sapit 19, nou montre ki nou kontan Bondye ek nou prosen. Nou osi montre ki nou anvi “vin sen” dan tou sa ki nou fer.

KANTIK 111 Rezon pour nou zwaye

^ par. 5 Bann Kretyen pa anba Lalwa Moiz. Me Lalwa Moiz i koz lo en kantite keksoz ki nou devret fer oubyen pa devret fer. Ler nou aprann konsernan sa bann keksoz, sa i kapab ed nou pour demontre lanmour anver lezot e fer plezir Bondye. Sa lartik pou ed nou konpran ki mannyer nou kapab aplik sa ki nou aprann dan Levitik sapit 19.

^ par. 17 Dan sa lartik ek sa enn avan, nou pa ti diskit lo bann verse ki koz lo fer lapreferans, fann rimer, servi disan, pratik mazik, predir lavenir ek imoralite seksyel.​—Lev. 19:15, 16, 26-29, 31.​—Vwar “Kestyon lekter” ki dan sa Latour Veyer.

^ par. 52 LEKSPLIKASYON PORTRE: En Temwen Zeova i ed en frer ki sourd pour kominik avek son dokter.

^ par. 54 LEKSPLIKASYON PORTRE: En frer ki annan en biznes penn i pey son travayer.

^ par. 56 LEKSPLIKASYON PORTRE: En ser i kapab fasilman oubliy konsernan en pti koupe. Me eski i pou swazir pour oubliy konsernan en blesir ki pli gran?