1-2. Ki nou ti examine dan lartik avan, ek ki nou pou examine dan sa lartik-la?

DAN lartik avan, nou ti examinn sertin konsey pratik ki trouv dan Levitik sapit 19. Par exanp, dan verse 3, nou ti trouve ki Zeova ti donn bann Izraelit lord pou respekte zot paran. Nou ti trouve kouma nou kapav swiv sa konsey-la azordi, kan nou pran swin nou paran lor plan fizik, afektif, ek spiritiel. Dan mem verse, Bondie ti rapel bann Izraelit ki zot ti bizin gard Saba. Mem si nou nepli swiv lalwa lor Saba azordi, nou ti aprann ki nou kapav swiv prinsip ki ena deryer sa lalwa-la kan nou rezerv letan sak zour pou nou ladorasion pou Zeova. Kan nou fer sa, nou montre ki nou pe fer zefor pou vinn sin, parey kouma Levitik 19:2 ek 1 Pier 1:15 ankouraz nou.

² Dan sa lartik-la, nou pou examinn bann lezot verse Levitik sapit 19. Nou pou trouve kouma nou bizin montre konsiderasion anver bann dimounn ki ena enn andikap, kouma nou bizin onet kan nou ena enn biznes, ek kouma nou bizin montre lamour anver nou prosin. Nou anvi vinn sin, parey kouma nou Bondie ki sin. Alor, anou gete seki nou kapav aprann ankor dan Levitik sapit 19.

3-4. Dapre Levitik 19:14, kouma bann Izraelit ti bizin tret bann dimounn ki sourd ek aveg?

³ Lir Levitik 19:14. * Zeova ti anvi ki so pep montre konsiderasion anver bann dimounn ki ena enn andikap. Par exanp, Li ti dir bann Izraelit ki fode pa zot modi enn dimounn ki sourd, savedir osi ki zot ti bizin pa menas li ouswa dir enn move kitsoz lor li. Sa ti pou enn move kitsoz si zot ti fer sa, parski sa dimounn ki sourd la pa ti pou kapav tann zot ek li pa ti pou kapav defann limem.

 ⁴ Anplis, dan verse 14, Zeova ti dir so bann serviter ki fode pa zot “met enn obstak devan enn kikenn ki aveg.” Enn liv ki koz lor bann dimounn andikape, dir: “Dan ansien Izrael, bann dimounn ti kriel ek inzis anver bann dimounn andikape.” Sa lepok-la, enn dimounn ti kapav met enn obstak devan enn kikenn ki aveg, zis pou bles li ouswa pou pran plezir avek li. Sa ti bien kriel! Lalwa ki ena dan Levitik 19:14 ti rapel bann Izraelit ki zot ti bizin montre konpasion anver bann dimounn ki ena enn andikap.

5. Kouma nou kapav montre konpasion anver bann dimounn ki ena enn andikap?

⁵ Zezi ti montre konpasion anver bann dimounn andikape. Par exanp, nou trouv sa dan mesaz ki li ti avoy Zan Batis. Li ti dir: “Aveg trouv kler, paralize marse, bann lepre geri, bann sourd tande, bann mor leve.” Gras-a bann mirak Zezi, “tou dimoun . . . ti glorifie Bondie.” (Lik 7:20-22; 18:43) Bann Kretien anvi imit Zezi ek montre konpasion anver bann dimounn ki ena enn andikap. Akoz sa, nou montre nou bon, pasian, ek zanti anver zot. Li vre ki Zeova pa’nn donn nou kapasite pou fer bann mirak. Selman, Li’nn donn nou privilez pou ed bann dimounn ki aveg lor plan fizik ek spiritiel. Nou ed zot kan nou ansegn zot lor Paradi, kot tou dimounn pou ena enn bon lasante ek enn bon lamitie avek Bondie. (Lik 4:18) Sa bon nouvel-la pe deza ed boukou dimounn pou glorifie Bondie!

6. Kouma Levitik sapit 19 ed nou pou konpran bann Dis Komannman pli bien?

⁶ Sertin verse dan Levitik sapit 19 ed nou pou konpran pli bien bann Dis Komannman. Par exanp, witiem komannman ti zis dir: “Fode pa to kokin.” (Ex. 20:15) Alor, sertin dimounn kapav panse ki, tanki zot pa pran enn kitsoz ki pa pou zot, zot pe obeir sa komannman-la. Selman, kitfwa zot pe kokin dan lezot fason.

7. Kouma enn marsan ti kapav dezobeir witiem komannman?

⁷ Enn marsan ki zame pa’nn pran enn kitsoz ki pa pou li, ti kapav panse ki li pa pe kokin. Me eski li ti vremem onet kan li  ti fer biznes avek lezot? Dan Levitik 19:35, 36, Zeova ti dir : “Fode pa zot malonet kan zot mezir longer enn kitsoz, kan zot pez enn kitsoz, ouswa kan zot mezir kantite enn likid. Zot bizin servi bann balans ki exakt, bann pwa ki exakt, ek bann mezir ki exakt pou bann kitsoz ki sek ek pou bann likid.” Alor, si enn marsan ti servi bann mezir ouswa bann pwa ki pa exakt pou anbet bann dimounn, an realite li ti pe kokin zot. Anou get lezot verse Levitik sapit 19 ki explik sa lide-la pli bien.

8. Kouma bann detay ki ena dan Levitik 19:11-13 ti ed bann Zwif pou aplik prinsip ki ena deryer witiem komannman, ek ki sa kapav ed nou pou fer?

⁸ Lir Levitik 19:11-13. * Koumansman Levitik 19:11 dir: “Fode pa zot kokin.” Ek verse 13 fer enn lien ant enn dimounn ki malonet ek enn dimounn ki kokin lezot. Verse-la dir: “Fode pa to explwat to prosin.” Alor, si enn kikenn ki ena enn biznes li malonet, li pe kokin so prosin. Witiem komannman ti dir ki fode pa kokin, me bann detay ki ena dan liv Levitik ti ed bann Zwif pou konpran kouma zot kapav aplik prinsip ki ena deryer sa lalwa-la, setadir kouma zot kapav onet dan tou seki zot fer. Li bon ki nou pran letan pou reflesi lor seki Zeova panse lor bann dimounn ki malonet ek ki kokin. Nou kapav demann noumem: ‘Kan mo reflesi lor Levitik 19:11-13, eski mo trouve ki mo ena bann sanzman pou fer dan mo lavi, sirtou dan fason ki mo travay?’

9. Kouma lalwa ki trouv dan Levitik 19:13 ti protez bann travayer?

⁹ Si enn Kretien anplway bann dimounn pou travay, ena enn lot kitsoz lor ki li bizin reflesi si li anvi res onet. Levitik 19:13 dir: “Si to pran enn kikenn pou travay, fode pa to gard so lapey avek twa ziska landemin gramatin.” Dan ansien Izrael, laplipar bann dimounn ti travay dan karo, ek bann travayer ti bizin gagn zot lapey apre zot zourne travay. Si enn travayer pa ti gagn so lapey lafin lazourne, kitfwa li pa ti pou kapav aste manze pou so fami. Zeova ti explike kifer, kan Li ti dir: “Parski li mizer ek so lavi depann lor so lapey.”​—Det. 24:14, 15; Mat. 20:8.

10. Ki leson nou kapav aprann dan Levitik 19:13?

¹⁰ Azordi, laplipar dimounn pa gagn zot lapey toulezour. Zot gagn li swa par kinzenn, ouswa lafin dimwa. Selman, nou ankor touzour bizin swiv prinsip ki ena dan Levitik 19:13. Sertin patron bien move, ek zot pa pey zot travayer kouma bizin. Zot kone ki zot bann travayer bien bizin travay ek ki bann-la pou kontign travay mem si zot gagn enn ti lapey. Kan bann patron azir koumsa, se koumadir zot pe ‘gard lapey zot travayer avek zot.’ Enn Kretien ki ena enn biznes bizin fer sir ki li bon anver so bann travayer. Anou gete ki kitsoz ankor nou kapav aprann dan Levitik sapit 19.

11-12. Kan Zezi ti sit Levitik 19:17, 18, lor ki kitsoz li ti met laksan?

¹¹ Zeova pa zis demann nou pou pa fer ditor nou prosin. Li anvi ki nou fer plis ki sa. Nou trouv sa dan Levitik 19:17, 18. (Lir. *) Zeova dir dan enn fason bien kler:  “To bizin kontan to prosin kouma tomem.” Enn Kretien bizin swiv sa komannman-la si li anvi fer plezir Bondie.

¹² Anou gete kouma Zezi ti met laksan lor komannman ki trouv dan Levitik 19:18. Enn zour, enn Farizien ti demann Zezi: “Ki pli gran komannman dan lalwa?” Zezi ti dir ki “komannman pli gran e pli inportan” se pou kontan Zeova avek tou nou leker, tou nou nam, ek tou nou lespri. Apre sa, Zezi ti sit Levitik 19:18, ek li ti dir: “Deziem pli inportan ‘To kontan to prosin kouma tomem.’” (Mat. 22:35-40) Nou kapav montre nou lamour pou nou prosin dan plizir fason. Anou gete seki Levitik sapit 19 aprann nou lor la.

13. Kouma lexanp Zozef ed nou pou konpran pli bien Levitik 19:18?

¹³ Enn fason ki nou montre nou lamour pou nou prosin se kan nou swiv konsey ki ena dan Levitik 19:18. Sa verse-la dir: “Fode pa to tir vanzans ni gard rankinn.” Sirman laplipar parmi nou bizin konn enn kikenn ki’nn gard rankinn kont enn koleg travay, enn kamarad lekol, ouswa enn manb so fami. Ek kitfwa sa dimounn-la inn gard rankinn pandan plizir lane! Nou rapel osi kouma Zozef so dis frer ti gard rankinn anver li, ek kouma zot ti azir akoz sa. (Zen. 37:2-8, 25-28) Parkont, Zozef pa ti tret zot dan enn move fason. Mem si li ti kapav tir vanzans kont zot, Zozef ti montre mizerikord anver zot. Zozef pa ti gard rankinn. Okontrer, li ti fer seki Levitik 19:18 dir.​—Zen. 50:19-21.

14. Kifer nou ankor bizin swiv prinsip ki ena deryer Levitik 19:18?

¹⁴ Bann Kretien ki anvi fer plezir Bondie bizin swiv lexanp Zozef. Olie ki li ti gard rankinn ouswa tir vanzans kont so bann frer, Zozef ti pardonn zot. Dan lapriyer model, Zezi ankouraz so bann disip pou pardonn bann ki fer pese kont zot. (Mat. 6:9, 12) Lapot Pol ti donn bann Kretien sa konsey-la: “Pa rod tir vanzans zotmem.” (Rom. 12:19) Ek li ti osi dir zot: “Siport zot kamarad, e si zot ena kit repros, donn zot pardon.” (Kol. 3:13) Bann prinsip Zeova pa sanze. Alor, nou ankor bizin swiv prinsip ki ena deryer Levitik 19:18.

15. Servi enn lexanp pou explike kifer nou bizin pardonn lezot.

 ¹⁵ Anou pran enn lexanp. Kan enn kikenn so santiman blese, li kapav bien soufer. Dan enn sertenn fason, nou kapav konpar sa blesir-la ar enn blesir fizik. Sertin blesir zot tipti, me ena osi bann blesir ki bien grav. Par exanp, kan nou ouver enn lanvlop, nou kapav gagn enn ti dimal lor nou ledwa. Kitfwa sa pou fer mal, me li pa pou fer nou soufer lontan. Apre enn-de zour, kitfwa nou pou fini bliye ki nou ti gagn koupe. Dan mem fason, kan enn kikenn fer nou ditor, parfwa li pa tro grav. Par exanp, enn kamarad kitfwa inn bles nou san fer expre, ek nou kapav pardonn li fasilman. Parkont, kan nou ena enn blesir bien grav, kitfwa enn dokter pou bizin koud blesir-la ek met enn bandaz lor la. Si nou kontign tous-tous blesir-la, kitfwa li pa pou geri, ek li kapav mem infekte. Malerezman, sertin dimounn azir koumsa kan zot santiman blese. Sa dimounn-la kapav kontign pans lor seki’nn ariv li ek lor ditor ki so kamarad inn fer li. Bann dimounn ki gard rankinn, zot fer zotmem ditor. Akoz sa, li bien inportan ki nou obeir konsey ki trouv dan Levitik 19:18.

16. Dapre Levitik 19:33, 34, kouma bann Izraelit ti bizin tret bann etranze, ek ki leson sa aprann nou?

¹⁶ Kan Zeova ti donn bann Izraelit lord pou kontan zot prosin, Li pa ti pe rod dir ki zot ti bizin kontan zis bann Izraelit kouma zot. Li ti osi dir zot ki zot ti bizin kontan bann etranze ki viv parmi zot. Nou trouv sa dan Levitik 19:33, 34. (Lir. *) Bann Izraelit ti bizin tret bann etranze “kouma [bann] dimounn ki finn ne parmi zot,” ek zot ti bizin “kontan” bann-la parey kouma zot kontan zotmem. Par exanp, dapre lalwa lor glanaz, bann Izraelit ti bizin les bann etranze ek bann pov ramas seki ti reste dan zot karo. (Lev. 19:9, 10) Azordi, bann Kretien bizin swiv sa prinsip-la ek zot bizin kontan bann etranze. (Lik 10:30-37) Kouma zot fer sa? Ena bann milyon dimounn ki imigre dan lezot pei azordi, ek kitfwa sertin parmi zot res dan to landrwa. Li bien inportan ki to tret sa bann dimounn-la avek respe.

17-18. (a) Ki kitsoz Levitik 19:2 ek 1 Pier 1:15 ankouraz nou pou fer? (b) Ki travay bien inportan lapot Pier ankouraz nou pou fer?

¹⁷ Levitik 19:2 ek 1 Pier 1:15 ankouraz bann serviter Bondie pou vinn sin. Ek dan Levitik sapit 19, ena boukou verse ki montre nou seki nou bizin fer pou gagn faver Zeova. Dan sa de lartik-la, nou finn examinn sertin verse ki’nn montre nou seki nou bizin fer ek seki nou bizin pa fer. * Dan bann Lekritir Grek, nou trouve ki Zeova anvi ki nou kontign swiv sa bann prinsip-la dan nou lavi. Me lapot Pier koz lor enn lot kitsoz ankor.

¹⁸ Mem si nou partisip dan plizir laktivite spiritiel ek nou fer boukou pou ed lezot, lapot Pier ankouraz nou pou fer enn kitsoz bien inportan. Avan ki li ti ankouraz bann Kretien pou vinn sin dan zot konportman, lapot Pier ti dir: “Zot bizin pare pou azir ar enn lespri eveye.” (1 Pier 1:13, 15) Pou ki kitsoz nou bizin pare pou azir? Pier explike ki bann Kretien ki ena lesperans pou al dan lesiel ti pou “proklam bann mervey Sa Enn ki finn apel zot” la. (1 Pier 2:9) An realite, tou bann Kretien azordi ena privilez pou fer sa travay bien inportan-la, enn travay ki pe fer bann dimounn gagn boukou bienfe. Se vremem enn gran privilez pou form parti dan pep Bondie ki sin ek pou partisip regilierman dan travay predikasion! (Mark 13:10) Kan nou fer nou maximum pou swiv bann prinsip ki ena dan Levitik sapit 19, nou montre ki nou kontan nou Bondie ek nou prosin. Ek nou montre osi ki nou anvi “vinn sin dan [nou] konportman.”