Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

Onde wɛ kambaka l’anto akina dimɛna?

Onde wɛ kambaka l’anto akina dimɛna?

“DIMI lakikɔ suke la nde oko okambi wa kɔmba. . . . Dimi lakangɛnangɛnaka la ntondo kande tena tshɛ.” (Tok. 8:30) Ngasɔ mbata Bible dikambo di’Ɔna Nzambi l’edja k’etena kaheyama mbuta kakandakambe kaamɛ la She la ntondo ka nde ndja lanɛ la nkɛtɛ. Tolembete dia divɛsa sɔ totɛka nto woho wakayaokaka Yeso oko wakinde okambi kaamɛ la Nzambi, nde ‘akangɛnangɛnaka’ la ntondo Kande.

Yeso akeke waonga wakayokimanyiya l’ɔkɔngɔ diko dia monga ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula k’onto lakakambaka dimɛna efula l’anto wakakambaka la nde lanɛ la nkɛtɛ. Ngande wakokaso nkondja wahɔ oma l’ɛnyɛlɔ ka Yeso? Lo nsɛdingola dimɛna ɛnyɛlɔ kande, sho koka ntana atɔndɔ asato wakoka tokimanyiya dia monga akambi w’olimu w’amɛna. Atɔndɔ asato anɛ wayoleka tokimanyiya dia sho monga kaamɛ ndo nkamba kaamɛ l’anto akina.

Lo nama lo yimba ɛnyɛlɔ ka Jehowa ndo ka Yeso, onga suke dia nkahana l’anto wakamba la yɛ diewo ndo ewo kele la yɛ

TƆNDƆ DIA 1: ‘NYƆLƐMIYANE LAM’ASANYU’

Okambi w’olimu w’ɔlɔlɔ ndjakitshakitshaka, nde mbɔsaka di’anto wakamba olimu la nde wekɔ ohomba ndo nde hayange dia mbawambiya. Okitshakitsha ɔsɔ ekɔ dui dimɔtshi diakeke Yeso oma le She. Kaanga mbele Jehowa oto mbasungana mbelamɛ Otungi, nde akakotola yambalo lo ɔkɛndɛ wakonge l’Ɔnande ndo oko okambi kaamɛ la nde. Sho mɛnaka dui sɔ oma lo kɛnɛ kakate Nzambi ɔnɛ: “Tosale onto lo efanelo kaso.” (Eta. 1:26) Ondo Yeso akangɛnangɛna okitshakitsha wa Jehowa etena kakandate ɛtɛkɛta ɛsɔ.​—Os. 18:35.

Lam’akinde la nkɛtɛ, Yeso akakɛnɛmɔla okitshakitsha wa ngasɔ. Etena kakotombolaka anto l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakandasalaka, nde akashaka Nzambi lotombo. (Makɔ 10:17, 18; Jni. 7:15, 16) Yeso akasalaka dia wɔladi monga lam’asande l’ambeki ande ndo nde akaasalɛka akambo oko angɛnyi ande, koko aha oko ase olimu. (Jni. 15:15) Nde akakome polo lo nsola ekolo awɔ dia mbaetsha okitshakitsha. (Jni. 13:5, 12-14) Ekɔ ohomba dia sho lawɔ mbɔsaka wanɛ wakamba la so la nɛmɔ lo dihole dia sho mbetsha wahɔ aso la ntondo ka wawɔ. Naka sho ‘nɛmiyana lam’asaso’ ndo hatoyange di’anto totombola, kete awui efula wayosalema.​—Rɔmɔ 12:10.

Onto lele l’okitshakitsha mbeyaka nto dia “dikambo ndowanaka lam’ele andaki efula.” (Tok. 15:22) Oyadi diewo kana akoka wa ngande wele la so, sho pombaka mbohɔka ɔnɛ ndooko onto leya akambo tshɛ. Kaanga Yeso akashihodiaka dia aki akambo amɔtshi wakinde kombeyaka. (Mat. 24:36) Ndo nto, nde akadjaka yimba lo kɛnɛ kakeyaka kana kakakanyiyaka ambeki ande waki komonga kokele. (Mat. 16:13-16) Diakɔ diele, wanɛ wakakambaka la nde wakayaokaka dimɛna lalende! Woho akɔ waamɛ mbele, naka sho monga l’okitshakitsha ndo mbohɔka dia hateye akambo tshɛ ndo mbisha anto akina diaaso dia mbisha tokanyi, kete tayokimanyiya dia wɔladi monga ndo sho tshɛ kaamɛ tayosala dia “dikambo ndowana.”

Dui sɔ diekɔ ohomba efula djekoleko etena kokoya dikumanyi Yeso lo nkamba kaamɛ. Vɔ pombaka mbohɔka dia nyuma k’ekila kokaka nsɛngiya ekumanyi tshɛ kele l’olui wa dikumanyi. Etena kewɔ lo nsanganya yawɔ, naka dikumanyi nsala dia wɔladi monga, kete onto tshɛ hengenga dia mbisha kanyi ndo lo nsala ngasɔ vɔ wayɔsa tɛdikɔ kaamɛ tayonga la wahɔ le etshumanelo k’otondo.

TƆNDƆ DIA 2: “EKANELO KANYU K’ƆLƆLƆ KEYAME”

Okambi w’olimu wa dimɛna mongaka l’ekanelo k’ɔlɔlɔ etena kakambande kaamɛ l’asekande. Nde mongaka suke dia ntshikitanya kanyi yande ndo mbetawɔ kanyi y’anto akina. Yeso aki mɛtɛ la waaso efula wa mɛna woho waki She l’ekanelo k’ɔlɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, Jehowa akotome dia ndjotshungola anto oma lo dilanya dia nyɔi diakawalongola.​—Jni. 3:16.

Yeso aketawɔka kanyi y’anto akina etena kaki ohomba nsala dui sɔ. Tohɔ woho wakandakimanyiya womoto ɔmɔtshi l’ose Fenikiya, kaanga mbele nde akatomama dikambo dia luudu l’Isariyɛlɛ. (Mat. 15:22-28) Nde aki nto l’ekanelo k’ɔlɔlɔ lo kɛnɛ kakandalongamɛka oma le ambeki ande. L’ɔkɔngɔ wa Petero ɔngɛnyi ande wa ma ma mbanguna lo sɛkɛ, Yeso aki suke dia mbodimanyiya. L’ɔkɔngɔ diko, nde akayosha Petero ɛkɛndɛ wakaleke weke. (Luka 22:32; Jni. 21:17; Ets. 2:14; 8:14-17; 10:44, 45) Ɛnyɛlɔ ka Yeso tɛnyaka ohomba wa sho nsala dia “ekanelo ka[so] k’ɔlɔlɔ keyame le anto tshɛ” lo mbetawɔ kanyi y’anto akina.​—Flpɛ. 4:5.

Monga l’ekanelo k’ɔlɔlɔ ayototshutshuya nto dia ndjaɔtɔnganyiya l’akambo l’oyango wa nkamba la weho w’anto tshɛ. Yeso akasalɛka wanɛ wakoodinge akambo lo yoho ya dimɛna woho wele atunyi ande waki la kandjema wakɔsɔngwɛ ɔnɛ nde ekɔ “ɔngɛnyi wa afutshanyi w’elambo ndo w’atshi wa pɛkato” waketawɔka losango lande. (Mat. 11:19) Shi l’ɛnyɛlɔ ka Yeso, sho koka ntondoya dia nkamba kaamɛ l’anto akina? Louis, ɔnangɛso lakakambe oko omendji weteta ndo lo Bɛtɛlɛ kaamɛ l’anto efula w’oma l’ahole wotshikitanyi mbutaka ate: “Lakahembe mbɛdika olui tshɛ w’anto wakamakambe lawɔ la ehele kokami la ave wele la weke wotshikitanyi. Lam’ele ave asɔ ntshikitana, nɔmbamaka mbidja welo efula dia nɔnga ave akɔ, koko ehele kɛsɔ kokaka nsembɔ tɔɔ. Lakasale nto la wolo dia nsala etshikitanu l’oyango w’olimu ntshɔ otsha la ntondo.” Ande yimba ya dimɛna lee!

Okambi w’olimu w’ɔlɔlɔ hashɛ kɛnɛ kahombama kana awui wele ohomba wahombande mbitɛ anto akina tsho l’oyango wa nde ntetemala mbalɔmbɔla

Waaso akɔna wele la so dia mɛnya dia tekɔ l’ekanelo ka dimɛna otsha le ase etshumanelo kaso? Tekɔ la diaaso dia nsala dui sɔ etena keso kaamɛ l’ase olui aso w’esambishelo. Sho koka nkamba kaamɛ l’apandjudi wele l’ɛkɛndɛ wa lo nkumbo wotshikitanyi la waso kana wele l’ɛnɔnyi wotshikitanyi. Onde hatokoke ntshikitanya yoho yaso ya nsambisha kana yoho yatotolangaka nsambisha dia mbakimanyiya dia vɔ ndeka ngɛnangɛna olimu w’esambishelo?

TƆNDƆ DIA 3: TONGE “SUKE DIA NKAHANA L’ANTO AKINA”

Okambi w’olimu w’ɔlɔlɔ mongaka “suke dia nkahana l’anto akina.” (1 Tim. 6:18) Etena kakandakambaka suke la She, weho akɔ tshɛ Yeso akɛnyi dia Jehowa bu onto lashɛshɛ akambo. Etena ‘kakalɔngɔsɔlaka Jehowa olongo,’ Yeso ‘aki laawɔ’ ndo nde akakoke mbeka akambo oma le nde. (Tok. 8:27) L’ɔkɔngɔ diko, Yeso akangɛnangɛnaka dia nkahana l’ambeki ande “akambo [wakandoke]” oma le She. (Jni. 15:15) La ɛnyɛlɔ kɛsɔ lo yimba, sho lawɔ pombaka monga suke dia nkahana l’anto wakamba kaamɛ la so ewo ndo diewo diele la so. Lo mɛtɛ, okambi w’olimu w’ɔlɔlɔ hashɛ kɛnɛ kahombama kana awui wele ohomba wahombande mbitɛ anto akina tsho l’oyango wa nde ntetemala mbalɔmbɔla. Nde ngɛnangɛnaka mbitɛ anto akina awui w’amɛna wakandeke.

Sho koka nto nkahana l’anto wakamba la so ɛtɛkɛta w’ekeketshelo. Etena kɛna onto ɔmɔtshi welo wadjaso ndo kakɛnɛmɔlande lowando l’oma k’ɛse otema, onde dui sɔ hasalanganya otema aso? Yeso akɔsaka etena ka mbutɛ wanɛ wakakambaka la nde awui w’amɛna wakandɛnaka le wɔ. (Ɛdika la Mateo 25:19-23; Luka 10:17-20.) Nde akakome polo lo mbatɛ ɔnɛ vɔ wayosala “akambo woleki wanɛ” wakandasale weke. (Jni. 14:12) L’otsho wa la ntondo ka nyɔi kande, nde akandola apɔstɔlɔ ande wa kɔlamelo lo mbatɛ ate: “Nyu mbele wanɛ wambotetemala ntshikala kaamɛ la mi lo ehemba ami.” (Luka 22:28) Ohokanyiya woho wakahombe ɛtɛkɛta ande munanda etema awɔ ndo mbatshutshuya dia nsala akambo! Naka sho lawɔ mbɔsaka etena ka mandola asekaso wakamba la so olimu, kete vɔ mɛtɛ wayɔngɛnangɛna efula ndo ondo wayoleka nkamba olimu.

WƐ KOKA NKAMBA L’ANTO AKINA DIMƐNA

Ɔnangɛso lelɛwɔ Kayode mbutaka ate: “Okambi w’olimu wa dimɛna bu l’ohomba wa monga kokele, koko nde sambiyɛka wanɛ woodingi ɔngɛnɔngɛnɔ ndo nde salaka diaha olimu ndeka monga wotsho le wanɛ wakamba la nde.” Onde wɛ ekɔ okambi w’olimu wa ngasɔ? Onde wɛ hakoke mimbola Akristo wakamba layɛ olimu dia vɔ kotɛ woho w’okambi w’olimu wafɔnyawɔ weyɛ? Naka vɔ ngɛnangɛnaka nkamba la yɛ oko wakangɛnangɛnaka ambeki wa Yeso nkamba la nde, kete wɛ koka mbuta oko wakate ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ ate: “Sho tekɔ asekanyu ekambi wakamba dia nyu monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ.”​—2 Kɔr. 1:24.