Skip to content

Skip to table of contents

Mibuzyo Yabasikubala

Mibuzyo Yabasikubala

Mulawu uujanika muli Levitiko 19:16 wakuti “utakanzi kunyonyoona buumi bwamweenzinyoko” waambaanzi alubo twiiyaanzi kuzwa kumulawu ooyu?

Jehova wakabuzya maIsrayeli kuti beelede kuba bantu basalala. Kuti abagwasye mbubakonzya kuba bantu basalala wakababuzya kuti: “Toyelede kuzinguluka akati kabantu bako koyaabubejekezya bamwi. Utakanzi kunyonyoona buumi bwamweenzinyoko. Ndime Jehova.”​—Lev. 19:2, 16.

Majwi aakuti “utakanzi kunyonyoona buumi bwamweenzinyoko” akasandululwa kabotu kuzwa muchiHebbrayo. Pesi aambaanzi majwi aaya? Limwi bbuku lyachiJuda lyaambuula atala abbuku lyaLevitikko lyakaamba kuti: “Majwi aaya . . . mayumu kwaamvwisisisya nkaambo nkuyumu kuziba kuti majwi aakabelesegwa muchiHebbrayo aambaanzi. Kuti asandululwa bbala abbala aamba kuti ‘utayimikili aajulu naakuti aafwiifwi.’”

Bamwi basikulanga-langa makani aamuBbayibbele bayeeya kuti majwi aaya ayendaamwi amajwi aali muvesi 15 aakuti: “Mutaciti cakutalulama mukubeteka kwanu. Utasalululi mucete akuyanda buyo muvwubi. Weelede kubeteka mweenzinyoko cakululama.” (Lev. 19:15) Kuti kakuli boobo, basikulanga-langa makani aamuBbayibbele babonaanga mulawu uuli muvesi 16 wakuti ‘utakanzi kunyonyoona’ buumi bwamweenzinyoko ulakonzya kwaamba kuti mukombi waLeza tayelede kujata mweenzinyina munzila iitali kabotu chiindi nalikubetekwa, nibali kuchita zyabbizinesi, mumpuli naakuti kutasyomeka. Nisimpe kuti tatweelede kuchita zintu eezi pesi kuli imwi nzila iikonzya kutugwasya kuti twaamvwisisisye kabotu majwi aali muvesi 16.

Amuyeeye atala amajwi aakusaanguna aajanika muvesi eeyi. Leza wakalayilila bakombi bakwe kuti teebakeelede kuyoobweenda kabali kubejelezya beenzinyina. Tweelede kukkala katuyeeya kuti kubejelezya nkubi loko kwiinda kuvwiya nikuba kuti kuvwiya ankuko kulakonzya kweeta mapenzi. (Tus. 10:19; Muk. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Jak. 3:6) Muntu uubejelezya mweenzinyina waamba makani aakubeja atala anguwe kayanda kuti bantu bamubone munzila iitali kabotu. Alubo muntu ooyo ulakonzya kupa bumboni bwakubeja nikuba kuti bumboni oobo bulakonzya kupa kuti mweenzinyina ajayigwe. Muchikozyano, bamwi baalumi bakabejelezya Nabboti alubo eezi zyakapa kuti apwayigwe aamabwe kusikila wafwa. (1 Bam. 21:8-13) Sikubejelezya ulakonzya kunyonyoona buumi bwamweenzinyina kwiinda mukupa kuti ajayigwe mbuli mbukwaambidwe kumamanino aalugwalo lwa Levitiko 19:16.

Kuyungizya waawo, muntu uubejelezya mweenzinyina ulakonzya kuchita oobo akaambo kakuti ulamuzonda. Lugwalo lwa 1 Johane 3:15 lwaamba kuti: “Muntu woonse uusulaika munyina mujayi, alimwi mulizyi kuti kunyina mujayi uuzumanana kuba abuumi butamani mulinguwe.” Leza naakamaninsya kwaamba majwi aali muvesi 16 wakazoowamba kuti: “Utasulaiki munyoko mumoyo wako.”​—Lev. 19:17.

Mulawu uuli muli Levitiko 19:16 upa maKristu nchenjezyo iiyandikana loko yakuti beelede kutantamuka mizeezo iitali kabotu akuti tabeelede kubejelezya bamwi. Kuti ‘twanyonyoona buumi bwamweenzuma’ naakuti kumubejelezya akaambo kakuti tuli aabbivwe, tunooli katutondeezya kuti tulamuzonda. MaKristu tabeelede kuchita oobo pe.​—Mt. 12:36, 37.