A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 2

Isua Unaupa Hnên Aṭangin Inzir Rawh

Isua Unaupa Hnên Aṭangin Inzir Rawh

“Jakoba, Pathian leh Lalpa Isua Krista bâwih.”—JAK. 1:1.

HLA 88 I Kawngte Chu Min Hriattîr Ang Che

THLIR LAWKNA *

1. Engtin nge Jakoba chhûngkua chu i sawi ang?

ISUA unaupa Jakoba hi thlarau lama chak tak chhûngkuaa seilian a ni a. A nu leh pa, Josefa leh Mari chuan Jehova an hmangaihin, theih tâwp chhuahin a rawng an bâwl a. Jakoba chuan malsâwmna dang pawh a nei—a u chu thutiam Messia niin a seilian a ni. Chu chhûngkuaa Jakoba a tel chu a va nihlawh tak êm!

Jakoba chu Isua ruala seilian a nih avângin, ani chuan a u chu a hre chiang hle (Paragraph 2-na en rawh)

2. Jakoba’n a u Isua ngaihsânna tûr chhan engte nge a neih?

2 Jakoba chuan a u Isua ngaihsânna tûr chhan tam tak a nei a. (Mt. 13:55) Entîr nân, Isua chuan Bible a hre chiang hle a, kum 12 mi a nihin, Jerusalema lehkha thiam upate mak tih a hlawh hial a ni. (Lk. 2:46, 47) Jakoba chu Isua nên mistiri hna an thawh tlân ngei a rinawm. Chutiang a nih chuan, a u chu a hre chiang hle ngei ang. Unau Nathan H. Knorr-a * chuan, “Tu emaw hna i thawhpui hian a chanchin tam tak i hre thei,” tiin a sawi fo ṭhîn. Jakoba pawhin “Isua chu a fing deuh deuh va, a lo lian telh telh a, Pathian leh mihring duhsakin a awm deuh deuh,” tih a hre ngei ang. (Lk. 2:52) Chûngte avâng chuan, Jakoba chu Isua zirtîr hmasate zinga mi ni tûrin kan ngai mai thei. Mahse, chutiang chu a ni lo.

3. Isua’n rawngbâwlna a ṭan khân, engtin nge Jakoba’n a chhân lêt?

3 Leia Isua’n rawng a bâwl lai khân, Jakoba chu Isua zirtîrte zînga mi a ni lo va. (Joh. 7:3-5) Dik tak chuan, ani chu Isua “a â” nia ngaitu Isua chhûngte zînga mi a nih a rinawm mah zâwk a ni. (Mk. 3:21) Chu bâkah, nghaisakna bana Isua tihhlum a nih lai khân, Jakoba chu a nu Mari bulah a awm ve tih târ lanna eng mah a awm lo.—Joh. 19:25-27.

4. Eng zir tûrte nge kan ngaihtuah ang?

4 A hnuah, Jakoba chuan Isua a ring a, Kristian kohhrana mi zahkai tak a rawn ni a. He thuziakah hian, Jakoba hnên aṭanga kan zir theih zir tûr pahnih kan ngaihtuahho vang: (1) engvângin nge kan inngaihtlâwm reng ang? tih leh (2) engtin nge zirtîrtu thiam tak kan nih theih? tihte hi.

JAKOBA ANGIN INNGAITLAWM RENG RAWH

Jakoba chuan a hnêna Isua a inlâr khân, inngaihtlâwmna a lantîr a, chuta ṭang chuan Krista zirtîr niin rinawm takin rawng a bâwl (Paragraph 5-7-na en rawh)

5. Engtin nge Jakoba’n a hnêna tholeh Isua a inlâr khân a chhân lêt?

5 Engtik khân nge Jakoba chu Isua hnungzuitu rinawm a rawn nih? Isua chu thihna ata a thawhleh hnuah, “Jakoba hnênah a inlâr leh a; chumi hnuah chuan tirhkoh zawng zawngte hnênah” a inlâr a. (1 Kor. 15:7) Isua nêna an inhmuhna chu Jakoba tân a nun thlâk danglamtu a ni. Ani chu tirhkohte’n Jerusalem pindan chungnunga an hnêna tiam thlarau thianghlim an dawn hun tûr an nghah laiin a awm ve a. (Tirh. 1:13, 14) A hnuah, Jakoba chuan kum zabi khatnaa governing body member nia rawngbâwl theihna chanvo hlu a nei a ni. (Tirh. 15:6, 13-22; Gal. 2:9) C.E. 62 hma hun eng emawah khân, ani chu hriak thih Kristiante hnêna lehkhathawn ziak tûra thlarauva thâwk khum a ni a. Kan beisei chu vân lam a ni emaw, lei lam a ni emaw pawh ni se, tûn laiah pawh chu lehkhathawn chu kan hlâwkpui a ni. (Jak. 1:1) Kum zabi khatnaa chanchin zir mi Josephus-a sawi dân chuan, Jakoba chu Anaa fapa Juda Puithiam Lalber Anania thupêka tihhlum a ni a. Ani chu a lei lam nun a tâwp thlengin Jehova chungah a rinawm reng a ni.

6. Eng kawngin nge Jakoba chu a hun laia sakhaw hruaitute laka a danglam?

6 Jakoba chu mi inngaitlâwm tak a ni. Engvângin nge chutianga kan sawi theih? Jakoba’n a tâwpa Isua a chhân lêt dân leh sakhaw hruaitu tam takte chhân lêt dân inan lohzia hi han ngaihtuah teh. Ani chuan Isua chu Pathian Fapa a ni tih finfiahna chiang tak a hmuh chuan, inngaitlâwm takin a pawm a. Mahse, Jerusalema awm puithiam lalte erawh chutiang chu an ni lo. Entîr nân, anni chuan Isua’n thihna ata Lazara a kaitho tih chu chiang takin an hria a. Chuti chung pawhin, Isua chu Jehova aiawh a ni tih pawm aiin, Lazara nên chuan tihhlum ve ve an tum zâwk a ni. (Joh. 11:53; 12:9-11) A hnuah, thihna ata Isua a thawhleh khân, chu chu mite hriat loh tûra thup an tum bawk. (Mt. 28:11-15) Chûng sakhaw hruaitute chu an chaponain Messia hnâwl tûrin a chêttîr a ni.

7. Engvângin nge chapona chu kan pumpelh ang?

7 Zir tûr: Chapona pumpelh la, zirtîr theihin awm reng rawh. Natna hrikin lung chu ṭha taka hna a thawhtîr thei lo ang bawkin, chapona chuan Jehova kaihhruainate zawm chu min hrehtîr thei a ni. Pharisaite chuan an thinlung an tihkhauh tlat avângin, Pathian thlarau thianghlimin finfiahna chiang tak a hmuhtîr chung pawhin an pawm duh lo. (Joh. 12:37-40) Chu chu an chatuan chhiatna tûr a nih avângin, thil hlauhawm tak a ni. (Mt. 23:13, 33) Kan mizia te, kan ngaihtuahna te, leh kan thu tlûkna siamahte Pathian Thu leh a thlarau thianghlim inthununtîr zawm zêl chu a va pawimawh tak êm! (Jak. 3:17) Jakoba chu mi inngaitlâwm tak a nih avângin, ani chuan Jehova zirtîrnate chu a pawm a. Chu bâkah, kan la hriat tûr angin, a inngaihtlâwm avângin zirtîrtu thiam tak pawh a ni rêng a ni.   

JAKOBA ANGIN THIAM TAKIN ZIRTIR RAWH

8. Zirtîrtu thiam tak ni tûrin engin nge min ṭanpui ang?

8 Jakoba chuan khawvêl lamah zir sânna eng mah a nei hran lo. A hun laia sakhaw hruaitute’n tirhkoh Petera leh Johana chu “lehkha thiam lo leh mi mâwl tak” anga an thlîr angin, ani pawh chutiang chuan an thlîr ve ngei ang. (Tirh. 4:13) Mahse, a hming chawia a ziah a lehkhathawn kan chhiarna aṭangin, zirtîrtu thiam tak ni tûrin a inzir tih kan hre thei a ni. Jakoba angin, lehkha kan zir sâng lo pawh a ni thei. Chuti chung pawhin, Jehova thlarau thianghlim ṭanpuina leh a inawpna pâwl hmanga zirtîrna ṭha tak tak kan dawnte avângin, keini pawh zirtîrtu thiam tak kan ni thei a ni. Zirtîrtu a nih anga Jakoba entawn tûr siam leh a hnên aṭanga kan zir theihte chu i lo sawiho vang u.

9. Engtin nge Jakoba zirtîr dân chu i hrilhfiah ang?

9 Jakoba chuan hriatthiam harsa tak ṭawngkam leh chhût dânte a hmang lo. Chutiang a nih avângin, a thu ngaithlatute chuan an tih tûrte leh tih dân tûrte chu an hre thei a. Entîr nân, Kristiante chuan dik lo taka rorêlna avânga thinrim aiin, inhuam taka an tawrh a ngai tih a zirtîr dân mâwlmang tak hi han ngaihtuah teh. Ani chuan: “Tuartute chu engthâwl kan ti a; Joba chhelzia chu in hria a, Lalpan a tâwpa a tihzia pawh kha in hmu bawk a, Lalpa chu khawngaihnain a khahzia leh zah a ngaih theihzia pawh kha,” tiin a ziak a ni. (Jak. 5:11) Jakoba chuan Bible chu thuneitu angin a rinchhan tih chhinchhiah ang che. Ani chuan Jehova’n Joba anga a chunga rinawmte chu lâwmman a pe reng ṭhîn tih a thu ngaithlatute’n an hriatthiam theih nân Bible a hmang a. Ṭawngkam mâwlmang tak leh chhût dân hriatthiam awlsam takte hmangin a zirtîr a. Chutiang kawng chuan, mahni ni lovin, Jehova a ngaihventîr a ni.

10. Mite kan zirtîr huna Jakoba kan entawn theih dân kawng khat chu eng nge ni?

10 Zir tûr: Ṭawngkam mâwlmang tak hmangin, Bible aṭangin zirtîr rawh. Kan thiltum chu mi dangte’n min ngaihsân nâna kan hriat tamzia lantîr ni lovin, Jehova hriatna ropuizia leh min ngaihsakzia hriattîr a ni tûr a ni a. (Rom 11:33) Kan thusawi apiangah Bible ṭanchhanin, chu thiltum chu kan hlen thei a ni. Entîr nân, kan Bible zirpuite chu an dinhmun anga kan awm huna kan tih tûrte hrilh aiin, Bible-a entîrnate chu anmahni chhûtpuiin leh Jehova thlîr dân leh ngaih dânte hre tûrin kan ṭanpui zâwk tûr a ni. Chutianga kan tih chuan, keimahni ni lovin, Jehova tihlâwm an duh vânga chêttîrin an awm ang.

11. Jakoba hun laia Kristian ṭhenkhatin eng harsatnate nge an neih a, Jakoba’n an hnênah eng thurâwn nge a pêk? (Jakoba 5:13-15)

11 Jakoba chuan a âwm tâwk a beisei. Jakoba chuan a Kristian unaute hmachhawn mêk harsatnate chu a hriain, chûng harsatnate an hneh theih dân chungchângah kaihhruaina ṭha tak tak a pe tih a lehkhathawn aṭangin chiang takin a hriat theih a. Entîr nân, Kristian ṭhenkhat chuan a thurâwn pêkte chu an nunpui nghâl mai lo. (Jak. 1:22) Mi dangte chuan mi hausate chu an duhsak bîk a. (Jak. 2:1-3) Mi dang lehte chuan an lei an vêng thei lo a ni. (Jak. 3:8-10) Chûng Kristiante chuan buaina khirh tak tak an nei a; mahse, Jakoba chu an chungah a beidawng mai lo. Ani chuan hmangaihna nei tak leh tlang taka thurâwnte pein, thlarau lama ṭanpui ngaite chu kohhran upate hnêna ṭanpuina dîl tûrin a fuih a ni.—Jakoba 5:13-15 chhiar rawh.

12. Engtin nge kan Bible zirpuite kan ṭanpui hunah rilru put hmang dik kan neih reng theih?

12 Zir tûr: A âwm tâwk beisei la, unaute chu a ṭha zâwngin thlîr tlat rawh. Kan Bible zirpui tam takte chuan an thu zirte chu nunpui harsa an ti thei a. (Jak. 4:1-4) Mize ṭha lote paih bo vek tûr leh Kristian mize ṭhate nei chho tûr chuan hun eng emaw chen a duh thei a ni. Jakoba entawnin, keini pawhin kan Bible zirpuite chu hmasâwn an ngaihna laite hrilh tûrin huaisenna kan neih a ngai a. Jehova’n mi inngaitlâwmte chu a lamah a hîp ang tih leh an nunah inthlâk danglamna siam tûra an mamawh chaknate a pe ang tih ring tlatin, rilru put hmang dik kan neih reng a ngai a ni.—Jak. 4:10.

13. Jakoba 3:2-a sawi angin, Jakoba’n eng nge a hriat?

13 Jakoba chuan a âwm tâwka mahni inthlîrna a nei. Jakoba chu a chhûngkaw ṭobul leh a chanvo hlu neihte avângin a unaute aia ropui zâwk angin a inthlîr lo. A Kristian unaute chu, “Ka unau duh takte u,” tiin a ko va. (Jak. 1:16, 19; 2:5) Mi dangte hmuhah ṭha famkim anga lan a tum lo. Chu aiin: “Kan zain thil tam tak kan tisual fo ṭhîn,” tia a thusawiah hian amah pawh a intelh a ni.—Jakoba 3:2 chhiar rawh.

14. Engvângin nge kan thil tihsual palhte chu inhuam taka kan pawm ang?

14 Zir tûr: Kan zain thil kan tisual ṭheuh tih hre reng rawh. Kan zirpuite aia ṭha zâwk angin kan inngai tûr a ni lo. Engvângin nge? Kan Bible zirpuite ngaihah thil tisual ve ngai lo anga lan kan tum chuan, Pathian thil phûtte chu tlin thei ngai lo tûrah an inngai thei a. Mahse, Bible thu bulte zawm chu a awlsam reng lo tih inngaitlâwm taka kan pawm a, kan harsatnate hneh thei tûra Jehova min ṭanpui dânte kan hrilh chuan, Jehova rawngbâwl chu an tân pawh tihtheih a ni tih hre tûrin kan ṭanpui a ni ang.

Jakoba entîrna hmante chu mâwlmang tak, fiah tak, leh ṭha tak a ni (Paragraph 15-16-na en rawh) *

15. Engtin nge Jakoba hman entîrnate chu i sawi ang? (Jakoba 3:2-6, 10-12)

15 Jakoba chuan thinlung thlentu entîrnate a hmang. Ani chu thlarau thianghlimin a ṭanpui tih rinhlelh rual a ni lo; mahse, a u Isua entîrna hman dânte chu zirin, mite zirtîr dân chungchângah a hnên aṭangin thil tam tak a zir bawk. Jakoba lehkhathawna kan hmuh entîrnate chu mâwlmang tak leh a sawi tumte hriatthiam awlsam tak a ni.—Jakoba 3:2-6, 10-12 chhiar rawh.

16. Engvângin nge entîrna ṭha takte kan hman ang?

16 Zir tûr: Entîrna ṭha takte hmang rawh. Entîrna inâwm takte kan hman hian, zirlaite tân zir tûrte chu hriatthiam a awlsam mai bâkah, mitthla theih a ni bawk. Chutianga mitthlana chuan i thu ngaithlatute chu Bible thutak pawimawh laite hre reng tûrin a ṭanpui ang. Isua chuan entîrna ṭha takte chu a hmang thiam hle a, a unaupa Jakoba’n a entawn tûr siam chu a zui a ni. Jakoba hman entîrnate zînga pakhat kan bih chiang ang a, a ṭhat chhan pawh kan ngaihtuah bawk ang.

17. Engvângin nge Jakoba 1:22-25-a chhinchhiah entîrna hi ṭha tak a nih?

17 Jakoba 1:22-25 chhiar rawh. Jakoba’n dârthlalang entîrna a hmang hi a ṭhatna chhan tam tak a awm a. A rilruah sawi duh bîk tak a nei a, entîr nân, Pathian Thu aṭanga hlâwkna hmu tûr chuan, Bible chhiar mai aia tam kan tih a ngai a; kan thu chhiarte kan nunpui a ngai a ni. Jakoba chuan a thu ngaithlatute’n awlsam taka an hriatthiam theih tûr entîrna—dârthlalanga inen tu emaw chu a hmang a ni. A sawi tum chu eng nge ni? Miin dârthlalanga a in en a, insiam ṭhat ngaihna laite a hmuh a, insiam ṭhatna eng mah a neih leh si loh chuan, a tân thil âtthlâk tak a ni ang. Chutiang bawkin, Bible chhiar a, kan miziaah emaw, kan thil chîn dânah emaw siam ṭhat ngai kan hmuh a, siam ṭhatna eng mah neih leh si loh chu thil âtthlâk tak a ni.

18. Entîrna kan hman hunah eng thil pathum nge kan tih ang?

18 Entîrna i hman hunah, hêng thil pathumte tihna hmangin, Jakoba entawn tûr siam chu i zui thei a ni: (1) Entîrna i hman chu i thusawi tum nên a inâwm tih chian rawh. (2) I thu ngaithlatute’n awlsam taka an hriat theih tûr entîrnate chu hmang rawh. (3) Entîrna an nunpui theih dân chu fiah takin târ lang rawh. Entîrna inâwm takte ngaihtuah chhuah harsa i tih chuan, Watch Tower Publications Index-ah i zawng thei a. “Entîrnate,” tih thupui tê hnuaiah, i hman theih tûr entîrna tam tak i hmu thei a ni. Chûng entîrnate chuan microphone-in aw a tifiah lehzual angin, i sawi tumte chu an tifiah lehzual thei tih hre reng rawh. Chuvângin, i zirtîr duh nêna inmil entîrnate chauh i hmang tih chian ang che. Ni e, kan zirtîr thiamna tihhmasâwn kan duh chhan ber chu mite ngaihsân hlawh kan duh vâng ni lovin, Jehova chhûngkaw hlim tak zînga tel thei tûra mi a tam thei ang berte ṭanpui kan duh vâng a ni.

19. Engtin nge kan thlarau lam chhûngkua kan hmangaihzia kan lantîr?

19 Jakoba angin, pianpui unau ṭha famkim ruala seilen theihna hun remchâng nei lo mah ila, Kristian unau chhûngkaw hung tak ruala Jehova rawngbâwl theihna chanvo hlu kan nei a ni. Chûng kan unaute kan hmangaihzia chu anmahni kâwmin, an hnên aṭanga inzîrin, leh thu hrilh leh zirtîr siamnaa rinawm taka thawkhovin kan lantîr thei a. Kan rilru put hmangah te, kan thiltihah te, leh kan zirtîr dânahte Jakoba entawn tûr siamte zui kan tum tlat chuan, Jehova kan chawimawiin, rilru ṭha pute chu hmangaihna nei tak kan Pa vâna mi hnaih tûrin kan ṭanpui tihna a ni ang.

HLA 114 Dawhthei Rawh U

^ par. 5 Jakoba chu Isua nêna in khata seilian an ni a. Ani chuan chutih hun laia mi tam tak aiin Pathian Fapa ṭha famkim chu a hre chiang zâwk a ni. He thuziakah hian kum zabi khatnaa Kristian kohhrana mi pawimawh tak lo ni ta, Isua unaupa nun aṭang leh a zirtîrnate aṭanga kan zir theihte kan enho vang.

^ par. 2 Nathan H. Knorr-a hi Governing Body member a ni a. Kum 1977-ah a lei lam nun a tâwp a ni.

^ par. 60 MILEM HRILHFIAHNA: Jakoba chuan lei hman sual a hlauhawmzia hrilhfiah nân, awlsam taka mite hriatthiam theih tûr mei entîrna a hmang a ni.