1-2. Anni i nammuattam ta nappasa nga artikulo, anna anni gapa i gigiammuattam taw nga artikulo?

TA NAPPASA nga artikulo, ginigiammu tam i makoffun ira nga tabarang ta Levitico kapitulo 19. Angngarigan na, kinagi ni Jehova ta Israelita ira nga mawag tu ikakua da i magana da. Nammuattam nga meyaplika tam yatun nga tabarang gukaban na passuporta tam ta pisikal, emosional, anna espiritual nga pakawagan na magana tam. Tatun gabbalaman nga versikulo, neperaddam gapa ta totolay na Dios i importansia na panuttul ta Sabbath. Maski nu ari ittam ngana nga sakup na dob na Sabbath sangawe, meyaplika tam lagapa i prinsipio ira tatun gukaban na pangiskediul tu tiempo tam kadaggaw para ta espiritual ira nga gannug. Nu kuattam danatun, ipasingattam nga ikakkagumattam nga mappakasanto gitta na nakagi ta Levitico 19:2 anna 1 Pedro 1:15.

² Taw nga artikulo, ituloy tam nga gigiammuan i Levitico kapitulo 19. Anni tamma i magigiammu tam tatun meyannung ta pangipasingan tu kinasippo tari ira ta egga defekto da ta pisikal, pabbalin tu mapammakatalakkan ta pannegosio, anna pangipasingan tu aya ta kasittoletam? Kayà tam i mappakasanto megafu ta masanto i Dios tam. Ammuattam ngana i karuan nga magigiammu tam tapenu mappakasanto.

3-4. Segun ta Levitico 19:14, kunnasi nakuan tratuan na Israelita ira i bangngag anna i vuling?

³ Bibbigan i Levitico 19:14. Ekspektan ni Jehova nga mabbalin tu masippo i totolena tari ira ta egga i defekto da ta pisikal.  Angngarigan na, kinagi na ta Israelita ira nga ariadda ibariaw i bangngag nga tolay. Kasali ta pangibariaw i panantalaw onu pangikagi nga egga nakuan i marake nga mesimmu nisa. Pamabbastus yatun ta tolay nga bangngag! Ari na gare nga maginna i mekagi meyannung ta nisa, yari tu ari na nga medefensa i baggi na.

⁴ Nakagi paga ta versikulo 14 nga ari nakuan “mangipay tu kesiddukallan ta lakaran na tolay nga vuling” i totolay na Dios. Kunnaw i kagian na tadday nga libru meyannung ta totolay nga egga i defekto da ta pisikal: ‘Tagga ta Middle East, maruddu nga ari tu patas i katratu da anna maabuso ira.’ Posible nga i karuan ta bastus nga totolay ay mangipay tu kesiddukallan ta lakaran na tolay nga vuling megafu ta ikalussoda ira onu tapenu mapagillakayuan laman ira. Kawan tu allo yatun! Megafu tatun nga dob, noffunan i totolay ni Jehova tapenu ikallo da danuri egga i defekto da ta pisikal.

5. Kunnasi tam mepasingan i pangikallo tari ira ta egga i defekto da ta pisikal?

⁵ Nikallo ni Jesus danuri egga i defekto da ta pisikal. Daddammattam i kinagi na kani Juan Bautista: “Makasingan i vuling ira, makalakag i pilay, mammapia i mallepproso, makaginna ngana i bangngag, [anna] maginnolay i natay ira.” Ta pakasingan na totolay ta milagro ira ni Jesus, “naddayaw ira ngamin ta Dios.” (Luc. 7:20-22; 18:43) Kayà na Cristiano ira nga parigan i pangikallo ni Jesus tari ira ta egga i defekto da ta pisikal. Yari tu masippo anna mapasensia ittam ta nira. Ari ittam niddan ni Jehova tu pakapangngua nga mammilagro kagitta ni Jesus. Ngem egga i pribilehio tam nga ikagi tari ira ta vuling ta pisikal anna ta espiritual i mapia nga dumug meyannung ta paraiso. Perfekto ngana noka i ngamin nga totolay anna makakkasta ngana i relasiodda ta Dios. (Luc. 4:18) Aru ngana i mangidayaw ta Dios megafu ta mapia nga dumug.

6. Anni i meyuffun na Levitico kapitulo 19 tapenu mas malippawa tam i nakagi ta Mafulu nga Dob?

⁶ Egga ira i versikulo ta Levitico kapitulo 19 nga makoffun tapenu mas malippawa tam i nakagi ta Mafulu nga Dob. Angngarigan na,  kunnaw laman i nekagi ta mekawalu nga dob: “Ari ka makkoko.” (Ex. 20:15) Baka nonopan na tadday nga tolay nga basta ari na apan i maski anni nga kukua na tanakuan, matuttul na ngana yatun nga dob. Ngem baka egga i tanakuan nga kukukuan na nga mekonsidera lagapa nga pakkoko.

7. Kunnasi nga ari matuttul na tadday nga negosiante i mekawalu nga dob meyannung ta pakkoko?

⁷ Awayya na nga manono na tadday nga negosiante nga ari mabba yayya nga makkoko megafu ta awan mabba tu ina na nga maski anni nga ari tu kukua na. Ngem mapammakatalakkan kari yayya ta pannegosio na? Kinagi ni Jehova ta Levitico 19:35, 36: “Arian nu maddarogas ta paggukug tu kapiddu, kadammo, onu karu. Mawag tu mangusa kamu tu fustu nga akkilowan, fustu nga paggukug, fustu nga efa, anna fustu nga hin.” Makkoko i tadday nga negosiante ta kostumer na ira nu mangusa yayya tu ari tu fustu nga akkilowan onu paggukug tapenu darogassan ira. Mas paga malippawa tam yatun nu gigiammuattam i karuan paga nga versikulo ta Levitico kapitulo 19.

8. Kunnasi noffunan na Levitico 19:11-13 i Judio ira tapenu meyaplika da i prinsipio na mekawalu nga dob, anna kunnasi gapa ittam nga moffunan natun?

⁸ Bibbigan i Levitico 19:11-13. Kunnaw i mabibbig tam ta gafu na Levitico 19:11: “Arian nu makkoko.” Kinagi gapa na versikulo 13: “Arian nu darogassan i kasittolenu.” Makkoko gafu i tadday nu maddarogas yayya ta pannegosio na. Manawag i bilin ta mekawalu nga dob nga marake i pakkoko. Ngem nipakanawag na Levitico i prinsipio natun nga dob tapenu mas malippawa na Judio ira nu kunnasi da nga meyaplika yatun. Makoffun nittam i pannono ta pagimamma ni Jehova ta paddarogas anna pakkoko. Makasta gafu nu iyavu tam ta baggi tam: ‘Nu pannonopakku i Levitico 19:11-13, egga kari i mawag ku nga ulian ta pattolè, mas ngana ta pannegosiò onu ta pattrabahù?’

9. Kunnasi nga maprotektan na dob ta Levitico 19:13 i trabahador ira?

⁹ Egga paga i mawag nga ikonsidera na tadday nga negosiante nga Cristiano meyannung ta pabbalin tu mapammakatalakkan. Kinagi na Levitico 19:13: “Arian nu nga iyadde ta kommanan na i pangiyawa nu ta taddan na mataddanan nga trabahador nu.” Maruddu nga pakkusetcha i trabahu na Israelita ira gari anna meyawa i taddan na trabahador kada kabalin na tangaggaw nga pattrabahu na. Nu ari nga meyawa i taddan na, awayya na tu awan tu mepakan na ta familia na tatun nga aggaw. Kinagi ni Jehova: “Poppobre yayya anna i taddan na i pakkatolayan na.”​—Deut. 24:14, 15; Mat. 20:8.

10. Anni i magigiammu tam ta Levitico 19:13?

¹⁰ Maski maruddu nga massueldu i empleyadu ira sangawe kada kinsenas onu katapusan, magaplika lagapa sangawe i prinsipio ta Levitico 19:13. Darogassan na karuan nga boss i empleyadu da gukaban na pangiyawa ta nira tu menos nga sueldu anne ta mepangngo ta nira. Irasodda gare nga awan mabba tu makua na empleyadu ira. Magga mattrabahu lagapa ira maski balabaddi i sueldu da. Nu kunnatun i boss ira, megitta ira ta mappatrabahu nga ‘iyadde da ta kommanan i pangiyawa da ta taddan na mataddanan nga trabahador.’ Mawag tu siguraduan gafu na Cristiano ira nga ariadda nga darogassan i empleyadu da ira. Innattam i karuan paga nga magigiammu tam ta Levitico kapitulo 19.

11-12. Anni i nipasigo ni Jesus turi ta nibase na i kinagi na ta Levitico 19:17, 18?

¹¹ Kayà na Dios nga ari tam nga takitan i tanakuan ngem egga paga i ekspektan na nga  kuattam. Mabibbig tam yatun ta Levitico 19:17, 18. (Bibbigan.) Kinagi ni Jehova: “Ayatammu i kasittolem nga kunna baggim.” Mawag tu kuan yatun na tadday nga Cristiano tapenu mapagayayya na i Dios.

¹² Nipasigo ni Jesus nga importante i dob ta Levitico 19:18. Kunnaw i niyavu na tadday nga Fariseo kani Jesus: “Anni i kuruga importante ta ngamin nga Dorob?” Simibbag si Jesus nga i pangaya kani Jehova ta interu-futu, interu-kararua, anna interu nga nono “i ollu anna kuruga importante ta ngamin nga dorob.” Tapus nibase ni Jesus ta Levitico 19:18 i tumunug nga kinagi na: “I mekarua ay kagitta gabbalaman na ollu: ‘Ayatam-mu i ikattolem ta kunna pangaya mu ta baggim.’” (Mat. 22:35-40) Aru i makua tam tapenu mepasingattam i aya ta kasittoletam. Magigiammu tam i karuan tatun ta Levitico kapitulo 19.

13. Kunnasi ittam moffunan na istoria ni Jose tapenu mas malippawa tam i Levitico 19:18?

¹³ Mepasingattam i pangaya tam ta ikattoletam nu iyaplika tam yaw nga tabarang ta Levitico 19:18: “Ariammu mangibalo onu mangipappan tu taki na nono.” Aru ta nittam i egga kilala na nga mangipappappan tu taki na nono ta katrabahu, kaeskuela, kaparientes, onu kafamilia na. Nu mittan, piga ragun paga lagu nga ipappappadda i taki na nono da! Daddammattam nga nangipappan tu taki na nono kani Jose i mafulu nga wawwaragi na. Megafu tatun nga lussoda, nakangngua ira tu marake ta nisa. (Gen. 37:2-8, 25-28) Ari nga pinarigan ni Jose i wawwaragi na. Puede nakuan yayya nga mangibalo ngem nikallo na ira. Arian na gapa nga nangipappan tu taki na nono. Natuttul na gafu i Levitico 19:18.​—Gen. 50:19-21.

14. Anni i mangipasingan nga magaplika lagapa ta kaggawattam i prinsipio ta Levitico 19:18?

¹⁴ Mawag nga parigan na Cristiano ira nga maya nga mamagayayya ta Dios si Jose. Pinakoma na i wawwaragi na anna arian na nga nangibalo. Kunnatun gapa i kinagi ni Jesus ta apparigattam nga pakimallo na nga mawag tu pakomattam danuri i nakaliwa ta nittam. (Mat. 6:9, 12) Nitabarang gapa ni apostol Pablo ta kapangngurug na ira: “Iddeddukak-ku nga kakkofun, ari kamu vuluvuga nga mangibalo.” (Roma 12:19) Pinagaram na paga ira: “Makkapasa-pasensia anna  makkapaka-pakoma kamu nu egga i taki na nono nu ta kataggi-tadday nikamu.” (Col. 3:13) Ari nga manguli i prinsipio ira ni Jehova. Magaplika lagapa i prinsipio na Levitico 19:18 ta kaggawattam.

15. Anni nga ilustrasion i makoffun ta nittam tapenu mamakoma anna malsa i taki na nono?

¹⁵ Ikonsidera tam i tadday nga ilustrasion. Megitta i taki na nono ta bigag. Egga ira i bigag nga baddi laman, ngem dakal gapa i karuan. Angngarigan na, baka maggirigi ittam tu gulay tapus nabigaran ittam tu baddi gafu ta taram na kutchilyu. Ta ollu, mataka-taki yatun. Ngem ari mabbayag, magga mammapia lagapa yatun. Tapus baka makattamammu paga lagu nga nabigarakka. Nu mittan, megitta ta baraddi nga bigag i karuan nga makapataki nga kingngua na totolay nittam. Angngarigan na, baka natakitan ittam ta kinagi onu kingngua na kofuttam nga arian na nga pinannonopan. Ngem mabi tam yayya nga mapakoma. Nu egga gapa i dakal nga bigag tam, baka mawag tu idage yatun na doktor anna mabendan. Ngem nu kanayuttam nga tammikan yatun nga bigag, baka mabayag yatun nga mammapia anna mas maggrabe paga. Kunnatun gapa i tolay nga kuruga natakitan. Gitta na egga i dakal nga bigag na. Nu agga-nono na i mataki nga kingngua da ta nisa, gitta na kanayun na nga tammikan i dakal nga bigag na. Nu mangipappappan gafu tu taki na nono i tadday, takitan na lagapa i baggi na. Mas makasta gafu nu tuttulattam i tabarang ta Levitico 19:18!

16. Segun ta Levitico 19:33, 34, kunnasi nakuan nga tratuan na Israelita i dayu ira, anna anni i magigiammu tam tatun?

¹⁶ Turi ta zinog ni Jehova i Israelita ira nga ayatadda i kasittoleda, arian na laman nga kinagi nga ipasingadda yatun ta kalahi da. Kinagi na nga mawag gapa tu ipasingadda yatun ta dayu ira. Mabibbig yatun nga dob ta Levitico 19:33, 34. (Bibbigan.) Tratuan nakuan na Israelita ira i dayu nga ‘kunna kasi-Israelita da’ anna ‘ayatadda’ nakuan ira kagitta na pangaya da ta baggi da. Angngarigan na, ipamavulun nakuan na Israelita ira nga magillawag ta komadda i dayu anna i pobre ira. (Lev. 19:9, 10) Magaplika gapa ta Cristiano ira sangawe i prinsipio na pangaya ta dayu ira. (Luc. 10:30-37) Kunnasi? Minillion i magali ta tanakuan nga nasion tapenu maddian tari. Baka kalugarammu paga lagu i karuan ta nira. Importante gafu nga marespeto i pattratu tam ta lallaki, babbay, anna abbing ira nga dayu.

17-18. (a) Anni i ipagaram ta nittam na Levitico 19:2 anna 1 Pedro 1:15? (b) Anni nga importante nga trabahu i nipagaram ni apostol Pedro nga kuattam?

¹⁷ Pagaramman na Levitico 19:2 anna 1 Pedro 1:15 i totolay na Dios nga mappakasanto. Makoffun i karuan paga nga versikulo ta Levitico kapitulo 19 tapenu mammuattam nu kunnasi tam nga mala i fabor ni Jehova. Ginigiammu tam i versikulo ira meyannung ta gannug ira nga mawag tu kuattam anna lisiattam. * Ipasingan na Cristiano nga Griego nga Katurakan nga kayà ni Jehova nga iyaplika tam danatun nga prinsipio ta pattoletam. Ngem egga paga i niyammung ni apostol Pedro.

¹⁸ Maski makipapparte ittam ngana ta nadduruma nga espiritual nga aktibidad anna magangngua ittam tu mapia para ta tanakuan, egga paga i nipasigo ni Pedro nga mawag tu kuattam. Nige ittam pinagaram ni Pedro nga mappakasanto ta ngamin nga kuattam, kinagi na: “Paranan nu i ginnonopan nu.” (1 Ped. 1:13, 15) Para ta anni? Kinagi ni Pedro nga i nazelugan ira nga wagi ni Cristo i ‘mangilammuyag ta makapabbaw ira nga kingngua na Dios nga nagagal ta nira.’ (1 Ped. 2:9) Egga i pribilehio na ngamin nga Cristiano nga makiparte ta pinaka-importante nga trabahu nga pinakamakoffun ta tanakuan. Talaga dakal nga pribilehio para nittam nga masanto nga totolay nga regular anna matalikarag nga makiparte ta trabahu nga pallayyagayya anna panuddu! (Mar. 13:10) Nu kuattam i ngamin nga mawayya tam tapenu iyaplika i prinsipio ta Levitico kapitulo 19, pakurugattam nga iddukattam i Dios anna i kasittoletam. Mepasingattam gapa nga kayà tam nga “mappakasanto” ta ngamin nga kuattam.