Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

OMWATSI W’ERIGHA 2

Ighira oko Mulere wa Yesu

Ighira oko Mulere wa Yesu

“Yakobo, omughombe wa Nyamuhanga n’Omukama Yesu Kristo.”​—YAK. 1:1.

OLHWIMBO 88 Nyikangiriraye Esyonzira Syawu

EBIKENDI KANIBWAKO *

1. Wangabugha wuthiki okw’eka yabu Yakobo?

YAKOBO, mughalha wobu Yesu, mwakulira omw’eka eyabya yighumire bunyakirimu. Ababuthi biwe ya Yozefu na Maria, babya banzire Yehova ya kutsibu kandi mubakolha ngoku bangathoka erimukolera. Yakobo aby’awithe owundi mughisa​—mughalha wabu omukulhu angakulire iniabya Masiya oyuwalhaghanisibawa. Yakobo k’aby’awithe olhusunzo lhubuya eribya omw’eka eyi!

Obuthuku obo aghunza bakakulha haghuma na Yesu, Yakobo mwaminya ndeke mukulhu wiwe oyo (Lebaya enungu 2)

2. Ni nzumwa syahi esyangalekire Yakobo in’ighira oko mukulhu wiwe?

2 Yakobo aby’awithe nzumwa nyingyi esyangalekire in’ighira oko mukulhu wiwe. (Mt. 13:55) Ng’eky’erileberyako, Yesu abya asi ndeke Amasako kyaleka iniane w’emyaka 12, iniaswekya abakangirirya abasomire ndeke ab’omwa Yerusalemu. (Lk. 2:46, 47) Yakobo angabya imwakolha na Yesu omwa by’oburande. Busana n’ekyo, angabya imwaminya mughalha wabu ya ndeke. Nathan H. Knorr iniakabera eribugha athi, “Wukaminya bingyi oko mundu wukakolha nayu.” * Kandi Yakobo angabya imwayilhangirira ‘Yesu akusuka, oko mubiri n’omwa menge, iniakasimawa na Nyamuhanga n’abandu.’ (Lk. 2:52) Neryo ithwangana lengekania thuthi Yakobo angabere mughuma w’okwa b’erimbere-mbere eribya mwigha ba Yesu. Aliwe ekyo mukithabya.

3. Yesu akatsuka omubiiri wiwe w’erithulira, Yakobo mwanabya mwigha wiwe?

3 Omwa buthuku Yesu aby’akathulira okwa kihugho, Yakobo mwathabya mughuma w’okwa bigha biwe. (Yn. 7:3-5) Kandi Yakobo angabya iniabya mughuma w’okwa bahughu ba Yesu abalengekanaya bathi Yesu “abiribya musire.” (Mk. 3:21) N’ekindi, sihali ekikakanganaya kithi Yakobo abya iniane na mama wabu ya Maria, Yesu akakwira okwa muthi w’amaghali.​—Yn. 19:25-27.

4. Ni masomo wahi agho thukendi kaniako?

4 Enyuma waho, Yakobo mw’ikirirya Yesu kandi amabya musyakulhu oyusikibirwe omwa kithunga ky’Ekikristayo. Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa masomo abiri agho thwang’ighira oku Yakobo: (1) ekikaleka ithwabya ithutholere erisighalha ithunayikehirye (2) ngoku thwangabya bakangirirya babuya.

SIGHALHA IWUNAYIKEHIRYE NGA YAKOBO

Yakobo mwayikehya Yesu akamubuthukirako, kandi eritsuka-tsukana n’aho buthaleghulha mwakolha ng’omwigha wa Kristo (Lebaya enungu 5-7)

5. Yakobo mwakolhaki Yesu iniabirilhubuka akamubuthukirako?

5 Yakobo abya mwigha muthaleghulha wa Yesu mughulhu wahi? Yesu abere abirilhubuka, “mwahulhukira Yakobo, n’enyuma w’aho mwahulhukira abakwenda abosi.” (1 Kor. 15:7) Eribanangana na Yesu eryo mulyahindulha engebe ya Yakobo. Abya iniane n’abakwenda omwa kisenge ky’endatha e Yerusalemu omughulhu babya ibanalindirire omulimu abuyirire owalhaghanisibawa. (Emib. 1:13, 14) Enyuma waho, Yakobo mwabana etseme akakolha ng’omughuma w’okwa kathunga akakasondolha ak’omwa kighana ky’erimbere. (Emib. 15:6, 13-22; Gal. 2:9) Kandi buthuku bulebe omwaka wa 62 E.K. athali ahika, mwasondolibwa erihandikira Abakristayo abahakabibwa b’ebaruha. Ebaruha eyo yikathughasira munabwire, mbulha thuwithe amaha w’erisyaghenda elhubulha kutse aw’erisyabya okwa kihugho. (Yak. 1:1) Erikwamana n’oyusomire ebya kera ow’omwa kighana ky’erimbere ya Josephus, Yakobo mw’ithibwa omw’ihamulha ly’Omuhereri Mukulhu Omuyuda ya Anania mughalha wa Anasi. Yakobo mwasighalha muthaleghulha oku Yehova erihika aho aghunzira engebe yiwe y’okwa kihugho.

6. Ni mwanziraki Yakobo abya mbaghane okwa bakangirirya b’edini ab’omwa biro biwe?

6Yakobo aby’ayikehirye. Busana naki ithwabugha ekyo? Thulebaye embaghane eyiri ahakathi-kathi k’ekya Yakobo akolha erikwamana n’ebihambire oku Yesu n’ekya bakangirirya bangyi b’edini bakolha. Yakobo abere alhangira obwema obulhangirikire obukakanganaya ngoku Yesu ni Mughalha wa Nyamuhanga, omw’iyikehya mwaligha. Aliwe abahereri bakulhu e Yerusalemu ibo mubathakolha ekyo. Ng’eky’erileberyako, babya isibanga ghana ekya Yesu erilhubukya Lazaro. Omwakanya k’eriligha ngoku Yesu athumawa na Yehova, mubanza b’ithe Yesu na Lazaro. (Yn. 11:53; 12:9-11) Enyuma waho, Yesu iyuwene-wene abere abirilhubukibwa, mubanza eribisa abandu b’ekwenene eyo. (Mt. 28:11-15) Emiyiheko y’abakangirirya b’edini abo muyaleka ibaghana Masiya.

7. Busana naki thutholere ithwayihighulha okwa miyiheko?

7Erisomo: Yihighule okwa miyiheko, kandi ligha erikangiriribwa. Ngoku obulhwere bwangana tsekya ehiki hy’omwa muthima n’erikakirya amaaka wawu w’erihumba, emiyiheko yangana tsekya omuthima wethu w’obunyakirimu n’erithukakirya erighendera okwa busondoli bwa Yehova. Emiyiheko muyaleka Abafarisayo ibaghana eriligha obwema obulhangirikire obo mulimu wa Nyamuhanga abakanganaya. (Yn. 12:37-40) Eryo lyabya ithwamu ery’akabi kundi ekyo mukyaleka ibabya isibendi syabana engebe y’erikotha. (Mt. 23:13, 33) Ka ni kikulhu ithwe erilholha embere erilighira Ekinywe kya Nyamuhanga n’omulimu wiwe eryuwania emibere yethu n’erihamba okwa malengekania wethu n’ebya thukathwamu! (Yak. 3:17) Kundi Yakobo aby’ayikehirye, mwalighira Yehova erimukangirirya. Kandi ngoku thukendi lhangira mwabya mukangirirya mubuya busana n’eriyikehya liwe.

IBYA MUKANGIRIRYA MUBUYA NGA YAKOBO

8. Ni byahi ebikendi thuwathikya eribya bakangirirya babuya?

8 Yakobo mwathasoma kali-kali. Ahathe erithika-thika, abakangirirya b’edini mubamulhangira ngoku babya bakalhangira omukwenda Petero na Yoane​—‘ng’abathakangiriribawa isibanyima.’ (Emib. 4:13) Aliwe Yakobo mwigha eribya mukangirirya mubuya ngoku kilhangirikire omwa bya thukasoma omwa kitabu ekiri omwa rina liwe. Nga Yakobo, nethu thwanganabya ithusomire bike. Nomwabine, busana n’obuwathikya bw’omulimu wa Yehova n’erithendekwa erya thukabana omwa kithunga kiwe, nethu thwanganabya bakangirirya babuya. Thulebaye eky’erileberyako ekya Yakobo ahiraho ng’omukangirirya n’erilhangira amasomo agho thwang’igha.

9. Wanga soborera wuthi enzira ya Yakobo ey’erikangiriryamo?

9Yakobo mwathakolesya ebinywe ebikalha-kalire kutse erisoborera erikalire. Busana n’ekyo, abahulikiriri biwe mubaminya ebya batholere erikolha kandi ngoku bangabikolha. Ng’eky’erileberyako, thalengekania okwa nzira nyolho eyo Yakobo akangirirayamo ngoku Abakristayo batholere ibabya ibanayitheghekire erighumira obuthe bulingirirania kandi isibathahithana. Mwahandika athi: “Thukaghanza abayiyinaya mo bandu b’obutseme. Mwabiriowa engulhu y’eriyiyinia lya Yobu, kandi mwabirilhangira ebyo Mukama asalha amukolera. Kusangwa Omukama ni w’erighanyira kutsibu, kandi akaghanyira abandu.” (Yak. 5:11) Wanamalhangira, ebya Yakobo akangiriraya byabya biseghemere okwa Masako. Mwakolesya Ekinywe kya Nyamuhanga eriwathikya abahulikiriri biwe erilhangira ngoku mughulhu wosi Yehova akahemba abakasighalha bathaleghulha okw’iyo nga Yobu kw’akolha. Yakobo mwihayo enzumwa omw’ikolesya ebinywe ebyolhobire kandi ebikayitheghereribawa. Omo nzira eyo, mwathayisonderya olhukengerwa, aliwe mwalhusubulirya Yehova.

10. Ni nzira yahi nguma eya thwanga gherereryamo Yakobo thukakangirirya?

10Erisomo: Olhobaya omwatsi wawu, kandi kangiriraya ebiri omwa Kinywe kya Nyamuhanga. Ekilhubirirwa kyethu siry’erikangania abandi nga thwasi bingahi, aliwe ly’eribakangania Yehova ngasi bingahi kandi ng’abatsomene bungahi. (Abar. 11:33) Thwangana berererya ekilhubirirwa ekyo omw’iseghemerya ebya thukabugha okwa Masako mughulhu wosi. Ng’eky’erileberyako, omwakanya k’eribwira abigha bethu be Biblia ebya thwangakolire ku thwabya ibo, thutholere ithwabawathikya erilengekania okwa by’erileberyako by’omwa Biblia n’amalengekania n’eriyowa lya Yehova. Neryo ibakendianza eritsemesya Yehova, butsira ithwe.

11. Ni bitsibu byahi ebya bandi Bakristayo babya bawithe omwa biro bya Yakobo, kandi n’ihabulha lyahi eryo abaha? (Yakobo 5:13-15)

11Yakobo abya n’amalengekania awatholere. Omwa baruha yiwe, kilhangirikire ndeke ngoku Yakobo abya inianasi ebitsibu ebya bikirirya balikyabu babya bakalhabamo, kandi mwabaha obusondoli obulhangirikire ngoku banga birwanisya. Ng’eky’erileberyako, abandi Bakristayo isibalyanguhirawa erighendera okw’ihabulha. (Yak. 1:22) Abandi ibakasolholha abanakwa. (Yak. 2:1-3) Kandi n’abandi ikibakalire erikakirya olhulimi lhwabu. (Yak. 3:8-10) Abakristayo abo babya bawithe ebitsibu ebikalire, aliwe Yakobo mwathabalhuhirirako. Mwaha erihabulha liwe omwa lhukeri aliwe ahathe eribisirira kandi mwahira omwa bakayithagha obuwathikya bunyakirimu mw’omuhwa w’eryongera erisondya obuwathikya bw’abasyakulhu.​—Soma Yakobo 5:13-15.

12. Thwangabya thuthi ithune n’amalengekania awatholere thukawathikya abigha bethu be Biblia?

12Erisomo: Ibya n’amalengekania awatholere okwa bandi. Abangyi abathuk’igha nabu e Biblia kyangana bakalira erighendera okw’ihabulha lyayu. (Yak. 4:1-4) Kyangana thwalha buthuku eriyilhusyamo emibere mibi n’erisubya omwa mwanya wayo mw’emibere eyiri ng’eya Kristo. Omw’igherererya Yakobo, thutholere ithwathunga obuthubaha bw’eribwira abigha bethu aho bakayithagha eryuwania. Kandi thutholere ithwabya ithune n’amalengekania awatholere, ithunayikethere ngoku Yehova akendi letha abandu abayikehirye okw’iyo n’eribaha akaghalha k’erikolha esyombinduka omwa ngebe yabu.​—Yak. 4:10.

13. Ngoku kiri omu Yakobo 3:2, ni kyahi ekya Yakobo aminya?

13Yakobo mwayithungako amalengekania awatholere. Yakobo mwathayowa athi eka ey’akuliremo kutse esyonzunzo esyo awithe bikendi leka iniabya w’embaghane kutse iniayowa ng’alengire balikyabo. Mwakania okwa baramya balikyabo nga ‘balikyabo banze.’ (Yak. 1:16, 19; 2:5) Mwathayithwalha ng’oyuhikene. Omwakanya k’ekyo, mwayihira omwa ebyo abugha bino: “Ithwe abosi thukathalha omwa bingyi.”​—Soma Yakobo 3:2.

14. Busana naki thutholere ithwabya ithunayitheghekire eriligha ebisobyo byethu?

14Erisomo: Wibuke ngoku ithwe bosi thuli bakolha-nabi. Sithutholere thukalengekania thuthi thulengire abo thukakangiriraya. Busana naki? Thwamaleka omwigha akalhangira ithwe nga sithuli sobaya, iniangana ghunzerera athi iyo syanga thoka erighendera ndeke-ndeke okwa bihano bya Nyamuhanga. Aliwe ahathe eribisirira thwamaligha ngoku nethu sibugha indi mughulhu wosi kikathwolhobera erighendera okwa misingyi y’Amasako n’erimusoborera ngoku Yehova abirithuwathikya erirwanisya ebitsibu byethu, ithukendi wathikya omwigha wethu erilhangira ngoku nayu angana kolera Yehova.

Eby’erileberyako bya Yakobo byabya byolhobire, ebilhangirikire, kandi ibitholere (Lebaya enungu 15-16) *

15. Wanga soborera wuthi eby’erileberyako ebya Yakobo akolesaya? (Yakobo 3: 2-6, 10-12)

15Yakobo mwakolesya eby’erileberyako ebyahika okwa muthima. Ahathe erithika-thika omulimu abuyirire mwamuwathikya, aliwe kandi angabya imw’igha bingyi ngoku angakangirirya omw’iyeghesya okwa by’erileberyako ebya mukulhu wiwe Yesu akolesaya. Eby’erileberyako ebya Yakobo akolesaya omwa baruha yiwe by’olhobire, kandi n’amasomo awalimu alhangirikire.​—Soma Yakobo 3:2-6, 10-12.

16. Busana naki thutholere ithwakolesya eby’erileberyako ebitholere?

16Erisomo: Kolesaya eby’erileberyako ebitholere. Wamakolesya eby’erileberyako ebitholere, iwukendileka abahulikiriri ibabya ngabanalhangire ebyo wukakangiriraya. Wukaleka ibathera akasasani omwa bulengekania. Ehisasani ehyo hikaleka abahulikiriri bawu ib’ibuka emyatsi mikulhu y’ekwenene ye Biblia. Yesu aby’asi ndeke erikolesya eby’erileberyako ebitholere, na mughalha wabu ya Yakobo mwamugherererya. Thukanaye okwa kighuma ky’okwa by’erileberyako bya Yakobo n’erilebya ekikaleka ikyabya ikitholere.

17. Busana naki eky’erileberyako ekiri omu Yakobo 1:22-25 kitholere?

17 Soma Yakobo 1:22-25. Eky’erileberyako kya Yakobo eky’ekiyo kitholere habw’esyonzumwa nga sy’esyo. Aby’akakangirirya enzumwa ndebe, ni bugha ambu, ithwe erighasirwa omwa Kinywe kya Nyamuhanga, sithutholere thukasubulira okw’ikisoma lisa; thutholere ithwaghendera okwa bya thukasoma. Yakobo mwasombolha eky’erileberyako ekya bahulikiriri biwe banga yitheghererya lhuba​—omundu eriyilebya omwa kiyo. Enzumwa? Ikikendibya ky’obukiru omundu amabya w’eriyilebya omwa kiyo, inialhangira ahasobire kandi iniathayira eky’erikolha. Kuthya, ikikendibya ky’obukiru thwamabya b’erisoma Ekinywe kya Nyamuhanga, ithwalhangira ah’erikokothya omwa mibere yethu kandi ithuthayira eky’erikolha.

18. Ni bindu byahi bisathu ebya thutholere ithwakolha thukakolesya eky’erileberyako?

18 Wukakolesya eky’erileberyako, wangana gherererya eky’erileberyako kya Yakobo omw’ikolha ebindu bisathu bino: (1) Lhangira wuthi eky’erileberyako kyawu kinahambene n’enzumwa eyamukakanayako. (2) Kolesaya eky’erileberyako ekya abahulikiriri bawu bangana yitheghererya lhuba. (3) Leka enzumwa eyiri omwa ky’erileberyako yilhangirike. Kyamakukalira eribana eby’erileberyako ebitholere, lebaya omwa Watch Tower Publications Index. Ahisi sy’omuthwe “Eby’erileberyako,” iwukendi bana eby’erileberyako bingyi ebya wangakolesya. Aliwe, wibuke ngoku eby’erileberyako biri ng’akazindalo​—bikaleka enzumwa iyowika. Neryo lengaho erikolesya eky’erileberyako ikikend’ihayo enzumwa eya wanzire erikangirirya. Omo kwenene, enzumwa ngulhu eyikaleka ithwanza eryuwania emibere yethu y’erikangirirya, siry’eriyilethera olhukengerwa, aliwe ly’eriwathikya abangyi ngoku thwanga thoka eribya omw’ihiika lya Yehova eritsemire.

19. Thukakanganaya thuthi ku thukasima erihiika lyethu ly’obunyakirimu?

19 Sithwathathunga olhusunzo lhw’erikulha haghuma na mughalha wethu mukulhu oyuhikene, aliwe thwabirithunga ekitsumbi ky’erikolera Yehova haghuma n’erihiika linene ly’abalikyethu Abakristayo. Thukakanganaya ku thubanzire omw’ikolongana nabu, omw’ib’ighirako, n’omw’ikolha nabu buthaleghulha omwa mubiiri w’erithulira n’erikangirirya. Thukabya thukalengaho erigherererya eky’erileberyako kya Yakobo omwa malengekania wethu, omwa mikolere, n’omwa mibere y’erikangirirya, thukaha Yehova y’olhukengerwa kandi thukawathikaya abandu b’emithima myolho eriyithunda hakuhi na Thatha wethu w’elhubulha ow’olhwanzo.

OLHWIMBO 114 Mukanganaye Eriyitsingirira

^ enu. 5 Yakobo akulira omw’eka eyo Yesu anakuliramu. Yakobo abya asi ndeke Mughalha wa Nyamuhanga kwilhaba abandi bandu bangyi ab’omwa buthuku obo. Omughalha oyo iniahikene. Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa bya thwang’ighira okwa ngebe n’esyongangirirya sya mulere wa Yesu oyuwabya abere nduhi omwa kithunga ky’Ekikristayo omwa kighana ky’erimbere.

^ enu. 2 Nathan H. Knorr abya mughuma w’okwa Kathunga Akakasondolha. Aghunza engebe yiwe y’okwa kihugho omwa 1977.

^ enu. 60 ERISOBORERA EKISASANI: Yakobo mwakolesya eky’erileberyako eky’omuliro​—ekindu ekya bandu banga yitheghererya lhuba​—erikangania akabi akali omw’ikolesya olhulimi lhwa nabi.