1-2. (a) Mungu ung’olo ang’o ni jukwenda adek pa Yesu, man ginyutho lembene nenedi? (b) I thiwiwec maeni wabiweco iwi lembang’o?

I NG’EI Kadhukuwijo mi oro 32 i ng’ei nyoliri pa Yesu (N.N.Y.), jakwenda Pethro, Yakobo, man Yohana gineno ginmawokiwang’ moko ma wang’uijo. Ayi Yesu ulokere igi kinde ma gibino iwi got moko ma wiw, copere iwi got Hermon. “Wang’e ucaku rieny calu ceng’, man bongu pare de udoko tar calu der.” (Mat. 17:1-4) I ajiki mi ginmawokiwang’ne, jukwenda giwinjo dwand Mungu uwacu kumae: “Eni tie Woda m’amaru, m’anyong’a nega i kume. Wuwinje.” (Mat. 17:5) Jukwenda adek eno ginyutho nikadhu kud i ayi mi kwo migi nia giwinjo Yesu. Wan de wamito walub lapor migi.

² I thiwiwec m’ukadhu waponjo nia niwinjo Yesu thelembene tie niweko timo lembe moko. I thiwiwec maeni wabiweco iwi lembe ario ma Yesu uwacu nia ukwayu watim.

3. Nimakere ku Matayo 7:13, 14, wacikara nitimo ang’o?

³ Som Matayo 7:13, 14. Poy nia Yesu uweco pi dhugang’ man gengi ario ma tung’ tung’ ma terojo de kaka ma tung’ tung’; acel ma “her,” ma kucelo ke ma “likili.” Gengi mir adek umbe. Wan re ma wacikara ning’iyo nia wawoth i gengine ma kani. Eno tie ng’iyong’ic ma pire tek mandha m’umito watim, kum gengine acel kende re ma terojo i kwo ma rondo ku rondo.

4. Icopo koro pi “gengi” ma her nenedi?

⁴ Mito ngo wawil ku tung’ tung’ m’utie i kind gengi ario eno. Dhanu dupa umaru gengi ma “her” pilembe wotho i iye tie yot. Lembe mi can utie nia, dhanu ma pol ung’iyo  niwotho i gengine man gibelubo udul dhanu m’ubewotho i iye. Gibenyang’ ungo nia Sitani Wonabali re m’uberoyo dhanu i gengi pare, man nia gengine utie kud adwogi mi tho.​—1 Kor. 6:9, 10; 1 Yoh. 5:19.

5. Jumoko gitimo tego ma nenedi pi ninwang’u gengi ma “likili” man nicaku wotho i iye?

⁵ Tung’ ku gengi ma “her”, gengi mange nuti ma “likili,” man Yesu uwacu nia ju ma nok kende ma gitie ku copo mi nwang’e. Pirang’o? I verse m’ulubo, Yesu cimo wang’ julubne i kum jubila mi ndra. (Mat. 7:15) Tin dini upong’ elufu swa, man ju ma pol m’i kindgi wacu nia gibeponjo lemandha. Dhanu Milioni dupa cwinygi utur kunoke wigi unyothere uketho gicopo timo ngo kero nisayu gengi ma terojo i kwo. Re gengi ma terojo i kwo copo nwang’ere. Yesu uwacu kumae: “Tek wubedo i lembe para, nwang’u wutie julubna andha, man wubing’eyo lemandha, e lemandha bigonyowu.” (Yoh. 8:31, 32) Wabefoyi pilembe ilubo ngo tok udul, ento isayu lemandha. Icaku ponjo Lembe pa Mungu pi ning’eyo gin m’ebekwayu i bang’wa, man iwinjo ponji pa Yesu. Kud i kind lembe m’iponjone, moko ubino nia Yehova ubemito wakoc ku ponji mi dini mi vupo man wawek nitimo foc mi ceng’ ma dongo m’uai kud i timo mi jukafiri. Iponjo bende nia nitimo gin ma Yehova ubekwayu man niweko timo ma foyo ngo iye copo bedo lembe ma tek. (Mat. 10:34-36) Saa moko nyo ebino ngo iri yot nitimo alokaloka m’ukwayere. Ento iii nitimo alokalokane pilembe imaru Wuru m’i polo man imito inyay anyong’a i iye. M’umbe jiji anyong’a unege lee piri!​—Rie. 27:11.

6. Ang’o ma copo konyowa niwotho asu i gengi ma likili nimakere ku Zaburi 119:9, 10, 45, 133?

⁶ Ang’o ma copo konyowa niwotho i gengi ma likili? Wakewec iwi lapor ma e: Gang’ ma jugoyo i dhu ndaki ma likili i kor got ma lung’, gwoko jaring mutukari ku mutukari pare. Juyiko gang’ne kara ucer juring mutukari nicoro ceng’ini ku dhu longoro mi ndaki kunoke kara kud gipondh i longorone. Ng’atu moko mbe ma copo wagere nia gang’ ma jukethone ubecere nipodho kud i dhu longoro kunoke ubecere nitho! Cik mir ukungu pa Yehova de ubedo ve gang’ eno. Cikne konyowa niwotho i gengi ma likili.​—Som Zaburi 119:9, 10, 45, 133.

7. Aradu gicikiri nibedo ku nen ma kani iwi gengi ma likili?

⁷ Aradu, nyo saa moko wubed wunwang’u nia niworo cik mir ukungu pa Yehova utie lembe ma tek iwu? Eno tap paru ma Sitani ubemito wubed ko i wiwu. Ebemaru wuketh wiwu zoo iwi lembe ma dhanu ma gibewotho i gengi ma lac gibetimo, pilembe ubenen nia ve gibekwo kud anyong’a. Ebemito wupar nia wubekwo ngo ma ber calu awiya wedu mange mi somo kunoke ve ju ma wubeneno i Internet. Sitani ubemito wunen nia cik mir ukungu pa Yehova ubecerowu nikwo ma cuu. * Ento wupoy i kum lembe ma e: Sitani ubemito ngo ju ma gibewotho i gengi pare ginen nia gengine ubeterogi kakani. Yehova ke  lundo unyutho iwu kamaleng’ kite ma kwo mwu bibedo ko ma ber tek wubewotho i gengi ma terojo i kwo.​—Zab. 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Aradu copo nwang’u ponji ma kani i kum lapor p’umego Olaf?

⁸ Wakenen ponji moko ma wacopo nwang’u i kum lapor p’umego moko m’aradu ma nyinge Olaf. * Awiya wadi mi somo ubino diye nia en de emond i timo mi tarwang’. Kinde m’ekoro nia Jumulembe pa Yehova kwo nimakere ku cik mir ukungu mi Biblia m’uweco iwi kurajo, jumanyir ma gisomo kugi udok utimo kero migi ceke kara eyi gitim ribiri kude. Ento Olaf umoko ma tek i kum lembe m’atira. Peko m’enwang’u ubino eno kende ngo. Ekoro kumae: “Juponji para gimito ayi nicisomo iniversite pilembe eno re ma biketho dhanu bimiyo ira woro. Giyero nia kan ungo, abinwang’u ngo tic ma cuu man kwo para bibedo ngo ma ber.” Ang’o m’ukonyo  Olaf nivoyo adici maeno? Ewacu kumae: “Aketho mer para ku jurimba mi cokiri udoko ma tek. Gidoko ira ve jufwa. Acaku bende nitimo ponji para mi Biblia aketha cwinya. Kinde m’abemedara niponjo Biblia, e cwinya udoko bende tek nia eni tie lemandha. Lembuno uketho abedo ku lembakeca mi timo ni Yehova.”

9. Lembang’o m’ukwayere ni dhanu ma gimito giwoth asu i gengi ma likili?

⁹ Sitani ubemito iwek niwotho kud i gengi ma terojo i kwo. Emito in de idikiri ku dhanu ma dupa m’ubewotho i gengi ma lac ma “terojo i nyoth.” (Mat. 7:13) Ento wabiwotho mwa asu i gengi ma likili tek wabemedara niwinjo Yesu man wabeneno gengine iwa ni jamgwok. Kawoni wakewec iwi lembe mange ma Yesu uwacu nia wacikara nitimo.

10. Nimakere ku Matayo 5:23, 24, Yesu uwacu nia wacikara nitimo ang’o?

¹⁰ Som Matayo 5:23, 24. I giragora eni Yesu uyero lembe moko ma pire tek ni Juyahudi m’ubino winje. Kepar nia ibeneno ng’atu moko i hekalu umaku lei m’ebecithiero ni lam i cinge man ebemiye i bang’ jalam. Ng’atune upoy saa maeno nia umin utie ku lembe moko i kume, e eweko lam pare keca man ‘eloko.’ Pirang’o? Pilembe gin moko tie ma pire tek m’ukwayu etim i wang’ nithiero lam ni Yehova. Yesu ukoro lembene kamaleng’ kumae: “Kelar iketh kwiyocwiny i kindwu wukud umeru.”

11. Kekor pi kero ma Yakobo utimo pi niketho kwiyocwiny i kindgi kud Esau.

¹¹ Wacopo nwang’u ponji ma pire tek kud i lapor mi ketho kwiyocwiny pa Yakobo. I ng’ei ma Yakobo uweko ng’om ma thugi pi oro ma romo 20, Mungu uyero ire nikadhu kud i bang’ malaika nia elok edok kendo kuca. (Tha. 31:11, 13, 38) Re peko n’i wang’e. Esau m’umin ma jadit ugam umito enege. (Tha. 27:41) “Ang’abacwiny ku lworo” umaku Yakobo pilembe fodi asu umin ubino kud akece i kume. (Tha. 32:7) Yakobo utimo ang’o kara eketh kwiyocwiny i kindgi kud umin? Mi kwong’o, erwo pi lembene i bang’ Yehova kud adundene ceke. I ng’eye eoro giramiya ni Esau. (Tha. 32:9-15) Man kinde m’erombo kude wang’ ku wang’, enyutho ire woro. Erum i wang’ Esau wang’ acel kadi wang’ ario kende ngo, ento wang’ abiro! Yakobo ujwigere man enyutho woro pi niketho kwiyocwiny i kindgi kud umin.​—Tha. 33:3, 4.

12. Lapor pa Yakobo ubemiyo iwa ponji ma kani?

¹² Kite ma Yakobo uyikere ko man kite m’erombo ko kud Esau m’umin ubemiyo iwa ponji. Yakobo ukwayu kony i bang’ Yehova ku jwigiri. I ng’eye etimo nimakere ku rwo pare: Etimo kero kara eketh kwiyocwiny i kindgi kud umin. Kinde ma girombo, Yakobo ucaku ngo niloko dhoge kud Esau nia ng’a m’utie ku kosa kunoke ngo. Lembakeca pare ubino niketho kwiyocwiny i kindgi kud umin. Dong’ wan ke wacopo lubo lapor pa Yakobo nenedi?

13-14. Wacikara nitimo ang’o tek watimo lembe moko m’ukiero jayic wadwa?

¹³ Tek wamito wawoth i gengi ma terojo i kwo, pire tie tek nia waketh kwiyocwiny i kindwa kud umego ku  nyimego mwa. (Rum. 12:18) Wacopo timo ang’o tek wanwang’u nia watimo lembe moko m’ukiero jayic wadwa? Calu Yakobo, mito warwo i bang’ Yehova kud adundewa ceke. Wacopo kwaye ekonywa waketh kwiyocwiny i kindwa kud umego kunoke nyamego.

¹⁴ Mito wanwang’ saa ma wang’iyara ko wan giwa. Wacopo penjara ku kit penji ma e: ‘Tek atimo wada rac, nyo abed ayero nia atimo kosa, akwayu kisa, man aketho kwiyocwiny i kindwa? Yehova giku Yesu giromo winjiri nenedi tek abeketho kwiyocwiny i kindwa kud umego kunoke nyamego?’ Dwokowang’ penji maeno copo cwaluwa niwinjo Yesu man ninyutho jwigiri kara waketh kwiyocwiny i kindwa ku juyic wadwa. I ayi maeno re ma nwang’u wabelubo lapor pa Yakobo.

15. Nitiyo ku cik mir ukungu ma nwang’ere i Juefeso 4:2, 3 konyowa nenedi niketho kwiyocwiny i kindwa?

¹⁵ Kepar pi lembe ma copo timere ka nang’ Yakobo unyutho ting’iri m’elaru ko dhoge kud Esau pi ning’eyo nia ng’a m’utie ku kosa kunoke ngo. Nwang’u gicipokiri ku rac mandha! Ukwayu wanyuth jwigiri tek wacidho i bang’ umego kunoke nyamego pi niketho kwiyocwiny i kindwa. (Som Juefeso 4:2, 3.) Lembrieko 18:19 uwacu kumae: “Ng’atu m’umaru kier nwang’u emaru ali; ng’atu m’uting’o dhugang’ pare malu nwang’u eyenyo nyoth.” Kwayu kisa copo konyowa nimondo i “dhugang’,” niwacu niketho kwiyocwiny i kindwa.

16. Mito walar wapar pi lembang’o man ke pirang’o?

¹⁶ Mito walar wapar bende cuu pi gin ma wabiyero ni umego man kite ma wabiyere ko. Kinde ma dong’ watie ayika, wacopo weco ku ng’atu ma wakiero ma wabed ko ku lembakeca mi dwoko winjiri mwa ma ber kendo kakare. Saa moko ku kwong’a ecopo yero lembe ma foyowa ngo, ma romo nyayu ng’eicwiny i iwa man ma copo ketho wacaku cero bang’wa. Nyo lembuno romo konyowa niketho kwiyocwiny i kindwa? Ungo. Poy nia ketho kwiyocwiny re m’utie gin ma pire tek nisagu sayu nia ng’a m’utie ku kosa kunoke ngo.​—1 Kor. 6:7.

17. Inwang’u ponji ma kani i lapor pa Gilbert?

¹⁷ Umego moko ma nyinge Gilbert utimo  tego kara eketh kwiyocwiny. Ekoro kumae: “Winjiri ubino mbe lee i kindwa ku nyathin para ma nyaku. Pi oro ma kadhu ario, atimo tego niweco kude iwi lembene ku kwiyocwiny kara winjiri mwa kude udwog kendo kakare.” Lembang’o mange ma Gilbert utimo? Eyero kumae: “Kan abeciweco kude, alar arwo man ayiko wiya pi wec ceke ma cuu ngo ma copo wok kud i dhoge. Abino ku yeny mi bedo ayika nikwayu kisa. Anwang’u nia mito ngo anyeg nisayu ya an re m’ebetima rac, man anyang’ nia gin m’umito atim utie niketho kwiyocwiny i kindwa.” Lembuno umiyo adwogi ma kani? Gilbert umedo kumae: “Kawoni dong’ atie ku kwiyocwiny pilembe atie ku winjiri ma ber ku juruot para ceke.”

18-19. Tek waketho ng’atu moko ukier, ukwayu wabed ku lembakeca mi timo ang’o man ke pirang’o?

¹⁸ Dong’ in ke lembakeca peri copo bedo ang’o kinde m’inwang’u nia itimo lembe moko m’uketho Jakristu wedu ukieri? Wor telowic ma Yesu umiyo pi niketho kwiyocwiny. Kor lembene ni Yehova, man jengiri iwi tipo pare ma leng’ kara ukonyi ibed ng’atu ma ketho kwiyocwiny. Ibibedo kud anyong’a tek itimo kumeno, man ibinyutho kamaleng’ nia andha ibewinjo Yesu.​—Mat. 5:9.

¹⁹ Wabedwoko foyofoc ni Yehova pi telowic m’ebemiyo iwa nikadhu kud i bang’ Yesu Kristu ma tie “wic mi cokiri.” (Efe. 5:23) Dong’ wan ceke wabed ku lembakeca mi ‘winje’ calu jakwenda Pethro, Yakobo, man Yohana. (Mat. 17:5) Waponjo nia wacopo winje nwang’u wabeketho kwiyocwiny i kindwa ku Jukristu wadwa ma wakiero. Ka wabetimo kumeno man wabewotho asu i gengi ma likili ma terojo i kwo, wabinwang’u mugisa dupa niai kawoni man i nindo m’ubino anyong’a m’ajikine mbe.