Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

ARTIKEL WAMAHAʼÖ 49

Famahaʼö moroi ba Mbuku 3 Moze Sanandrösa ba Gamuatada ba Niha Böʼö

Famahaʼö moroi ba Mbuku 3 Moze Sanandrösa ba Gamuatada ba Niha Böʼö

”Miʼomasiʼö nawömi simane faʼomasimi ami.”—3 MO. 19:18.

SINUNÖ 109 Faʼomasi Soroi ba Dödö

NITUTUNÖ *

1-2. Hadia nitutunöda ba artikel si no tataluʼi, ba hadia nitutunöda ba artikel daʼa?

BA ARTIKEL si no tataluʼi, no tatutunö ösa mene-mene nisura ba mbuku 3 Moze faza 19. Duma-dumania ba ayati 3, iʼoroisi ba ndraono Gizaraʼeli Yehowa enaʼö lafosumange zatuara. Tola tafalua mene-mene daʼö na tabönökhi zoguna ba mboto hegöi soguna ba wamati khö ndra satuada, ba tabeʼe khöra wamarou dödö hegöi fondrara dödö. Ba ayati daʼö göi, iʼoroisi ba nono mbanuania Lowalangi enaʼö lafalua Zabato. Hewaʼae na lö tafalua Zabato iadaʼa, tola tafalua goi-goi si so ba daʼö na tabeʼe ginötöda ero maʼökhö ba wamalua halöwö ba wamati. Na tafalua fefu daʼö, no taforomaʼö wa taforege ba wangamoniʼö amuatada simane mene-mene si so ba 3 Moze 19:2 hegöi 1 Fetero 1:15.

2 Ba artikel daʼa, tatutunö ayati tanö böʼö si so ba mbuku 3 Moze faza 19. Tola möi fanoloda ayati daʼö ba wangoromaʼö faʼasökhi dödö ba niha si no cacat, ba wanörö sindruhu ba lala halöwöda, hegöi ba wangoromaʼö faʼomasi ba niha böʼö. Datatutunö fefu wamahaʼö andrö enaʼö tola taʼamoniʼö gamuatada simane Lowalangida.

FOROMAʼÖ WAʼASÖKHI DÖDÖ BA NIHA SI NO CACAT

Moloʼö 3 Moze 19:14, hewisa zinangeania gamuatada ba niha sauʼa mazui ba niha safiso? (Faigi ngenoli si 3-5) *

3-4. Moloʼö 3 Moze 19:14, hewisa zinangeania gamuata ndraono Gizaraʼeli ba niha safiso hegöi niha sauʼa?

3 Baso 3 Moze 19:14. Iʼandrö ba nono mbanuania Yehowa enaʼö laforomaʼö waʼasökhi dödö ba niha si no cacat. Duma-dumania, tebai laʼelifi niha safiso iraono Gizaraʼeli. Ngawua wehede ”laʼelifi” eluahania lafetaʼu mazui lafaʼema wehede si lö sökhi sanandrösa khönia. Sindruhu-ndruhu wa amuata si lö sökhi daʼö! Börö me lö irongo-rongo hadia niwaʼöra sanandrösa khönia, tebai ibeʼe wanema li niha safiso andrö.

4 Ba ayati 14 göi, iwaʼö Yehowa ba nono mbanuania wa tebai ’labaʼa lala niha sauʼa’. Imane sambua buku sanandrösa ba niha si no cacat, ”Ba Timur Tengah me götö föna, asese lafalua khöra zi lö atulö ba lafakao ira.” Duma-dumania, te so niha si lö faʼahakhö dödö sombaʼa lala niha sauʼa ba wangoʼaya yaʼia mazui enaʼö mesokho ia. Lö sökhi gamuata simane daʼö! Moroi ba goroisa si so ba ayati daʼa, iforomaʼö Yehowa ba nono mbanuania wa moguna laforomaʼö waʼahakhö dödö ba niha si no cacat.

5. Hewisa wangoromaʼöda faʼahakhö dödö ba niha si no cacat?

5 Iforomaʼö waʼahakhö dödö Yesu ba niha si no cacat. Törö tödöu atö wehede nifaʼemania khö Yohane Samayagö Idanö: ”Teboka hörö zauʼa, mofanö zombuyu-mbuyu töla, döhö zobou auri, safiso tola larongo li, [ba] ifuli auri zi no mate.” Me laʼila dandra sahöli-höli dödö nifalua Yesu, ”lasuno Lowalangi” ira niha sato. (Luk. 7:20-22; 18:43) Fefu niha Keriso, omasi ira laʼoʼö duma-duma waʼahakhö dödö niforomaʼö Yesu ba niha si no cacat. Börö daʼö, taforomaʼö khöra waʼasökhi dödö hegöi faʼebolo dödö. Sindruhu sa, lö nibeʼe Yehowa khöda waʼabölö ba wamalua tandra sahöli-höli dödö. Hizaʼi, no tebeʼe khöda döi si sökhi ba wamaʼema turia somuso dödö ba niha sauʼa hegöi ba niha si no auʼa ba wamati. Taʼombakhaʼö khöra dötönafö ba zi so miföna wa hasambalö toröi dania niha ba gulidanö faradaiso ba moʼahonoa ira ba mboto hegöi ba wamati. (Luk. 4:18) Me no larongo duria somuso dödö andrö, ato niha si terou tödö ba wanuno Lowalangi.

TATÖRÖ ZINDRUHU BA LALA HALÖWÖDA

6. Hewisa wa tola möi fanoloda mbuku 3 Moze faza 19 enaʼö itugu aboto ba dödöda zi Fulu Oroisa?

6 Ba mbuku 3 Moze faza 19, so ösa ayati sanolo yaʼita enaʼö itugu aboto ba dödöda zi Fulu Oroisa. Duma-dumania, imane ba goroisa si walu, ”Böi anagö.” (2 Mo. 20:15) Te so niha sangumaʼö wa no ifalua goroisa andrö börö me lö irai ihalö zi tenga okhötania. Hizaʼi sindruhunia, tola manö no iʼogunaʼö lala tanö böʼö ba wanagö.

7. Hadia zi tola manö ifalua si samösa sogale irege isawö goroisa si walu?

7 Te iwaʼö tödönia si samösa niha sogale wa lö irai managö ia börö me lö irai ihalö zi tenga okhötania. Hizaʼi, hadia itörö zindruhu ba lala halöwönia? Imane Yehowa ba 3 Moze 19:35, 36, ”Böi miʼogunaʼö zuʼa-suʼa, kilo, hegöi tumba si lö atulö. Miʼogunaʼö waliʼera satulö, kara wanuʼa satulö hegöi fanuʼa satulö.” Börö daʼö, na iʼogunaʼö zuʼa-suʼa si lö atulö si samösa sogale, eluahania no managö ia ba niha sowöli khönia. Tola itugu aboto ba dödöda sanandrösa ba daʼö na tabaso ayati tanö böʼö si so ba mbuku 3 Moze faza 19.

Me no ifahaʼö ia ba 3 Moze 19:11-13, hadia wanofu sinangea iʼangeragö si samösa niha Keriso sanandrösa ba lala halöwönia? (Faigi ngenoli si 8-10) *

8. Hewisa wa tola möi fanolo niha Yahudi 3 Moze 19:11-13 enaʼö aboto ba dödöra goi-goi moroi ba goroisa si walu, ba hadia zinangea tafalua?

8 Baso 3 Moze 19:11-13. Imane ba wamobörö 3 Moze 19:11, ”Böi miʼanagö.” Imane ba ayati 13, ”Böi milimo nawömi.” Börö daʼö, na falimo zi samösa niha ba lala halöwönia, eluahania no managö ia. Moroi ba goroisa si walu, aboto ba dödö niha Yahudi wa fasala na managö ira. Hizaʼi, tola möi fanolora fefu nitutunö ba mbuku 3 Moze enaʼö aboto ba dödöra goi-goi si so ba goroisa andrö, yaʼia daʼö moguna latörö zindruhu ba ngawalö hadia ia. Börö daʼö, hadia zinangea tafalua? Moguna taʼangerönusi hewisa lala wangera-ngera Yehowa sanandrösa ba niha si lö manörö sindruhu hegöi niha sanagö. Tola tasofu khöda samösa, ’Me no ufahaʼö ndraʼo ba 3 Moze 19:11-13, hadia so zinangea ubulöʼö ba waʼaurigu mendrua manö ba lala halöwögu?’

9. Hewisa wa tola möi folumöʼö niha sohalöwö goroisa si so ba 3 Moze 19:13?

9 So nasa zinangea latörö tödöra ira niha Keriso sanandrösa ba wanörö sindruhu ba lala halöwöra. Imane 3 Moze 19:13, ”Böi mitaha gazi niha sohalöwö khömi ofeta mahemolu sihulö wongi.” Ba Gizaraʼeli, mubeʼe gazi zohalöwö ba kabu ero na no awai mohalöwö ia ba zi maʼökhö daʼö. Na lataha gazinia, tatu lö ibönö gefenia ba wamönökhi soguna ba nösi nomonia ba zi maʼökhö daʼö. Imane Yehowa, ”Tosasa ia ba ha gazinia andrö nitötönania.”—5 Mo. 24:14, 15; Mat. 20:8.

10. Hadia wamahaʼö si tola tahalö moroi ba 3 Moze 19:13?

10 Ba götöda andre, mubeʼe gazi zohalöwö mato sakali mazui dua kali ero waŵa, tenga ero maʼökhö. Hewaʼae simanö, moguna khöda goi-goi si so ba 3 Moze 19:13 irugi mane maʼökhö. So ösa niha samalua si lö atulö khö ndra sohalöwö khöra ba ide-ide sibai gazi nibeʼera. Lafalua daʼö börö me tosasa niha sohalöwö khöra andrö ba hasambalö mohalöwö ira hewaʼae na ide-ide gazi nitemara. Tola tawaʼö, niha samalua daʼö no ’itaha gazi niha sohalöwö khönia’. Börö daʼö, moguna laʼangeragö ira niha Keriso hadia no lafalua zatulö ba niha sohalöwö khöra. Iadaʼa, datatutunö hadia nasa wamahaʼö tanö böʼö si tola tahalö moroi ba mbuku 3 Moze faza 19.

OMASIʼÖ NIHA BÖʼÖ SIMANE FANGOMASIʼÖU YAʼUGÖ

11-12. Hadia nitandrösaigö Yesu me itötöi ngawua wehede si so ba 3 Moze 19:17, 18?

11 Omuso dödö Lowalangi na lö tafakao niha böʼö. Hizaʼi, omasi ia na tafalua zi töra moroi ba daʼö. Tola oroma daʼö moroi ba goroisa nibeʼenia ba 3 Moze 19:17, 18. (Baso.) Imane Yehowa, ”Miʼomasiʼö nawömi simane faʼomasimi ami.” Moguna lafalua daʼö ira niha Keriso na omasi ira laʼomusoiʼö dödö Lowalangi.

12 Itandrösaigö Yesu wa moguna sibai mufalua goroisa nisura ba 3 Moze 19:18. No irai manofu zi samösa niha Farizaiʼo khö Yesu, ”Hezo zabölö ebua ba Goroisa Moze?” Itutunö khönia Yesu wa ’oroisa si oföna ba sabölö ebua’ yaʼia daʼö oroisa ba wangomasiʼö Yehowa moroi siʼaikö ba dödöra, nosora maʼasambua, ba era-erara maʼafefu. Aefa daʼö, itötöi Yesu ngawua wehede nisura ba 3 Moze 19:18, ba imane, ”Oroisa si dua si fakhili-khili ba daʼö, ’Omasiʼö nawöu simane faʼomasiu ndraʼugö.’” (Mat. 22:35-40) Oya lala si tola tafalua ba wangoromaʼö wa taʼomasiʼö niha böʼö. Tola taʼila ösa moroi ba gotaluania ba mbuku 3 Moze faza 19.

13. Hadia nifalua Yosefo si tefaudu ba mene-mene nisura ba 3 Moze 19:18?

13 Sambua lala si tola tafalua ba wangoromaʼö faʼomasi ba niha böʼö yaʼia daʼö na tafalua mene-mene nisura ba 3 Moze 19:18, sangumaʼö, ”Böi misulöni zi lö sökhi mazui fahöʼö ami.” Ato niha niʼilada si fahöʼö khö nawöra wohalöwö, awöra sekola, si fahatö khöra, mazui ösi nomora ba zi hauga fakhe faʼara. Fahöʼö ndra talifusö Yosefo si dafulu khönia irege lafalua khönia zi lö sökhi. (1 Mo. 37:2-8, 25-28) Faehu sibai Yosefo moroi khöra! Hewaʼae na tola menaʼö ilau mbalönia khö ndra talifusönia, lö ifalua daʼö. Hizaʼi, iforomaʼö khöra waʼahakhö dödö. Tefaudu nifaluania andrö ba mene-mene nisura ba 3 Moze 19:18.—1 Mo. 50:19-21.

14. Hadia zangoromaʼö wa moguna nasa khöda irugi iadaʼa goi-goi si tobali dane-dane goroisa nisura ba 3 Moze 19:18?

14 Fefu niha Keriso somasi mangomusoiʼö tödö Lowalangi, moguna laʼoʼö duma-duma Yosefo si lö fahöʼö khö ndra talifusönia ba sangefaʼö salara. Tefaudu daʼö ba duma-duma wangandrö si no ifahaʼö khöda Yesu. Iwaʼö Yesu wa moguna taʼefaʼö zala niha si fasala khöda. (Mat. 6:9, 12) Simanö göi, iʼamenesi niha Keriso sinenge sotöi Faulo, ”Böi milau mbalömi yaʼami niʼomasiʼögu.” (Rom. 12:19) Imane göi khöra, ”Hewaʼae na so mbörö waʼabao dödömi, böi tebulö khömi waʼebolo dödö zamösana ba faoma miʼefaʼö zala nawömi soroi ba dödö.” (Kol. 3:13) Lö irai tebulö goi-goi Yehowa. Börö daʼö, moguna khöda irugi iadaʼa goi-goi si tobali dane-dane goroisa nisura ba 3 Moze 19:18.

Na mesokho ita, tebai takoe-koe zokhoda andrö. Simanö göi, na so niha sangafökhöiʼö tödöda, böi taʼera-era manö nifaluania andrö. Moguna tatayaigö ia ba dödöda (Faigi ngenoli si 15) *

15. Hadia gamaedola sanolo yaʼita enaʼö aboto ba dödöda wa moguna taʼefaʼö zala niha böʼö ba lö fahöʼö ita khöra?

15 Angeragö atö gamaedola andre. Na so zangafökhöiʼö tödöda, tola muʼamaedolagö daʼö simane na mesokho ita. So zokho side-ide ba so göi zokho sebua. Duma-dumania, ba ginötö takhökhö göda sayu, tola manö mesokho dangada. Ba wamobörö owökhi worasoida, hizaʼi hasambalö alio döhö. Na no irugi sahari mazui dua hari, tola manö lö oroma saʼae zokho andrö. Simanö göi, itaria lafalua khöda zala side-ide niha böʼö. Duma-dumania, te so zi fahuwu khöda sangumaʼö mazui samalua hadia ia zi möi fangafökhö dödöda. Hizaʼi, tola iʼanemaiʼö taʼefaʼö zalania. Tobali, hewisa na ebua mbawa zokhoda? Na no itagu ba ibalugö zokhoda andrö doto, tebai tababaya mazui takoe-koe. Na tafalua daʼö, itugu ebua mbawa zokhoda andrö. Simanö göi, na tarasoi wa afökhö sibai dödöda börö nifalua niha böʼö, tola manö lö tebulö taʼera-era gamuatania andrö. Hizaʼi, na lö tebulö fahöʼö ita, yaʼita samösa zorasoi faʼafökhö. Abölö sökhi na taʼoʼö mene-mene nisura ba 3 Moze 19:18!

16. Moloʼö 3 Moze 19:33, 34, hewisa zinangeania ndraono Gizaraʼeli ba niha si fatewu, ba hadia wamahaʼönia khöda?

16 Me iʼoroisi ba ndraono Gizaraʼeli Yehowa enaʼö laʼomasiʼö niha böʼö, tenga daʼö niwaʼönia ha awöra iraono Gizaraʼeli niʼomasiʼöra. Hizaʼi, iʼandrö göi khöra enaʼö laʼomasiʼö niha si fatewu si so ba zi fasuira. Daʼö niwaʼönia ba 3 Moze 19:33, 34. (Baso.) Moguna sökhi gamuata ndraono Gizaraʼeli ba niha si fatewu, hulö simane ’amuatara ba ndraono Gizaraʼeli’ tanö böʼö. Iʼoroisi göi ba ndraono Gizaraʼeli, ”Miʼomasiʼö ira simane fangomasiʼömi yaʼami.” Duma-dumania, moloʼö Oroisa Moze, moguna latehegö iraono Gizaraʼeli ba niha si fatewu hegöi ba niha si numana ba wangowuloi si toröi mbasitö. (3 Mo. 19:9, 10) Moguna göi ba niha Keriso iadaʼa goi-goi si so ba 3 Moze 19:33, 34. (Luk. 10:30-37) Hadia mbörö? Iadaʼa, so zuta waʼato niha si findra ba soi böʼö, ba tola manö so ira ba mbanua si so yaʼita. Börö daʼö, moguna sökhi gamuatada khöra ba tafosumange ira, he ira matua, ira alawe, hegöi iraono.

HALÖWÖ SI TOHUDE SI LÖ NITUTUNÖ BA MBUKU 3 MOZE FAZA 19

17-18. (a) Moloʼö 3 Moze 19:2 hegöi 1 Fetero 1:15, hadia zinangea tafalua? (b) Simane mene-mene nibeʼe zinenge sotöi Fetero, hadia halöwö si tohude sinangea tafalua?

17 Ba 3 Moze 19:2 hegöi 1 Fetero 1:15, mufarou nono mbanua Lowalangi enaʼö laʼamoniʼö gamuatara. Ba mbuku 3 Moze faza 19, oya ayati sanolo yaʼita enaʼö aboto ba dödöda hewisa lala ba wangomusoiʼö tödö Yehowa. No tatutunö ösa ayati sangoromaʼö khöda hadia manö zinangea tafalua ba hadia zi tebai tafalua. * Baero daʼö, moroi ba Mbuku Niʼamoniʼö Yunani Niha Keriso, tola taʼila wa moguna khöda irugi iadaʼa goi-goi si so ba mbuku 3 Moze faza 19. Hizaʼi, so sambua gonönöta nifaʼema zinenge sotöi Fetero.

18 Tola manö owölö-ölö ita ba wamosumange Yehowa ba oya zi sökhi si no tafalua ba niha böʼö. Hizaʼi, so sambua mene-mene si tohude nifaʼema Wetero ba niha Keriso. Fatua lö iʼamenesi ita ba wangamoniʼö amuatada, imane Fetero, ”Mifaʼanö wangera-ngerami ba halöwö andrö.” (1 Fe. 1:13, 15) Hadia halöwö sinangea tafalua? Iwaʼö Fetero wa fefu ndra talifusö Keriso si no tebayoini, hasambalö ’laturiaigö lakhömi Lowalangi’. (1 Fe. 2:9) Iadaʼa, no tebeʼe döi si sökhi ba niha Keriso maʼafefu ba wamalua halöwö si tohude andrö. Moroi ba halöwöda tanö böʼö, daʼa halöwö sangaʼasogö bua fondrege zi sökhi ba niha böʼö. Omuso sibai dödöda börö me tola farahu ita ba nono mbanua niʼamoniʼö, samalua halöwö fanuriaigö ba samahaʼö niha böʼö si fao faʼowölö-ölö ba faʼaterou dödö! (Mrk. 13:10) Na taforege ba woloʼö goi-goi si no tesura ba mbuku 3 Moze faza 19, tola taforomaʼö wa taʼomasiʼö Lowalangida hegöi niha böʼö. No göi taforomaʼö wa omasi ita taʼamoniʼö gamuatada.

SINUNÖ 111 Oya Mbörö Waʼomuso Dödöda

^ par. 5 Tenga barö Goroisa Moze so niha Keriso, hizaʼi moroi ba Goroisa andrö tola taʼila hadia manö zinangea tafalua hegöi si tebai tafalua. Na tafahaʼö ita ba daʼö, tola taʼila hewisa lala ba wangomasiʼö niha böʼö hegöi ba wangomusoiʼö tödö Lowalangi. Ba artikel daʼa, tatutunö ösa wamahaʼö si tola tahalö moroi ba mbuku 3 Moze faza 19.

^ par. 17 Ba ayati si lö nitötöi ba artikel daʼa, mututunö sanandrösa ba walöʼatulö, famöbögö si lö duhu, femanga do, fakelemusa, famaʼeleʼö, hegöi amuata wohorö.—3 Mo. 19:15, 16, 26-29, 31.—Faigi ”Wanofu Zombaso” si so ba majalah daʼa.

^ par. 52 ELUAHA GAMBARA: Samösa dalifusöda Samaduhuʼö sanolo talifusöda si lö hede enaʼö tola fahuhuo ia khö doto.

^ par. 54 ELUAHA GAMBARA: Ibeʼe gazi zohalöwö khönia si samösa talifusöda ira matua sokhö usaha pengecatan.

^ par. 56 ELUAHA GAMBARA: Tola iʼolifugö zokho side-ide si samösa talifusöda ira alawe. Hadia tola göi iʼolifugö zokho sabölö ebua?