1. Maizosanangurisa kudini mbhuri ya Jakobo?

 JOKOBO, hama ya Jesu, wakareriwa pa mbhuri yaivanga kudivi ro umwari. * Vabari vake, Josefa na Mariya, vaida maningi Jehovha no kuita zvese zvavaikwanisa kuti vamushandire. Jakobo wainga no makomborero amweni, nevanji wake ndivona vainga Mesiya wakagondeswa. Ainga ari makomborero anodakajisa maningi o kuva divi ro mbhuri iyi.

2. Ngoapi mathangwe ainga na Jakobo kuti areremeje nevanji wake?

² Jakobo wainga no mathangwe akawanda kuti areremeje nevanji wake. (Mateu 13:55) Inga muezaniso, Jesu paainga ano makore anokwana gumi namaviri o kubahwa, iyena wanasa kuziva ushoni matahwa zvokuti vajijisi vainga mu Jerusarema vakashamaisika ndizvona. (Ruka 2:46, 47) Zvingaita kuti Jakobo wakashanda na Jesu pa basa ro kuveza. Kudari ndizvona, iyena wakaguma pakunasa kuziva ushoni kamare nevanji wake. Kazinji Hama Nathan Knorr vainanga kudari: “Unonasa kuziva ushoni mundhu paunoshanda naye.” * Cimwenizve Jakobo wakavona kuti “Jesu waikura mu uzivi no muviri wake, ecitendehwa ndi Mwari no vandhu.” (Ruka 2:52) Ngo kudaro, tingaguma pakurangarira kuti Jakobo angava umwe wo mujiji wa Jesu wokutanga. Asi andizvopi zvakaitika.

3. Zvicinyi zvakaita Jakobo, Jesu paakatanga mushando wake?

³ Jesu paiita mushando wake pasi pano, Jakobo aazivi kumboguma pakuva umwe wo mujiji wake. (Johani 7:3-5) Zvokadi kamare, zvingaita kuti Jakobo wainga ari umwe wo ukama wairangariraya kuti Jesu “ari kupenga.” (Marko 3:21) Cimwenizve,  apana cinokhombija kuti Jakobo wainga ari pamwepo na mai wavo, Mariya, apo Jesu wainga ecifa pamutanda wo kutambujikira.—Johani 19:25-27.

4. Ngozvapi zvatiri kuda kujija?

⁴ Pa kufamba ko nguva, Jakobo wakazotenda Jesu, woguma pakuva mundhu anoreremejwa maningi mu ungano yo Cikristu. Pa musoro uwu, tiri kuda kuvona zvijijo zviviri zvatinojija kuvha kuna Jakobo: (1) Ngenyi tinodikana kuenderera mberi tecijidodokesa? (2) Tingaitisa kudini kuti tive vajijisi vaushoni?

5. Jakobo wakaitenyi paakabudihwa ndi Jesu pasure po kumuswa kwake?

⁵ Ndirini Jakobo wakaguma pakuva muteveri wakagondeka wa Jesu? Jesu paakapera kumuswa kuvha kuvakafa “wakazobudirazve Jakobo no vapostori vese.” (1 VaKorinte 15:7) Paakapera kusongana na Jesu, Jakobo wakava mujiji wake. Iyena wainga aripovo vapostori pavaiimira kuashira mujimu mucena munyumba yo mudenga mu Jerusarema. (Mabasa o Vapostori 1:13, 14) Pakufamba ko nguva Jakobo wakava nocidakajiso cokushanda inga umwe wo mukhumbi unotonga muzana ro kutanga ro makore. (Mabasa o Vapostori 15:6, 13-22; Vagaratiya 2:9) Ricito raguma gore ra 62 Kristu Aviya, iyena wakafemehwa kuti atare karata kuno Makristu okuzojwa. Karata iyi inotibeseravo nyamasi, azvinenyi kuti vetero yedu ngo yo kudenga kana yo pasi pano. (Jakobo 1:1) Mukuzwirana no musumuri wo ndhorovondho wo Cijudha anodanijwa Josefi, Jakobo wakauraiwa mukuzwirana no nasiriro yakaitwa ngo Mupiri Mukuru wo Cijudha waidanijwa Ananiya, wainga mwana wa Anasi. Jakobo wakaenderera mberi akagondeka mbhera kupeja basa rake pasi pano.

6. Jakobo waisiyana papi no vatungamiriri vo zviyara vo munguva jake?

⁶ Jakobo wainga mundhu anojidodokesa. Ngenyi tingananga kudaro? Vonanyi musiyano wo manera Jakobo wakaashira masoko a Jesu no manera aiita vatungamiriri vazinji vo zviyara. Jakobo paakavona zviro zvinokhohwesa kuti Jesu wainga Mwana wa Mwari, no kujidodokesa kwese iyena wakatendera. Asi vatungamiriri vo vapiri vainga mu Jerusarema avazivi kuita kudaro. Inga muezaniso ivona avacaidikana kuramba kuti Jesu wainga akamusa Razaro. Kusiyapo kutendera kuti Jesu wainga akatumwa ndi Jehovha, ivona vaida kumuuraya no kuuraya Razaro. (Johani 11:53; 12:9-11) Pakufamba ko nguva Jesu paakamuswa,  ivona vakaeja kunyepera vandhu kuti iyena aazivi kumuswa. (Mateu 28:11-15) Kujikuja ko vatungamiriri vo zviyara izvi, kwakavaita kuti ivona varambe Mesiya.

7. Ngenyi atidikani kujikuja?

⁷ Zvatinojija: Nyenyani kujikuja motendera kujijiswa ndi Jehovha. Kudari inga ndhendha inoita kuti mwoyo wo mundhu utame kushanda ngo njira kwayo, kujikuja kungaita kuti mundhu akonehwe kuzwira ndhungamiriro ja Jehovha. Ngo ndava yo kujijkuja Vafarisi vakaramba kutenda zviro zvainasa kujekesa kuti Jesu wainga no mujimu wa Mwari no kutizve iyena wainga Mwana wa Mwari. (Johani 12:37-40) Kujikuja kwavo kwainga kwakashata maningi ngo kuti zvakaita kuti ivona vatame kuwana upenyu hucingaperi. (Mateu 23:13, 33) Zvinosisira maningi kutendera kuti Soko ra Mwari no mujimu wake zvicinje mugariro wedu, manera edu okurangarira no zvivaringo zvatinotema. (Jakobo 3:17) Zvecivoneka kuti Jakobo waijidodokesa, iyena pacake wakatendera kujijiswa ndi Jehovha. Inga zvatinodari kuvona, kujidodokesa kwake ndikona kwakamuita kuti iyena ave mujijisi waushoni.

8. Ngozvapi zvingatibesera kuti tigume pakuva vajijisi vaushoni?

⁸ Jakobo aazivi kujija maningi. Pacina kukana-kana vatungamiriri vo zviyara vo munjiku jake, vaimuvona ngo njira yondhoyo inga manera avaivona mupostori Pedhru na Johani inga vandhu “vacizivi kujija, vacina nduma.” (Mabasa o Vapostori 4:13) Jakobo wakajijira kuva mujijisi waushoni, inga zvativona patinoverenga bhuku rinodanijwa ngo zina rake. Inga ndi Jakobo kangaije itusu atizivi kujija maningi. Pikija zvakadaro, ngo besero ro mujimu wa Jehovha pomwe no besero rinovha ku sangano rake tingagumavo pakuva vajijisi vaushoni. Wari ngatende tivone muezaniso wakagajwa ndi Jakobo no kuvonazve kuti ngozvapi zvatingajija.

9. Maizosanangurisa kudini manera aijijisa Jakobo?

⁹ Jakobo aazivi kushandisa magama anonesa kana anoda kusanangura. Inga muviyo, vapurutani vake vaiziva kuti ngozvapi zvaainga ecida kuti ivona vaite no manera avangazviita ndiwona. Inga muezaniso ngo njira yakareruka Jakobo wakajijisa Makristu kuti ivona vaidikana kutendera kushaishwa kutajwa  asi vacingavigi bundu. Iyena wakatara kuti: “Kuna vayani vakacungirira tinonanga kuti: “Ivona vanodakara.” Makazwa ngo kucungirira ka Jobe no muviyo waakapuwa ndi Jehovha, ngokuti Jehovha wakazara ngo pena no usizi.” (Jakobo 5:11) Vonanyi kuti zvaijijisa Jakobo hama no hambzaji jake zvaicijikira mu Matahwa. Iyena waishandisa Soko ra Mwari kuitira kubesera vapurutani vake kuvona kuti Jehovha nguva jese anopfupa vayana vanonga vakagondeka kwaari inga ndi Jobe. Iyena waijijisa ecishandisa magama akareruka no anozwisisika. Ngo njira iyi zvaaijijisaro zvaikuja Jehovha, haiwa iyena.

10. Ngoyapi njira imwe yatingatevejera manera aijijisa Jakobo?

¹⁰ Zvatinojija: Masoko enyu ngaave akareruka, mecijijisa zvinovha mu Soko ra Mwari. Patinojijisa vamweni, atidikani kueja kuvonesa kuti itusu tinoziva maningi, asi tinodikana kuvonesa kuti Jehovha ndiyena anoziva maningi nokutizve anokwanisa kuvataja. (Varoma 11:33) Izvi tingazvikwanirisa ngo kushandisa Soko ra Mwari nguva jese patinonga tecijijisa. Inga muezaniso, kusiyapo kuvhunja vajiji vedu vo Bhaibheri zvataizoita pa ndau yavo, tinodikana kuvabesera kuti varangarire ngo muezaniso jiri mu Bhaibheri no kuzwisisa kurangarira ka Jehovha no mazwiro ake. Perapo ivona vanozoshandisa zvavariwaro kujija ngokuti vanoda kudakajisa Jehovha, haiwa itusu.

11. Zvineso zvapi zvakasongana no Makristu o mu njiku ja Jakobo, iyena wakavapa mazano api? (Jakobo 5:13-15)

¹¹ Jakobo wainga mundhu waibhuya cokwadi. Mukarata yake, munonasa kuvonesa kuti Jakobo wainasa kuzwisisa zvineso zvainga zvino hama no hambzaji jake jo Cikristu perapo iyena wakavapa ndhungamiriro jaizovabesera kunyisa zvineso zvondhozvo. Inga muezaniso, Makristu amweni ainonoka kushandisa mazano ondhowo. (Jakobo 1:22) Kuveni vamweni vaitaja ushoni vakhupuki. (Jakobo 2:1-3) Vamwenizve vainesehwa maningi kungwarira zviro zvavaivereketa. (Jakobo 3:8-10) Makristu aya ainga no zvineso zvakawanda maningi, asi Jakobo aazivi kuremba kuvabesera. Iyena wakapa mbhangiro yake ngo njira yakapfava asi noyakavanga. Perapo ovangisa vese vayana vainga vakarembejeka kudivi ro umwari kuti vaende kopsaka besero kuvakuru.—Verenganyi Jakobo 5:13-15.

12. Tingaitisa kudini kuti tirambe tino mavonero akanaka patinobesera vajiji vedu vo Bhaibheri?

¹² Zvatinojija: Ivanyi vanobhuya cokwadi, asi moramba muno mavonero aushoni ngo pamusoro po vamweni. Kangaije zvinganesa maningi kuno vajiji vedu vo Bhaibheri kushandisa mazano aya. (Jakobo 4:1-4) Zvingatora mukuvo wakareba maningi kuti ivona vavhise zvirovejeso zvakashata kuti vatange kusakurira mugariro jo Cikristu. Inga ndi Jakobo tinodikana kuva no cicunge cokuvhunja vajiji vedu vo Bhaibheri pavanodikana kuita cinjo. Cimwenizve, tinodikana kuramba tino mavonero akanaka tecithemba kuti Jehovha anozokwevera kwaari vandhu vanojidodokesa no kuvapa simba ro kuita cinjo mu upenyu hwavo.—Jakobo 4:10.

13. Inga zviri kukhombijwa pana Jakobo 3:2, Jakobo waizivenyi?

¹³ Jakobo wakaenderera mberi ano mavonero akanaka ngo pamusoro pake. Jakobo aazivi kurangarira kuti iyena waisisira maningi kupinda hama no hambzaji jake jo Cikristu, ngo kuti iyena wainga munukuna wa Jesu kana kuti iyena wainga akagajwa basa rinosisira maningi. Iyena wakatodanija Makristu aya kuti “hama jangu jinodiwa.” (Jakobo 1:16, 19; 2:5) Jakobo aazivi kueja kuita kuti vamweni varangarire kuti iyena wainga  akakwana. Zvokadi kamare iyena wakajibatanija pamagama o kuti: “Tese tinoshaisha kazinji.”—Verenganyi Jakobo 3:2.

14. Ngenyi tinodikana kuvhunja vajiji vedu zvineso zvotakasongana nazvo?

¹⁴ Zvatinojija: Ceukijanyi kuti tese tinoshaisha. Atidikani kurangarira kuti itusu takakhwirira maningi kupinda vayana vatinojijisa. Ngenyi? Kudari tikaeja kuvonesa kuno vajiji vedu vo Bhaibheri kuti itusu tiri vandhu vacikaposi, zvinozoita kuti ivona vagume pakurangarira kuti narini avazokwanisi kuita zvinoda Mwari. Patinonanga kuti zvakatineseravo kushandisa ndhungamiriro jo Bhaibheri no kuvasanangurira kuti Jehovha wakatibesera maningi kunyisa zvineso zvedu, zvinozobesera vajiji vedu vo Bhaibheri kuvona kuti ivona vangakwanisavo kushandira Jehovha.

15. Muezaniso jaishandiswa ndi Jakobo jainga jakadini? (Jakobo 3:2-6, 10-12)

¹⁵ Jakobo waishandisa muezaniso jaipsasa mwoyo. Atikani-kani kuti iyena waibesehwa ngo mujimu mucena, asi zvingaita kuti wakajijira maningi ngo pamusoro po kujijisa, kuvha pakujija muezaniso jaishandiswa ndi nevanji wake, Jesu. Muezaniso jakashandiswa ndi Jakobo mu karata yake jainga jakareruka. Cimwenizve jainga jino zvijijo zvakajeka.—Verenganyi Jakobo 3:2-6, 10-12.

16. Ngenyi tinodikana kushandisa muezaniso jinonasa kuzivika?

¹⁶ Zvatinojija: Shandisanyi muezaniso jinozivika. Kudari mukashandisa muezaniso jinozivika, vandhu avazozwi basi zvinonga zvecijijiswa asi vanotozvivona kamare. Zvavanongari vecivona zvinozovabesera kuceukija kusisira ko zvokadi zviri mu Bhaibheri. Jesu wainga shasha kamare pakushandisa muezaniso jinozivika perapo hama yake Jakobo wakateveravo muezaniso wake. Ngatende tivone muezaniso umwe wakaitwa ndi Jakobo, tovonazve kuti ngenyi iwona unonasa kushanda kamare.

17. Ngenyi muezaniso watinowana pana Jakobo 1:22-25, unonasa kushanda?

¹⁷ Verenganyi Jakobo 1:22-25. Muezaniso wa Jakobo wo supeya unoshanda ngo njira jakawanda. Paakabhuya ngo muezaniso uu, iyena wainga ecida kujijisa ciro cimwe, co kuti kudari tecida kubesereka ngo Soko ra Mwari tinodikana kuita zvizinji kupinda kuriverenga. Tinodikana kushandisa zviyana zvatinonga teciverenga. Jakobo wakasana muezaniso wo kuti vapurutani vake vaizokasika kuzwa  zvaainga ecinanga. Iyena wakabhuya ngo muezaniso wo mundhu waisota pa supeya. Ngozvapi zvaainga ecida kujijisa? Zvaizova zvo upenji kudari mundhu akasota pa supeya wovona zviri zvese zvicikaripi ushoni wotama kuzvinasirira. Mukuezana, zvaizovavo zvo upenji kuverenga Soko ra Mwari tovona ciri cese cinodikana kucinjwa ngo pamusoro po mugariro wedu, totama kuita ciri cese.

18. Ngozvapi zviro zvitatu zvatinodikana kuita patinonga tecishandisa muezaniso?

¹⁸ Pamunonga mecishandisa muezaniso, mungatevejera Jakobo ngo kuita zviro zvitatu: (1) Ivanyi no cokwadi kuti muezaniso wamuri kuitaro unonasa kushanda kamare pa shwiro yamuri waro kubhuya. (2) Shandisanyi muezaniso jakareruka jinonasa kuzivika ngo vapurutani venyu. (3) Ivanyi no cokwadi co kuti muezaniso wenyu wakanasa kujeka. Kudari zvecinesa kuti mukwanise kuwana muezaniso jinoshanda kamare, mungaenda mu Índice das Publicações da Torre de Vigia. Pa cimusoro cinoti “Ilustrações” mungawana muezaniso jakawanda jamungashandisa. Ceukijanyi kuti muezaniso jenyu jakadari inga mikrofoni unoita kuti zvamuri kunanga zvinase kuzika. Ivanyi no cokwadi kuti muezaniso wamuri kuitaro unonasa kujekesa fundo ramuri waro kujijisa. Zvokadi kamare, thangwe rinosisira rinoitisa kuti tiitise nane majijisiro edu asipi ro kuti vandhu vashamaisike ndisu asi ngo rokuvabesera kuti vave ku mbhuri yakadakara ya Jehovha.

19. Tingakhombijisa kudini kuti tinoda hama no hambzaji jedu?

¹⁹ Jakobo wainga ana nevanji wakakwana, asi itusu atina. Pikija zvakadaro, tinocidakajiso co kushandira Jehovha pamwepo no mbhuri yakakura yo Cikristu yo hama no hambzaji. Tinokhombija rudo hwedu kwavari ngo kubatana na ivona, kujijira no kushanda takagondeka na ivona pakucumaera no kuita basa ro kujijisa. Patinovangisira kuti titevejere muezaniso wa Jakobo mu murangariro wedu, mufambiro pomwe no manera atinojijisa, tinozokuja Jehovha no kubesera vandhu vano mwoyo wakanaka kuti vakhwedere kuna Baba wedu vano rudo vokudenga.