Skip to content

Skip to table of contents

MUSORO WE KUFUNDA 49

Bhuku ra Revhitiko Rinotifundisei nge zve Kubata Amweni?

Bhuku ra Revhitiko Rinotifundisei nge zve Kubata Amweni?

“Ida mudoni wako hinga zvaunodziita.”—REVH. 19:18.

NGOMA 107 Djehovha Muezaniso we Rudo

ZVATICAFUNDA *

1-2. Takaonei mu fundo yakadarika, uye ticacafundei mu fundo ino?

MU FUNDO yakadarika takaona fundo nganani dzatinogumira mu kapituro 19 ya Revhitiko. Nge muezaniso mu vhersikuro 3, takafunda kuti Djehovha akafundisa Aisraeri kuti areremedze abereki awo. Takaonawo kuti tingakwanisa kutondowedzawo mutemo iwona nge kuriritira abereki edu ku zviro zvekunyama, zvekumwiya uye zve mundangariro. Uyezve takafundawo kuti Djehovha akaedzurira dzindza re Aisraeri nge zve kukosha ke kucengeta Sabudu. Takaonazve kuti nyamasi uno atidikani kucengeta Sabudu, kunyazi hazvo tinodikana kupurutana mutemo urimo usikacinji nge kutora nguwa pa zuwa rimwe na rimwe nge kuita zviro zve ku mwiya. Kana tikadaro ticapangidza kuti tiri kuita zviri zvese kuti tigare anhu akacena, hingana zvatinoerenga pana Revhitiko 19:2 na 1 Pedru 1:15.

2 Mu fundo ino, ticafunda zvimweni zve bhuku ra Revhitiko 19. Kapituro iyi inotifundisei nge zve kupangidza rureremedzo ku anhu akaremara, kugara takagondeka ne anhu amweni, uye kupangidza rudo ku anhu amweni? Tinoda kugara anhu akacena ngekuti Mwari akacena, ngatione kuti tingazviita kudini.

PANGIDZAI UNAKI KU AYA AKAREMARA

Revhitiko 19:14 inotikohomedzesa kuti tireremedze akaremara (Onai mandima 3-5) *

3-4. Maererano na Revhitiko 19:14, Aisraeri aidikana kubata kudini anhu asikakwanisi kuzwa uye mapofo?

3 Erengai Revhitiko 19:14. Djehovha anoda kuti tipangidze unaki ku anhu aya akaremara. Nge muezaniso, Aisraeri ainga asikadikani kudzvinyirira zvimumu eciita zvekuatuka. Kuita izvona kakashata maningi ngekuti munhu asikakwanisi kuzwa aakwanisi kupurutana zvinorekethwa. Ndiyo ndaa, wainga asikakwanisi kudzidziirira pa masoko awona.

4 Vhersikuro 14 inoreketazve kuti Aisraeri ainga asikadikanizve “kukanda ciro caizokuhunyisa bofo” pa mberi pake. Bhuku rimweni recireketa nge zve anhu akaremara pa nguwa iyona irona rinobhuya reciti: “Ku Oriente Médio, anhu akaremara aibatwa zvisikazi kunaka uye aidzvinyirirhwa.” Zvingaita kuti anhu amweni aikanda zviro mu makwanza kuti mabofo akuhunyike uye akuwadzike. Anhu aya ainga asina usisi! Mutemo uri pa vhersikuro 14, waibetsera anhu a Djehovha kuzwisisa kuti aidikana kupangidza unaki ku anhu ese akaremara.

5. Tingapangidza kudini rureremedzo ku aya akaremara?

5 Djesu aireremedza maningi anhu akaremara. Ayena akatumira masoko aya kuna Juau Mubhabhatidzi kuti: “Ano mapere arikuceneswa, asikazwi aakuzwa, uye akafa arikumutswa.” Mumasure mekuona zvishamiso zva Djesu, “anhu ese akakudza Mwari.” (Ru. 7:20-22; 18:43) Hingana aKristu, isusu tinoda kuteedzera Djesu uye kupangidza unaki ku anhu akaremara. Ndiyo ndaa tinodikana kupeta masimba kuti tiapangidzire unaki uye kunonoka kutsamwa. Djehovha aatipasi simba rekuita zvishamiso mazuwa ano, asi tinocikomborero cekuparidzira mapofo ne anhu asikakwanisi kuzwa kariro yatinayo ye ramangwana. Kurarama mu paraizo mekuti anhu ese anonga akakwana pa zvese. (Ru. 4:18) Masoko aya akanaka, arikubetsera anhu akawanda kukhwedera padhuze na Mwari.

RUMBWAI MAKAGONDEKA PA BASA UYE PAMUNOITA BHIZI

6. Pasai muezaniso wekuti kapituro 19 ya Revhitiko inotibetsera kudini kuzwisisa Mitemo 10?

6 Mavhersikuro manganani e bhuku ra Revhitiko kapituro 19, anotibetsera kuzwisisa Mitemo 10. Nge muezaniso, mutemo we 8 waiti: “Usabe.” (Eki. 20:15) Nge masoko aya basi munhu waikwanisa kuona kuti munhu urikunyasa kutondowedza mutemo uyu, nge kuziya kuti apana ciro caakambobira munhu. Asi kapituro 19 inonyasa kutibetsera kuzwisisa kuti pano mishobo imweni yekuba.

7. Mutengesi waizopangidza kudini kusama kugondeka pa mutemo we ci 8 we kusama kubira makirienti?

7 Mutengesi waikwanisa kurangarira kuti wakagondeka ngekuti apana ciro caakambobira umweni. Asi zvirokwazvo kuti wakagondeka pa bhizi rake here? Pana Revhitiko 19:35, 36, Djehovha akati: “Audikani kuseenzesa midida yekubira anhu. Unodikana kuseenzesa midida kwayo.” Hino kana mutengesi akatsotsa makirienti ake nge kugara munhu asikazi kugondeka pa midida yaanoseenzesa, iyena unonga eciba. Izvona zvinobuda pamhene patinoerenga mavherisikuro amweni a kapituro 19 ya Revhitiko.

Hingana zvetaona pana Revhitiko 19:11-13, ngei aKristu anodikana kudziongorora pa mabhizi awo? (Onai mandima 8-10) *

8. Masoko atinogumira pana Revhitiko 19:11-13 aibetsera kudini Aisraeri kunyasa kuzwisisa mutemo we ci 8, uye zvaizobetsera kudini?

8 Erengai Revhitiko 19:11-13. Maambo a Revhitiko 19:11 anoti: “Usabe.” Pa vhersikuro 13 panoti: “Usabire mudoni wako.” Kutsotsa munhu kana kuti kupangidza kusama kugondeka ku munhu umweni azvizi kusiyana nekuba. Mutemo we ci 8 waibudisa pamhene kuti kuba kakashata. Mutemo uri mu bhuku ra Revhitiko waibetsera Aisraeri kuti azwisise kuti aseenzese cokwadi cisikacinji ce mutemo iwona uye kurumbwa akagondeka pa zviro zvese. Zvinokosha kurangarira nge zve maonero a Djehovha pa nyaya yekuba uye kusama kugondeka. Tinodikana kudzibvunzisa kuti: ‘Ndecirangarira masoko ari pana Revhitiko 19:11-13, pano zviro zvandindodikana kugadzirisa here zvakaringana ne basa, kugondeka pa bhizi kana zvimweniwo?’

9. Mutemo uri pana Revhitiko 19:13 waidziirira kudini aseenzi?

9 MuKristu ane bhizi uye ane aseenzi ari kumuseenzera, unodikana kupangidza kugondeka nge mushobo umweni. Revhitiko 19:13 panoti: “Usaige muripo we munhu anoita mutrakita usiku wese dakara macibesi.” Mu nguwa dzinorekethwa mu Bhaibheri, ku Israeri kainga ne anhu akawanda aiseenza mu maminda. Uye awona aitambira mare yawo mukupera ke zuwa. Kusama kupasa mare museenzi kainga kumubata zvisina unaki. Museenzi iyena waizowata ne nzara pa zuwa irona. Ndiyo ndaa Djehovha akati: “Urikushoterhwa uye upenyu wake unotsamira pamuripo wake.”—Dhe. 24:14, 15; Mt. 20:8.

10. Ngazvipi zvatingafunda mu bhuku ra Revhitiko 19:13?

10 Mazuwa ano, aseenzi aacatambiri pa zuwa, asi aakutambira kamwe kana kairi pa mwedzi. Kunyazi zvakadaro murangariro uri pana Revhitiko 19:13 uciri kuseenza mazuwa edu ano. Mabhosi amweni anodzvinyirira aseenzi awo ngekuapasa mare yakadodoka maningi. Awona anoziya kuti aana cisananguro cimweni, uye aana cekurarama naco. Awona anondoseenza kunyazi mare yaanotambira yakadodoka. Zvezvirokwazvo mabhosi aya arikubira aseenzi awo.’ MuKristu uno bhizi, unodikana kuedzurira izvona uye opangidza unatsi. Parizvino, ngatione fundo imweni iri mu kapituro 19 mu bhuku ra Revhitiko.

KUDA MUDONI WENYU HINGANA MADIRE AMUNODZIITA

11-12. Ngazvipi zvakabudiswa pamhene na Djesu paakareketa masoko ari pana Revhitiko 19:17, 18?

11 Atibati amweni zvakashata, asi Djehovha anoda kuti tiite zvakawanda kupinda apona. Izvona zvinobuda pamhene patinoerenga Revhitiko 19:17, 18. (Erengai.) Mu tsamba ii Djehovha anoti: “Unodikana kuda umweni wako hinga zvaunodziita.” Kana tisina rudo irona azvibviri kupfadza Mwari.

12 Djesu akabudisa pamhene kuti mutemo uri pana Revhitiko 19:18 unokoshosa maningi. Pa nguwa imweni mu Farisi umweni wakaita mubvunzo kuna Djesu eciti: “Ngaupi Mutemo mukuru?” Djesu akati “mutemo mukuru uye wekutanga kuda Djehovha ne mwoyo wese ne mwiya wese, uye ne ndangariro dzese.” Revhitiko 19:18, inoti: “We cipiri wakaezana nawo unoti: ‘Unodikana kuda mudoni wako hingana madire aunodziita.’” (Mt. 22:35-40) Tingapangidza rudo ku amweni nge mishobo yakasiaya-siyana, uye Revhitiko kapituro 19 ingatibetsera kudini.

13. Muezaniso wa Zuzee ungatibetsera kudini kuti tiseenzese zvakatarhwa pana Revhitiko 19:18?

13 Tingapangidza rudo mu upenyu wedu ngekuseenzesa masoko ari pana Revhitiko 19:18. Anoti: “Audikani kutsiya kana kucengeta bundu.” Anhu akwanda anozia munhu wakagumbukira mudoni wake weku basa, waanofunda naye ku cikora kana kuti nhengo ye mu mhuri make pamweni ke makore akawanda! Edzurirai kuti hama 10 dza Zuzee dzakaguma pakumuitira ciro cakashata, ngekuti awona ainga akamucengetera bundu. (Ge. 37:2-8, 25-28) Asi Zuzee wakabata hama dzake nge mushobo wakasiya maningi! Paakagara ne mukana we kuhwirinzira zvese zvaakaizirhwa Zuzee aazi kuita izvona. Iyena wakaarekerera, aazi kucengeta bundu, zvaakaita zvakazotarhwa pana Revhitiko 19:18.—Ge. 50:19-21.

14. Cinyi cinopangidza kuti cokwadi cisikacinji ciri pana Revhitiko 19:18 ciciri kuseenza dakara na nyamasi uno?

14 Nyamasi uno aKristu anodikana kuteedzera muezaniso wa Zuzee. Iyena wakarekerera hama dzake uye aazi kuacengetera bundu. (Mt. 6:9, 12) Pa munamato wake, Djesu akareketawo nge zve kukosha ke kurekerera aya anotishaishira. Pauro wakapa zano rakatodzana na irona paakareketa eciti: “Musatsiye adiwa.” (Aro. 12:19) Iyena wakazobhuyazve eciti: “Rumbwai mecizwisisana uye mecirekererana no mwoyo wese, kunyazi kana pano munhu ano caakashaishirhwa no umweni wake.” (Ako. 3:13) Zvokwadi zvisikacinji zva Djehovha azvizombocinji. Cokwadi cisikacinji ciri pana Revhitiko 19:18 cicirikuseenza dakara mazuwa ano.

Ngekuti zvakashata kugara tecindotokonya-tokonya cironda, zvakanakawo kusama kugara ne cigumbu. Tinodikana kuedza kuzvikanganwa (Onai ndima 15) *

15. Muezaniso upi ungatibetsera kuzwisisa kukosha ke kurekerera ne mwoyo wese?

15 Oni muezaniso unoteera. Kugara makanyangadzwa kana kutsukwara zvingakwanisa zvingaezaniswa ne cironda. Zvironda zvimweni zvidoko, asi zvimweni zvikuru. Nge muezaniso munhu unokwanisa kucekeka padoko pa cikunwe, kucekeka ikona kungakwanisa kurhwadza maningi. Asi pamweni cironda icona acinyanyi kukura, panopera zuwa rimwe kana mairi atoni kuti painga pakacekeka ndepapi. Paya pakacekeka pakakura zvingadikana kuti medhiko apasone uye akande rigadhura. Asi kana munhu akagara ecindotokonya-tokonya, icona cinganetsa kuoma, uye cingatokwanisa kukura. Zviro zvimweni zvatinoizirhwa ne anhu zvingaita hinga cironda cidoko. Nge muezaniso, shamwari ingareketa zviro zvingatigumbura pamweni zvingaita nyore kumurekerera, asi zviro zvimweni zvakaita hinga zvironda zvakakura. Uye kana tikasama kungwarira tinogara tecitokonya-tokonya cironda kana kuti kugara tecirangarira zviro zvatinonga taizirhwa ne munhu. Zviro izvi zvinokuwadza isusu pacedu. Zvezvirokwazvo zvinokosha kuti tipurutane zano riri pana Revhitiko 19:18!

16. Maererano na Revhitiko 19:33, 34, Djehovha aida kuti anhu abate kudini anhu e nyika dzimweni, uye tingafundei nazvo?

16 Djehovha paakareketa kuti Aisraeri aidikana kuda adoni awo, ainga asikareketi kuti aidikana kuda adoni awo basi. Zvezvirokwazvo awona aidikana kupangidza rudo rimwero ku anhu e nyika dzimweni airarama pakati pawo. Izvona zviri pamhene mu tsamba ya Revhitiko 19:33, 34. (Erengai.) Djehovha aida kuti anhu e nyika dzekunza abatwe “zvimwezvo,” Aisraeri aidikana “kuwada” hinga madire aanodziita. Nge muezaniso, Aisraeri kutobatanidzawo anhu e nyika dzimweni, ainga ano citenderehwa cekupsvaka tsangwa mu minda. (Re. 19:9, 10) Mazuwa ano maKristu anodikanawo kupangidza rudo kubva mu cokwadi cisikacinji ku anhu e nyika dzimweni. (Ru. 10:30-37) Mazuwa ano mamirionji anobva ku nyika dzimweni anofuruka koraramira ku nyika dzimweni, uye amweni ari padhuze ne pamunogara. Tinodikana kubata anarume, anakadzi aya ne rudo tecipangidza upfawi ne rudo ku umwe na umwe wawo.

BASA RINOKOSHA RATINODIKANA KUITA

17-18. (a) Revhitiko 19:2 uye 1 Pedru 1:15 na anobhuya kuti tinodikana kuitei? (b) Ngaripi basa rakareketwa na Pedru ratinonikana kuita?

17 Tsamba ya Revhitiko 19:2 na 1 Pedru 1:15, dzinobhuya kuti tinodikana kugara anhu akacena. Asi tagumirawo mavhersikuro akawanda mu kapituro 19 ya Revhitiko, angakwanisa kutibetsera kunyasa kuzwisisa kuti ngazvipi zvatinodikana kuita kuti titenderhwe na Djehovha. Isusu tafunda mavhersikuro manganani anopangidza zviro zvatinodikana kuita no zviro zvatisikadikani kuita. * Zvinokosha kuedzurira kuti Matarhwa e ciGrego anopangidza kuti tinodikana kutondoedza zvokwadi izvi zvisikacinji. Asi Pedru anotunhidzirazve ciro cimweni catinodikana kuita.

18 Kunamata Djehovha uye kubetserawo amweni zviro zvinokosha. Asi Pedru wakareketa kuti pano ciro cimwenizve. Ngacipi? Asati acireketa kuti tinodikana kugara takacena pa zviro zvese Pedru wakati: “Gadzirirai ndangariro dzenyu kuti muite basa.” (1Pe. 1:13, 15) Waireketa nge zvei? Pedru wakareketa kuti aKristu akadzodzwa “‘aizoziisa mawara akanaka’ e uya aakadaidza.” (1Pe. 2:9) Rainga riri basa rekuparidzira. Nyamasi uno, aKristu ese ano makomborero e kuparidzira, uye basa iri rinobetsera anhu akawanda. Zvezvirokwazvo makomborero akakura maningi rekugara ku re anhu akacena, kubatanidzawo pa basa rokuparidzira uye kufundisa! (Mk. 13:10) Ngatipete masimba ari ese kuti tiseenzesa zvokwadi zvisikacinji zvatinogumira mu bhuku ra Revhitiko 19, kana tikadaro tinonga tecipangidza Djehovha ne mudoni wedu. Ticapangidzawo kuti tinoda “kugara takacena” mu upenyu wedu.

NGOMA 111 Zvinoita kuti Tipfare

^ par. 5 AKristu aaripi pasi pe mutemo wa Mozesi. Asi mutemo iwona, unoreketa zvakawanda zvatinodikana kuita ne zvatisikadikani kuita. Mazano awona angakwanisa kutibetsera kuti tigarisane zvakanaka ne amweni uye na Djehovha. Mu fundo ino, ticaona fundo nganani dzatinogumira mu kapituro 19 ya Revhitiko.

^ par. 17 Mavhersikuro manganani atisikazi kufunda mu fundo ino uye ne yakadarika anoreketa nge zve rusananguro, mapsveda, kuseenzeswa ke ngazi, zve cidhimoni, kufembera uye kuita uhure.—Re. 19:15, 16, 26-29, 31.—Onai “Mibvunzo Inobva ku Aerengi” iri mu revhista ino.

^ par. 52 KUPANGANIDZWA KE MUFANIKISO: Hama yecibetsera hama isikakwanisi kureketa kuti acedze na medhiko.

^ par. 54 KUPANGANIDZWA KE MUFANIKISO: Hama ino empreza yekupintari yeciripa museenzi.

^ par. 56 KUPANGANIDZWA KE MUFANIKISO: Hama yeciedza kukanganwa kugumburhwa kaakaizwa. Anokwanisa kuzviita kana zvecidikana here?