1. Kumbi ntchifukwa wuli Yesu watenere kuti wanguyeruzgiya akusambira ŵaki ndi mbereri?

YESU wanguyeruzgiya ubwezi waki ndi akusambira ŵaki ndi ubwezi wo uŵapu pakati pa mliska ndi mbereri zaki. (Yoha. 10:14) Chakuyeruzgiyapu chenichi ntchakwenere. Mbereri ziziŵa mliska wawu ndipu zivwiya mazu ngaki. Munthu munyaki yo wawonanga malu, wangujiwone yija venivi. Iyu wangukamba kuti: “Takhumbanga kujambula mbereri zinyaki ndipu tingwesesa kuzidana kuti zizi pafupi ndi isi. Kweni zinguza cha chifukwa zangaziŵanga cha mazu ngidu. Pavuli paki, ka mliska kachinyamata kanguzidana ndipu zinguswerapu cha kuza kwaku iyu.”

2-3. (a) Kumbi akusambira aku Yesu alongo wuli kuti atuvwa mazu ngaki? (b) Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi kweniso yakulondopu?

² Vo vinguchitikiya munthu uyu yo wawonanga malu, vititikumbusa mazu ngo Yesu wangukamba ngakukwaskana ndi mbereri zaki, wo mbakusambira ŵaki. Iyu wanguti: “Zivwengi mazu ngangu.” (Yoha. 10:16) Kweni Yesu we kuchanya. Sonu vingachitika wuli kuti tivwi mazu ngaki? Nthowa yimoza yo tilongore kuti tituvwa mazu nga Ambuya, nkhugwiriskiya ntchitu vo asambizanga pa umoyu widu.​—Mate. 7:24, 25.

³ Mu nkhani iyi kweniso yakulondopu, tikambiskanengi vinthu vinyaki vo Yesu wasambizanga. Nge mo tiwoniyengi, Yesu wangusambiza kuti tingachitanga cha vinthu vinyaki ndipuso kuti tichitengi vinthu vinyaki. Chakwamba, tikambiskanengi vinthu viŵi vo mliska wamampha watitisambiza kuti tingachitanga cha.

4. Mwakukoliyana ndi Luka 12:29, kumbi ndi vinthu wuli vo vingachitiska kuti ‘tisuzgiki maŵanaŵanu’?

⁴ Ŵerengani Luka 12:29. Yesu wanguchiska akusambira ŵaki kuti ‘aleki kusuzgika maŵanaŵanu’ kuti asaniyengi wuli vinthu vakukhumbika pa umoyu. Tiziŵa kuti ulongozgi waku Yesu nyengu zosi utuŵa wazeru kweniso wamampha. Tikhumba kuwugwiriskiya ntchitu, kweni nyengu zinyaki vingatisuzga kuchita venivi. Chifukwa wuli?

5. Ntchifukwa wuli ŵanthu anyaki angafipa mtima kuti asaniyengi wuli vinthu vakukhumbika pa umoyu?

 ⁵ Ŵanthu anyaki angafipa mtima kuti asaniyengi wuli vo akhumbikiya nge chakurya, vakuvwala kweniso pakuja. Yiwu angaŵa kuti aja mucharu cho ntchikavu. Vingaŵa vakusuzga kuti asaniyengi ndalama zakukwana kuti aphweriyengi mabanja ngawu. Pamwenga munthu yo wasaniyanga ndalama pa banja pawu wangaŵa kuti wakutayika ndipu wakuŵasiya kwambula ndalama. Ndipuso anandi atenere kuti ntchitu zikuŵamaliya chifukwa cha mulili wa COVID-19. (Waku. 9:11) Asani vinthu nge venivi pamwenga chinthu chinyaki vikutichitikiyapu, kumbi tingawugwiriskiya wuli ntchitu ulongozgi waku Yesu wakuti lekani kufipa mtima?

6. Konkhoskani vo vinguchitikiya wakutumika Peturo nyengu yinyaki.

⁶ Nyengu yinyaki po pa Nyanja ya Galileya penga chimphepu, wakutumika Peturo ndi akutumika anyaki ŵenga muboti ndipu anguwona Yesu wachiyenda pamaji. Peturo wangukamba kuti: “Ambuya, asani ndimwi nadi, ndilamuleni kuti ndiyendi pamaji ndizi kwaku yimwi.” Yesu wati wamukambiya kuti “zanga,” Peturo wangusika muboti ndi “kwamba kwenda pamaji kuluta ko kwenga Yesu.” Wonani vo vinguchitika pavuli paki. “Wati wawona chimphepu wangutenthema. Iyu wangwamba kubira ndipu wangudaniriza kuti: ‘Ambuya, nditaskeni!’”  Yesu wangutambasuwa janja laki ndipu wangumutaska. Tingachita umampha kukumbuka kuti Peturo watingi wayendengi pamaji asani wangulutirizga kulereska Yesu. Kweni Peturo wati wawona chimphepu, wangutenthema kweniso kukayikiya ndipu wangwamba kubira.—Mate. 14:24-31.

7. Kumbi tingasambiranji pa chakuwoniyapu chaku Peturo?

⁷ Tingasambira pa chakuwoniyapu chaku Peturo. Peturo wati wasika muboti ndi kwamba kwenda panyanja, wanguŵanaŵanapu cha kuti watimbanyizgikengi ndi kwamba kubira. Iyu wakhumbanga kuti wayendengi waka pamaji mpaka kuchifika kwa Ambuyaki. Kweni iyu wangutondeka kuŵika maŵanaŵanu ngaki pa vo wakhumbanga kufiska. Mbuneneska kuti tingayenda cha pamaji, kweni chivwanu chidu chiyeseka. Asani taleka kuŵika maŵanaŵanu ngidu kwaku Yehova kweniso vo wakulayizga, tingayamba kubira mwauzimu. Kwali tingakumana ndi masuzgu wuli nga nge chimphepu, tikhumbika kulutirizga kuŵika maŵanaŵanu ngidu kwaku Yehova ndipuso kuti watiwovyengi. Kumbi tingachita wuli venivi?

8. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tilekengi kufipa ukongwa mtima ndi vinthu vo tikhumbika pa umoyu?

⁸ Mumalu mwakufipa mtima ndi masuzgu ngidu, tikhumbika kuthemba Yehova. Tikumbukengi kuti Awusefwi achanju a Yehova, alayizga kuti atipaskengi vo tikhumbikiya pa umoyu asani tiŵika vinthu vauzimu pakwamba. (Mate. 6:32, 33) Nyengu zosi yiwu afiska layizgu lenili. (Doto. 8:4, 15, 16; Salimo 37:25) Asani Yehova waphwere tiyuni kweniso maluŵa, ndikuti isi tikhumbika cha kufipa mtima kuti tiryengenji pamwenga tivwalengenji! (Mate. 6:26-30; Afi. 4:6, 7) Nge mo apapi achanju aphwere ŵana ŵawu chifukwa chakuti atiŵayanja, Awusefwi akuchanya nawu apaska ŵanthu ŵawu vinthu vo akhumbika pa umoyu chifukwa chakuti atiŵayanja. Kukamba uneneska, tingasimikiza kuti Yehova watiphweriyengi!

9. Kumbi mungasambiranji pa vo vinguchitikiya banja linyaki?

⁹ Tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya ŵanthu anyaki, vo vilongo kuti Yehova wangatipaska vinthu vo tikhumbikiya pa umoyu. Banja linyaki lo lachitanga upayiniya, lingwenda mtunda wakujumpha ora limoza pa galimotu yawu yakali kuchito azichi anyaki wo ajanga kumalu ngo kuja ŵanthu akuthaŵa kwawu ndi kuluta nawu ku maunganu. Mubali wangukamba kuti: “Maunganu ngati ngamala, tingudana azichi ŵenaŵa kuti tikaryi nawu limoza chakurya kunyumba kwidu, kweni tingukumbuka kuti tengavi chechosi chakuti tikaŵapaski.” Kumbi banja ili linguchita wuli? Mubali uyu wangulutirizga kuti: “Tati tafika panyumba, tingusaniya majumbu ngaŵi ngakulungakulu ngakuzaza ndi vakurya nge pakhomu. Tinguziŵa cha yo wanguza navu. Yehova wangutiphwere.” Pati pajumpha nyengu, galimotu ya banja ili yingunangika. Yiwu akhumbikanga galimotu yeniyi pakuluta mu uteŵeti, kweni ŵengavi ndalama yakunozgese. Yiwu ŵati aluta ndi galimotu yawu pa galaja ya pafupi, panguza munthu ndipu wangufumba kuti: “Galimotu iyi njakuyani?” Mubali uyu wangumuka kuti njaki ndipu yakhumbikanga kunozgeka. Munthu yo wangumuka kuti: “Yo ndi nkhani cha. Muwolu wangu wakhumba galimotu nge yeniyi kweniso mtundu wenuwu. Kumbi mungagulisa zilinga?” Mubali uyu wangugulisa galimotu yaki ndalama zakukwana kuguliya galimotu yinyaki. Iyu wangumaliza kukamba kuti: “Ndingafiska cha kukonkhoska mo tingukondwe pa zuŵa ili. Tinguziŵa kuti venivi vinguchitika waka mwangozi cha. Kweni lenga janja laku Yehova.”

10. Kumbi lemba la Salimo 37:5, lititichiska wuli kuti tingafipanga mtima cha kuti tisaniyengi wuli vinthu vo tikhumbikiya?

¹⁰ Asani tivwisiya ku mliska wamampha kweniso kuleka kufipa mtima ukongwa kuti tisaniyengi wuli vinthu vo tikhumbikiya, tingasimikiza kuti Yehova watiphweriyengi. (Ŵerengani Salimo 37:5; 1 Petu. 5:7) Ŵanaŵaniyani masuzgu ngo takambiskana mu  ndimi 5. Mpaka sonu, Yehova  watenere kuti wagwiriskiya ntchitu mutu wabanja pamwenga bwana ku ntchitu kuti watiwovyi kusaniya vo tikhumbikiya zuŵa lelosi. Asani mutu wabanja ufiska cha kuchita venivi pamwenga ntchitu yikutimaliya, Yehova wangatiwovya mu nthowa yinyaki. Ndipu tingasimikiza kuti watiphweriyengi nadi. Sonu, tiyeni tikambiskani chinthu chinyaki cho mliska wamampha watitikambiya kuti tileki kuchita.

11. Mwakukoliyana ndi Mateyu 7:1, 2, kumbi Yesu wangukamba kuti tikhumbika kuleka kuchitanji, nanga ntchifukwa wuli kuchita venivi kungaŵa kwakusuzga?

¹¹ Ŵerengani Mateyu 7:1, 2. Yesu wanguziŵa kuti ŵanthu ambula kufikapu, atanja ukongwa kuwona vo anyawu anangisa. Ndichu chifukwa chaki wangukamba kuti: “Lekani kuyeruzga ŵanthu.” Tingayesesa kuti tilekengi kuyeruzga Akhristu anyidu. Kweni titondeka nyengu zinyaki chifukwa chakuti tosi te ambula kufikapu. Asani tiwona kuti nyengu zinyaki tiyeruzga anyidu, kumbi tikhumbika kuchitanji? Tivwiyengi Yesu, ndipu tiyesesengi kuleka kuyeruzga ŵanthu.

12-13. Kumbi kuŵanaŵaniya mo Yehova wawoniyanga Fumu Davidi, kungatiwovya wuli kuti tileki kuyeruzga ŵanthu?

¹² Tingayanduwa asani tiŵanaŵaniya mo Yehova wachitiya. Iyu waŵika ukongwa maŵanaŵanu pa vinthu vamampha vo ŵanthu achita. Tikamba viyo chifukwa cha mo wanguchitiya ndi Fumu Davidi, munthu yo wanguchita maubudi ngakulungakulu. Mwakuyeruzgiyapu, iyu wanguchita chigololu ndi Betiseba kweniso wangunozga chiŵembu kuti mulumu waki wabayiki. (2 Samu. 11:2-4, 14, 15, 24) Venivi vinguchitiska kuti iyu Davidi, banja laki ndipuso awolu ŵaki anyaki asuzgiki. (2 Samu. 12:10, 11) Nyengu yinyaki, Davidi wangutondeka kulongo kuti wathembanga Yehova ndi mtima waki wosi, wati walamula ŵanthu kuti akaŵerengi asilikali a Ayisirayeli, vo Yehova wangumulamula cha kuti wachiti. Iyu watenere kuti wanguchita venivi chifukwa cha kujikuzga kweniso kuthemba unandi wa asilikali ŵaki. Kumbi ndi vinthu wuli vo vinguchitika? Ayisirayeli 70,000 angufwa ndi mulili!​—2 Samu. 24:1-4, 10-15.

¹³ Asani yimwi mwajanga mu Isirayeli pa nyengu yo, kumbi mwatingi mumuwonengi wuli Davidi? Kumbi mwatingi mumuyeruzgengi kuti ngwakwenere cha kuti Yehova wamulongo lisungu? Kweni ndimu Yehova wamuwoniyanga cha. Iyu wanguŵanaŵaniya ukongwa mbiri ya kugomezgeka kwaku Davidi ndipuso kulapa kwaki ndi mtima wosi. Mwaviyo, Yehova wangumugowoke Davidi maubudi ngaki ngakulungakulu. Yehova waziŵanga kuti Davidi wamuyanjanga ukongwa ndipu wakhumbanga kuchita cho ntchamampha. Kumbi muwonga cha kuti Chiuta widu wawonamu vamampha mwaku isi?​—1 Mafu. 9:4; 1 Mbiri 29:10, 17.

14. Kumbi ndi vinthu wuli vo vawovya Akhristu kuti alekengi kuyeruzga ŵanthu anyaki?

¹⁴ Pakuti Yehova walindizga kuti tichitengi vinthu mwakufikapu cha, nasi tikhumbika cha kulindizga kuti anyidu achitengi vinthu mwakufikapu ndipu titenere kuwona vamampha mwa anyidu. Kanandi vituŵa vambula kusuzga kuwona vinthu vo anyaki anangisa ndi kwamba kuŵawona mwambula kwenere. Chinanga kuti munthu wauzimu wangawona vo anyaki anangisa kweni walutirizga mbwenu kukoliyana nawu. Dayamondi wambula kumunozga wawoneka wakutowa cha, kweni munthu wazeru waziŵa kuti asani dayamondi mwenuyu wanozgeka, wawonekengi wakutowa ukongwa ndipuso wakuzirwa. Mwakuyanana ndi Yehova kweniso Yesu, tikhumbika cha kuŵanaŵaniya vinthu vo ŵanthu anangisa, kweni tiwonengi mijalidu yawu yamampha.

15. Kumbi kuŵanaŵaniya mo vinthu viliri pa umoyu wa ŵanthu kungatiwovya wuli kuti tilekengi kuŵayeruzga mwambula kwenere?

¹⁵ Kusazgiyapu pa kuŵanaŵaniya mijalidu yamampha yo anyidu ŵe nayu, kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tilekengi  kuŵayeruzga mwambula kwenere? Tiyesesengi kuŵanaŵaniya mo vinthu viliri pa umoyu wawu. Ŵanaŵaniyani chakuwoniyapu ichi. Zuŵa linyaki we kunyumba yakusopiyamu, Yesu wanguwona choko chikavu chichiponyamu tindalama tiŵi takumaliyapu muchakuponyamu. Iyu wangufumbapu cha kuti: “Ntchifukwa wuli waleka kuponyamu zinandi?” Mumalu mwakuŵanaŵaniya unandi wa ndalama zo choko ichi chingupereka, Yesu wanguŵanaŵaniya chilatu chaki kweniso mo vinthu venge pa umoyu wa choko chenichi, ndipu wanguchithamika chifukwa chinguchita vosi vo chingafiska.​—Luka 21:1-4.

16. Kumbi mungasambiranji pa vo vinguchitikiya Veronica?

¹⁶ Vo vinguchitikiya Veronica, vititilongo kukhumbika kwakuŵanaŵaniya mo vinthu viliri pa umoyu wa ŵanthu anyaki. Mumpingu wo iyu wawungananga mwenga mzichi yo waleranga yija mwana waki munthulumi. Veronica wangukamba kuti: “Ndawonanga nge kuti awungananga kweniso apharazganga kaŵikaŵi cha. Ndaŵawonanga mwambula kwenere chifukwa cha venivi. Kweni zuŵa linyaki ndinguluta mu uteŵeti limoza ndi mzichi mwenuyu. Iyu wangundikonkhoske masuzgu ngo wakumananga nangu chifukwa chakuti mwana waki wenga ndi matenda nga muwongu. Mzichi uyu wachitanga vosi vo wangafiska kuti waphwere banja laki mwakuliŵavu ndipuso mwauzimu. Chifukwa cha suzgu la mwana waki, nyengu zinyaki wachiwungananga ku mpingu unyaki.” Veronica wangumaliza ndi mazu ngakuti: “Ndaziŵanga cha kuti wasuzgikanga  viyo. Sonu nditimuyanja kweniso kumutumbika ukongwa mzichi mwenuyu chifukwa cha vosi vo wachita pakuteŵete Yehova.”

17. Kumbi lemba la Yakobe 2:8, lititisambiza kuti tichitengenji, nanga tingachita wuli venivi?

¹⁷ Kumbi tingachita wuli asani taziŵa kuti tamuyeruzga mwambula kwenere Mkhristu munyidu? Titenere kukumbuka kuti tikhumbika kwanja abali ŵidu. (Ŵerengani Yakobe 2:8.) Titenere so kupemphera kwaku Yehova kutuliya pasi pa mtima kuti watiwovyi kuti tileki kuyeruzga ŵanthu. Tingachita mwakukoliyana ndi mapempheru ngidu asani tipatuwa nyengu kuti tikachezi nayu munthu yo tamuyeruzga mwambula kwenere. Venivi vingatiwovya kuti timuziŵi umampha. Tingamupempha asani tingalutiya nayu limoza mu uteŵeti pamwenga kuchiryiya nayu limoza chakurya kunyumba kwidu. Asani tamuziŵa umampha mubali widu, tingayezga Yehova ndi Yesu mwakuwona vamampha mwaku iyu. Asani tachita viyo, tilongo kuti tivwiya dangu la mliska wamampha lakuti lekani kuyeruzga ŵanthu.

18. Kumbi tingalongo wuli kuti tivwiya mazu nga mliska wamampha?

¹⁸ Nge mo mbereri chayizu zivwiya mazu nga mliska wawu, akusambira aku Yesu nawu avwiya mazu ngaki. Asani titesesa kuti tilekengi kufipa mtima ndi vinthu vakuliŵavu vo tikhumbikiya ndipuso kuleka kuyeruzga ŵanthu, Yehova ndi Yesu atitumbikengi. Kwali te mugulu la “a kamskambu kamana” pamwenga a “mbereri zinyaki,” mphanyi tingulutirizga kuvwiya mazu nga mliska wamampha. (Luka 12:32; Yoha. 10:11, 14, 16) Mu nkhani yakulondopu, tazamukambiskana vinthu viŵi vo Yesu wangukambiya akusambira ŵaki kuti achitengi.