Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 2

Longuka mu Kifuani ki Khomba yi Yesu wu Kilezi

Longuka mu Kifuani ki Khomba yi Yesu wu Kilezi

“Yakobi, kisadi ki Nzambi ayi ki Mfumu Yesu.”—YAKO. 1:1.

NKUNGA 88 Bika Minu Yidiatila mu Zinzila Ziaku

MAMBU TUANLONGUKA *

1. Buidi bubela dikanda di Yakobi?

 YAKOBI khomba Yesu, wuyonzukila va dikanda diba kiphevi kimboti. * Matata mandi Yozefi ayi Malia, baba zolonga beni Yave ayi bavanga mangolo mawombo muingi kunsadila. Yakobi mvandi wuba lusakumunu lunkaka—khomb’andi wunkulutu nandi Mesiya bakanikisa. Luaku lunneni kaba lu kuba mu khati dikandi adiodio!

Bo kaba konzuka na Yesu, Yakobi wuzaba buboti khomb’andi wu nkulutu (Tala lutangu 2)

2. Bibila mbi Yakobi kaba muingi kukinzika khomb’andi yinkulutu?

2 Yakobi wuba bibila biwombo muingi kukinzika khomb’andi yinkulutu. (Matai 13:55) Dedi, bo Yesu kaba 12 di mimvu, nandi wuzaba buboti masonoko manlongo ayi mawu mavanga zi mfumu zi binganga ku Yelusalemi kukuituka. (Luka 2:46, 47) Ḿba mu kusala va kimueka na Yesu mu kisalu ki karpintelo, Yakobi wuzaba buboti Yesu. Yaya Nathan H. Knorr wutuba:“Ngie wulenda longuka mawombo matedi mutu, ngie kusala yandi.” * Yakobi mvandi wumona buidi “Yesu kayonzukila mu nduenga ayi mu ntela. Wuyangidika beni Nzambi ayi batu.” (Luka 2:52) Diawu tulenda tuba ti Yakobi wuba bibila muingi kuba wumueka mu minlandikini mitheti mi Yesu, vayi masi ko mawu mamonika.

3. Mayindu mbi Yakobi kaba mu thangu Yesu kaba va ntoto?

3 Bo Yesu kaba va ntoto, Yakobi kasa ba ko nlandikini’andi. (Yoa. 7:3-5) Ḿba Yakobi wuba mu dingumba di batu bayindula ti Yesu “wuvunzuka ntu.” (Malako 3:21) Ayi mvandi vasi ko bivisa bimmonisa ti Yakobi wuba na ngudi’andi Malia, mu thangu babanda Yesu va dikungi.—Yoa. 19:25-27.

4. Malongi mbi tunkuiza tubila mu dilongi adidi?

4 Buviokila thangu, Yakobi wuyiza kuna kiminu mu Yesu ayi wuyiza ba nkulutu wu kimvuka baba kinzikanga beni. Mu dilongi adidi tunkuiza mona malongi muadi tulenda longuka mu kifuani ki Yakobi: (1) Kibila mbi tufueti tatamana kukikululanga (2) buidi tulenda bela minlongisi mipisuka.

TATAMANA KUKIKULULA DEDI YAKOBI

Yakobi wu kikulula bo Yesu kammonikina ayi tona mu thangu beni nandi wuyiza ba nlandikini wukuikama wu Klisto (Tala lutangu 5-7

5. Mbi Yakobi kavanga bo Yesu kammonikina?

5 Thangu mbi Yakobi kayiza bela nlandikini wu kuikama wu Yesu? Bo Yesu kavulubuka, theti “wumonikina Yakobi bosi kuidi bapostolo boso.” (1 Koli. 15:7) Mambu amomo mabalula luzingu lu Yakobi. Nandi mvandi wuba ku Yelusalemi mu thangu bapostolo batambula phevi yinlongo baba kanikisa. (Mava. 1:13, 14) Buviokia thangu Yakobi mvandi wuba luaku lu kuba wumueka mu Dingumba Dintuadisi mu sekulu yitheti. (Mava. 15:6, 13-22; Ngala. 2:9) Ayi ava mvu 62 T.K., nandi wutambula phevi yinlongo muingi kusonika nkanda kuidi Baklisto basolo. Ayi bubu kheti tuidi kivuvu ki kuzingila ku diyilu voti va ntoto, befu boso tumbakanga ndandu mu nkanda awowo. (Yako. 1:1) Dedi buntubila nsoniki wu binongo Josephus, Yakobi bamvonda bo Anania Mfumu Zinganga Nzambi yi basi Yuda kavana nsua. Yakobi wutatamana wukuikama mu Yave nati kafua.

6. Buidi Yakobi kabela disuasana na zimfumu zi binganga mu thangu’andi?

6 Yakobi waba kukikululanga. Kibila mbi tulenda tubila mawu? Tala disuana nandi kamonisa na zimfumu zi binganga zi basi Yuda. Bo Yakobi kamona bivisa ti Yesu nandi muana Nzambi, nandi wu kikulula ayi wukikinina mu mawu. Vayi masi ko mawu zimfumu zi binganga zi basi Yuda bavanga. Dedi, bawu baba bivisa ti Yesu wuvulubusa Lazalu vayi kheti bobo basa kikinina ko ti Yesu wuba mvuala Nzambi vayi baba tomba kuvonda Yesu ayi Lazalu. (Yoa. 11:53; 12:9-11) Buviokila thangu bo Yesu kavulubuka, bawu basueka mawu kuidi dikabu dioso. (Matai 28:11-15) Lungundayi baba, luba vanga kukhambu kikinina Mesiya.

7. Kibila mbi tufueti bikila lugundayi?

7 Mbi tulenda longuka: Bika lugundayi, ayi tatamana kulonga. Dedi bo kimbevu kilenda vanga ntima kubika sala buboti, lungudayi lulenda ku tuvanga kubika landakana zithuadusulu zi Yave. Bafalisi baba beni lungudayi ayi babika kukikinina bivisa biaba monisa ti Yesu, waba tuadusu mu phevi yinlongo ayi wuba muana Nzambi. (Yoa. 12:37-40) Mu kibila akiokio, bawu bazimbisa luaku lu kuzinga mvu ka mvu. (Matai 23:13, 33) Diawu nkinza beni kubika Diambu di Nzambi ayi phevi’andi dibalula zikhadulu zitu, mayindu mitu ayi makani mitu! (Yako. 3:17) Yakobi waba kukikululanga diawu kabikila Yave kanlonga. Ayi tunkuiza mona ti mu kibila ki khadulu ayoyo, nandi wuyiza ba nlongisi wupisuka.

BA NLONGISI WUPISUKA DEDI YAKOBI

8. Mbi binkuiza tusadisa kuba minlongisi mipisuka?

8 Yakobi kasa kota ko kikola kinangama. Ayi zimfumu zi binganga mu thangu’andi baba kuntadilanga mu phila babe tadilanga mvuala Petelo ayi Yoane—banga “batu baphamba.” (Mava. 4:13) Vayi Yakobi wulonguka kuba nlongisi wupisuka ayi tulenda mona bivisa mu mawu mu nkanda kasonika. Dedi Yakobi, ḿba befu mvitu tusa longuka beni. Vayi kheti bobo, tulenda ba minlongisi mipisuka mu lusalusu lu phevi yinlongo yi Yave ayi khubumunu tuntambulanga mu kimvuka kiandi. Mona kifuani Yakobi ka tubikila matedi buidi tulenda bela minlongisi mipisuka ayi malongi tulenda longuka mu mawu.

9. Mu phila mbi Yakobi kabe longilanga?

9 Yakobi kasa sudikisa ko mambu mawombo ayi kasa sadila ko bikuma biphasi. Diawu, batu banyuwa bazaba mbi bafueti vanga ayi buidi bu kuvangila mawu. Mona phila yikhambulu phasi Yakobi kasudikisila kuidi Baklisto nkinza wu kuba bakubama muingi kuviokila mu mambu makhambulu masonga ayi kukhambu kanga nganzi. Nandi wutuba: ‘Kibila tulenda tuba ti mayangi kuidi batu bazebi kuvibidila. Muyuwa phila Yobi kavibidila mu ziphasi ayi lumona mfutu Yave kamvana, kibila Yave widi nkua mamboti ayi nkua kiandi.’ (Yako. 5:11) Yakobi waba bikanga Kibibila kintuadisa, ayi wusadila kiawu muingi kusadisa batu kumona ti Yave wunsakumunanga baboso bantatamananga bakuikama dedi Yobi. Ayi nandi wununga kuvanga mawu mu kusadila bikuma bikhambulu phasi ayi bidi tsundu. Mu phila ayoyo, nandi wuvana nzitusu kuidi Yave kubika kuandi kuidi naveka.

10. Buidi tulenda landikinina kifuani ki Yakobi bo tunlonga?

10 Mbi tulenda longuka: Longila mu phila yikhambulu phasi ayi sadila Kibibila bo wunlonga. Makani mitu malendi ba ko ma kumonisa diela tuidi, vayi ma kusadisa batu kumona luzabu Yave kadi ayi phila kaba vuilanga nkinza. (Loma 11:33) Tulenda nunga kuvanga mawu mu kusadilanga Kibibila. Dedi, tulendi bakila ko makani kuidi minlonguki mitu. Vayi tufueti kuba sadisa kuyindula mu bifuani bi Kibibila ayi kuvisa mabanza ma Yave matedi mambu beni. Mu phila ayoyo, bawu bankuiza ba phuila yi kukuangidika Yave kubika kuandi befu.

11. Mambu mbi zikhomba mu thangu Yakobi babe viokila, ayi dilongi mbi kaba vana? (Yakobi 5:13-15)

11 Yakobi wuba mayindu mafuana. Mu nkanda kasonika, muidi bivisa bimmonisa ti nandi wuzaba mambu zikhomba mu kimvuka baba viokila. Ayi wuba vana thuadusulu muingi banunga mambu beni. Dedi, bankaka mu kimvuka basa fika sadilanga ko malongi baba kuba vananga. (Yako. 1:22) Ayi bankaka baba monisanga luvasanu kuidi biphumbulu ayi batu ba busina. (Yako. 2:1-3) Bankaka baba monanga phasi kukiyala mu mambu bantuba. (Yako. 3:8-10) Zikhomba aziozio, babe monisanga zikhadulu ziwombo zimbi, vayi Yakobi wuba monisa mvibudulu. Nandi wuba vana malongi mu luzolo, vayi mu phila yisulama. Mvandi wukindisa bo baba babela mu kiphevi kutomba lusalusu lu bakulutu ba kimvuka.—Tanga Yakobi 5:13-15.

12. Buidi tulenda tatiminina kuba mayindu mafuana bo tunsadisa minlonguki mitu?

12 Mbi tulenda longuka: Tadila bankaka mu phila yifuana. Bawombo banlongukanga yitu Kibibila, bamvanganga mangolo muingi kusadila mambu tuba longa. (Yako. 4:1-4) Ayi valenda vioka mua thangu muingi kubika bifu bimbi ayi kubalula biawu mu zikhadulu zimboti. Diawu tufueti landakana kifuani ki Yakobi mu kukuna kibakala muingi kukamba minlonguki mitu mambu bafueti balula mu luzingu luawu. Mvandi tufueti ba mayindu mafuana ayi kuba lufiatu ti Yave wuntumisanga batu ba kikululanga ayi wuba vananga mangolo muingi babalula mambu mantombulu mu luzingu luawu.—Yako. 4:10.

13. Dedi bummonisina Yakobi 3:2 ayi nota, mbi Yakobi kakikinina?

13 Yakobi wuba mayindu mafuana mu matedi naveka. Nandi kabasa yindulanga ko ti mu kibila ki dikanda diandi ayi biyeku kaba, buna nandi wuluta ba luvalu kena zikhomba mu kimvuka. Vayi nandi wuba tedila,“zikhomba ziama zi luzolo.” (Yako. 1:16, 19; 2:5) Nandi kasa vanga ko bankaka kuyindula ti wuba wuvedila. Vayi wutuba: “Befu boso tumvanganga zinzimbala khumbu ziwombo.”—Tanga Yakobi 3:2, ayi nota.

14. Kibila mbi tufueti zabikisila zinzimbala zitu kuidi minlonguki mitu?

14 Mambu mbi tulenda longuka: Tebukanga moyo ti befu boso tuidi batu ba masumu. Tulendi yindulanga ko ti befu tulutidi luvalu kena batu tunlonganga. Mu kibila mbi? Kibila minlonguki mitu ba kuyindula ti tuvanganga ko zinzimbala, balenda yindula ti bawu balendi nunga ko kuzingila mu zithumu zi Nzambi. Vayi befu kuba kamba ti khumbu zinkaka mvitu tuaba monanga phasi kutumukina minsiku midi mu Kibibila, ayi kuba zabikisa buidi Yave ka tusadisila kununga bikaku abiobio, tunkuiza sadisa minlonguki mitu kumona ti bawu mvawu balenda nunga kusadila Yave.

Bifuani bi Yakobi bisa ba ko phasi, ayi biba bimboti (Tala lutangu 15-16) *

15. Mbi wulenda tuba mu matedi bifuani Yakobi kasadila? (Yakobi 3:2-6, 10-12)

15 Yakobi wusadila bifuani bi nyikuna mintima. Tuisi ko divuda ti nandi wuba lusadusu lu phevi yinlongo, vayi nandi mvandi wulonguka mawombo mu matedi bifuani, mu kumona phila Yesu khomb’andi wunkulutu kabe sadilanga biawu. Bifuani Yakobi kasadila mu nkanda kasonika, bisi ko phasi ayi tumfika bakulanga phila tulenda sadila biawu.—Tanga Yakobi 3:2-6, 10-12.

16. Kibila mbi tufueti sadila bifuani bimboti?

16 Mbi tulenda longuka: Sadila bifuani bimboti. Ngie kusadila bifuani bimboti, batu basinkuiza yuwa ko to biawu vayi bankuiza visa mambu wuntomba kuba longa. Bifuani mvandi binkuiza basadisanga kutebuka moyo mambu mankinza ma Kibibila. Yesu wuba wupisuka mu kusadila bifuani ayi khomb’andi Yakobi wulonguka mu kulandakana kifuani kiandi. Tuemmona kifuani kimueka Yakobi kasadila ayi kibila mbi kiawu kididi kifuana

17. Kibila mbi kifuani kidi mu Yakobi 1:22-25 kididi kifuana?

17 Tanga Yakobi 1:22-25. Kifuani ki lumuenu Yakobi kasadila, kidi kifuana mu bibila biwombo. Nandi wabe tomba kulonga ti muingi tubaka ndandu mu diambu di Nzambi, tulendi tanga ko to diawu vayi, tufueti zingila mu mambu tuntanga. Yakobi wusadila kifuani kio batu bawombo bafika visa—mutu wukitala mu lumuenu. Mbi kaba tomba kulonga? Vasi ko tsundu mutu kutala mu lumuenu ayi kumona kiuma kafueti ludika ayi kubika vanga mawu. Bobuawu mvandi yisi ko mbonosono yi nduenga kutanga Kibibila ayi kumona mambu tufueti balula mu kimutu kitu ayi kubika vanga mawu.

18. Mambu mbi matatu tufueti vanga bo tunsadila kifuani?

18 Bo wunsadila bifuani, ngie wulenda landakana ntungulu wu Yakobi mu kuvanga mambu amama matatu: (1) Kuzaba buidi kifuani wunsadila kididi nguizani na mambu wuntuba. (2) Sadila kifuani kio batu balenda fika visa. (3) Sudikisa tsundu yi kifuani beni. Ngie kumona phasi kubaka bifuani bimboti, buna tomba mu Indice de Publicações da Torre de Vigia, kinduika “Ilustrações”, muawu wunkuiza mona bifuani biwombo ngie wulenda sadila. Tebuka moyo ti, bifuani bidi buka micro voti bisengu binkaka bintiamunanga mbembo. Bifuani bilenda sadisa batu kuluta visa mambu wuba longa. Diawu boti kuba, sadila bifuani bo wunlonga muingi kukindisa mambu mankinza wunlonga. Vayi diambu dilutidi nkinza tumvangilanga mangolo muingi kuluta pisuka mu phila tunlongila didi, muingi kusadisa batu bakota mu khati dikanda di mayangi di Yave kubika kuandi kutuadisa nzitusu kuidi befu veka.

19. Buidi tummonisinanga luzolo kuidi zikhomba zitu zi kiphevi?

19 Kheti befu tuisi ko luaku Yakobi kaba lu kukonzuka na khomba wunkulutu yivedila, vayi tuidi luaku lu kusadila Yave va kimueka na dikanda dinneni di zikhomba mu nza yimvimba. Tummonisanga luzolo luitu kuidi bawu mu kuviokisanga yawu thangu ayi kulonguka mu bifuani biawu. Mvandi mu kusalanga yawu mu kisalu ki kusamuna ayi kulonga. Befu kuvanga mangolo ma kulandakana kifuani ki Yakobi mu mavanga mitu, zikhadulu zitu ayi phila tunlongilanga, tuala tuadisa nzitusu kuidi Yave ayi tuala sadisa batu badi mintima mikubama bafikama Yave, Tat’itu yi luzolo.

NKUNGA 114 “Banga Mvibudulu”

^ Yakobi wuyonzukila va kimueka na Yesu. Ayi nandi wuluta zaba buboti muana wuvedila wu Nzambi kuvioka batu bankaka bazinga mu thangu’andi. Mu dilongi adidi tunkuiza mona mbi tulenda longuka mu nzingulu yi khomba wu kilezi ki Yesu ayi mu malongi mandi makindisa bimvuka mu sekulu yitheti.

^ Yakobi wuba khomba Yesu wubutukila yandi mu ngudi yimueka, vayi mu dilongi adidi, tunkuiza ntedila khomba yi Yesu. Ayi nandi wusonika nkanda wu Kibibila widi dizina diandi.

^ Yaya Nathan H. Knorr wuba wumueka mu Dingumba Dintuadisi. Ayi nandi wufua mu mvu 1977.

^ MAMBU MADI MU ZIFIKULU: Yakobi wusadila kifuani ki mua mbazu—kio batu balenda fika visa—muingi kumonisa nkinza wu kuba keba keba mu mambu tuntuba.