1-2. (a) Mang e nog ngak dalip e apostal rok Jesus ni ngar rin’ed, ma uw rogon nra folgad ko re n’ey? (b) Mang e gad ra weliy ko re article ney?

TOMUREN e Paluk’af ko duw ni 32 C.E., me guy apostal Peter, nge James, nge John ban’en nra ngatgad ngay. Nap’an ni yad bay u daken bburey nib tolang nsana bang ko fare Burey ni Hermon, me thil yaan Jesus u p’eowcherad. I “galgal owchen ni bod feni galgal mit e yal’, me wechwech e mad rok ni bod ramaen e yal’.” (Matt. 17:1-4) Ngemu’ mar rung’aged laman Got ni ke gaar: “Ereray Fakag nrib t’uf rog, ni kari felan’ug ngak​—ere mu telmed ngak!” (Matt. 17:5) Tomuren e re n’ey, me micheg e re dalip i apostal ney u daken e pi n’en ur rin’ed ni kar motoyilgad ngak Jesus. Ku gad baadag ni ngad folwokgad rorad.

² Kad filed ko fa binem e article ni faanra ngad motoyilgad nga lungun Jesus ma be yip’ fan ni bay boch ban’en ni ngad talgad ndab kud rin’ed. Re article ney e gad ra weliy riy l’agruw ban’en ni yog Jesus nsusun e ngad rin’ed.

3. Mang e susun ni ngad rin’ed nrogon ni bay ko Matthew 7:13, 14?

³ Mu beeg e Matthew 7:13, 14. Mu tay fanam i yan riy ni l’agruw e garog ni weliy Jesus murung’agen nreb e be sor nga ba pa’ i kanawo’ nib “ga’,” ma reb e be sor nga ba pa’ nib “wen’in.” Ere kemus e gal kanawo’ ni bay. Ba t’uf ni ngad dugliyed ko bin ngan e ngad leked. Ireray e n’en nth’abi ga’ fan ni gad ra dugliy, ya kemus ni taab pa’ ko gal kanawo’ ney e be sor ko yafos ni manemus.

4. Uw rogon fare pa’ i kanawo’ nib “ga’”?

⁴ Ba t’uf ndab da paged talin e n’en nib thil u thilin e gal pa’ i kanawo’ ney. Boor e girdi’ ni yad be yan u daken fare pa’ i kanawo’ nib “ga’” ni bochan e ba mom e yan riy. Ba gel e kireban’ riy ya boor e girdi’ ni kar dugliyed ni ngar pared u daken e re  pa’ i kanawo’ nem mar uned ko n’en be rin’ e girdi’ ni yad be yan u daken. Darur nanged ni Satan ni Moonyan’ e ir e be guy rogon ni nge lek e girdi’ e re pa’ i kanawo’ ney ni be sor ko yam’.​—1 Kor. 6:9, 10; 1 John 5:19.

5. Uw rogon ni ke guy boch e girdi’ rogon ni ngar pirieged fare pa’ i kanawo’ nib “wen’in” mar leked?

⁵ Machane fare pa’ i kanawo’ nib “wen’in” e ba thil ko fare pa’ i kanawo’ nib “ga’,” ma ke yog Jesus nib lich e girdi’ ni be pirieg. Mang fan? Ya bin migid e verse ngay e ginang pi gachalpen u murung’agen e pi profet ni googsur. (Matt. 7:15) Be yog boch e girdi’ ni bokum biyu’ e teliw ni bay, ma yooren e ma yog ni yad be fil e tin riyul’ ko girdi’. Bochan e re n’ey, ma boor e girdi’ ni ke mulan’rad ara ke maathuk lanin’rad ma dakurur guyed rogon ni ngar gayed fare pa’ i kanawo’ ni be sor ko yafos. Machane rayog ni ngan pirieg e re pa’ i kanawo’ ney. I gaar Jesus: “Faan gimed ra fol ko thin ni gu be machibnag ngomed ma aram e kari mudugil ni kam manged pi gachalpeg; ma bay mu nanged e tin riyul’, ma tin riyul’ e ir e bayi ayuwegmed nge dab kum pired ni gimed e sib.” (John 8:31, 32) Ba fel’ ni kam gay e tin riyul’ ma dam rin’ e n’en be rin’ yooren e girdi’. Kam fal’eg i fil e Thin rok Got ya nge yag nim nang e n’en nib m’agan’ ngay mag fol ko n’en ke fil Jesus. Kam fil ni baadag Jehovah ni ngad siyeged e machib ko pi yurba’ i teliw ni googsur ma dab kud uned ko pi madnom ni ke sum rok e piin yad ma liyor nga boch e got ni googsur. Kum fil nde mom ni ngad rin’ed e tin nib m’agan’ Jehovah ngay ma gad tal i rin’ boch e ngongol nde m’agan’ ngay. (Matt. 10:34-36) Rayog nde mom ni ngam rin’ e pi n’ey. Machane kam athamgil ni ngam thilyeg e ngongol rom ni bochan e ba t’uf rom e Chitamangidad ni bay u tharmiy ma ga baadag ni ngam felfelan’nag. Ba mudugil ni kari felfelan’ ko n’en kam rin’!​—Prov. 27:11.

6. Mang e ra ayuwegdad ni ngad pared u daken fare pa’ i kanawo’ nib wen’in nrogon ni bay ko Psalm 119:9, 10, 45, 133?

⁶ Nap’an ni gad ra pirieg fare pa’ i kanawo’ nib wen’in, ma mang e ra ayuwegdad ni ngad pared u daken? Baaray rogon nrayog ni ngan susunnag. Bay boch e nam ni kan ngongliy e kanawo’ riy u marichlen e burey ni nga i yan e karrow riy ma bay e rail ni kan tay riy. Re n’ey e kan ngongliy ni nge ayuweg e karrow ndabi chugur nga marichlen e kanawo’ ara thay nga wuru’ e wo’. Dariy be’ nra yog nib kireb ni kan tay e re rail ney ngaram ni bochan e be talegrad ndab ra thaygad nga wuru’ e wo’ ara ra maad’adgad ngar m’ad! Pi motochiyel rok Jehovah ni bay u Bible e bod e re rail nem ni ma ayuwegdad ni ngad pared u daken fare pa’ i kanawo’ nib wen’in.​—Mu beeg e Psalm 119:9, 10, 45, 133.

7. Susun nge uw rogon u wan’ e piin fel’ yangaren fare pa’ i kanawo’ nib wen’in?

⁷ Piin fel’ yangaren, bay yu ngiyal’ ni gimed ma lemnag ni pi motochiyel rok Jehovah e be talegmed u boor ban’en, fa? Aram e n’en ni baadag Satan ni ngam lemnaged. Baadag ni ngam lemnaged e n’en be rin’ e piin yad be yan u daken fare pa’ i kanawo’ nib ga’, ya yira guyrad ma gowa ri yad be felfelan’ ko yafos rorad. Rayog ni nge fanay e n’en be rin’ e pi taab yangar rom u skul ara n’en ga ma guy ko Internet ni nge k’aringem ni ngam lemnag ni ka bay ban’en nga bang nra yibnag e felfelan’ ngom nda mur pirieg. Baadag Satan ni ngam lemnag ni pi motochiyel rok Jehovah e be talegem ndab mu rin’ urngin ban’en nra yibnag e felfelan’ ngom. * Machane baaray ban’en ndab mu  pagtalin: Dabun Satan ni nge nang e piin yad bay u daken e re pa’ i kanawo’ ney e gin be sor ngay. Machane Jehovah e baadag ni ngam nang rogon feni manigil e yafos nra yag ngom ni faan ga ra par u daken fare pa’ i kanawo’ ni be sor i yan ko yafos.​—Ps. 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23.

8. Mang e rayog ni nge fil e piin fel’ yangaren ko n’en ni buch rok Olaf?

⁸ Am lemnag e n’en nrayog ni ngam fil ko n’en ni buch rok reb e walag nib pagel ni ka nog Olaf ngak. * I towasariy e piin yad nga class ni nge un ko ngongol ndarngal. Nap’an ni weliy ngorad ni Pi Mich Rok Jehovah e yad ma fol ko pi motochiyel u Bible, ma bay boch e rugod ni yad nga class nra guyed rogon ni ngar towasariyed ni nge un ngorad ko ngongol ndarngal. Machane me dugliy Olaf ni nge rin’ e tin nib mat’aw. Ma gathi kemus e n’en nni towasariy ngay, ya yog ni gaar: “I guy e pi sensey rog rogon ni nggu lemnag nib fel’ ni nggu nameg e skul nib tolang, ya faanra ba tolang e skul rog ma ra i tay e girdi’ fag. Rogned ngog ni faanra dab gu un ko skul nib tolang, ma dab gu pirieg e maruwel nib fel’ ara gu pirieg e felfelan’.” Ere  mang e ayuweg Olaf ni nge siyeg e towasar ni un tay ngak? I gaar: “Gguy rogon ni nge chugur e tha’ u thilmad e pi walag u lan e ulung. Ra manged ba tabinaw ngog, mu kug yoornag e tayim rog ko fol Bible. Nap’an ni yoor ban’en nug fil, ma aram mi ri mich u wan’ug ni ireray e tin riyul’. Angin ni yib riy e gu dugliy ni nggu pigpig ngak Jehovah.”

9. Mang e ba t’uf ni nge rin’ e piin yad baadag ni ngar pared u daken fare pa’ i kanawo’ nib wen’in?

⁹ Baadag Satan ni ngam chuw u daken fare pa’ i kanawo’ ni be sor i yan ko yafos. Baadag ni ngam un ngak yooren e girdi’ u fayleng ni yad bay u daken fare pa’ i kanawo’ nib ga’ ni be sor i “yan” ko mogothgoth. (Matt. 7:13) Machane rayog ni ngad pared u daken fare pa’ i kanawo’ nib wen’in ni faan gad ra ulul ni ngad motoyilgad ngak Jesus ma gad sap ngay nre pa’ i kanawo’ nem e ra ayuwegdad. Ngkud weliyed ban’en ni yog Jesus nsusun e ngad rin’ed.

10. Mang e yog Jesus nsusun e ngad rin’ed nrogon ni bay ko Matthew 5:23, 24?

¹⁰ Mu beeg e Matthew 5:23, 24. I weliy Jesus murung’agen ban’en nrib ga’ fan u wan’ e pi Jew ni yad be motoyil ngak. Mu susunnag ni bay be’ u tempel ni be n’en ni nge pi’ reb e gamanman ngak reb e prist ni ngan ognag ni maligach. Faanra bay u rom me yib ngan’ ni bay ban’en nib togopuluw u wan’ walagen ngak, ma thingari digey e maligach rok u rom nge “yan ni ka chingiyal’ nem.” Mang fan? Bochan ni bay ban’en nrib ga’ fan nib t’uf ni nge rin’ u m’on ni nge ognag e maligach rok ngak Jehovah. I gaar Jesus: “Ngam fal’eg thilmew walagem.”

11. Mang e rin’ Jakob ni nge awnag e gapas u thilrow Esau?

¹¹ Rayog ni ngad filed boch ban’en nib ga’ fan u rogon ni ngan awnag e gapas u reb e ban’en ni buch rok Jakob. Sogonap’an 20 e duw nga tomuren ni ke pag e nam rok, me yog Got ngak u daken ba engel ni nge sul ngaram. (Gen. 31:11, 13, 38) Machane bay e magawon, ya baadag Esau ni walagen ni nge thang e fan rok. (Gen. 27:41) Ere “kari rus ma be wagagey laniyan’,” ya be lemnag nri chey ma kab damumuw walagen ngak. (Gen. 32:7) Mang e rin’ Jakob ni nge awnag e gapas u thilrow walagen? Som’on e yibilay murung’agen e re n’ey ngak Jehovah. Me pi’ boch e tow’ath nge yan ngak Esau. (Gen. 32:9-15) Ma nap’an nra mada’gow walagen ma ir e som’on ni dag ni be tayfan. Gathi kemus ni taab yay, ara l’agruw yay ni ragbug nga but’ nge siro’ ngak, ya medlip yay! Bochan ni dag Jakob e sobut’an’ me tayfan Esau, ma aram fan ni yag ni nge awnag e gapas u thilrow.​—Gen. 33:3, 4, NW.

12. Mang e gad be fil ko n’en ni rin’ Jakob?

¹² Gad be fil ban’en ko n’en ni rin’ Jakob u m’on ni nge yan i guy walagen nge n’en ni rin’ u nap’an nra mada’gow. I sobut’nag laniyan’ nge ning e ayuw ngak Jehovah. Ngemu’ me rin’ e n’en be yibilay ni aram e rin’ urngin e tin nrayog rok ni nge awnag e gapas u thilrow walagen. Nap’an nra mada’gow, ma dar luagew e thin ko mini’ rorow e ba fel’ e rok ma mini’ rorow e ba kireb e rok. N’en be nameg Jakob e aram e nge awnag e gapas u thilrow walagen. Ere uw rogon nrayog ni ngad folwokgad ko n’en ni rin’ Jakob?

13-14. Mang e susun ni ngad rin’ed ni faanra kad kirebnaged laniyan’ reb e walag?

¹³ Faanra gad baadag ni ngad leked fare pa’ i kanawo’ ni be sor ko yafos, mab t’uf ni ngad guyed rogon ni nga i par ni bay e gapas u thildad pi walagdad. (Rom. 12:18) Ere mang e susun ni ngad rin’ed u nap’an ni gad ra nang ni  kad kirebnaged laniyan’ reb e walag? Susun e ngad yibilayed e re n’ey ngak Jehovah ni bod ni rin’ Jakob. Rayog ni nga dogned ngak ni nge ayuwegdad ngad awnaged e gapas u thildad walagdad.

¹⁴ Susun e ngad fal’eged i lemnag rarogodad. Rayog ni ngad fithed gadad ni nge lungudad: ‘Ba m’agan’ug ngay ni nggog ni gag e ba kireb e rog, mug sobut’nag lanin’ug nggu wenig, mug awnag e gapas, fa? Ra uw rogon u wan’ Jehovah nge Jesus ni faanra gag e som’on ni nggu wan gu awnag e gapas u thilmow walageg?’ Fulweg rodad ko gal deer ney e ra k’aringdad ni ngad motoyilgad ngak Jesus ma gad sobut’nag e lem rodad nga darod da guyed walagdad ngad awnaged e gapas u thildad. Faan gad ra rin’ e re n’ey, ma aram e gad be folwok rok Jakob.

15. Faan gad ra fol ko fare kenggin e motochiyel ni bay ko Efesus 4:2, 3, ma uw rogon nra ayuwegdad ni ngad awnaged e gapas u thildad walagdad?

¹⁵ Am lemnag e n’en nrayog ni nge buch ni faan gomanga luag Jakob nge Esau e thin ko mini’ e arorow nib fel’ e rok. Dabisiy nib thil e n’en nra buch. Nap’an ni gad ra yan da guyed walagdad ni ngad awnaged e gapas u thildad, ma thingar da sobut’naged lanin’dad. (Mu beeg e Efesus 4:2, 3.) Be gaar e Proverbs 18:19, BT: “Mu ayuweg pibe’ rom ma yad ra ayuwegnem ni bod e yoror u bbinaw nib gel, machane faanra um tugthin ngorad, ma yad ra ning e mab rorad ngom.” Ere nap’an ni gad ra wenig ngak, ma rayog ni nge ayuweg ni nge m’agan’ ngay ni nge aw e gapas u thildad.

16. Mang e susun ni ngkud fal’eged i lemnag, ma mang fan?

¹⁶ Thingar kud fal’eged i lemnag e n’en gad ra yog ngak walagdad nge rogon ni nga dogned. Ma nap’an nra bung rogodad ni nga darod da guyed, ma susun e ngad nonad ngak u reb e kanawo’ ni gad be guy rogon ni nge fel’ bayay e tha’ u thildad. Som’on e sana ra yog boch ban’en ndubdad ni ngad rung’aged. Ere ba mom ni ngad damumuwgad ara dogned ni bay tapgin e n’en kad rin’ed. Machane faan gad ra rin’ e re n’ey, ma gur, ra aw e gapas u thildad? Danga’. Dab mu pagtalin ni kab ga’ fan ni nge aw e gapas u thilmew walagem ko bin nge m’ug ko mini’ e ba fel’ e rok ma mini’ e ba kireb e rok.​—1 Kor. 6:7.

17. Mang e rayog ni ngam fil ko n’en ni rin’ Gilbert?

¹⁷ Bay reb e walag ni pumoon ni ka nog Gilbert ngak nib gel e athamgil ni tay ni nge awnag  e gapas u thilrad boch e girdi’. I gaar: “Bay reb i girdien e tabinaw rog ni boor e magawon ni sum u thilmow. Ba pag l’agruw e duw ni ug guy rogon ni nggu weliyew boch ban’en u fithik’ e gapas ya nge yag ni ngki fel’ thilmow bayay.” Mang e ki rin’ Gilbert? I gaar: “U m’on ni nggu nonow, ma gu ma meybil mug guy rogon ni nge dab gu pagtalin ndab gu damumuw ni faanra ke yog e thin nib gel ngog. Ba t’uf ni nge m’agan’ug ngay ni nggu n’ag fan. Gu nang nsusun e dab gguy rogon ni nggu micheg nib fel’ e rog ma n’en nib milfan ngog e aram e ngguy rogon ni nge aw e gapas u thilmow.” Ere mang angin ni ke yib riy? I gaar Gilbert: “Chiney e ke gapas lanin’ug ni bochan e ba fel’ thilmad gubin e girdi’ u lan e tabinaw rog.”

18-19. Faanra kad kirebnaged laniyan’ reb e walag, ma mang e susun ni ngad dugliyed ni ngad rin’ed, ma mang fan?

¹⁸ Faanra kam nang ni bay reb e walag ni kam kirebnag laniyan’, ma mang e susun ni ngam dugliy ni ngam rin’? Mu fol ko n’en ni yog Jesus ni aram e ngam awnag e gapas. Mu weliy e re n’ey ngak Jehovah, mag taga’ nga gelngin nib thothup ni nge ayuwegem ni ngam awnag e gapas. Faan ga ra rin’ e re n’ey ma ga ra felfelan’, maku ra m’ug riy ni ga be motoyil ngak Jesus.​—Matt. 5:9.

¹⁹ Gad ba felfelan’ ni be pi’ Jehovah e fonow ngodad u fithik’ e t’ufeg u daken Jesus Kristus ni “ir e be gagiyegnag” e ulung. (Efe. 5:23) Manga yu gud dugliyed u wan’dad ni ngad ‘motoyilgad ngak’ ni bod ni rin’ apostal Peter, nge James, nge John. (Matt. 17:5) Kad weliyed rogon nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey ni aram e ngad awnaged e gapas u thildad reb e walag ni kad kirebnaged laniyan’. Faan gad ra rin’ e re n’ey ma gad par u daken fare pa’ i kanawo’ nib wen’in ni be sor ko yafos, ma aram e boor e tow’ath nra yag ngodad e chiney ma gad felfelan’ boch nga m’on ndariy n’umngin nap’an.