Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

Amadoso g’abantu basoma ebitabu birhu

Amadoso g’abantu basoma ebitabu birhu

Olwandiko lwa Bene-Levi 19:16 lulimo irhegeko lidesire erhi ‘orhag’irhuma omuko gwa mulungu wawe’ gwabulajika, bici lihugwîre na bici rhwakaciyigiriza kugerera er’irhegeko?

Yehova abwira aba Israheli oku babe lubaga lucîre. Ly’asegeza oko, ababwira ntya: “Orhahîra okaja waderha bene winyu kubî. Orhahîraga wakâbâ muhamirizi w’obunywesi, lyo orhag’irhuma omuko gwa mulungu wawe gwabulajika. Nie Nyakasane [Yehova, NWT] okudesire.”​—Lev. 19:2, 16.

Oluderho ‘orhag’irhuma,’ luhugwire enderho zikolesibwe omu Cihabraniya, cikone bici olo luderho luhugwîre? Ecitabu c’amahugûlo c’Abayahudi ciganirire okubiyerekire ecitabu ca Bene-Levi, cidesire ntya: “Eci cigabi c’ogo mulongo . . . ciri cizibu okuhugûla enyanya z’amazibu g’okumanya amahugûlo g’oluderho lw’olwiganyo lw’Ecihabraniya [luli aho], nka lwamaderhwa luderho oku lundi lwanahindulwa erhi ‘orhahiraga okayimanga enyanya, cikone, eburhambi bwa.’”

Basomi baguma na baguma banarhanye oku ogo musemwa gugwerhe olushangi n’omulongo guli embere z’aho, badesireho ntya: “Orhahîra walenganya omu kutwa olubanja, orhanahonyagya omukenyi, ciru orhanaderhaga mpu waluhâ olengerire; ci okaz’itwira omulungu wawe olubanja omu kushimba ebishinganine.” (Lev. 19:15) Muli aka kanga, irhegeko liri omu mulongo gwa 16 ‘orhag’irhuma omuko’ gwa muntu mulebe gwabulajika lihugwire oku abantu ba Nnâmahanga barhalishinganini okulenganya ababo banyakazi omu bintu by’okutwa olubanja, omu by’oburhimbuzi, omu bintu biyerekire omulala barhanal’ishinganine bajire akantu karhali k’obwikubagirwa mpu lyo kabaha obunguke bonene. Kobinali, rhurhashinganini okujira ebyo bintu, cikone hali okundi rhwakahugûkwa ogo musemwa guli omu mulongo gwa 16.

Rhulole ecigabi c’omurhondero c’ogo mulongo. Nnâmahanga arhegesire abakozi bage oku barhahîraga bakakaderha abandi kubi. Okengere oku okukoza abandi kuli kubi, kulusha okubaderha-derha kone lugenda akalamo kabo ciru ankaba oko nako kwanalerha amazibu. (Mig. 10:19; Muh. 10:12-14; 1 Tm. 5:11-15; Yk. 3:6) Kanji-kanji okuderha abandi kubi kunakayerekanwa kugerera enderho kunanalonze okusheregeza abandi irenge. Kakoza anahamiriza obunywesi okubiyerekire owundi muntu, ciru akaba okujira ntyo kwanahira akalamo k’oyo muntu omu mazibu. Okengere oku babandaga Naboti amabuye enyanya z’obuhamirizi bw’obunywesi bwaderhagwa na balume baguma. (1 Bam. 21:8-13) Kobinali, kakoza anarhuma omuko gw’owundi gwabulajika, nk’oku biyerekinwe omu cigabi ca kabirhi c’olwandiko lwa Bene-Levi 19:16.

Na kandi, okuderha abandi kubi kwanayerekana kunganaci rhuba rhubashombire. Omu 1 Yowane 3:15, rhusomiremo ntya: “Ngasi yeshi oshomba mwene wabo erhi ali mwisi, murhanahabiri oku nta mwisi wa bantu wankabamwo obuzine bw’ensiku n’amango.” Bishinganine okuhugûkwa oku enyuma za Nnâmahanga okuderha ebi rhwasomaga omu mulongo gwa 16, acibihâna er’irhegeko: “Orhabîkiraga mwene winyu akarhinda.”​—Lev. 19:17.

Muli ntyo, olo luderho lwago-lwago luli omu lwandiko lwa Bene-Levi 19:16 luhanizize Abakristu bwenene. Rhushinganine rhuhagalike okukaba n’entanya mbi n’okukakoza abandi. Kwa bofofi, erhi ‘rhwakarhuma omuko’ gwa muntu mulebe gwabulajika erhi rhube n’irala ly’okulonza rhukoze abandi, oko kwanayerekana enshombo erhi bumvu kubayerekera. Abakristu bashinganine bayake oko.​—Mt. 12:36, 37.