Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

ECIGABI C’OKUYIGA 51

“Mukaz’imuyumva”

“Mukaz’imuyumva”

“Oyu ye Mugala wani muzigirwa, oyu nsima bwenene, mukaz’imuyumva.”​—MT. 17:5.

LWIMBO 54 “Hii Ndiyo Njia”

EBI RHWAYIGA *

1-2. (a) Bici entumwa isharhu za Yezu zarhegesirwe oku zijire, na gurhi zajijire? (b) Bici rhwaganirira mw’eci cigabi?

ENYUMA za Pasaka w’omu mwaka gwa 32 K.K.K., entumwa Petro, Yakobo, na Yowane bacibonera ecibonekerezi c’okusomeza bwenene. Oku ntondo ndîri, byanahashikana kwali oku Ntondo y’e Hermoni, babona enshusho ya Yezu yahinduka. “Obusu bwage bwarhondera okulangashana nk’izuba, n’emyambalo yage yaba myeru nka bulangale.” (Mt. 17:1-4, Mashi Bible) Hofi n’obuzinda bw’eco cibonekerezi, entumwa zayumva Nnâmahanga aderha ntya: “Oyu ye Mugala wani muzigirwa, oyu nsima bwenene, mukaz’imuyumva.” (Mt. 17:5) Ezo ntumwa isharhu zayerekine kugerera akalamo kabo oku bayumvirhizize Yezu. Rhulonzize nirhu rhuyige olwiganyo lwabo.

2 Omu cigabi c’embere, rhwayizire oku okuyumvirhiza izu lya Yezu kuhugwîre okuleka okujira bintu biguma na biguma. Mw’eci cigabi, rhwaganirira bintu bibirhi Yezu adesire oku rhushinganine rhujire.

“MUGERERE OMU MUHANGO MUFUNDA”

3. Nk’oku biyerekinwe omu Mateyo 7:13, 14, bici rhushinganine rhujire?

3 Osome Mateyo 7:13, 14, Mashi Bible. Olole oku Yezu aganirire mihango ibirhi ehêsire hantu habirhi hali lubero, hali enjira ‘ngali’ n’enjira ‘nfunda.’ Harhali njira ya kasharhu. Rhwene rhushinganine rhucishoge omuhango rhwageramo. Ogo go muhigo gw’obulagirire rhushinganine rhurhôle omu kalamo: okuba n’obuzine bw’ensiku n’amango kushimbine n’omuhango rhwacishozire.

4. Gurhi wakaganirira kwa bulîri lugenda enjira ‘ngali’?

4 Rhushinganine rhubike omu bukengere bwirhu oku hali olubero egarhi k’ezo njira ibirhi. Enjira ‘ngali’ eri yageramwo bantu banji bulya eba ndembu okugeramwo. Eby’okugayisa kuli kubona oku bantu banji banacishoge okugeramw’eyo njira n’okukulikira ebiri byajirwa n’abal’ibageramwo. Banayabirwe okumanya oku Shetani Ibilisi yewarhondezagya eyo njira, na kandi barhaba bahugûsirwe oku eyo njira eba ehêsire ebwa bushereze bw’ensiku n’amango.​—1 Kr. 6:9, 10; 1 Yn. 5:19.

5. Bushiru buci bantu bantu baguma na baguma bajijire lyo babona enjira ‘nfunda’ na bici bihûnyirwe lyo bageramwo?

5 Lubero n’enjira ‘ngali,’ eyindi njira yohe eba ‘nfunda,’ na Yezu adesire oku bantu basungunu bo bayibona. Bulya gurhi? Bishagalusize okubona oku omu mulongo gukulikire aho, Yezu ahaniza abanafunzi bage lugenda abalebi b’obunywesi. (Mt. 7:15) Bantu banji badesire oku hali emiliyoni y’amadîni, na manji ga muligo ganaciderhe oku ganayigirize okuli. Miliyoni minji y’abantu yavunisire omurhima n’okuhusibwa obwenge n’oko kwarhumire barhacilonza enjira ehêsire ebwa buzine. Cikone byanahashikana okubona eyo njira. Yezu adesire ntya: “Mukasêra oku binwa byani, mwaba baganda bani b’okunali; mwamanya okuli, n’okuli kwammurhenza omu buja.” (Yn. 8:31, 32) Oli wakuvugwa omunkwa okubona orhashimbaga nk’oku bantu banji bali bajira; cikone walonza okuli. Warhondera okuyiga Akanwa ka Nnâmahanga ly’oyiga ebi arhuhûnyire rhujire, wanayumvirhiza enyigirizo za Yezu. N’ebindi bintu wajijire, wayiga oku Nnâmahanga alonzize rhuleke enyigirizo z’idîni ly’obunywesi n’oku rhuleke okukajira amadinye g’ensiku nkulu z’ecipagani. Kandi wayizire oku okujira ebi Yehova alonzize rhujire n’okuleka enkomêdu arhaba ayemire nkaba kwanaba nka kuzibu. (Mt. 10:34-36) Nkaba kurhali kulembu kuli we okujira empindûlo zishinganine. Cikone, wacihangana bulya ozigire Sho w’omu mpingu onalonzize okuyemerwa naye. Kobinali akushagalukire!​—Mig. 27:11.

GURHI RHWAKAGENDEKERA RHWABÊRA OMU NJIRA NFUNDA

Amahano n’amakanuni ga Nnâmahanga ganarhurhabale rhubêre omu njira ‘nfunda’ (Olole ecifungo ca 6-8) *

6. Nk’oku biyerekinwe omu Ennanga 119:9, 10, 45, 133, bici byakarhurhabala rhugendekere rhwabêra omu njira nfunda?

6 Bulya rhwarhondire rhwalambagira omu njira nfunda, bici byakarhurhabala lyo rhugendekera rhwayilambagiramwo? Rhuganirire olu lwiganyo. Ecido bagezize oku burhambi bw’ibarabara liba oku ntondo cinarhabale okulanga omushoferi n’omutuga gwage. Eco cido c’obulanzi cinarhabale abashoferi barhajaga hofi naco erhi bacihame. Nta mushoferi wakaderha oku eco cido cimuhanzize bintu binji. Amakanuni gaba omu Bibliya ko gaba nk’eco cido. Amakanuni ga Yehova ganarhurhabale rhugendekere rhwabêra omu njira nfunda.​—Osome Ennanga 119:9, 10, 45, 133.

7. Gurhi emisole eshinganine ebone enjira nfunda?

7 Mwe misole, ka hali amango muciyumva nk’amakanuni ga Yehova gamushwesire? Ntyo ko Shetani alonzize mukarhanya. Aba alonzize mukasegeza obwenge bwinyu kw’ebi abali omu njira ngali bali bajira, bulya bali babonekana nka bagwerhe akalamo kinja. Anakolesa ebi eyinyu misole y’emasomo eri yajira erhi kugerera ebi mubona oku Enternete ly’omuciyumva nka hali akantu k’okucishagalusa mubuzire. Shetani aba alonzize okarhanya oku amakanuni ga Yehova gaba gamuhanzize okushagalukira akalamo nk’oku mulonzize. * Cikone mukengere ntya: Shetani arhaba alonzize abali balambagira omu njira ngali babone ebyayishibahikira oku buzinda. Lubero n’oko, Yehova amuyeresire ebintu binja arheganyize abagendekire babêra omu njira ehêsire ebwa buzine.​—Enna. 37:29; Iz. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Bici emisole yakaciyigiriza kugerera olwiganyo lwa Olaf?

8 Olole ebi wakayiga kugerera olwiganyo lwa musole muguma guhamagalwa Olaf. * Ababo banafunzi bakagimuseza oku ayemere okuba n’olugenzi lw’eby’eshonyi. Erhi ahugûla oku Abahamirizi ba Yehova banakalama kushimbana n’amakanuni ga Nnâmahanga g’olugenzi, banyere baguma na baguma b’omw’isomo lyabo bakabona nk’ago gali mazibu banakalonza okumuyemeza oku ajire nabo obugonyi. Cikone Olaf abêra oku lwimango lwage lw’okujira aminja. Arhanali ebyo byone bakagimuseza oku ajire. Olaf adesire ntya: “Abalimu bani bakagilonza okunseza oku shinganine nsome amasomo g’enyanya ly’abantu bakabona oku ntali muntu wa ntya-ntya. Bambwira oku akaba ntajijiri ntyo, ntaco nanabe naco omu kalamo.” Bici byarhabire Olaf ahime oko? Adesire ntya: “Nacijirira obwîra bwa hofi-hofi haguma na bene wirhu b’omu cigamba cani. Baba nka bantu b’omu mulala gwani. Na kandi narhondera okusoma Ebibliya bwenene. Oku nagendekire nayiga Ebibliya, ko nanagendekire nayemera oku byanali by’okuli. N’oko kwarhuma nahiga okukolera Yehova.”

9. Bici bihûnyirwe kuli bala balonzize bagendekere babêra omu njira nfunda?

9 Shetani analonza ohikire aha warhenga omu njira ehêsire ebwa buzine. Alonzize ocilunge haguma n’omubalè gw’abantu bali omu njira ngali “ehêka ebwa kuheza [bushereze].” (Mt. 7:13) Cikone, rhwanagendekera rhwalambagira omu njira nfunda erhi rhwakagendekera rhwayumvirhiza Yezu n’okubona eyo njira nka bulanzi. Rhukolaga rhwaganirira akandi kantu Yezu adesire rhushinganine rhujire.

OJIRE OMURHULA NA MWENE WINYU

10. Nk’oku biyerekinwe omu Mateyo 5:23, 24, bici Yezu adesire rhushinganine rhujire?

10 Osome Mateyo 5:23, 24, NWT. Yezu aganirire akasanzi kali ka bulagirire oku Bayahudi bakagimuyumvirhiza. Orhanye muntu mulebe ali omu hekalu akola ali hofi okuha omukuhani enterekêro y’ensimba. Muli ako kasanzi oyo muntu akengere oku hali owabo omugwerhe kw’akanwa, alishinganini aleke enterekêro yage “agende.” Bulya gurhi? Kantu kahi kali ka bulagirire bwenene kulusha okuha Yehova enterekêro? Yezu aderha n’obwalagale ntya: “Burhangiriza, ojire omurhula na mwene winyu.”

Ka wabikirira oku murhima olwiganyo lwa Yakobo wajiraga omurhula n’obwirhohye haguma na mukulu wage? (Olole ecifungo ca 11-12) *

11. Oganirire obushiru Yakobo ajijire ly’ayumvanya na Ezau.

11 Rhwanaciyigiriza amasomo g’obulagirire lugenda okujira omurhula n’abandi omu kulola ebyahikire omu kalamo ka Yakobo mukozi wa mîra wa Nnâmahanga. Yakobo ajijire myaka 20 ali omu cihugo ca kuli n’emunda aburhagwa, enyuma z’aho kugerera malahika Nnâmahanga omubwira oku agaluke emwabo. (Murh. 31:11, 13, 38) Cikone hali amazibu. Mukulu wage, Ezau, alilonzize oku amuyirha. (Murh. 27:41) “Yakobo ayoboha bwenene anayumva ebihamba oku murhima” bulya mukulu wage akacibire amubikire akarhinda. (Murh. 32:7, NWT) Bici Yakobo ajijire ly’ayumvanya na mukulu wage? Burhangiriza, arhangishenga Yehova amubwira lugenda ago mazibu. Na kandi, arhumira Ezau oku bintu alidwirhe. (Murh. 32:9-15) Buzinda, erhi akola arhimanana na mukulu wage busu oku busu, Yakobo aba ye murhanzi okuyeresa Ezau obukenge. Afukama embere za Ezau, arhali mpu liguma lyone erhi kabirhi, cikone afukamiriza kali nda koshi! Yakobo ayerekana obwirhohye n’obukenge, na ntyo ayumvanya na mukulu wage.​—Murh. 33:3, 4.

12. Bici rhuciyigirizize kugerera olwiganyo lwa Yakobo?

12 Rhwanaciyigiriza isomo ly’obulagirire kugerera oko Yakobo acirheganyagya ly’ajirhimanana na mukulu wage n’erhi akola ayegera Ezau. N’obwirhohye Yakobo ahûna Yehova oburhabale. Buzinda akola kushimbana n’isala lyage omu kurhôla emihigo y’okulonza ayumvanye na mukulu wage. Erhi barhimanana na mukulu wage, Yakobo arhaganiraga haguma na Ezau okubiyerekire owagwerhe amagosa na ndi orhagagwerhe. Omuhigo gwa Yakobo gwali gwakulonza okuyumvanya na mukulu wage. Gurhi rhwakayigamw’olwiganyo lwa Yakobo?

GURHI RHWAKAJIRA OMURHULA HAGUMA N’ABANDI?

13-14. Bici rhushinganine rhujire erhi rhwakagokeza owirhu mwemezi?

13 Rhwe rhuli rhwalambagira omu njira ehêsire ebwa buzine, rhuba rhulonzize rhukayumvanya na bene wirhu. (Rm. 12:18) Gurhi rhushinganine rhujire erhi rhwakahugûkwa oku rhwagokize owirhu mwemezi? Aka Yakobo, rhushenge Yehova oburhabale. Rhwanamuhûna agishe obushiru bwirhu bw’okulonza rhucibiyumvanya na mwene wirhu.

14 Na kandi rhwanaciha akasanzi k’okucilabiriza rhwenene. Rhwanacidosa rhwenene aga madoso: ‘Kamba mubidu okuyaka obucibone, n’okuhûna obwonjo n’obwirhohye, na ntyo nyumvikane n’owundi? Gurhi Yehova na Yezu bakaciyumva erhi nakarhôla omuhigo g’okujira omurhula na mwene wirhu erhi mwali wirhu?’ Amashuzo girhu kw’ago madoso ganarhushumya rhuyumvirhize Yezu na kugerera obwirhohye rhwanalonza owirhu mwemezi lyo rhujira omurhula naye. Muli eyo njira, rhwanashimba olwiganyo lwa Yezu.

15. Gurhi okukolesa akanuni kali omu Abefezi 4:2, 3 kwakarhurhabala lyo rhujira omurhula na mwene wirhu?

15 Orhanye gurhi byakabire Yakobo aciyerekanage obucibone erhi arhimanana na mukulu wage! Okurhimanana kwabo kwakadwirhe mazibu manji. Erhi rhujibona mwene wirhu lyo rhuyusa okurhayumvikana kuli egarhi kirhu naye, rhushinganine rhujire ntyo n’iroho ly’obwirhohye. (Osome Abefezi 4:2, 3.) Emigani 18:19, NWT, edesire ntya: “Mwene wirhu bagokize ali muzibu kulusha olugo luyubake buzibu-zibu; haba n’akadali kayorha nka kahamiko.” Okuhûna obwonjo n’obwirhohye kwanarhurhabala rhuyigule ako “kahamiko.”

16. Bici rhushinganine rhurhanyeko, na bulya gurhi?

16 Kandi rhushinganine rhurhanye bwenene kw’ebi rhwabwira mwene wirhu n’oku rhwabiderha. Nka rhwamayusirhanya kw’ebyo, rhwanagenda rhubone oyo rhwagokezagya lyo rhuyusa obo burhe boshi bumuli oku murhima. Okumurhondero, hali amango akaderha ebintu birharhushagaluse. Kwanaba kulembu okugaya n’okulonza okucihalira, cikone k’okujira ntyo kwanarhuma rhwayumvanya na mwene wirhu? Nanga kobinali. Okengere oku okugalula omurhula egarhi kawe na mwene winyu kuli kwa bulagirire kulusha okulonza okumanya owagwerhe amagosa na ndi orhagagwerhe.​—1 Kr. 6:7.

17. Bici wakaciyigiriza kugerera olwiganyo lwa Gilbert?

17 Mwene wirhu ohamagalwa Gilbert ajijire okwage koshi ly’aba muntu wakujira omurhula n’abandi. Adesire ntya: “Nagwerhe amazibu g’okurhayumvanya na mwene wirhu muguma w’omu mulala. Hagezire myaka ibirhi ndi najira okwani koshi lyo nganira naye n’obwalagale n’obutûdu lyo rhucibigalula olushangi lwali egarhi kani naye.” Bici bindi Gilbert ajijire? “Embere njiganira haguma naye, nakagisalira n’okucirheganya omu kandalala lugenda enderho mbi akayishiderha. Nal’ilagirire okuba mubidu okubabalira. Naciyigiriza okuyaka okuyerekana oku ntagwerhe magosa, nanahugûkwa oku omuhigo gwani gwali gwakulonza omurhula.” Bici oko kwalesire? Gilbert adesire ntya: “Ene, nkola njira omurhula gw’ekandalala bulya nkola njira olushangi lwinja haguma n’abantu boshi b’omu mulala gwani.”

18-19. Bici rhushinganine rhuhige okujira erhi akaba rhwagokize muntu mulebe, na bulya gurhi?

18 Bici oshinganine ojire erhi wakahugûkwa oku wagokize owinyu Mukristu? Oshimbe obulongozi Yezu ahânaga bw’okujira omurhula n’abandi. Obwire Yehova lugenda ago mazibu, onalangalire oburhabale bw’iroho litagatifu lyo likuhashisa obe wakujira omurhula n’owundi. Erhi wakajira ntyo, wanaba n’obushagaluke wanayerekana n’obwalagale oku oli wayumvirhiza Yezu.​—Mt. 5:9.

19 Rhuvuzire Yehova omunkwa okubona ali arhuha obulongozi bw’obuzigire kugerera Yezu Kristu, “cirhwe c’ecigamba.” (Ef. 5:23, NWT) Nirhu rhuhigage ‘okukaz’imuyumva,’ aka entumwa Petro, Yakobo, na Yowane. (Mt. 17:5) Rhwabwine oku rhwanajira ntyo omu kujira omurhula haguma n’owirhu Mukristu rhwagokize. Omu kujira ntyo n’omu kubêra omu njira ehêsire ebwa buzine, rhwanahâbwa migisho minji muli gano mango n’omu mango gayisha rhwanaba n’omwishingo gurhakahwa.

LWIMBO 130 Tusameheane

^ kip. 5 Yezu arhubwizire oku rhugere omu muhango mufunda guhêsire ebwa buzine. Na kandi arhubwizire oku rhukajira omurhula haguma n’abirhu bemezi. Mazibu gahi rhwakarhimanana nago amango rhuli rhwakolesa er’ihano lyage, na gurhi rhwakagahimamwo?

^ kip. 7 Olole idoso lya 6 ly’ebroshuwa Majibu ya Maulizo 10 Yenye Vijana Wanajiulizaka, lidesire ntya: “Nifanye Nini Kama Wenzangu Wananikaza Kufanya Jambo Fulani?” na buzinda olole evideo y’enfoto ncape oku tablo edesire: Usikubali Marafiki Wakudanganye! eri oku www.pr418.com. (Olole aha bayandisire MAFUNDISHO YA BIBLIA > VIJANA.)

^ kip. 8 Mazino maguma na maguma gashanjirwe.

^ kip. 56 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Omu kubêra omu njira ‘nfunda’ ezungulusirwe n’ecido Nnâmahanga arhuhire, rhunayake mazibu manji. Kwa lwiganyo, nk’okulola epornagrafi, abîra bagwerhe olugenzi lubi n’okusezibwa n’abandi mpu lyo rhuhira amasomo g’enyanya oku nafasi ntanzi omu kalamo kirhu.

^ kip. 58 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Omu kulonza okujira omurhula, Yakobo afukamiriza embere za mukulu wage, Ezau.