Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI WAKWIIYA 51

Amutolelele ‘Kumunyumfwila’

Amutolelele ‘Kumunyumfwila’

“Uyu ngoMwanaangu ngoonsuni alimwi muli nguwe ndakondwa. Amumunyumfwile.”—MATE. 17:5.

LWIIMBO 54 “Nshila Njeeyi”

NSHESHI TWIIYE *

1-2. (a) Ino batumwi bakwe Yesu botatwe bakalwiitikwa kucita nshi, alimwi ino bakatondesha buyani ayi bakanyumfwila? (b) Ino tutokwiiya nshi mumutwi uyu?

PESULE lya kusekelela Pasika kwamu 32 C.E., mutumwi Pita, Jemusi, alimwi a Joni bakabona cili anga nciloto cikankamika. Ndyebakalinga pakalundu kalaamfu mpashi lubasu lwa Kalundu ka Emoni, Yesu wakasanduka pameenso abo. “Ciwa cakwe cakabala anga ndisuba ashalo shakufwala shakwe shakaboolabo tuu.” (Mate. 17:1-4) Kumamanino acili anga nciloto, batumwi bakanyumfwa Lesa kaamba ayi: “Uyu ngoMwanaangu ngoonsuni alimwi muli nguwe ndakondwa. Amumunyumfwile.” (Mate. 17:5) Pita, Jemusi, alimwi a Joni bakatondesha ayi bakalinga kunyumfwila Yesu kwiinda mushintu nshebakalinga kucita mubuumi bwabo. Aswebo tulisuni kukonkela cakubonenaako cabo.

2 Mumutwi wamana twakeeya ayi kunyumfwila Yesu cilaamba kucileka kucita shintu shimwi. Mumutwi uyu tutokwiiya shintu shobilo Yesu nshaakaamba ayi tulyeelete kucita.

“AMUNJILE PAMULYAANGO USHAANKENE”

3. Kweelana a Mateyo 7:13, 14, ino Yesu wakaamba ayi tulyeelete kucita nshi?

3 Amubelenge Mateyo 7:13, 14. Palilembo ili Yesu wakaamba pamilyaango yobilo itola kunshila shobilo shipusene, nshila ‘itashuupi’ alimwi a nshila ‘ishupite.’ Kulibo nshila shobilo. Tulyeelete kulisalila sobeene nshila njotweelete kweendaamo. Uku nkusala kuyandika abuumbi mukwiinga kulibo nshila yomwi itola kubuumi butamaani.

4. Ino nshila ‘itashuupi’ inga mwaisansulula buyani?

4 Tulyeelete kwiibaluka bupusano buli panshila shobilo ishi. Bantu baanji baleenda munshila ‘itashuupi’ mukwiinga ncuubu kucita boobo. Bantu baanji tabasuniiwo kuswa munshila iyi aboobo balatolelela kucita shintu shicita baanji baikonkela. Tabacishiwo kwaamba ayi Satana ngooyunga bantu kukonkela nshila iyi, alimwi nshila yakwe ilatola kulufu.—1 Koli. 6:9, 10; 1 Joni 5:19.

5. Ino bamwi bakacita buyani kwaamba ayi bacane nshila ‘ishupite’ akutalika kwiikonkela?

5 Mubupusano a nshila ‘itashuupi,’ nshila iyi imwi ‘ilishupite’ alimwi Yesu wakaamba ayi bantu baikonkela mbaniini. Ino nceebonshi? Na twalangilisha muvesi itokonkelaawo, Yesu wakacenjesha bashikwiiya bakwe pamakani abashinshimi bakubeca. (Mate. 7:15) Bantu bamwi balaamba ayi kuli bupailishi buunji balyaamba ayi balaiisha cancine. Bantu baanji balipilingene ceebo cakufula kwa bupailishi, balaalilwa akweelesha kulangoola nshila itola kubuumi. Nacibi boobo, nshila itola kubuumi inga baicana. Yesu wakaamba ayi: “Na mukatolelele kukonkela maswi angu, nkokwaamba ayi ncancine muli bashikwiiya bangu, alimwi mulaakushiba cancine, lyalo cancine cilaakumwaangulula.” (Joni 8:31, 32, NWT) Cakabota kwaamba ayi muciindi cakukonkela nshila bantu baanji njobakonkela, mwakalangoola cancine. Mwakasebensa cankusu kwiiya Maswi akwe Lesa kwaamba ayi mushibe luyaando lwakwe, alimwi mwakanyumfwila kwiisha kwakwe Yesu. Alimwi mwakeeya acancine cakwaamba ayi Yehova alisuni ayi tutanookonkela njiisho sha bupailishi bwakubeca alimwi akutaabanamo lubasu mushakusekelela shakaswa kubupailishi bwakubeca. Alimwi mwakeeya kwaamba ayi kucileka kucita shibiibi akukonkela Yehova nshaasuni teshi cintu cuubu. (Mate. 10:34-36) Cilyeelete tacakalinga cuubu kwaamba ayi mucikoonshe kwaalula buumi bwanu. Nacibi boobo, mwakatolelela kweelesha ceebo cakwaamba ayi mulisuni Ishiwanu wakwiculu alimwi mulisuni kucita shimusangalasha. Ncakutatoonsha kwaamba ayi alikondetwe pali ndimwe!—Tus. 27:11.

MBWEENGA MWATOLELELA KUKONKELA NSHILA ISHUPITE

Kululika alimwi anjiisho shakwe Lesa shilatucafwa kutolelela kukonkela nshila ‘ishupite’ (Amubone mapalagilafu 6-8) *

6. Kweelana a Kulumbaisha 119:9, 10, 45, 133, ino nciinshi ceenga catucafwa kutolelela kukonkela nshila ishupite?

6 Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kutolelela kukonkela nshila ishupite? Amuyeeye cikoshanyo ici. Mushishi shimwi, balayaka lubumbu lufwiifwi mweela mwa nshila shiinda mutulundu. Lubumbu ulu lulashitilisha bantu kwaamba ayi bataswi munshila akulicisa na kufwa. Taakuwo muntu weenga watongooka ayi lubumbu ulo lulabashitilisha akupa kwaamba ayi bataswi munshila akulicisa na kufwa! Njiisho shakwe Yehova nshetucana mu Baibo shilibo bweenka mbuli lubumbu ulu. Shilatucafwa kutolelela kukonkela nshila ishupite.—Amubelenge Kulumbaisha 119:9, 10, 45, 133.

7. Ino bacanike balyeelete kwiibona buyani nshila ishupite?

7 Nobacanike, sa cimwi ciindi mulabona anga kunyumfwila Yehova kulamupa kwaalilwa kucita nshemusuni? Ubo Satana mbwaasuni ayi munooyeeya. Alisuni ayi munobikila maano kusheesho shicita baabo batokonkela nshila itashuupi, ceebo cakwaamba ayi cilaboneka anga batosangalala. Alisuni kwaamba ayi munoobona anga mutokwiindwa kusheesho shicita babyaanu kucikolo na bantu mbomubona pa Intaneti. Satana alisuni kwaamba ayi munooyeeya ayi kukonkela njiisho shakwe Yehova kutoomupa kutasangalala mubuumi. * Sombi tamweelete kuluba ceeci: Satana taasuniiwo bantu batokonkela nshila yakwe kubona shili kunembo nkobatooya. Ano Yehova alisuni kwaamba ayi mushibe buumi bubotu mbweshi mukacane kunembo na mukatolelele kukonkela nshila itola kubuumi.—Kulu. 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Ino nshiinshi nsheenga bacanike beeya kucakubonenaako cakwe Olaf?

8 Amubone nsheenga mweeya kuswa kucabonenaako ca mukwesu wacanike waliina lya Olaf. * Mbwaakalinga kwiiyaabo bakalinga kumukakatisha kwaamba ayi acite bufuule. Ndyaakabalwiita ayi mbuli Kamboni Wakwe Yehova alakonkela njiisho shamu Baibo pamakani akulilemeka, banakashi mbaakalinga kwiiyabo bakatolelela kumukakatisha kwaamba ayi oone abo. Sombi mukwesu Olaf wakayumabo kukaka. Alimwi ili teshi ndyelipenshi lyeenkabo ndyaakacana. Wakaamba ayi: “Bamatica bakalinga kunjuminisha ayi nje kucikolo ca yunivesti kwaamba ayi bantu banoompa bulemu. Bakandwiita ayi inga nshiswitilili mubuumi kwakubula lwiiyo lwapeculu.” Ino nciinshi cakacafwa Olaf kukaka kuyungwa uku? Wakaamba ayi: “Ndakalinga kunyumfwana abuumbi abamakwesu abenankashi mulibungano. Bakalingabo anga ngumukwashi wangu. Alimwi ndakatalika kwiiya Baibo cakubikila maano abuumbi. Kucita boobo kwakancafwa kushoma cakutatoonsha kwaamba ayi ndakacana cancine. Aboobo ndakalinga kushinishite kutolelela kusebensela Yehova.”

9. Ino abo basuni kutolelela kukonkela nshila ishupite balyeelete kucita nshi?

9 Satana alisuni kwaamba ayi muswe panshila itola kubuumi. Alisuni kwaamba ayi munoocita shintu bantu baanji nshebatoocita abo batokonkela nshila itashuupi iyo ‘itootola mukunyonyoolwa.’ (Mate. 7:13) Nacibi boobo, inga twacikonsha kutolelela kukonkela nshila ishupite na lyoonse katunyumfwila Yesu akubona nshila iyi mbuli lushito. Amuleke tubandike cimwi Yesu ncakaamba ayi tulyeelete kucita.

TAANGUNA KUNYUMFWANA AMUKWANU

10. Kweelana a Mateyo 5:23, 24, ino Yesu wakaamba ayi tulyeelete kutaanguna kucita nshi?

10 Amubelenge Mateyo 5:23, 24. Palilembo ili Yesu wakaamba cintu comwi cakalinga kuyandika abuumbi ku baJuda bakalinga kukutika. Amuyeeye kwaamba ayi muntu washika pa tempele kwaamba ayi ape cipo cakwe ca mulambu ku mupailishi. Na paciindi ceenka ico weebaluka kwaamba ayi kuli ncaakabisha kuumwi, wakalinga kweelete kutaanguna kushiya cipo ico ‘akuya.’ Ino nceebonshi? Nceebo cakwaamba ayi kwakalinga cintu cimwi ciyandika abuumbi ncaakalinga kweelete kutaanguna kucita kaatana kupa cipo cakwe kuli Yehova. Yesu wakaamba ayi: ‘Taanguna kunyumfwana amukwanu.’

Sa mulaakukonkela cakubonenaako cakwe Jakobo, uyo wakaliceesha akutalika kunyumfwana amukwabo alimwi? (Amubone palagilafu 11-12) *

11. Ino Jakobo wakacita buyani kwaamba ayi atalike kunyumfwana a Esau?

11 Kulanga langa pashakacitika mubuumi bwakwe Jakobo inga kwatucafwa kwiiya shiinji pamakani akunyumfwana. Pesule lyakukala kumusena kumwi kuteshi kumishaabo kwa myaaka mpashi ishika 20, Lesa wakalwiita Jakobo kwiinda mumunjelo kwaamba ayi aboolele kucishi cinemishaabo. (Mata. 31:11, 13, 38) Nacibi boobo, ici cakalinga ciyumu kuli Jakobo. Esau munene wakwe wakalinga kusuni kumucaya. (Mata. 27:41) Jakobo “wakaloonda abuumbi akulisukama” mukwiinga wakalinga kuyeeya ayi mpashi munene wakwe wakamubikila mfundilishi. (Mata. 32:7) Ino Jakobo wakacita buyani kwaamba ayi banyumfwane amukwabo? Cakutaanguna, wakapaila camoyo woonse kuli Yehova pamakani aya. Lyalo wakatuma shipo shiinji kuli Esau munene wakwe. (Mata. 32:9-15) Mukweelaako, ndyebakabonana meenso ameenso, wakamutondesha bulemu. Wakafukama akushisha ciwa panshi, kuteshi linkanda lyomwi na lyobilo, sombi mankanda osanwe aobilo! Aboobo wakatondesha bulemu akuliceesha kuli Esau munene wakwe alimwi ici cakapa kwaamba ayi batalike kunyumfwana amukwabo.—Mata. 33:3, 4.

12. Ino nshiinshi nsheenga tweeya kucakubonenaako cakwe Jakobo?

12 Kuli ciiyo nceenga tweeya kucakubonenaako cakwe Jakobo mbwakalibambila kukumanya mukwabo alimwi anshaakacita ndyebakabonana. Jakobo wakaliceesha akusenga lucafwo kuli Yehova. Lyalo wakacita kweelana ambwakapaila kwiinda mukweelesha kucita nshaakalinga kucikonsha kwaamba ayi batalike kunyumfwana amukwabo. Ndyebakakumana, Jakobo taakwe kutalika kupikishanya a Esau pamakani awakabishisha mubye. Cinene Jakobo ncaakalinga kusuni nkunyumfwana amukwabo. Ino cakubonenaako cakwe Jakobo inga twacikonkela buyani?

NSHEENGA TWACIITA KWAAMBA AYI TUNYUMFWANE ABAMWI

13-14. Ino nshiinshi nshotweelete kucita na twakalasha mushominyineesu?

13 Na tulisuni kukonkela nshila itola kubuumi tulyeelete kutolelela kunyumfwana abamakwesu. (Loma. 12:18) Ino nshiinshi nshotweelete kucita na twashiiba kwaamba ayi twakalasha mushominyineesu? Bweenka mbuli Jakobo, tulyeelete kupaila camoyo woonse kuli Yehova. Inga twamusenga kwaamba ayi atucaafwe ndyetutokweelesha kunyumfwana amukwesu.

14 Tulyeelete kukutumana akuyeeya pashintu nshetucita. Inga twaliipusha miipusho mbuli: ‘Sa ndaliceesha akusumina ayi ndabiisha amundekeleleko, lyalo akutalika kunyumfwana abamwi? Ino Yehova a Yesu batonyumfwa buyani na nebo ndataanguna kucitawo comwi kwaamba ayi ntalike kunyumfwana amukwesu na nankashi?’ Shikumbulo shesu kumiipusho iyi inga shatucafwa kunyumfwila Yesu akuliceesha kwaamba ayi tucikoonshe kutalika kunyumfwana amushominyineesu. Kucita boobo inga kwatucafwa kukonkela cakubonenaako cakwe Jakobo.

15. Ino kukonkela njiisho njetucana palilembo lya Bene Efeso 4:2, 3 inga kwatucafwa buyani kunyumfwana amukwesu?

15 Ano amuyeeyebo shakalinga kweelete kucitika naakwiinga Jakobo taakwe kutondesha kuliceesha ndyaakakumanya mukwabo! Ncakutatoonsha naakwiinga shintu shakabica abuumbi. Tulyeelete kuliceesha na twaya kumukwesu kwaamba ayi tutalike kunyumfwana akwe. (Amubelenge Bene Efeso 4:2, 3.) Tushimpi 18:19 ilaamba ayi: “Mubyo wakalashikwa ulaba amoyo uyumu kwiinda ndabala icite lilinga liyumu, alimwi kwaambana kulibo anga nimpingilo sha sheela kumwinjililo.” Na twaliceesha kumuntu uyo akusenga kulekelelwa inga capa kwaamba ayi asumine kutulekelela.

16. Ino nshiinshi nshotweelete kuyeeyawo, alimwi ino nceebonshi?

16 Alimwi tulyeelete kubikila maano ku nsheshi twaambe kumukwesu alimwi ambweshi twaambe. Na twalibambila, tulyeelete kubandika amuntu uyo ngotwakakalasha munshila yeenga yapa kwaamba ayi tutalike kunyumfwana alimwi. Mpashi pakutaanguna inga waamba shintu sheenga shatupa kulinyumfwa cibiibi. Inga caba cuubu kukalala na kweelesha kusansulula ceebo ncotwakacitila shakamukalasha, sombi kucita boobo inga takupi kwaamba ayi tutalike kunyumfwana. Mutaluubi kwaamba ayi ciyandika nkutalika kunyumfwana amushominyinaanu, kuteshi kutalika kusansulula kwaamba ayi mushibe wakabisha.—1 Koli. 6:7.

17. Ino nshiinshi nsheenga mweeya kucakubonenaako ca mukwesu Gilbert?

17 Mukwesu waliina lya Gilbert wakasebensa cankusu kwaamba ayi anoonyumfwana amwanaakwe mwanakashi. Wakaamba ayi: “Cakalinga ciyumu abuumbi kwaamba ayi ntalike kunyumfwana amwanaangu mwanakashi. Kwa myaaka yobilo akwiindaawo ndakeelesha kubandika akwe muluumuno alimwi cakukalika moyo kwaamba ayi tutalike kunyumfwana alimwi.” Ino nciinshi cimwi mukwesu Gilbert ncaakacita? “Kaantana kubandika akwe ndakalinga kutaanguna kupaila akuliibalusha kwaamba ayi nsheelete kukalala na aambe cili coonse citabete kabotu. Ndakalinga kweelete kuba ulibambite kulekelela. Ndakeeya kwaamba ayi nshindakalinga kweelete kuyuminina bunene kukulishitilisha alimwi mukuli wangu wakalinga wakucita nsheenga ndacikonsha kwaamba ayi tutalike kunyumfwana alimwi.” Ino nshiinshi shakaswaamo? Mukwesu Gilbert wakaamba ayi: “Pacecino ciindi ndicite lusangalalo mukwiinga ndanyumfwana aboonse mumukwashi wangu.”

18-19. Ino nciinshi ncotweelete kuba bashinishite kucita na kuli umwi ngotwakakalasha, alimwi ino nceebonshi?

18 Ino nshiinshi nshomweelete kuba bashinishite kucita na mwashiiba kwaamba ayi kuli mukwesu na nankashi umwi ngomwakakalasha? Amukonkele Yesu nshaakaamba pamakani akunyumfwana abamwi. Amupaile kuli Yehova akushoma kwaamba ayi atoomucafwa kwiinda mumushimu wakwe usalashi kutalika kunyumfwana amushominyinaanu uyo alimwi. Kucita boobo kulaakumupa kuba alusangalalo alimwi mulaakutondesha ayi mulanyumfwila Yesu.—Mate. 5:9.

19 Tulalumba abuumbi kwaamba ayi Yehova alatupa butanjilishi bubotu kwiinda muli Yesu Klistu “mutwi walibungano.” (Efe. 5:23) Bweenka mbuli mutumwi Pita, Jemusi, alimwi a Joni, atube bashinishite ‘kumunyumfwila.’ (Mate. 17:5) Tweeya mbweenga twanyumfwila Yesu kwiinda mukunyumfwana a mukwesu na nankashi ngotwakakalasha. Kucita boobo alimwi akutolelela kukonkela nshila ishupite itola kubuumi, kulaakupa kwaamba ayi tube basangalete pacecino ciindi alimwi akutambula shoolwe shiinji kunembo.

LWIIMBO 130 Amube Bantu Balekelelana

^ par. 5 Yesu alatuyuminisha ayi amunjile pamulyaango ushaankene utola kubuumi. Alimwi alatulwiita ayi tulyeelete kunonyumfwana abashominyineesu. Ino ngamapensho nshi ngeenga twacaana ndyetutokweelesha kukonkela Yesu nshaakaamba, alimwi ino inga twaakoma buyani?

^ par. 7 Amubone mwiipusho 6 mubuloshuwa ya Shikumbulo Kumiipusho ili 10 Bacanike Njobepusha, waamba ayi: “Ino Inga Wakaka Buyani Kuyungwa Ababyo?” alimwi avidyo ya tukadooli twakulemba paboodi icite mutwi utokwaamba ayi Mbweenga Wakaka Kuyungwa Ababyo pa www.pr418.com/leh. (Amubone palembetwe ayi NJIISHO SHAMU BAIBO > BACANIKE.)

^ par. 8 Meena amwi akaalulwa.

^ par. 56 BUSANSULUSHI BWASHIKOPE: Kutolelela kutaswa munshila Lesa mwatushitilisha kulatucafwa kuleya shintu mbuli kweebela shintu shileta miyeeyo yakoonana, bushicibusa butabete kabotu, alimwi akukakatishikwa kubika lwiiyo lwakumubili panembo.

^ par. 58 BUSANSULUSHI BWACIKOPE: Kwaamba ayi atalike kunyumfwana amukwabo alimwi, Jakobo wakafukama mankanda aanji kunembo lyakwe Esau munene wakwe.