Skip to content

Skip to table of contents

CIIN BWAAL CYA KULONG CYA 2

Longel ku Cileejel cya Mwaanaabw ni Yeez

Longel ku Cileejel cya Mwaanaabw ni Yeez

“I mim Jak, mwiin mudimw a Mawej ni wa Fumweet Yeez Krist.”​—JAK 1:1.

MUSAMBW A 88 Mmanyisha njila yebe

KADYOOSH *

1. Udy mwa kuleeb bicy bwa cisak cya ba Jak?

 JAK, mwaanaabw ni Yeez, ukasakeen mu cisak cishimat mu myand ya mu spirit. * Balel bindiy, Yozeefw ni Mariy, baakady bakat Yehow bikasakan ni balongel mwaabab moos bwa kumukadil mudimw. Jak uhetel kis mukwaabw—yaay indiy ukuluuhil ni kushaaley Mesih mulay. I dyakatook kaay dihetel Jak dya kwiikal mwiin mu cisak aacy!

Jak waakady mumanyik Yeez bilengel menmen Haakadyobw bakasakeen haakaabumw (Tal cikos 2)

2. I tubingil kaay twaakady tusak Jak bwa kuneemekey yaay indiy?

2 Jak waakady muhet tubingil tuvul twaakady tumwiitabijiij neey: yaay indiy i Mesih. (Mat. 13:55) Cileejel, Yeez waakady mumanyik Diiy dya Mawej bilengel byeeh hacyaakadyey ni mivw 12, waakady mukemesh balongweesh bakuluuh ba myand ya Mawej baakady mu Yeruzalem. (Luuk 2:46, 47) Jak udy mwa kwiikal mukal mudimw a mabay haakaabumw ni Yeez. Mu mushind oow, waakady mwa kumanyik mwaanaabw bilengel menmen. Natan Knorr waakady teng uleeb neey: “Udy mwa kumanyik bilengel muut hanukaakal nend mudimw aakaabumw.” * Jak utadil cikwaabw neey: “Yeez waakady wend ukuluuh, meej mend mashimat, ni myand yaakadyey ulong yaakady yilengel ku mees kwa Mawej ni ku mees kwa baat.” (Luuk 2:52) Nook tudy mwa kuleeb neey: Jak waakady mwa kwiikal muut a kuuhal wa mu baat bashaadil biiyij ba Yeez. Ki kabyaakadyoh bend bilongek naak.

3. Haakady Yeez mutwaadij mudimw a Mawej, Jak ulongel biny?

3 Ciisang cyaakady Yeez ukal mudimw a Mawej ha bulab, Jak kaakadyoh bend umw a ku biiyij bindiy. (Jah 7:3-5) Biin-biin, Jak udy mwa kwiikal umw a ku baan baabw ni Yeez baakady balang neey: Yeez waakady ‘ubeel mu diis.’ (Mark 3:21) Ni kakwiin bwaal buleeleej neey: Jak waakady ni maam aabab, Mariy, diib dyaakadyobw bazuh Yeez ha mutond a makab ni mal​—Jah 19:25-27.

4. I malongweesh kaay matwiiyiiy kukontonon?

4 Hahicil mafuk, Jak wiiyil kwiitab Yeez ni kushaaley mwiin kwiitabij waakadyobw baneemek bikasakan mu cisumbw cya biin Krist. Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kukontonon malongweesh mady mwa kwiitwambulwiish bwa kulongel ku cileejel cya Jak: 1) bwabiny bikaam twiikal ni kwiihweekesh ni 2) i mushind kaay utudy mwa kwiikal balongweesh balengel.

IIKAL WIIHWEEKESH TENG BU JAK

Haakady Yeez mumweekel Jak, Jak umwiitabil ni kwiihweekesh neey: i Mesih. Wiiyil kushaal mwiiyij a lulamat wa Yeez (Tal cikos 5-7)

5. I biny bilongel Jak haakady Yeez musanguk ni mumumweekel?

5 I ciisang kaay cishaadil Jak mwiiyij a lulamat wa Yeez? Kuunyim kwa Yeez muman kusanguk, “umweekedyeel Jak, waamweekel ni bapostol boos.” (1 Kor. 15:7) Kuhetangan kwa Yeez ni Jak kulongel bwa Jak ashaal umw a ku biiyij ba Yeez. Waakadyok diib dyaakady bapostol bashikat batakamin kwiiy kwa spirit mujilang waakadyobw biibalay mu Yeruzalem mu nzubw a kwiiwul cyaab cyaakadyobw bashikat. (Yil. 1:13, 14) Hahicil mafuk, Jak waakady ni musangal a kukal mudimw bu umw wa mu Kasumbw Kaludik mu siyekel a kuuhal. (Yil. 15:6, 13-22; Kal. 2:9) Musang mukwaabw kuuhal kwa muvw 62 K.K.Y, waakady musak kudy spirit mujilang bwa kufundil biin Krist bashing diisaby mukand. Mukand aaw wiitwambambulwiish byeet leeloow, ning tut biikal ni kutakamin kwa kuy mu diiwul eecy kushaal ha bulab. (Jak 1:1) Bilondeshel Josephus udy mumanyik myand ya kal wa mu siyekel a kuuhal, uleebel neey: Bazuhil Jak bilondeshel diiy ditwaadilobw kudy Mutam a balambul ba milambw Hananih Mwiin Yuud ucyaakady sand. Jak ushaadil ni lulamat kudy Mawej teng ni mufwiiley.

6. I mushind kaay udy Jak mushilangan ni bafumw ba bitendeleel ba mu ciisang cindiy?

6 Jak waakady mwiin kwiihweekesh. Bwabiny tudy mwa kuleeb naak? Tukontononaay kushilangan kudy hakacy ha mushind waakady Jak mwiiy kwiitab Yeez ni cilongel bafumw ba bitendeleel bavul. Haakady Jak muhet bijaadik bileejel neey: Yeez i mwaan a Mawej, wiitabil ni kwiihweekesh koos. Ki bakaleng ba balambul ba milambw ba mu Yeruzalem kabaakadyoh bend bamwiitab. Cileejel: kabaakady mwa kwiitab neey: Yeez ki yiy waakady musangul Lazaar ku lufw. Hamut a kwiitab Yeez bu muleej-hal wa Yehow, biiswiikil bwa kwiibazuhobw boos babidy Yeez ni Lazaar. (Jah 11:53; 12:9-11) Hahicil mafuk kuunyim kwa baman kumusangul, baswiikil diiy bwa kwambil baat bwa kaay baleeb neey: Yeez i musanguk. (Mat. 28:11-15) Bu mwaakady bafumw ba bitendeleel aab biikal ni meej ma kwiiyumb mwiiwul, baakady basak baat bwa balek kwiitab Yeez neey: i Mesih.

7. Bwabiny bikaam tulek meej ma kwiiyumb mwiiwul?

7 Dilongweesh: Lek meej ma kwiiyumb mwiiwul, ni iitab bwa Yehow akulongweesh. Teng bu mudy lubeel mwa kuhahish mijil ya ku micim ni lukooyesh bukash budy naabw mucim bwa kutuut bilengel, ki mudy meej ma kwiiyumb mwiiwul mwa kuhahish mucim iitut a mu cimfwany ni miitukaakesh bwa kulond bulombody bwa Yehow. Bafarizey baakady bahahish bikasakan micim yaabab ni balekeel kwiitab bijaadik bya biin-biin byaakady bileej neey: Yeez waakady ni spirit a Mawej ni waakady mwaan indiy. (Jah 12:37-40) Meej ma kwiiyumb mwiiwul maakady ni buhund bwaal maakady mwa kwiibakakesh bwa kuhetobw buumy bwa mwendeleel. (Mat. 23:13, 33) I bya buseeb buvul bwiitut kutungunuk ni kwiitab Diiy dya Mawej ni spirit indiy bwa bishiitulul buumuut bwiitut, mushind utulaalang, ni mahangadik matwangangat! (Jak 3:17) Bu mwaakady Jak mwiin kwiihweekesh, wiitabil bwa Yehow amulongweesh. Bu mutwiiyiiy kwiibital, byaakady bwa kwiihweekesh kwindiy kulongel bwa iikal mulongweesh mulengel.

IIKAL MULONGWEESH MULENGEL TENG BU JAK

8. I biny biikal mwa kwiitwambulwiish bwa kushaal balongweesh balengel?

8 Jak kaakadyoh bend mulong tulaas tutam twaakady tukemesh. Bafumw ba bitendeleel ba mu ciisang cindiy aacy baakady bamutal teng bu mwaakadyobw batal bapostol aab: Pyeel ni Jah​—bu “baat ba bituh bakiish bamanyik mukand.” (Yil. 4:13) Ki Jak ulongel bwa kwiikaley mulongweesh mulengel, tujaajaadik bwaal oobw hatubaabal mukand udy ni diijin dindiy. Teng bu Jak, tudy mwa kwiikal katuy balong tulaas tuvul. Ning naak, ku dyambulwiish dya spirit a Yehow ni kuhicil ku malongweesh ma bulongolody bwindiy, tudy mwa kushaal byeet balongweesh balengel. Tukontononaay cileejel cidy Jak mwiitushiil cya kwiikal mulongweesh ni tutal malongweesh matudy mwa kuhetelok.

9. Umvwiij mushind waakady Jak ulongweesh.

9 Jak waakady ukal mudimw ni myaak ni byambil biheehel byaakady baat mwa kumvw. Bu cihet, baat baakady bamukun mat baakady bamanyik cyaakadyobw mwa kulong ni mushind waakadyobw mwa kulong. Cileejel: mushind muheehel waakady Jak ulongweesh nend biin Krist waakady mulong bwa biitabil makab maakady baat biibamweesh ni kaay biikal biilumbulwiish. Ufundil neey: “Twiibaaleeleeb ney i biin dyaakatook bwaalbaakady basuminyin. Numvwiil baleeb bwa kutuukij kwa mu diis kwa Yoobw. Nudy bamanyik cimuheelobw kudy Mawej ku bulekel, bwaal Mawej udy ni lus luvul ni mucim mutook.” (Jak 5:11) Manyik neey: malongweesh ma Jak maakady mashimatil teng mu Diiy dya Mawej. Waakady ukal mudimw ni Diiy dya Mawej bwa kwambulwiish baat baakady bamukun mat bwa kutalobw neey: Yehow ufuufut baat bady ni lulamat kudyey, teng bu Yoobw. Jak waakady ukal mudimw ni myaak yiheehel ni mushind waakady baat mwa kumvw. Nook, kaakadyoh bend ukook meej ma baat kudyey, ki waakady ulong bwa batum meej maabab kudy Yehow.

10. I mushind kaay utudy mwa kwiidikij Jak hatuloolongweesh?

10 Dilongweesh: Tungunuk ni kudiil baat musah mu mushind muheehel ni malongweesh miibuh miikal mashimatil teng mu Diiy dya Mawej. Kiihacil kiitut kakiin ka kukemesh baat bakwaabw bwa myand yivul yitudy bamanyik, ki i bwa kwiibasak bwa bakem bwa myand yivul yidy Yehow mumanyik ni mudyey wiibatacil. (Rom 11:33) Tudy mwa kukumbaj kiihacil aak hatuleeleeb myand yishimatil teng mu Diiy dya Mawej. Cileejel: hamut a kwambil balony biitut ba Bibl citudy mwa kulong ha cyaab cyaabab, bikaam twiibambulwiish bwa balangil ha bileejel bya mu Bibl ni bamanyik mudy Yehow ulang ni umvw. Kulong nook kwiiyiiy kwiitusak bwa kusangeej Yehow, hamut a tut kwiisangeej.

11. I makab kaay maakady naam bamw biin Krist ba mu ciisang cya Jak, ni i mubel kaay wiibaheeley ? (Jak 5:13-15)

11 Jak waakady uleeb myand teng ya biin-biin. Kuhitil ku mukand ufundiley, biin-biin, Jak waakady mumanyik makab maakady biin kwiitabij batwiilangan naam, ni wiibakishil mubel mulengel bwa mushind waakadyobw mwa kwiimataatameen. Cileejel: bakwaabw baakady ni lujook bwa kukooyel mubel oow. (Jak 1:22) Bakwaabw baakady ni kabow ha kulongel bahet myand ni buseeb ni ha kulengul balam-lam. (Jak 2:1-3) Cikwaabw, byaakady bikasakeen biin Krist bakwaabw bwa kukandobw ludimw lwaabab. (Jak 3:8-10) Biin Krist aab baakady ni bilumbw bikasakan, ki Jak kaakadyoh bend mwiibalek. Waakady wiibabel mu mushind mulengel ni ukashish aab baakady bal diivit bwa diitabij dyaababw bwa kukaamobw dyambulwiish kudy bakul.—Bal Jak 5:13-15.

12. I mushind kaay utudy mwa kwiikal ni meej malengel hatwambambulwiish balony biitut ba Bibl?

12 Dilongweesh: Iikal uleeb teng myand ya biin-biin, ni iikal utal baat bakwaabw mu mushind mulengel. Bidy mwa kukasakeen baat bavul batuloolong naabw Bibl bwa kukooyel mubel oow. (Jak 4:1-4) Bidy mwa kwiibalomb bwa kulong mafuk mavul bwa kulekobw biikadil bibiih ni bwa kwiikalobw ni biikadil bya bwiin Krist. Bwiitut kwiidikij Jak, bikaam twiikal ni mucim mukasakan bwa kwambil balony biitut ba Bibl myand yidyobw mwa kulongolol mu shikacil aabab. Bikaam twiikal twiibatal mu mushind mulengel, tudy batakamin neey: Yehow wiiyiiy kukook biin kwiihweekesh kudyey ni wiiyiiy kwiibakish diikand bwa kwaalabulobw shikacil aabab.​—Jak 4:10.

13. Teng mudyeby bileej mu Jak 3:2, Jak waakady mumanyik biny?

13 Jak waakady utal myand mu mushind muwaakan. Jak kaakady ulang neey: waakady ni buseeb buvul mwiihitok baan baabw biin Krist bwaal waakady mwaanaabw ni Yeez eecy i bwaal waakady ukal mudimw bikasakan mwiibahitok. Waakady ubiikan biin Krist baakadyey ukal naabw mudimw neey: “A biin-kweet.” (Jak 1:16, 19; 2:5) Kaakadyoh bend ni meej ma kwiileej neey: waakady muwaakan. Hamut a kulong nook, uleebel neey: “Tut boos tuloolongoh teng bibiih mu myand yivul.”​—Bal Jak 3:2.

14. Bwabiny bikaam twiikal twiitabil bilem bituloolong?

14 Dilongweesh: Vuluk neey: tut boos tudy bamulong a bibiih. Bikaam tumanyik neey: katwiin bahitok baat batuloolongweesh. Bwabiny tuleeleeb nook? Tut biileej kuuhal kwa mulony iitut a Bibl neey: katudyakal tulongoh bend myand yibiih, udy mwa kukooyel mu mabok ni ulang neey: kakukooyeloh bend Mawej mu mushind muwaakan. Ki hatwiitaatab ni bujaalal boos neey: kabiish teng bihel bwiitut kulond may matam ma mu Bibl ni tumvwiij mudy Yehow mwiitwambulwiish bwa kutaatameen makab miitut, twiiyiiy kwambulwiish mulony iitut bwa kutaley neey: udy mwa kukadil byend Yehow mudimw.

Bileejel bya Jak byaakady biheehel, bitookesh, ni biteng micim (Tal cikos 15-16) *

15. I mushind kaay uwudy mwa kumvwiij bileejel byaakady Jak ukal naaby mudimw? (Jak 3:2-6, 10-12)

15 Jak ukadil mudimw ni bileejel byaakady biteng micim ya baat. Biin-biin, spirit mujilang waakady mumwambulwiish, ki ulongel myand yikwaabw yivul habitaatal mushind a kulongweesh, ha kukontonon bileejel byaakady yaay indiy Yeez ukal naaby mudimw. Bileejel byaakady Jak ukal naaby mudimw mu mukand udy ni diijin dindiy eedy, i biheehel, malongweesh ma kukooyel madyomw i matookesh.​—Bal Jak 3:2-6, 10-12.

16. Bwabiny bikaam tukal mudimw ni bileejel bilengel?

16 Dilongweesh: Kal mudimw ni bileejel bilengel bidy mwa kwambulwiish baat. Uw ukal mudimw ni bileejel bilengel, bakuukun mat kabiin bumvw bituh, ki bakaakaam kuhetelok dilongweesh kahand. Bileejel bilengel Biwutwaatwaal biiyiiy kushaal mu meej ma baat ni bikaakal balangiloh. Bileejel eeby byambambulwiish bakuukun mat bwa kuvulukobw myand yitam yiwudy mwiibalongweesh ya mu Bibl. Yeez waakady mulongweesh mutam ni waakady ukal mudimw ni bileejel mu mushind mulengel bwa baat bumvw, ni mwaanaabw Jak ulondel cileejel cindiy. Tukontononaay cyumw cya ku bileejel bitwaadil Jak ni tutalaay bwabiny i cihit kulengel.

17. Bwabiny cileejel cidy mu mukand a Jak 1:22-25 i cilengel menmen?

17 Bal Jak 1:22-25. Cileejel cya Jak cya lumween i cilengel bwa tubingil tuvul. Waakady ulongweesh dilongweesh dya habwaah, nang-nang musangal utuheehetel mu Diiy dya Mawej, bikaam tumubal bikasakan; ni bikaam twiikal tukooyel mu myand yidyomw. Jak waakady musungul cileejel cya​—muut wendend wiitadil mu lumween bwa kwambulwiishey baat baakady bakun mat bwa kumvwobw biheehel. I dilongweesh kaay dyaakadyey ulongweesh? Bidy mwa kwiikal meej ma buciluby hady muut wiitadil mu lumween ni utal biit bibiih mu hal mwindiy ni kay wibiful. Bya mushind aakaabumw, bidy mwa kwiikal meej ma buciluby tut biikal tubal Diiy dya Mawej, ni tutal neey: bikaam tushiitulul buumuut bwiitut, ki tulek kulong nook.

18.I myand kaay yisat ya kulong hatukaakal mudimw ni cileejel?

18 Hawukaakal mudimw ni cileejel, udy mwa kwiidikij cileejel cya Jak ha kulong myand yisat eey: 1) Wiikal mutwiishibw neey: cileejel ciwukakaam kutwaal ciikal ciheehetangan ni bwaal buwukakaam bwa nwiisambiloh. 2) Kal mudimw ni cileejel cidy baat bakukun mat mwa kukumvw biheehel. 3) Ambulwiish muut bwa kumanyik dilongweesh didyey mwa kukooyel ku dyambulwiish dya cileejel ciibuh. Biby bikukasakeen bwa kutwaal bileejel bilengel, tal Index des publications. Muush mwa kaciin bwaal ka neey: “Illustrations,” wiiyiiy uheetomw bileejel bivul biwudy mwa kukal naaby mudimw. Vuluk neey: mikro yileelengej diiy, bileejel​—bihahatul myand yitam ya mu dilongweesh diwutwaatwaal. Uw mutwaal bileejel bikahit kuvul, wiiyiiy kutwaal kondakakaj mu meej ma baat bakukun mat. Nook i bilengel bwiibuh kukal mudimw ni bileejel bidy mwa kukwambulwiish bwa kuleej myand yitam ya mu dilongweesh yiwukakaam bwa baat bumvw. Biin-biin, kiihacil kiitut i ka kulengej mushind iitut a kulongweesh, kakiin ka kukok meej ma baat kutudy, ki i ka kwambulwiish baat bavul bwa kuheetobw mushind a kushaal biin mu cisak cya Yehow cidy ni musangal.

19. I mushind kaay utuleeleej neey: tudy bakat biin-kweet biin Krist?

19 Jak waakady ni yaay indiy muwaakan, ki tut katwiin bakasakeen haakaabumw nend, ki tudy ni musangal a kukadil Yehow mudimw haakaabumw ni cisak citam cya biin Krist neet baan-balum ni baan-bakaj. Tuleeleej mutudy biibakat hakudy naabw bulund, hakulongel myand kudyobw, ha kukadil naabw mudimw haakaabumw ni lulamat mu mudimw a kudiil ni kulongweesh baat musah. Hatwiikaakashishomw bwa kwiidikij cileejel cya Jak mu bilong biitut ni mu mushind a kulongweesh, twaakaakish Yehow lutumb ni twambambulwiish baat biin kwiihweekesh bwa kufwenjobw kudy Taat iitut a mu diiwul udy ni lukat.

MUSAMBW A 114 “Ikalayi ne lutulu”

^ Jak waakady mumanyik Mwaan muwaakan a Mawej bilengel kuhitok ni baat ba mu ciisang aacy. Mu ciin bwaal eecy twiiyiiy kukontonon myand yitudy mwa kulongel ku shikacil ni malongweesh ma mwaanaabw ni Yeez waakady sand ushaadil cihand mu cisumbw cya biin Krist mu siyekel a kuuhal.

^ Mu ciin bwaal eecy twiiyiiy kwiisamb myand ya Jak mwaanaabw ni Yeez. Waakady mwaanaabw ni Yeez ni ufundil mukand udy ni diijin dindiy.

^ Natan Knorr waakady mwiin mu Kasumbw Kaludik. Ufwiil mu muvw a 1977.

^ DYUMVWIIJ DYA CIFWATUL: Jak waakady mukal mudimw ni cileejel ciheehel cya kamudil​—ciit cyaakady baat mwa kumvw biheehel​—bwa kumvwiij buhund butudy mwa kuhet tut tukal mudimw bibiih ni ludimy.