1-2. (a) Lamkaltu pathum cu zei tuah dingin dah fial an si, zeitindah an rak lehrulh? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

LANHTAK Puai a dih hnu AD 32 ah lamkaltu Peter, Jeim le Johan nih khuaruahhar a simi langhnak an rak hmuh. Hermon Tlang cheubang si dawh a simi tlang sangpi cungah ah Jesuh cu a mui aa rak i thleng. “A hmai cu ni bangin a ceu i a hnipuan cu ceu bantukin an rang.” (Matt. 17:1-4) Langhnak an hmuhmi a dihlei ah lamkaltu hna nih Pathian nih hitin a chimmi kha an theih: “Hi pa hi ka dawtmi ka Fapa, ka lung a ka tong ngaingaimi a si, amah bia kha ngai u.” (Matt. 17:5) Zultu pathum nih Jesuh bia an ngaih kha an nunning in an rak langhter. Kannih zong anmah i zohhcunh kha kan duh.

² A hmasa capar ah Jesuh chimmi bia ngaih ti cu thil cheukhat tuah lo a si ti kha kan theih cang. Hi capar ah Jesuh chimmi kan tuah awk a simi thil pahnih kong kan i ruah hna lai.

3. Matthai 7:13, 14 ningin zeidah kan tuah awk a si?

³ Matthai 7:13, 14 rel. Aa lo lomi lam ah a kalmi aa lo lomi lam pahnih, ‘a kaumi’ lam le ‘a harmi’ lam kong he aa tlaiin Jesuh chimmi kong kha i cinken. A pathumnak lam a um lo.  Zei lam in dah kan kal lai ti kha kanmah tein kan i thim a hau. Lam pakhat lawng nih zungzal nunnak lam ah a kan hruai lai caah mah cu a biapi tukmi biakhiahnak a si.

4. ‘A kaumi’ lam kong he aa tlaiin zeitindah na fianter lai?

⁴ Lam pahnih i an i lawh lonak kong kha kan i cinken a hau. ‘A kaumi’ lam cu zulh awkah a fawi caah mi tampi nih an zulh. Ngaihchiat awk ngai a simi cu mi tampi nih mah lam kha zulh awkah an i thim i mah lam a zulmi hna nih an tuahmi ningin an tuah ve. Mah lam an zulh nakhnga Satan Khuachia cu aa zuam ti kha an hngal lo. Mah lam nih thihnaklei ah a hruai hna.—1 Kor. 6:9, 10; 1 Johan 5:19.

5. Mi cheukhat nih ‘a harmi’ lam zulh awk le mah lam cungah kal dingin zeitindah an i zuam?

⁵ Jesuh nih ‘a kaumi’ lam he aa ralkahmi ‘a harmi’ lam cu mi tlawmte lawng nih an zulh lai a ti. Zeicah? Hngalh duh awk ngai a simi cu a changtu Baibal caang ah Jesuh nih a hmaan lomi profet hna kha i ralring hna u tiah a ti. (Matt. 7:15) Mi cheukhat nih biaknak cu thong tampi a um i annih nih biatak kha an cawpiak hna tiah an ti. Biaknak tampi a um caah mi tampi cu an lung a dong asiloah an lung aa tuai i nunnaklei ah a kalmi lam hmanh kha kawl awkah an i zuam ti lo. Asinain mah lam cu hmuh khawh a si ko. Jesuh nih hitin a ti: “Ka cawnpiaknak kha nan zulh ahcun a ka zultu taktak cu nan si; biatak cu nan hngalh lai i biatak nih cun aan luatter hna lai.” (Johan 8:31, 32) Mi tampi hnu zulh loin biatak na kawl caah kan in thangṭhat. Jesuh cawnpiaknak ngaih awk le tuahter a kan duhmi kong hlathlai awkah Baibal kha ṭha tein na hun hlathlai. Mah tikah Jehovah nih a hmaan lomi biaknak cawnpiaknak al awk le a hmaan lomi biaknak puai hna ah i tel ti lo dingin kan sinin aa ruahchan ti kha na hun hngalh. Cun Jehovah halmi ningin tuah le a lunglawmhter awkah thlennak tuah cu zuamcawhnak a si kho ti zong na hun hngalh. (Matt. 10:34-36) A herhmi thlennak tuah cu na caah a fawi men lai lo. Asinain vancung na Pa na dawt ca le a mithmai ṭha hmuh na duh caah thlennak tuah awkah naa zuam peng. Cucaah Pathian cu na cungah aa lawm tuk lai.—Ptb. 27:11.

6. Salm 119:9, 10, 45, 133 ningin a harmi lam cungah kal dingin zeinihdah a kan bawmh khawh?

⁶ A harmi lam cung kan hun kal tikah kal peng dingin zeinihdah a kan bawmh khawh? Mah tahchunhnak hi ruathmanh. Ram cheukhat ahcun a bimi tlang lam ah mawṭaw a tlak nakhnga lo lamkiang ah tlakdawn an sermi a um. Mah nih aa naih tuk in an kal nakhnga lo le lam thlang ah an tlak nakhnga lo a huhphenh hna. Cucaah mawṭaw mawngtu tampi cu mah tlakdawn nih hna a kan hnawh tuk tiah an phunzai lai lo. Baibal ah hmuhmi Jehovah phunglam zong tlakdawn bantuk a si ve. Mah nih a harmi lam cungah kal peng dingin a kan bawmh.—Salm 119:9, 10, 45, 133 rel.

7. Mino hna nih a harmi lam kha zeitindah an hmuh awk a si?

⁷ Mino hna, a caan ah Jehovah phunglam nih a kan khenkham tuk tiah nan ruat maw? Satan nih cutin ruahter aan duh hna. Cun a kaumi lam cungah a kalmi hna nih an tuahmi thil kha lungthin pe hna sehlaw annih cu an i nuam tuk tiah ruat hna seh ti zong aan duh hna. Mah lengah sianginn nan kaiṭi hawi asiloah Internet ah nan hmuhmi hna bantukin kan i nuam lo tiah ruat hna seh ti zong aan duh hna. Satan nih Jehovah phunglam nih  nuamhnak a kan hmuhter lo tiah ruat hna seh ti aan duh hna. * Asinain mah hi i cinken: Satan nih a lam cungah a kalmi hna kha mah lam nih khoikalei ah dah a hruai hna ti kha hngalhter a duh hna lo. Asinain Jehovah nih cun nunnak lam ah na kal peng ahcun a ṭha tukmi nunnak na hmu lai ti kha hngalhter aan duh.—Salm 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Mino pawl nih Olaf hmuhtonnak in zeidah an cawn khawh?

⁸ Mino unaupa Olaf hmuhtonnak in na cawn khawhmi kong hi ruathmanh. * A sianginn kaiṭi hawi pawl nih nupa sualnak tuah dingin an hnek. Jehovah Tehte Hna cu a sangmi Baibal phunglam ningin a nungmi kan si tiah a chimh hna tikah sianginn a kaiṭi hawi nu cheukhat nih anmah he nupa sualnak tuah dingin an hnek chinchin. Asinain Olaf nih a hmaanmi thil kha aa tlaih peng.  Olaf tonmi hneknak cu mah lawng a si lo. Hitin a ti: “Ka sayate nih upatmi si awkah sianghleiruun na kai awk a si tiah an ka ti. Na kai lo ahcun rian ṭha na hmu lai lo i na nunnak cu a nuam lai lo tiah an ka ti.” Mah hneknak hna tei awkah Olaf kha zeinihdah a bawmh? Hitin a ti: “Kan Khrihfabu unau pawl he ṭha deuh in ka hun i kom. Annih cu ka chungkharmi bantuk an hung si. Baibal zong kha ṭha deuh in ka hun hlathlai. Tam deuh ka hlathlai tikah mah hi biatak a si ti kha ka hun zumh chin. Cucaah Jehovah rian ṭuan awkah biakhiahnak ka rak tuah.”

9. A harmi lam cungah kal peng a duhmi hna nih zeidah an tuah a hau?

⁹ Satan nih nunnak lam in pial seh ti aan duh. Cun tampi nih an tuahmi le an kalnak “rawhnak ah a kalmi lam” ah kal ve seh ti zong aan duh. (Matt. 7:13, NW) Asinain Jesuh chimmi kha kan ngaih i mah lam kha a kan hupphengtu lam in kan hmuh ahcun a harmi lam cungah kan kal peng kho lai. Atu ah Jesuh chimmi kan tuah awk a simi thil cheukhat kong kha i ruah hna u sih.

10. Matthai 5:23, 24 ningin Jesuh nih zei tuah awkah dah a kan fial?

¹⁰ Matthai 5:23, 24 rel. Jesuh nih a bia a ngaimi Judah mi hna caah a biapi tukmi kong a rak chim. Mi pakhatkhat cu tlangbawi sinah saram raithawinak pek dingin biakinn ah a phan tiah na mitthlam ah cuanter hmanh. Mah lioah a unau cu a cungah a thin a hung ti kha a hngalh ahcun a laksawng kha chiahta in a unau sinah a “kal” awk a si. Zeicah? Jehovah sinah raithawinak a pek hlanah a tuah awk a simi a biapi deuhmi thil a um caah a si. Jesuh nih hitin fiang tein a ti: “Na unau he khan remnak va tuah.”

11. Esau he remnak ser awkah Jakob aa zuam ning kong kha fianter.

¹¹ Jakob sinin remnak sernak kong he aa tlaiin a ṭha tukmi kong kan cawn khawh. An khua in a chuah hnu kum 20 hrawngah Pathian nih vancungmi hmangin Jakob kha a khua ah kir ṭhan dingin a fial. (Gen. 31:11, 13, 38) Asinain buaibainak pakhat a um. A upa Esau nih thah a duh. (Gen. 27:41) A upa cu a thin a hung peng rih lai tiah a ruah caah Jakob cu “a thin a phang ngaingai i a awlok a chong.” (Gen. 32:7) Cucaah Jakob nih a upa he remnak ser awkah zeidah a tuah? Pakhatnak, Jehovah sinah mah kong he aa tlaiin fakpi in thla a cam. Esau sinah siang ngaiin laksawng a kuat. (Gen. 32:9-15) Cun Esau a hmuh tikah upatnak a langhter. Esau hmaiah voikhat, voihnih lawng si loin voi sarih tiang a rak kun. Jakob nih a upa he remnak ser awkah toidornak le upatnak a rak langhter.—Gen. 33:3, 4.

12. Jakob sinin zeidah kan cawn khawh?

¹² Jakob nih a upa Esau ton awkah aa timhtuah ning kong le a fuhpanh ning kong in kan cawn khawh. Jakob nih Jehovah sinah toidor tein bawmhnak a hal. Cun a upa he remnak ser awkah a si khawh chungin aa zuamnak thawngin a thlacam ningin a tuah kha a rak langhter. A upa Esau he an i ton tikah ahodah a hmaan i ahodah a palh timi kong kha a rak chim lo. A hmuitinh cu a upa he remnak ser kha a si. Jakob nunning kha zeitindah kan i zohchunh khawh?

13-14. Unau pakhat kha a thin kan hunter ahcun zeidah kan tuah awk a si?

¹³ Nunnak lam ah kal peng kan duh ahcun kan unau pawl he rem tein um peng  awkah kan i zuam a hau. (Rom 12:18) Kan unau pawl kha an thin kan hunter hna ti kan hngalh ahcun zeidah kan tuah awk a si? Jakob bantukin Jehovah sinah lungtak tein thla kan cam awk a si. Kan unau pawl he remnak ser awkah kan bawm tiah thla kan cam khawh.

¹⁴ Kanmahle kanmah zong kan i dothlat awk a si. Cun hitin kan i hal awk a si: ‘Ka palh tiah chim awk, toidor tein ngaihthiamnak hal awk le remnak ser awkah lungthawhnak ka ngei maw? Unau pakhat he remnak ser awkah kaa zuam hmasa ahcun Jehovah le Jesuh cu zeitindah an um lai?’ Mah biahalnak kan leh ning nih Jesuh bia ngaih awk le toidor tein zumtukhat unau he remnak ser awkah a kan forh khawh. Cutin kan tuahnak thawngin Jakob nunning kha kan i zohchunh khawh.

15. Kan unau he remnak ser awkah Efesa 4:2, 3 ah hmuhmi phunglam kha zeitindah kan zulh khawh?

¹⁵ Jakob le Esau cu ahodah a hmaan i ahodah a palh timi kong he aa tlaiin bia an i al ahcun zeidah a cang kho ti kha ruathmanh. Thil ṭha lo a cang lai. Unau pakhat sinah remnak ser dingin kan kal tikah toidornak kan ngeih a hau. (Efesa 4:2, 3 rel.) Phungthlukbia 18:19 nih hitin a ti: “U le nau i bawmh hi a fekmi khua bantuk a si, sihmanhsehlaw i sik cu ralhau kharkanh bantuk a si.” Mi pakhat kha ngaihthiam kan hal ahcun mah nih remnak ser duhnak lungthin ngeih awkah a bawmh khawh.

16. Zei kong dah kan ruah chap awk a si, zeicah?

¹⁶ Kan unau sinah zeidah kan chim lai i zeitindah kan chim lai ti kha ṭha tein kan ruah a hau. Timhcia kan si tikah a lung kan fahtermi unau kha fuhphanh in a thinhunnak a tlau nakhnga kan i zuam awk a si. A hmasa ahcun kan lung a ṭhatter lomi bia a chim khawh men. Mah tikah thinhun asiloah cutin kan tuahmi cu kan palh lo ti chim cu a fawi kho men. Asinain cutin tuahnak nih remnak a umter lai maw? A umter lai lo. Ahodah a hmaan i ahodah a palh ti langhter nakin na unau he remnak ser cu a biapi deuhmi a si ti kha philhhlah.—1 Kor. 6:7.

17. Gilbert kong in zeidah na cawn khawh?

¹⁷ Unaupa Gilbert cu remnak ser awkah fakpi in a rak i zuam. Hitin a ti: “Ka fanu he buaibainak tampi kan ngei. Kumhnih hnuah ka fanu he pehtlaihnak ṭha kan ngeih ṭhan  nakhnga lungdai tein a konglam pawl i ruahceihṭi awkah kaa zuam.” Gilbert nih zeidah a tuah rih? “Bia kan i ruah hlanah thla ka cam i bia ṭha lo a chim ahcun ka thin a hun nakhnga lo kaa timtuahcia. Ngaihthiam awkah timhcia ka si a hau. Ka palh lonak kong langhter kha si loin ka rian cu ka fanu he remnak ser a si ti kha ka hngalh.” A phichuak cu zeidah a si? Gilbert nih hitin a ti: “Atu ah ka chungkharmi dihlak he pehtlaihnak ṭha ka ngeih cang caah ka lung a dai tuk cang.”

18-19. Mi pakhatkhat kha a thin kan hunter ahcun zeidah kan tuah awk a si, zeicah?

¹⁸ Khrihfa unau pakhat a thin ka hunter ti na hngalh ahcun zeidah na tuah awk a si? Remnak ser awkah Jesuh lamhruainak kha zul. Mah kong kha Jehovah sinah chim law remnak ser awkah bawmh dingin a thiang thlarau kha i bochan. Cutin na tuah ahcun naa nuam lai i Jesuh bia na ngaih kha na langhtermi a si lai.—Matt. 5:9.

¹⁹ Jehovah nih “Khrihfabu lu” a simi Jesuh Khrih hmangin dawtnak he lamhruainak a kan pek caah kan i lawm tuk. (Efe. 5:23, NW) Lamkaltu Peter, Jeim le Johan bantukin ‘amah bia kha ngaih’ awkah biakhiahnak kan tuah ve awk a si. (Matt. 17:5) An thin kan huntermi unau pawl he remnak ser awkah zeidah kan tuah khawh timi kong kha kan i ruah cang hna. Cutin kan tuahnak thawngin le a harmi nunnak lam cungah kan kal pengnak thawngin atu ah thluachuah tampi kan hmu lai i hmailei ah a dong lomi nuamhnak kan hmu lai.