Skip to content

Skip to table of contents

NKHANI YOPHUNZILA N.° 51

Pitilijani ‘kumumvwila’

Pitilijani ‘kumumvwila’

Uyu niye Mwana wangu wokondewa, wanukondwela naye. Mukomumvwila.”MT. 17:5.

NYIMBO N.° 79 Ayavyeni kunkhala otang’a ntima

VATIKUTI TIPHUNZILE *

1-2. (a) Kansi Mulungu eŵauja chinji ŵala atumwi atatu kuti akochita, ndipo kansi ove emvwila? (b) Kansi tiphunzile chinji mu nkhani ino?

PAVULI pa Pasika wa mu 32 C.E., ntumwi Petulo, Yakobo na Yohane ewona mensomphenya ochitisha chidwi. Pa lupili itali ngako, payakine yenze mbali iyakine ya Lupili ya Herimoni, Yesu echinja ove owona. Baibolo yunena kuti: “Chinso chake chingweleŵela monga ni zuŵa, malaya ŵake akunja engweleŵela monga ni laiti.” (Mt. 17:1-4) Mensomphenya amene awo asala patontho kuti asile, atumwi echimvwa Mulungu olaŵila kuti: “Uyu niye Mwana wangu wokondewa, wanukondwela naye. Mukomuvwila.” (Mt. 17:5) Ŵala atumwi atatu echita chendi vamene ivi. Mpaka pa mapeto a moyo wawo, ove enzewonesha moweleja-weleja kuti enzemvwila mawu ŵa Yesu. Sewo tufuna kukonkheja chisanzo chawo.

2 Mu nkhani yapita, tiphunzila kuti kumvwila mawu ŵa Yesu kuyangijilapo kuleka kuchita vinthu viyakine. Mu nkhani ino, tiwone vinthu viŵili vechinena Yesu kuti tufunika kuchita.

“LOŴANI PAMULIYANGO WOPAPATIJA”

3. Mokatijana na lemba ya Mateyu 7:13, 14, kansi tufunika kuchita chinji?

3 Ŵelengani Mateyu 7:13, 14. Onani kuti Yesu enena za miliyango iŵili yosiyana, muliyango uliwonse uli na nsewu wake ndipo uliwonse uloŵela ku mbali zosiyana, uyakine ni “woseguka” ndipo uyakine ni “wopapatija.” Paliyesoti muliyango uyakine wachitatu, ni yamene iyi tyala iŵili. Aliyense wa sewo ofunika kusankha yeka njila yakufunika kuloŵela. Ichi ni chosankha chofunika ngako chatufunikila kuchita—chifukwa moyo wasu wosasila udalila pa chosankha chatingachite.

4. Kansi mungaufotokoze tyani nsewu “woseguka”?

4 Tufunikalini kuluŵa kusiyana kulipo pakati pa misewu iŵili yamene iyi. Ŵanthu anyinji osankha nsewu “woseguka” chifukwa chakuti ni wosavuta kuyendamo. N’vomvwisha chisoni kuwona kuti ŵanthu anyinji osankha kupitilija kuyenda mu nsewu wamene uyu komasoti kuchita vakuchita ŵanthu anyinji. Koma ove okwanishalini kumvwisha kuti nsewu wamene uyu ni wa Satana komasoti kuti malo amozi kwaukuya nsewu wamene uyu ni ku imfwa.—1 Akor. 6:9, 10; 1 Yoh. 5:19.

5. Kansi ŵanthu anyinji ofunika kuchita chinji kuti afwane nsewu “wopapatija” komasoti kuti ayambe kuyendamo?

5 Mosiyana na nsewu “woseguka,” nsewu uyakine ni “wopapatija,” ndipo Yesu enena kuti ni ŵanthu atontho okwanisha kuufwana nsewu wamene uyu. Chifukwa n’chinji? Chifukwa cha aneneli awenye, vamene ivi niye vechichenjeja Yesu ophunzila ŵake. (Mt. 7:15) Ŵanthu ayakine onena kuti kuli vipembezo masauzande anyinji ndipo chifupi-fupi vipembezo vonse vamene ivi vunena kuti vuphunzisa chonadi. Chifukwa cha vamene ivi, ŵanthu mamiliyoni anyinji oleka kusakila chipembezo chachendi olo osokonezeka na vinthu vavuphunzisa vipembezo mwakuti oyejalini kusakila nsewu uloŵela ku moyo. Koma n’vokwanishika kuufwana nsewu uloŵela ku moyo. Yesu enena kuti: “Keno mukosunga mawu ŵangu nthawe zonse, niye kuti nimwe chendi ophunzila ŵangu. Muzaziŵe chonadi, ndipo chonadi chizakumasuleni.” (Yoh. 8:31, 32) Keno mwewo mwaufwana nsewu wachendi ndipo mwasankha kuti osati mukonkhelele ŵanthu anyinji, niye kuti muchita luweme ngako. Mwewo mwiphunzila Baibolo mwakhama ndipo mwephunzila vakufuna Mulungu kuti mwewo mukochita ndipo mwiyamba kumvwila mawu ŵa Yesu. Mwachisanzo, mwiphunzila kuti Yehova ofuna kuti mwewo mukokana vinthu vavuphunzisa vipembezo vawenye komasoti kuti muleke kuchita vikondwelelo vamene viyambishiwa na miyambo yachikunja. Kulaŵila chendi, mwewo mwaziŵa kuti kuleka kuchita vinthu vamene ivi noyamba kuchita vakukusengani Mulungu kungankhale kovuta ngako. (Mt. 10:34-36) Payakine venze vovuta ngako kuli mwewo kuti muchinje vinthu viyakine. Koma olo n’tetyo, mwewo muliyejokele kuvuli chifukwa chakuti mukonda Atata ŵanu ŵakululu ndipo mufuna kuŵakondwelesha. Kulaŵila chendi, Yehova akondwele namwe ngako!—Miy. 27:11.

VATINGACHITE KUTI TIPITILIJE KUYENDA MU NSEWU WOPAPATIJA

Malangizo na malamulo a Mulungu vutiyavya kuti tipitilije kuyenda pa nsewu “wopapatija” (Onani ndime 6-8) *

6. Mokatijana na lemba ya Salimo 119:9, 10, 45, 133, kansi n’chinji chingatiyavye kuti tipitilije kuyenda mu nsewu wopapatija?

6 Kansi n’chinji chingatiyavye kuti tipitilije kuyenda mu nsewu wopapatija? Ganizilani chisanzo ichi. M’vyalo viyakine, m’misewu yopapatija ya m’malo okwela, monga m’malupili, munkhala tunsimbi tukuŵachingilije mmbali mwa nsewu. Tunsimbi twamene utu tuteteza ŵanthu kuti osati afwike mmbali ngako olo kupitilila mwaulipelele nsewu. Koma paliye aliyense wamene angayambe kudandaula nonena kuti tunsimbi twamene utu tumukangisha kuti afwike mmbali mwa nsewu nomuchita olo kufwa! Molingana na vamene ivi, mfundo za Yehova zupezeka m’Baibolo, zili monga ni tunsimbi twamene utu. Zutiteteza komasoti zutiyavya kuti tipitilije kuŵa mu nsewu wopapatija.—Ŵelengani Salimo 119:9, 10, 45, 133.

7. Ndaŵa yanji mwewo achilumbwana, mufunikalini kuganiza kuti nsewu wopapatija ukukangishani kunkhala omasuka?

7 Keno mwewo nimwe wachilumbwana, kansi nthawe ziyakine mungankhale na maganizo akuti malamulo a Yehova ni opanikija ngako mwakuti okuchitishanilini kunkhala womasuka pochitako vinthu viyakine? Ni mwamwene umo ngamo-ngamo mwakufunila Satana kuti mukoganizila. Vakufuna yove n’vakuti, mwewo mukoganiza kuti ni bwino kuyenda mu nsewu ukulu, wamene ŵanthu ochita vilivonse vakufuna. Yove ofuna kuti mwewo munkhale na maganizo akuti muluza mwayi wochitako vinthu viyakine pa moyo wanu pamozi na ayanu akusikulu komasoti ayanu ŵamuwona pa intaneti. Yove ofuna kuti mwewo mukoganiza kuti kutumikila Yehova kukutaishani nthawe. * Koma osaluŵa kuti: Satana ofunalini kuti mwewo muziŵe chinthu chili kusogolo kwa nsewu wamene uyu ukulu. Koma Yehova niwosiyana ngako na Satana. Yove ofuna kuti mwewo muziŵe ubwino woyenda pa nsewu uweme wamene uyu waku moyo wosasila.—Sal. 37:29; Yes. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Kansi achilumbwana angaphunzilepo chinji pa vinthu vichitikila Olaf?

8 Onani vichitikila m’bale muyakine zina yake Olaf. * Ayake enzemukakamija kuti achite chiwelewele na asimbi ayakine aku sikulu kwawo. Yove pechiŵafotokozela kuti ni wa Mboni za Yehova ndipo okonkheja mfundo za m’Baibolo, asimbi ayakine a m’kalasi mwake enzechita vonse vangakwanishe kuti amunyengelele yove kuti achite naye chiwelewele. Koma Olaf epitilija kunkhala wotang’a ndipo aliyegonje ku chiyeso chamene icho. Koma niichilini cheka chiyeso chechikumana nacho. Olaf enena kuti: “Maticha ŵangu enzeyeja-yeja kuninyengelela kuti nikapitilije maphunzilo ŵangu ku yunivesiti, chifukwa nikachita tetyo ŵanthu niye pakuti akonilemekeza ngako ndipo niye paningankhale na moyo uweme.” Kansi n’chinji chiyavya Olaf pa mavuto onse amene aŵa? Yove enena kuti: “Newo nenzechita ngako ushamwali na abale a mumpingo. Ndipo ove enze monga ni ŵanthu a m’banja mwangu kuli newo. Niyamba kuphunzila Baibolo, ndipo penenzeiphunzila ngako niye penisimikijila kuti lomba nafwana chonadi. Pamene apo nipanga chosankha chakuti nitumikile Yehova.”

9. Kansi tufunika kuchita chinji keno tufuna kuyenda pa nsewu wopapatija?

9 Satana ofuna kuti mwewo muchoke pa nsewu waku moyo, noyamba kuchita vinthu vakuchita ŵanthu anyinji kuti muyambe kuyenda pa nsewu ukulu wamene “usogolela ŵanthu kuyawonongewa.” (Mt. 7:13) Koma sewo nise osimikija kupitilija kumvwila mawu a Yesu nopitilija kuyenda mu nsewu wopapatija wamene uli monga ni chitetezo kuli sewo. Lomba tiyeni tiwonesoti chinthu chiyakine chechinena Yesu chatufunikila kuchita.

MUKOCHITA VINTHU MWANTENDELE NA ABALE ŴANU

10. Mokatijana na Mateyu 5:23, 24, kansi Yesu enena kuti tikochita chinji?

10 Ŵelengani Mateyu 5:23, 24. Yesu pa lemba yamene iyi efotokoza mbali yofunika ngako pa moyo wa Ayuda. Yejani kuganizila kuti munthu muyakine ali kukachisi ndipo wakonzeka kupeleka nsembe ya nyama kuli wansembe. Keno panthawe yamene iyo munthu wamene uyo wakumbukila kuti ali na vuto na m’bale wake enzefunika kusiya nsembe yamene iyo “nojokela.” Ndaŵa yanji? Ndaŵa yakuti penze chinthu chiyakine chofunika ngako chenzefunika kuchita akaliyepeleka mphaso zake kwa Yehova. Yesu elaŵila momvwika luweme kuti: “Nkhoya poyamba ukankhazikishe ntendele na m’bale wako.”

Kansi mungakonkheje chisanzo cha Yakobo, wamene molichefya enkhazikisha ntendele na m’bale wake? (Onani ndime 11-12) *

11. Fotokozani vinthu volimbikisa vechichita Yakobo kuti ankhazikishe ntendele na Esau.

11 Tingaphunzile vinyinji pa nkhani yonkhazikisha ntendele tikaganizila vichitika pa moyo wa Yakobo. Yakobo pechinkhala kutali na chalo cha kwawo kwa vyaka 20, Mulungu emuuja kupitila muli mngelo kuti ajokele ku chalo cha kwawo kwechivyalikila. (Gen. 31:11, 13, 38) Koma kuchalo chamene icho kwenze vuto. Nkulu wake, Esau, enzefuna kumupaya. (Gen. 27:41) Yakobo “echita wowa ngako komasoti kudela nkhaŵa” kuti payakine nkwake akalimusungile chifukwa. (Gen. 32:7) Kansi Yakobo echita chinji kuti ankhazikishe ntendele na nkwake? Choyamba, yove epemphela kwa Yehova za nkhani yamene iyi mofumila pansi pa ntima. Pavuli pake, yove etumija mphaso kwa Esau. (Gen. 32:9-15) Posilijila, pechiwonana na Esau, Yakobo ewonesha ulemu. Yove emugwadila Esau—osati kamozi, olo kaŵili, koma ka 7! Kulichefya komasoti ulemu wake kwepangisha kuti, Yakobo ankhazikishe ntendele na nkwake.—Gen. 33:3, 4.

12. Kansi tingaphunzilepo chinji pa chisanzo cha Yakobo?

12 Tingaphunzilepo kanthu pa vinthu vechichita Yakobo pokonzekela kuti akakumane na nkwake komasoti mwenzelaŵilila na Esau. Yakobo molichefya esenga Yehova kuti amuyavye. Pavuli pake, yove ewonesha kuti enzefunishisha, kuchita vinthu mokatijana na vechisenga m’pemphelo yake pochita vilivonse vangakwanishe kuti ankhazikishe ntendele na nkwake. Ŵanthu amene aŵa pechikumana, Yakobo aliyekangane na Esau pa nkhani yakuti ni ŵani enze wophoniya ndipo ni ŵani enze wosaphoniya. Cholinga cha Yakobo chenze chakuti ankhazikishe ntendele na nkwake. Kansi tingakonkheje tyani chisanzo cha Yakobo?

MWATINGANKHAZIKISHILE NTENDELE NA ŴANTHU AYANU

13-14. Keno sewo takalipijana na abale ŵasu, kansi tufunika kuchita chinji?

13 Patuyenda munsewu usogolela ku moyo, tufunika kupitilija kunkhala pa ntendele na abale ŵasu. (Aro. 12:18) Kansi tufunika kuchita chinji keno takalipijana na okhulupilila ayasu? Molingana na Yakobo, tufunika kupemphela kwa Yehova mofumila pansi pa ntima. Tufunika kumusenga kuti atiyavye kunkhazikisha ntendele na abale ŵasu.

14 Pofunikila kutola nthawe kuti tiwone bwino-bwino komasoti kulikonsha makonsho monga akuti: ‘Kansi nine wokonzeka kuleka kumeka, olo kupepesa molichefya, nonkhazikisha ntendele? Kansi Yehova na Yesu akumvwa tyani keno nuyeja-yeja kunkhazikisha ntendele na m’bale wangu olo mulongo?’ Mayankho ŵasu angatilimbikise kuti tikomvwila Yesu komasoti kulaŵila molichefya kuti tinkhale pa ntendele na abale ŵasu. Pa nkhani yamene iyi, sewo tufunika kukonkheja chisanzo cha Yakobo.

15. Kansi kukatishila ntchito mfundo yapa Aefeso 4:2, 3 kungatiyavye tyani kunkhalasoti pa ntendele na m’bale wasu?

15 Ganizilani kuti sembe n’chinji chichitika kuti Yakobo ekangana na Esau kuti ni ŵani enze wophoniya ndipo ni ŵani wosaphoniya. Vokonkhapo vake sembe vinkhala viipa. Keno tusakila m’bale wasu kuti tikambilane naye za vuto iyakine yachitika, tufunika kuchita vamene ivi na mzimu wolichefya. (Ŵelengani Aefeso 4:2, 3.) Lemba ya Miyambo 18:19 yunena kuti: “M’bale wamene waphoniyelewa opambana tawuni yotang’a, ndipo pali mikangano yamene yunkhala monga ni chimuti chovalila pa gedi ya nsanja yonkhalamo.” Tikalichefya nosenga kukhululukiwa vingatiyavye kuloŵa mu “nsanja” yamene iyi.

16. Kansi tufunika kuganizila chinji komasoti ndaŵa yanji?

16 Tufunikasoti kuganizila mosamala pa vinthu vatikuti tikalaŵile na m’bale wasu komasoti mwatikuti tikalaŵilile. Keno takonzeka, tufunika kuluta kuli munthu wamene uyo waphoniyelewa noyeja-yeja kumuyavya kuti tinkhale nayesoti pa ntendele. Yove payakine poyamba angalaŵile vinthu viipa. Vingankhale vosavuta kukalipa olo kuyesa kuliwona kuti nise osaphoniya, koma kansi kuchita vamene ivi kungalete ntendele? Yayi. Kumbukilani kuti kunkhalasoti pa ntendele na m’bale wasu n’kofunika ngako kupambana kufufuza kuti wophoniya ni ŵani komasoti wosaphoniya ni ŵani.—1 Akor. 6:7.

17. Kansi mungaphunzile chinji kufumila pa chisanzo cha Gilbert?

17 M’bale muyakine zina yake Gilbert eyeja-yeja kuti ankhazikishe ntendele. Yove enena kuti: “Venze vovuta ngako kunkhala na ŵanthu a m’banja mwangu pafupi. Kwa vyaka vopitilila viŵili nankhala nuyeja-yeja kulaŵila mwachilungamo komasoti modekha kuti ninkhale munthu muweme.” Kansi n’chinthu chiyakine chotyani chechichita Gilbert? “Nikaliyelaŵila na enekwangu nupemphela nokonzekelesha maganizo wangu pa vinthu vilivonse viipa vamene vingachitike. Nenzefunika kunkhala wokonzeka kukhululuka. Newo niphunzila kuti nufunikalini kumenyela ufulu wangu, ndipo nuziŵa kuti ntchito yangu nikulimbikisa ntendele.” Kansi vokonkhapo vake venze votyani? Gilbert enena kuti: “Lomba nili na ntendele wamuntima chifukwa cha ukwawo uweme wanili nawo na enekwangu onse.”

18-19. Keno takhumudwisha munthu muyakine, kansi tufunika kusimikijila mu ntima mwasu kuchita chinji, ndipo ndaŵa yanji?

18 Kansi lomba mufunika kuchita tyani mukawona kuti mwakhumudwisha Mkhilisitu muyanu? Konkhejani malangizo a Yesu onkhazikisha ntendele. Laŵilani na Yehova za nkhani yamene iyo, ndipo dalilani mzimu wake utuŵa kuti ukuyavyeni kunkhala mwantendele. Mukachita vamene ivo munkhale osangalala ndipo muwoneshesoti umboni uyakine wakuti mumvwila Yesu.—Mt. 5:9.

19 Tutembeja ngako kuti Yehova otipasa malangizo achikondi kupitila mu “mutu wa mpingo,” Yesu Khilisitu. (Aef. 5:23) Tiyeni tinkhale okonzeka ‘kumumvwila,’ monga mwechichitila ntumwi Petulo, Yakobo na Yohane. (Mt. 17:5) Tawona mwatingachile vamene ivi ponkhala luweme na Mkhilisitu muyasu wamene tamuifyila. Tikochita vamene ivi komasoti nopitilija kuyenda pa njila ikuya ku moyo molichefya tingalondele madaliso anyinji ngako lomba teti komasoti tizankhale na chisangalalo chosasila kusogolo.

NYIMBO N.° 130 Mwaokhululukilana

^ ndime 5 Yesu otiuja kuti tiloŵe pa muliyango wopapatija, wamene ni nsewu usogolela ku moyo. Yove etiujasoti kuti tikonkhala mwa ntendele na abale na alongo ŵasu. Kansi ni mavuto otyani ŵatingakumane nawo patuyeja kukatishila ntchito mawu ŵa Yesu amene aŵa? Ndipo kansi n’chinji chatingachite kuti tipilile mavuto amene aŵo?

^ ndime 7 Onani konsho  6 mu kabulosha kakuti Mayankho a Mafunso 10 Omwe Achinyamata Amadzifunsa: “Ndingatani Kuti Ndisamangotengera Zochita za Anzanga?na vidiyo ya makatuni yakuti Musamangotengera Zochita za Anzanu, pa www.pr418.com. (Lutani pa mbali yakuti ZIMENE BAIBULO LIMAPHUNZITSA > ACHINYAMATA.)

^ ndime 8 Mazina ayakine achinjiwa.

^ ndime 56 MAWU OFOTOKOZA VITHUNZI: Mwa kupitilija kuyenda pa nsewu “wopapatija” uli na tunsimbi mmbali mwake tutetezewa na malamulo ŵakupeleka Mulungu, tupewa vinthu volawula, kukatijana na vinthu vachiwelewele, komasoti kukakamijiwa kuti tiike maphunzilo apalulu pasogolo m’moyo wasu.

^ ndime 58 MAWU OFOTOKOZA VITHUNZI: Pofuna kunkhazikisha ntendele, Yakobo emugwadila nkwake Esau moweleja-weleja.