Skip to content

Shimbukira oku mukololo gw'ebili mo

MWAZI G’OKUYIGA 51

Ogenderere “Kumuyunviriza”

Ogenderere “Kumuyunviriza”

“Oyula ali Mugala wani, muzigirwa, namuyemerere. Mumuyunvirize.”​—MT. 17:5.

OLWIMPO 54 “Hii Ndiyo Njia”

OKU BUGEKE *

1-2. a) Bichi ntuwa esharhu za Yesu zalibwirirwe zijire, nka gurhe nabo balijirire? b) Bichi rhwaganirako mu gunola mwazi?

ENYUMA we Pasaka yo mwaka gwa 32 N.K.Y., entumwa Petro, Yakobo na Yowane balichibwenere echibonekezi chisomeze. Oku musozi gulehere, byakashobokana ok’oku songi lyo Musozi Hermoni, ha Yesu ahindamukiriraga esura embere zabo. “Esura yage yaangara yamoleka nka zuba, n’emyambaro yage y’embuga yamoleka nka mwengezi.” (Mt. 17:1-4) Embere echola chibonekezi chibe, entumwa zayunva omulenge gwa Mungu guderhere ntya: “Oyula ali Mugala wani, muzigirwa, namuyemerere. Mumuyunvirize.” (Mt. 17:5) Ezola ntumwa esharhu baliyerekene omu kalamo kabo oku baliyunvirize Yesu. Rhulonzeze kuyunviriza omufano gwabo.

2 Omu mwazi gwageraga, rhwaliyigire ok’okuyunviriza omulenge gwa Yesu k’okuderha oku hali ebintu rhukwanene kuleka kujira. Mu gunola mwazi, rhwaganira ku bintu bibiri Yesu aderhaga rhukwanene kujira.

“MUGERE OMU MULYANGO GUFUNDERERE”

3. Nk’oku olwandiko lwa Matayo 7:13, 14 luderhere, bichi rhukwanene kujira?

3 Osome Matayo 7:13, 14. Lola okuntu Yesu aliderhere oku bilolere milyango ebiri eyerekeze ku mabarabara mabiri marhali kuguma, ebarabara “ligalihire” n’ebarabara “lifunderere.” Nta barabara lya kasharhu liliho. Rhukwanene kuchishoga rhwenyine ebarabara rhwageramo. Ogola g’omuhigo gw’akamaro bwenene rhukwanene kurhola omu kalamo kerhu. Akalamo kerhu k’esiku n’amango kashobokana kugerera echola.

4. Nka gurhe wakafasiriya ebarabara “ligalihire”?

4 Bihemere rhuyibuke oku amola mabarabara marhali kuguma. Bantu banene bali bagera mw’elyola “ligalihire” bulala biyorohere kuligeramo. Echigayisize, kuli kubona oku bantu banene bali bachishoga kubera mw’elyola barabara n’okukulikira echigusho cha bantu banene bali baligeramo. Bali bafunda kurhegera okw’elyola barabara lyaheberweho na Shetani, n’elyola barabara lyage lihekere abantu oku lufu.​—1 Ko. 6:9, 10; 1 Yo. 5:19.

5. Nka gurhe baguma bachihanganire kubona ebarabara “lifunderere” n’okuhwanza kulilambagiramo?

5 Ebarabara “lifunderere” lyowe, lirhali kuguma n’“eligalihire.” Na Yesu aliderhere oku bageke babalibona. Bulagurhe? Echisimisize, kuli kubona oku, omu mustari gukulikireho, Yesu alikengusize abanafunzi bage oku bilolere abalebi b’obubeshi (Mt. 7:15) Ripoti ziguma ziderhere oku, hali ebihumbi by’amadini na manene mu mo, mali maderha oku mali mayigiriza okuli. Bulala hali madini manene bwenene, bantu banene bavunikire omurhima, changwa bachanganyikirwe, barhanali bachihangana kulonza ebarabara liganire ewa kalamo. Aliko elyola barabara lyakabonekana. Yesu aliderhere ntya: “Mukabera omu chinwa chani, eyi kweri muli banafunzi bani, kandi mwamenya okuli, n’okuli kwabakula omu buja.” (Yoh. 8:31, 32) Echisimisize, kuli kubona ok’orhakulikiraga echigusho; s’aliko walonza okuli. Wahwanza kuyiga echinwa cha Mungu bwinja-bwinja y’omenya ebi akuhemere ojirage, wanayunviriza enyigirizo za Yesu. Olekere ebyola, washuba kuyiga oku Yehova arhuhemere rhulekane n’enyirizo z’amadini m’obubeshi n’okulekana loshi kujira esiku zikulu zirhengene n’amadini m’obubeshi. Kandi wayiga kujira ebintu Yehova akuhemere ojirage wanalekana n’ebijiro arhasima. Aliko birhalikuyorohere. (Mt. 10:34-36) Nkabaga birhalikuyorohere kuhindamula ebi walikwanene kuhindamula omu kalamo kawe. Aliko wanachihangana bulala ozigiire Yisho w’embingu onalonzeze akuyemere. Alikwanene achishingire woyo bwenene!​—Mez. 27:11.

OKUNTU WAKABERA OMU BARABARA LIFUNDERERE

Amahano n’amakanuni ma Mungu manarhurhabala kubera omu barabara “lifunderere” (Olole echifungo cha 6-8) *

6. Nk’oku Zaburi 119:9, 10, 45, 133 eyerekene, bichi byakarhurhabala rhubere omu barabara lifunderere?

6 Amango rhwamahwanza kulambagira omu barabara lifunderere, bichi byakarhurhabala rhuliberemo? Rhushambale k’ogula mufano. Mu bihugo bilebe banahira olugurhu lw’ebyuma emburhambi w‘ebarabara ly’oku musozi lifunderere eju y’okulanga shofere n’omutugari. Olola lugurhu lunarhuma bashofere babalama n’obuholo, bamenye baluyegera bwenene changwa bamenye barhaluka ebarabara. Nta shofere n’omuguma wakalaka-laka omu kuderha ok’olola lugurhu lwamubuzize kurhenga omu barabara y’ababala changwa mpu afe! Amakanuni ma Yehova mali omu Biblia mali kuguma n’olola lugurhu. Amakanuni mage manarhurhabala rhugenderere kubera omu barabara lifunderere.​—Osome Zaburi 119:9, 10, 45, 133.

7. Nka gurhe abachili misole bakwanene kubona ebarabara lifunderere?

7 Misole wee, ka mango maguma munabona oku amakanuni ma Yehova mabashwekere si? Shetani alonzeze muwaze ntyo. Akasima museze obwenge bwenyu oku bintu balala bali balambagira omu barabara ligalihire bali bajira, bulala babonekene nka bali basiimira akalamo omola. Alonzeze owaze ok’orhali wasimira akalamo kuguma n’abenyu banafunzi changwa abantu onabona oku Enternete. Shetani alonzeze owaze okw’amakanuni ma Yehova mali makubuza kusiimira akalamo nk’oku olonzeze. * Aliko oyibuke echila: Shetani arhalonzeze balala bali balambagira omu barabara lyage babone ngahe elyola barabara lili lyabaheka. Yehova yewe alonzeze omenye nka gurhe akalamo kawe nji kaba karhakwirire ndalo nk’oberere omu barabara liganire ewa kalamo.​—Zb. 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Bichi abachili misole bakayiga kugerera omufano gwa Olaf?

8 Rhulole bichi wakayiga kugerera omufano gwa murhabana muguma oyirikirwe Olaf. * Ab’anasoma nabo, baliri bamushunika naye aje omu by’obubaraga. Amango abafasiriya oku Abahamirizi ba Yehova banakulikiza amakanuni me Biblia omu kalamo kabo, banyere baguma omu somo lyabo babona echola nka chigeregezo n’okuhwanza kumushunika ajire haguma nabo echijiro ch’obubaraga. Aliko Olaf arhafundaga kukola amenja. Arhanali che chigeregezo echola chonyine alihurene nacho. Olaf aderhere ntya: “Abalimu bani baliri balonza kunyemeza oku nje soma e iniversite bulala abantu nji bankenga. Balimbwirire oku akaba nta jire kusoma nji nta gwarha akasi kakwirire changwa akalamo kenja.” Bichi byarhabalaga Olaf y’arhahimwa n’echola chigeregezo? Ayerekene ntya: “Nagwarha obwira bukomere haguma na balala b’omu chibaga chani. Nabo baba nka mulala gwani. Na narhondera kuyiga Ebiblia n’omurhima gwani goshi. Oku naliri nagenderera kuyiga Ebiblia bwenene, ku nanaliri nachizera oku ndi omu kuli. N’echola charhuma nahigirira kukolera Yehova.”

9. Abantu balonzeze kubera omu barabara lifunderere, bichi bahemerwe bajire?

9 Shetani akasima akukule omu barabara liganire ewa kalamo. Alonzeze okulikire bantu banene bali omu barabara ligalihire “liganire ewa kulimbulwa.” (Mt. 7:13) Aliko, rhwabera omu barabara lifunderere akaba rhugenderere kuyunviriza Yesu n’okubona elyola barabara nka bulanzi. Rhujage rhwalola echindi chintu Yesu aderhaga oku rhukwanene kujira.

OJIRE OMURHULA HAGUMA NA MWENE-WENYU

10. Nk’oku olwandiko lwa Matayo 5:23, 24 luderhere, bichi Yesu aliderhere rhukwanene kujira?

10 Osome Matayo 5:23, 24. Hanola, Yesu aliri ashambala oku kasanzi k’akamaro bwenene oku Bayahudi baliri bamuyunviriza. Waza ku muntu mulebe oku hekalu waliri hofi kuha omudahwa echirhungano nka nterekero. Nka mu amola mango omuntu akayibukire oku aherhe echibazo na mwene-wabo, alikwanene aleke enterekero yage ahola n’“okugenda.” Bulagurhe? Bichi byaliri by’akamaro bwenene kulusha okuhaana enterekero emwa Yehova? Yesu afasiriya ntya bwinja-bwinja: “Orhange oje kujira omurhula haguma na mwene-wenyu.”

Ka wayiganya Yakobo wajiraga omurhula na mwene-wabo oku bwirhohye? (Olole echifungo che 11-12) *

11. Bichi Yakobo alijire y’ajira omurhula haguma na Esau.

11 Rhwakayiga amasomo m’akamaro oku bilolere okujira omurhula omu kushambala oku byahikiraga omu kalamo omushamuka w’echisisi Yakobo. Enyuma y’okulama myaka 20 ntya omu chindi-chindi chihugo hale n’emunda aburhwaga, Mungu abwira Yakobo kugerera malayika agaluke emwabo. (Mwa. 31:11, 13, 38) Aliko haliri echibazo. Mukulu wage Esau, alilonzeze kumuyirha. (Mwa. 27:41) Yakobo “aliyubahire bwenene n’okulaga” oku nkaba mukulu wage akaba ey’achimubikiire omujinya. (Mwa. 32:7) Bichi Yakobo alijirire y’ajira omurhula haguma na mwene-wabo? Arhanga salira bwenene Yehova eju y’echola chibazo. Enyuma w’ahola, arhumira Esau mpembo zinene. (Mwa. 32:9-15) Buzinda, amango Yakobo abona Esau mesho oku mesho, amuyereka obukenge. Afukamira Esau n’okumuyinamira, arhali liguma lyonyine changwa kabiri, si kali mushanvu! Yakobo alichirhohyeze n’okuyereka Esau obukenge anajira omurhula haguma na mwene-wabo.​—Mwa. 33:3, 4.

12. Bichi omufano gwa Yakobo gurhuyigirize?

12 Okuntu Yakobo achirheganyaga n’okuntu ajiraga omu kubuganana na mwene-wabo, kwakarhuyigiriza somo liguma. Oku bwirhohye, Yakobo alihemere Yehova oburhabale. Aj’anakola nk’oku anaderhaga omu sala lyage omu kujira okwage koshi y’ajira omurhula haguma na mwene-wabo. Amango abola bana ba nda nguma babuganana, Yakobo arhalonzaga kurhongana na Esau oku bilolere nd’ogwerhe amagosa na nd’orhamagwerhe. Omuhigo gwa Yakobo, kwaliri kujira omurhula haguma na mwene-wabo. Nka gurhe rhwakayiganya omufano gwa Yakobo?

OKUNTU RHWAKAJIRA OMURHULA N’ABANDI

13-14. Bichi rhukwanene kujira akaba rhwagoseze mwene-werhu changwa mwali-werhu?

13 Rhwabo nka bantu bali babalama omu barabara liyerekeze ewa kalamo, rhulonzeze kulama omu murhula haguma na bene-berhu. (Ro. 12:18) Nka gurhe rhukwanene kujira nka rhwamarhegera oku rhwagoseze mwene-werhu changwa mwali-werhu? Kuguma na Yakobo, rhukwanene kusalira Yehova n’omurhima gwerhu goshi. Rhwakamuhema arhurhabale rhuyunvikane haguma na mwene-werhu.

14 Rhukwanene rhushube rhurhole akasanzi k’okuchigerereza. Rhwakachibaza ebibazo bili nk’ebila: ‘Ka ndi tayari kulekana n’omwibone gwani, inchirhohye omu kuhema obonjo n’okujira omurhula? Nka gurhe Yehova na Yesu bachiyunva amango namarhola entambu y’okujira omurhula haguma na mwene-werhu changwa mwali-werhu?’ Ebishubizo byerhu byakarhushunika rhuyunvirize Yesu n’okuchirhohya omu kuyegera bene-berhu yi rhujira omurhula. Mw’eyola njira, rhwakakulikira omufano gwa Yakobo.

15. Nka gurhe akanuni kali omu Waefeso 4:2, 3 karhurhabere kujira omurhula haguma na mwene-werhu?

15 Waza oku byakahikire nka Yakobo arhonganaga na Esau oku bilolere nd’ogwerhe amagosa na nd’orhamagwerhe! Enganiro yabo yakabere kubi bwenene. Amango rhwamaja lonza omurhula haguma na mwene-werhu, rhukwanene kujira ntyo oku bwirhohye. (Osome Waefeso 4:2, 3.) Mezali 18:19 eyerekene ntya: “Mwene-werhu bagoseze aba muzibu kulusha evile ezungulukirwe n’ebibambazi bikomeere, kandi haba obuhaka buli nka byuma birhambi-rhambi by’omulyango gw’evile ekomere bwenene.” Amango rhwamahema obonjo haguma na mwene-werhu, okola kwamurhabala ajire omurhula haguma nerhu.

16. Bichi rhukwanene kuwazako, na bulagurhe?

16 Kandi birhuhemere rhuwaze oku binwa rhwabwira mwene-werhu na nka gurhe rhwabiderha. Amango rhwamaba tayari, rhwakaganira n’omuntu obabezwe n’okumurhabala rhushube rhuyunvikane naye. Akarhanga kuderha ebintu birhasimisa. Rwakagwarha oburhe juba-juba changwa rhwakahwanza kuderha oku rhurhaherhe magosa, aliko si k’okujira ntyo kwakarhuma rhwajira omurhula n’owerhu? Nanga haba n’akatyu. Oyibuke ok’okujira omurhula haguma na mwene-wenyu, kuli kw’akamaro bwenene kulusha okuyerekana ogwerhe amagosa n’orhamagwerhe.​—1 Ko. 6:7.

17. Bichi rhwakayiga kugerera omufano gwa Gilbert?

17 Mwene-werhu oyirikirwe Gilbert aliri achihangana y’aba muntu ojira omurhula haguma n’abandi. Aderhere ntya: “Mango maguma naligwerhe bibazo binene haguma n’omuntu w’omu mulala gwani. Mu myaka ebiri yoshi, naliri nachihangana nshambale naye mubwire ebili oku murhima eyi nantulerere yirhushuba kuyunvikana.” Bichi bindi Gilbert alishubire kujira? “Buli mango embere rhuganire naye, naliri nasalira n’okuchiyibusa oku ntakwanene kugwarha oburhe amamgo amaderha echintu chirhansimisize. Byalimpemere mbe tayari kubabalira. Nayiga oku ntalikwanene kuyerekana oku ntaligwerhe magosa n’oku nalikwanene kuchihangana kujira omurhula.” Byaba gurhe? Gilbert aderhere ntya: “Zene, ngwerhe omurhula gwa ndani bulala nyunvikene bwinja n’abantu b’omu mulala gwani.”

18-19. Akaba rhwagayisize muntu mulebe, bichi rhukwanene higirira kujira na bula gurhe?

18 Ahola, bichi okwanene kuhigirira kujira amango wamarhegera oku wagayisize mwene-wenyu changwa mwali-wenyu? Okenge ehano lya Yesu ly’okujira omurhula. Oganire na Yehova eju y’echola chibazo, onalangalire oku eroho lyage lichesibwa lyakurhabala obe muntu ojira omurhula haguma n’abandi. Nk’ojirire ntyo, wagwarha omwishingo, kandi wayerekana oku oli wayunviriza Yesu.​—Mt. 5:9.

19 Rhugwerhe eshukurani bulala kugerera obuzigire, Yehova ali arhuha obwerekezi kugerera “erhwe ly’echibaga” Yesu Kristu. (Efe. 5:23) Rhujage rhwahigirira “kumuyunviriza,” kuguma n’entumwa Petro, Yakobo na Yowane. (Mt. 17:5) Rhwaganirire okuntu rhwakajira ntyo omu kujira omurhula haguma na mwene-werhu na mwali-werhu rhwagayisize. Omu kujira ntyo, n’okubera omu barabara lifunderere liyerekeze ewa kalamo, rhwagwarha migisho minene zene n’obusime bugenderere omu mango mayinjire.

OLWIMPO 130 Tusameheane

^ mus. 5 Yesu arhuhanwire rhugere omu mulango gufunderere guyerekeze oku barabara liganire ewa kalamo. Ashubire kurhuhanula rhujire omurhula haguma na bene-berhu na bali-berhu. Bibazo bihe rhwakahurana amango rhuli rhwachihangana kukenga amola mahano, na nka gurhe rhwakabihima?

^ mus. 7 Olole echibazo cha 6 ch’akatabu Majibu ya Maulizo 10 Yenye Vijana Wanajiulizaka, Nifanye Nini Kama Wengine Wananikaza Nijfanye Jambo Fulani?” n’evideo Okuchapa oku Tabulo y’Omweru Usikubali Marafiki Wakudanganye! oku www.pr418.com. (Olole omu MAFUNDISHO YA BIBLIA > VIJANA.)

^ mus. 8 Mazino maguma mahindamwirwe.

^ mus. 56 AMAFASIRIYO M’EFOTO: Omu kubera omu barabara “lifunderere” lilangirwe n’olugurhu Mungu ahebereho, rhwachilanga oku buhanya nk’epornografi, abera babi n’okurhuhidika ok’okusoma e iniversite yi rhuhebage oku nafasi y’oburhanzi omu kalamo.

^ mus. 58 AMAFASIRIYO M’EFOTO: Omu kujira omurhula, Yakobo ayinama kanene embere za mwene-wabo Esau.