1-2. (a) Ɔdiya nōó gē lɔnɔ tu ācɛ ōhī icɛ kéē kpɔtuce ācɛ nōo lɛ íkwu a? (b) Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

 ICƐ, ó gē lɔnɔ tu ācɛ alɛwa kéē kpɔtuce ɔcɛ duuma nōo lɛ íkwu a. É má ku igbalɛwa aigɔmɛnti mla íne néē gē le kwaajɛ a, gē je ogbotu lɛ ācɛ ō lɛ ije mla ācɛ nōo lɛ ɔfu nɛhi, amáŋ é kē i je otabɔ lɛ ācɛ ogbɛha ŋ. Ubáyíbu kahinii: “Ācɛ o hile bá ī móowē ipú abɔ̄ kú ācɛ nēe bī ɔfú mɛ́mla íkwú ā.” (Ɔ̄cok. 8:9) Ōhī ku ācɛ nōo wɛ otrɛyi ku ɛ̄gbā ō gba a klla gē ya aɔdobɔbi alɛwa nōo ya ku ācɛ ōhī kē hii lɛ ɔtu ce Ɔwɔico gɛ ŋ. Ohigbu ɛnyā, ɔdaŋ ku alɔ gbɔɔ ō ya oklɔcɛ mla ɔcɛ, alɔ cika ō ta ɔ abɔ kóō nwu ɛgɛ nōó géē kpɔtuce Ujehofa mla ācɛ nɛ ó je íkwu ōhī lɛ uwa ipu ɛcɛ nyā a.

² Ó wɛ ɔkwɛyi, ka ó wɛ ācɛ nɛ alɔ gē ya oklɔcɛ ku Ubáyíbu mla uwa a foofunu cɛgbá ō kpɔtuce Ujehofa mla ɔwa ku nu a ŋ. Ɔdaŋ ku alɔ kóō humayi gba Ujehofa ɛ̄gbā ŋmiifi ihayi alɛwa ɛ, alɔ i cika ō habɔ ō yɔ i kpɔtuce ku ɔwɛ ō ya odee ku Ujehofa le kpaakpa eko doodu ŋ. Ekoohi, ɔdā ōhī lɔfu ya nōo gē je ɔtu nɛ alɔ le ce Ujehofa a ma. Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu āhɔ̄ ɛta nōo lɔfu je ɔtu okpoce ku alɔ ma: (1) eko nɛ alɔ lɛ aɔ̄kā ōhī jé ŋma ipu Ubáyíbu, (2) eko nɛ ɔwa ku Ujehofa lɛ ɔwɛ nɛ alɔ cika ō yɛ a mafu lɛ alɔ, mla (3) eko nɛ alɔ gbɔɔ ō má unwalu ɛcɔbu.

3. Ɛgɛnyá nɛ aɔ̄kā ku Ubáyíbu ōhī lɔfu je ɔtu nɛ alɔ kpɔtuce Ujehofa a ma a?

 ³ Abɔ alɔ gē jé ɛlā ku Ɔwɔico a, alɔ lɔfu gbɔɔ ō gbɛla ku ɔdiya ɛɛ nɛ Ujehofa ya ɛlā mla ācɛ ōhī ɔwɛ ōhī, nɛ ó klla gē ya ɛdɔ  ōmiya ōhī a. Ocabɔ mafu, alɔ jé ŋma ipu ɔkpá ku Aluka ku Ujehofa lɛ ɛpɔ ku íkwu ka ce ɔcɛ Isrɛlu éyi nōo nyɔ gáā ce ɛfu ɛ̄cī ku usabati a. Ipu ɔkpá ku Usamuwɛlu ɔmpa, alɔ klla nwu ku abɔ ihayi alɛwa gáā le yɛ a, Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a nyɔ gáā ce ikpo ɔnyā ɔhá klla lɛ ɔcɛ ŋmo amáŋ Ujehofa kē kwu je ya ɔ ɛhi. (Áluk. 15:32, 35; 2 Usám. 12:9, 13) Alɔ lɔfu gbɛla kahinii: ‘Ɔdiya ɛɛ nɛ Ujehofa je ya Udefidi nōo nyɔ gáā ce ikpo ɔnyā ɔhá klla ŋmo ɔcɛ a ɛhi, amáŋ le ka kéē lɛ adā ɔhá ɔɔma ŋmo nɛ íne nōó kóō biya a lɛbɛɛka ó bɔbi lɛ a ŋ ma?’ O ya ɛɛ ku alɔ cila ɔka nyā, leyi yɛ aɔdā ɛta nɛ alɔ cika ō blakwu ɔ eko duuma nɛ alɔ gē jé Ubáyíbu a.

4. Ɛgɛnyá nɛ ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ohútu 18:20, 21 mla Oblatūkíne 10:17 lɔfu ya ku alɔ kpɔtuce aōmiya ku Ujehofa lɔfu lɔfu a?

⁴ Ubáyíbu i gē je ɛjɛɛji aɛlā lɛyikwu ɔ̄kā ōhī teyi peee eko doodu ŋ. Ocabɔ mafu, alɔ jé ku Udefidi lɛ opiyabɔ ɔkwɛyi a ya ŋma íne nɛ ó biya a. (Aíjē 51:2-4) Amáŋ ɛdɔ ɔcɛ nyá nɛ adā ɔɔma nōo biya íne ku ɛ̄cī Usabati a wɛ a? Ɔdā nōó ya a kwu ɔ iyē? Ó biya íne ku Ujehofa ŋma igbihi ɛ? Ó leyi gwu íne amāŋ ahɔ̄ néē humayi pi ɔ a ŋma igbihi ɛ? Ubáyíbu i da alɔ ŋ. Amáŋ alɔ lɔfu jé ɛnyā kpɔcii: Ujehofa “ī yá ɔdā nōo lɛ kpaakpa mɛ́mla ɛ̄nɛ̄ o wɛ ɔkwɛ̄yi” a. (Obla. 32:4) Ɛjɛɛji ōmiya nɛ ó gē ya a gē gbolo ce ɔkwɛyi a, ó wɛ ɔdā nɛ ācɛ ɔhá gē ka, amāŋ ō dɔka ācɛ éyi fiyɛ ācɛ ɔhá, amāŋ ɔdā éyi amāŋ ɔdā ɔhá nōo gē ya ku alɛɛcɛ kéē leyi má ɛlā ɔwɛ ɔhá igbalɛwa a ŋ. (Jé Ohútu 18:20, 21; Oblatūkíne 10:17.) Abɔ alɔ gē nwu ɛlā lɛyikwu Ujehofa fiyɛ mla ɔwɛ ō ya odee ku nu a, ɛgɔɔma nɛ alɔ gáā kpɔtuce ɛpɔ ō ka ku nu fiyɛ duu a. Ɔdaŋ nɛ alɔ kóō lɛ Ubáyíbu jé nɛ alɔ lɛ aɔka ōhī lɛ nɛ alɔ i cila babanya gla ŋ, alɔ jé aɔdā alɛwa lɛyikwu Ɔwɔico ku alɔ nōo cika ō cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka ó “le kpaakpa ipú ucē kú nū nōó ī yá ā.”—Aíjē 145:17.

5. Abɔ alɔ i jila iyē ŋ ma, ɛgɛnyá nɛ ɔɔma gē lɛ abɔ kwu ɛgɛ nɛ alɔ gē ŋmo ɛlā ɛyi amāŋ kɛpɔ a? (Má ikpati nōo kahinii: “ A Jila Iyē Ŋ Ku Alɔ Gē Ya Ku Alɔ Hii Má Ɛlā Ɔwɛ Okpaakpa Eko Doodu Ŋ.”)

⁵ Alɔ i gáā kɛpɔ okpaakpa eko doodu gla ŋ ohigbu ku alɔ i jila iyē ŋ. Ɔwɔico lɛ alɔ ya ɔwɛ nɛ alɔ lɔfu ma auce ō ya ku nu fu, ohigbu ɛnyā, alɔ dɔka ō bēē má eko duuma néē gē ya ɛlā mla ācɛ ɔwɛ okpaakpa a. (Ohút.  1:26) Amáŋ ohigbu ku alɔ i jila iyē ŋ ma a, alɔ lɔfu kɛpɔ ōhī ɔwɛ nōó kpaakpa ŋ, ɔdaŋ nɛ alɔ gbɛla ku alɔ kóō jé ɛjɛɛji aɛlā a naana. Ocabɔ mafu, blakwu ɛgɛ nɛ ɔtu biya lɛ Ujona nɛɛnɛhi lɛyikwu ōmiya ku Ujehofa ō mafu eyinyinyi lɛ ācɛ Uninifɛ a. (Ujón. 3:10–4:1) Amáŋ, gbɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya ohigbu ku Ujehofa mafu eyinyinyi lɛ uwa a. Oyeeyi ku ācɛ Uninifɛ nōo fiyɛ 120,000 a lɛ nyata! Oŋmɛyi ku nu a, Ujona wɛ ɔcɛ nōó má ɛlā ɔwɛ okpaakpa ŋ ma, ó wɛ Ujehofa ŋ.

6. Ɔdiya nɛ Ujehofa i gáā cɛgbá ō da alɔ ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó gē ya ōmiya ŋ ma?

⁶ Ujehofa i cɛgbá ō lɛ ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó gē ya ōmiya a ta alɔ eyī peee ŋ. Ó wɛ ɔkwɛyi, ku Ujehofa jɛga lɛ ācɛ nōo gba ɔ ɛ̄gbā eko ikee a kéē ka ɛgɛ nɛ ɔtu ya uwa lɛ lɛyikwu aōmiya ku nu nɛ ó ya, amáŋ lɛyikwu aōmiya nɛ ó dɔka ō ya a. (Ohút. 18:25; Ujón. 4:2, 3) Amáŋ ekoohi, ó gē da alɔ ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó dɔka ō ya ōmiya a. (Ujón. 4:10, 11) Naana a, ó wɛ piii ku Ujehofa géē lɛ ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó ya ōmiya a ta alɔ eyī peee ŋ. Anu ya alɔ a, ohigbu ɔɔma, ó cɛgbá ō miyɛ ɛga ŋma ɛgiyi alɔ gbɔbu ɛɛ kóō ya odee amāŋ igbihi nɛ ó lɛ odee ya ŋ.—Ayis. 40:13, 14; 55:9.

7. Ɔdi lɔfu wɛ unwalu nɛ alɔ gē má ekoohi a, ɔdi kē ya a?

⁷ Ó lɛ aafu ŋ, alɔ cɛ ŋma ipiipu ɔtu ku alɔ ku Ujehofa gē ya ɔdā okpaakpa eko doodu. Amáŋ unwalu a lɔfu wɛ ō kpɔtuce acɛnyilɔ nɛ ó fu kéē gbɔbu lɛ alɔ ipu ɔwa ku nu a. Alɔ lɔfu gbɛla ɔdaŋ ku ācɛ ōhī nōo lɛ íkwu ipu ɔwa ku Ujehofa a, gē ya ɛlā ɔwɛ nɛ Ujehofa gē mafu lɛ uwa amāŋ ɔwɛ ku abɔyi uwa. A jé ŋ, ɔɔma lɔfu wɛ ɛlá ō gbo ku ācɛ ōhī eko néē ta Ubáyíbu a. Leyi yɛ ocabɔ nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ ipu  ogwotu ɔmɛ 3 a. Ɔmaapu ku adā ɔɔma nōo biya íne ku ɛ̄cī Usabati a lɔfu gbɛla, ɔdaŋ ku Umosisi kóō da Ujehofa ɔka gbɔbu ɛɛ nɛ ó ka kéē lɛ adā ɔɔma ŋmo a. Oklobiya ku Uriya ɔcɛ Uhɛti nɛ Udefidi nyɔ i ce ikpo ɔnyā nu a, lɔfu gbɛla ku Udefidi bi íkwu ku nu abɔ ó wɛ ɔcɛ a le ya kē hii ŋmo ɔ ŋ. Ujehofa kpɔtuce ācɛ nɛ ó fu kéē gbɔbu lɛ alɔ ipu ɔwa ku nu mla ipu ujɔ a. Ó lɛ a, ɔdaŋ ku alɔ i kpɔtuce acɛnyilɔ nyā gla ŋ, alɔ i gáā ka ku alɔ kpɔtuce Ujehofa ŋ.

8. Ɔwɛ nyá nɛ ɛlā néē ta ipu ɔkpá ku Úklɔ́ kú Ācotɛ̄hɔ̄ 16:4, 5 wɛ ekponu mla ɔwɛ nɛ ujɔ a gē yuklɔ icɛ a?

⁸ Icɛ Ujehofa gē bi ɔwa ku nu nōo yɔ ipu ɛcɛ a jé ɔwɛ o bu ipu “ɔ̄cocɛ̄hɔ̄ nēé cíkā ō lɛ ɔtū ce ɔ́, nōo jéeyī” a. (Umát. 24:45) Bɛɛka ígwu nōo gē leyi kwu ujɔ ɛpleeko ku Ācɛ O Yɛce Ukraist aflɛyi a, ɔcocɛhɔ nyā gē leyi kwu ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico ipu oduudu ɛcɛ nyā, klla gē ma ɔwɛ fu lɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ duu a. (Jé Úklɔ́ kú Ācotɛ̄hɔ̄ 16:4, 5.) Cɛɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ a kéē i bi ipu ɔtu kpɔcii ō yɛce ɔwɛ néē gē mafu lɛ uwa nyā ipu ujɔ. Alɔ gē mafu ku alɔ kpɔtuce ɔwɛ nɛ Ujehofa gē ya odee a, ŋma lɛ ō lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ ō mafu nōo gē ŋma ɛgiyi ɔwa ku alɔ mla ɛgiyi anyakwɔcɛ ku ujɔ a.

9. Eko nyá nōó lɔfu lɔnɔ tu alɔ ō lɛyitaajɛ lɛ ōmiya ku anyakwɔcɛ ku ujɔ a, ɔdi kē ya a?

⁹ Ekoohi, ó lɔfu lɔnɔ tu alɔ ō lɛyitaajɛ lɛ aōmiya nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ gē ya a. Ocabɔ mafu, ihayi ōhī nōo gáā yɛ nōó gboji ɛ ŋ ma, é lɛ ujɔ mla usɛkut alɛwa tuya. Ipu āhɔ̄ ōhī, anyakwɔcɛ ku ujɔ da ācɛ ō tɔɔna ɛlā Ɔwɔico a kéē gā ujɔ ɔhá, o ya ɛɛ ku aluka ku ācɛ nōo yɔ ujɔ ɔɔma a kóō le lɛwa fiyɛ. Ɔdaŋ kē da alɔ ɔka ō gáā ba ujɔ ɛpɛpɛ iyē, ó lɔfu lɔnɔ tu alɔ ō habɔ aoklobiya, ancɛnya amāŋ ācɛ apɔlɛ ku alɔ ta. Ujehofa gē ma ɔwɛ fu lɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ nyā, gbɔbu ɛɛ kéē da eyeeye ku ācɛ ō tɔɔna ɛlā Ɔwɔico nyā ujɔ néē cika ō nyɔ a? Ehee. Ɛlā nyā kē lɔfu ya kóō lɔnɔ tu alɔ ō yɛce ɔwɛ ō mafu nɛ alɔ miyɛ a. Amáŋ Ujehofa kpɔtuce anyakwɔcɛ ku ujɔ kéē ya ɛdɔ aōmiya ɛgɛnyā, alɔ a kē cika ō kpɔtuce uwa duu. *

10. Ɔdiya ɛɛ nɛ alɔ cika ō lɛyitaajɛ lɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ a? (Ācɛ Uhíbru 13:17)

 ¹⁰ Ɔdiya ɛɛ nɛ alɔ cika ō lɛyitaajɛ lɛ aōmiya ku anyakwɔcɛ ku ujɔ, ɔdaŋ ku aōmiya nyā i kóō wɛ ɛ̄nɛ̄ alɔ dɔka a ŋ ma? Ohigbu ku ɔdaŋ ku alɔ ya lɛ a, alɔ gē tabɔ ya ku ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico kéē yɔ ɛbɔ mla iyi uwa. (Āfi. 4:2, 3) Ujɔ a gē yɔ i jɛ gɔbu fiyɛ ɔdaŋ ku ɛjɛɛji ācɛ gē lɛyitaajɛ lɛ ōmiya nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ gē ya a. (Jé Ācɛ Uhíbru 13:17.) Ɛ̄nɛ̄ ó kē cɛgbá fiyɛ duu a, wɛ ku alɔ gē mafu lɛ Ujehofa ku alɔ kpɔtuce ɔ, ŋma lɛ ō lɛyitaajɛ lɛ ācɛ nɛ ó kpɔtuce ō teyi kwu alɔ a.—Ācot. 20:28.

11. Ɔdi gáā ta alɔ abɔ cɛɛ ku alɔ kpɔtuce ɔwɛ nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ gē mafu lɛ alɔ fiyɛ a?

¹¹ Alɔ lɔfu ya ku alɔ kpɔtuce ɔwɛ nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ gē mafu lɛ alɔ a fiyɛ, ŋma lɛ ō bla kē gē gbɔɔkɔ lɛ Ɔwɔico kóō je Alelekwu Ihɔ ku nu lɛ uwa, eko duuma néē dɔka ō kɛla nōo lɛ ō ya mla ujɔ a. É klla gē leyi kwɛɛcɛ lɔɔlɔhi kéē yɛce aukɔ́ ku Ubáyíbu nōo cɛgbá, klla gē jila aɔdā ɛyɛɛyɛyi nɛ ɔwa ku Ujehofa ya nōo gē ma ɔwɛ fu lɛ alɔ a. É dɔka ō ya ɔdā nōo he Ujehofa ɔtu, klla ya ɔdā nōo géē lɔhi fiyɛ duu lɛ ācɛ ɔlɛ nu a. Acɛnyilɔ nyā jé ku Ɔwɔico lɛ ɛlá wu ɛgɛ néē gē ya ɛlā mla ācɛ ɔlɛ nu lɛ a. (1 Upít. 5:2, 3) Gbɛla tu ɛlā nyā ɛ: Ipu ɛcɛ nyā nɛ ɛga nɛ alɔ ŋma, ɛlā ku ɛ̄gbā ō gba, mla ɛlā ku imeli lɛ ācɛ alɛwa kɔ a, ācɛ ɔlɛ Ujehofa gē gba Ɔwɔico ekponu nōo wɛ Ɔwɔico ku ɔkwɛyi a ɛ̄gbā tɔha ipu ɛbɔ. Ɛnyā ke tɔɔtɛ ohigbu ku Ujehofa gē je otabɔ lɛ ɔwa ku nu!

12. Ɔdi nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ cika ō leyi yɛ ɔ lɔɔlɔhi, eko duuma néē dɔka ō ya ōmiya ɔdaŋ ku ɔcɛ ō biya íne le piyabɔ ɔkwɔɔkwɛyi a?

¹² Ujehofa je uklɔ ocɛgbá lɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ ō lɛ ujɔ a tu yeŋee. Ɔdaŋ ku Ɔcɛ O Yɛce Ukraist duuma lɛ íne biya bɔbi bɔbi, Ujehofa leyice ku anyakwɔcɛ ku ujɔ a géē ya ōmiya, ɔdaŋ ku ɔcɛ obiya íne ɔɔma géē yɔ ipu ujɔ a kpɔ. Ɔdā ocɛgbá éyi néē cika ō ya a, wɛ kē cika ō leyi taajɛ kéē má, ɔdaŋ ku ɔcɛ ɔɔma le piyabɔ ɔkwɔɔkwɛyi ŋma íne nōó biya a ɛ. Ó lɔfu yɔ i mafu ka ó le piyabɔ ɛ, amáŋ ó gē wɔtu ɔdā nōó ya a ɔkwɔɔkwɛyi? Ó lɛ ɔtu ku nu ya ekponu ku anuɔ i gáā ya ɛdɔ inyileyi ɔɔma gɛ ŋ? Ɔdaŋ ku ɔdā éyi nōo ya ɛɛ nōó gáā biya íne bɔbi bɔbi a wɛ ohigbu ka ó lɛ aoklobiya amāŋ aɔncɛnya obɔbi, ó le tutu ō lɛ abɔ ci ō ya oklobiya amāŋ ɔncɛnya mla ɛdɔ ācɛ ɛgɔɔma ɛ? Anyakwɔcɛ ku ujɔ a gē gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa, é gē leyi yɛ aɛlā ɔkwɛyi a mla ɔdā nɛ Ubáyíbu ka, klla gē leyi yɛ ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya ɔcɛ ɔɔma lɛyikwu ɔdā nōó ya a. Oŋma ɔɔma, é géē ya ōmiya ɔdaŋ ku ɔcɛ obiya íne ɔɔma géē yɔ ipu ujɔ a kpɔ. Ipu āhɔ̄ ōhī, é géē je ɔcɛ ɔɔma taajɛ ŋma ipu ujɔ piii.—1 Ukɔ́r. 5:11-13.

13. Unwalu nyá nɛ alɔ lɔfu lɛ ɔdaŋ kē kwu oklobiya amāŋ ɔmaapu alɔ nōo kwu alɔ ajaajɛ u taajɛ ŋma ipu ujɔ a?

¹³ Ojama nyá nɛ alɔ lɔfu má lɛyikwu ɔtu nɛ alɔ le ce anyakwɔcɛ ku ujɔ a? Ɔdaŋ ku ɔcɛ néē le taajɛ ŋma ipu ujɔ a i wɛ oklobiya amāŋ ɔmaapu alɔ nōo kwu alɔ ajaajɛ ŋ, ó lɔfu tɔɔtɛ lɛ alɔ ō cɛ mla ōmiya ku anyakwɔcɛ ku ujɔ a. Amáŋ ɔdaŋ ku ɔcɛ néē le taajɛ ŋma ipu ujɔ a wɛ ɔcɛ nōo kwu alɔ ajaajɛ bɛ? Ɔtu lɔfu ya alɔ bɛɛka anyakwɔcɛ ku ujɔ a i leyi yɛ ɛjɛɛji aɛlā a lɔɔlɔhi ŋ, amāŋ gbɛla ɔdaŋ kē ya ōmiya nɛ Ujehofa géē yɛ i ya a. Ɔdi lɔfu ta alɔ abɔ ku alɔ má ōmiya a mla eyī olɔhi a?

14. Ɔdi gáā lɔfu ta alɔ abɔ ɔdaŋ ku anyakwɔcɛ ku ujɔ le miya kē cika ō kwu éyi ku oklobiya amāŋ ɔmaapu alɔ u taajɛ ŋma ipu ujɔ a?

¹⁴ Alɔ cika ō bla kóō je ɔcɛ taajɛ ŋma ipu ujɔ wɛ ōmiya ku Ujehofa, ujɔ a kē i lɛ itene ŋma ōmiya a, ɔcɛ ō biya íne a kē lɔfu lɛ itene ŋma  anu duu. Ɔdaŋ kē jɛga lɛ ɔcɛ nōo biya íne bɔbi bɔbi a kóō yɔ ipu ujɔ, ó lɔfu ya ku ācɛ ɔhá kéē gáā biya íne duu. (Ugal. 5:9) Ɔdā ɔhá wɛ kahinii, ɔdaŋ kē je ɔcɛ ɔɔma taajɛ ŋma ipu ujɔ ŋ, ó gáā jé ku íne nōó biya a bɔbi nɛhi ŋ, ó klla gáā má ɔdā nōo ya ɛɛ nōó cika ō lɛ ɛlá ō gbo mla uce ō ya ku nu piyabɔ, cɛɛ kóō teyi olɔhi ku Ujehofa ŋ duu. (Ɔ̄cok. 8:11) Alɔ jé kpɔcii ku ɔdaŋ ka ó gā aya kóō ya ōmiya ɔdaŋ kē cika ō je ɔcɛ taajɛ ŋma ipu ujɔ, anyakwɔcɛ ku ujɔ i gē hija mla uklɔ ɔɔma nɛ Ujehofa je lɛ uwa a fluflu ŋ. É jé peee kahinii, bɛɛka acohɛpɔ ɛpleeko ku ācɛ Isrɛlu ikee a, é gē “yúklɔ́ mla ɔfú mɛ́mla íkwu kú ɔ̄cɛ ŋ́, amáŋ íkwu kú Óndú ā abɔ̄yī nū nɛ.”—2 Úklɔ́ 19:6, 7.

15. Ɔdiya nɛ alɔ cika ō kpɔtuce ɔwɛ nɛ Ujehofa gē mafu lɛ alɔ babanya fiyɛ otɛtɛ a?

¹⁵ Oŋmɛyi ku ɛcɛ obɔbi nyā le ba ajaajɛ ɛ, ohigbu ɛnyā, alɔ cika ō kpɔtuce ɔwɛ nɛ Ujehofa gē ya odee a, fiyɛ ɛgɛ nɛ alɔ kpɔtuce ɔ gbɔbu a. Ɔdiya a? Ɛpleeko ku owe nɛhi a, alɔ lɔfu miyɛ ukɔ́ nōo géē yɔ i ya alɔ bɛɛka ó lɔnɔ ō jɛyi nu amāŋ lɔnɔ ō yɛce a. Ku ɛlā ɔkwɛyi a ba, Ujehofa i gáā kɛla lɛ alɔ abɔyi alɔ ŋ. Ó lɔfu ya ɛnyā o bu ipu ācɛ nɛ ó fu kéē kwɛyi nu a. Eko ɔɔma i gáā wɛ eko nɛ alɔ géē gbɔɔ ō taafu lɛyikwu ɔwɛ néē yɔ i mafu lɛ alɔ a, amāŋ ō gbɛla kahinii: ‘Ɔwɛ ō mafu nyā yɔ i wa ŋma ɛgiyi Ujehofa ɔkwɔɔkwɛyi nɛɛ, kɛɛ ku ōmiya ku ācɛ nōo yɔ i bi alɔ jé ɔwɛ a nōó wɛ a?’ A géē kpɔtuce Ujehofa mla ɔwa ku nu ɛpleeko ocɛgbá nɛhi ɔɔma? Ɔdā nɛ a gē gbɛla lɛyikwu ōmiya nōo gē ŋma ɛgiyi ācɛ nɛ Ɔwɔico fu kéē kwɛyi nu babanya, géē ta uwɔ abɔ ō jé ohi ku ɔka ɔɔma. Ɔdaŋ ku a kpɔtuce ɔwɛ ō mafu nɛ alɔ gē miyɛ babanya klla le tutu ō lɛyitaajɛ, ó géē tɔɔtɛ gā uwɔ ō ya ɔdā ekponu ɔɔma ɛpleeko ku owe nɛhi a.—Ulúk. 16:10.

16. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu má ojama lɛyikwu ɔtu nɛ alɔ kpɔtuce Ujehofa ɛcɔbu nōó gboji ō wa gɛ ŋ ma?

¹⁶ Alɔ klla cika ō gbɛla lɔɔlɔhi lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɔtu géē ya alɔ lɛyikwu ɛpɔ ō ka ku Ujehofa, ɛpleeko nɛ ɛcɛ obɔbi nyā géē wa oŋmɛyi a. Babanya, alɔ leyice ku ɛyinɛhi ku ācɛ nōó yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā ŋ, kwu aɔmaapu alɔ géē miya ō gba ɔ ɛ̄gbā gbɔbu ɛɛ ku ɛcɛ nyā kóō wa oŋmɛyi. Amáŋ ɛpleeko ku Amagɛdɔn, Ujehofa o bu ipu Ujisɔsi géē ya ōmiya amoomɛ lɛyikwu ɔdā nōo géē wɛ ɛcɔbu ku uwa a. (Umát. 25:31-33; 2 Utes. 1:7-9) Epleeko ɔɔma, ó gáā ya abɔ ku alɔ ō da Ujehofa ɔcɛ nɛ ó géē meyinyinyi nu, amāŋ ɔcɛ nɛ ó cika ō meyinyinyi nu ŋ. (Umát. 25:34, 41, 46) Ó géē tɔɔtɛ lɛ alɔ ō kpɔtuce ɛpɔ ō ka ku Ujehofa nɛɛ, kɛɛ ku alɔ géē lɛ abɔ ci ō yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā, ohigbu ku alɔ i cɛ mla ōmiya ku nu ŋ?  Ó teyi peee, ku alɔ cika ō ya ku ɔtu nɛ alɔ kpɔtuce Ujehofa a kóō lɔfu fiyɛ babanya, o ya ɛɛ ku alɔ lɔfu kpɔtuce ɔ duudu ɛcɔbu.

17. Ɛgɛnyá nɛ alɔ géē lɛ itene ŋma ɛpɔ ō ka ku Ujehofa ɛpleeko nɛ ɛcɛ obɔbi nyā géē wa oŋmɛyi a?

¹⁷ Gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɔtu géē ya alɔ lɛ ipu ɛcɛ ɛyipɛ ku Ɔwɔico, ɔdaŋ ku alɔ má ɔdā nōo ya ohigbu ɛpɔ ō ka ku Ujehofa a. Ɛ̄gbā ō gba ku ɛkɛmgbɛ i gáā yɔ gɛ ŋ, ācɛ ō ta ɔhi mla aigɔmɛnti nōo leyi ō kwu ɔdā, nōo gē da ācɛ ɛyi taajɛ klla gē ya kéē má owe a i gáā yɔ gɛ ŋ duu. Ōcē, ō hila okplicii, mla ācɛ nɛ alɔ yihɔtu ku uwa nōo gē kwū a, i gáā wɛ ipu ɔdā nɛ alɔ gē má ipu oyeeyi ku ɛ̄cī doodu gɛ ŋ. Ebilii mla aalelekwu obɔbi a i gáā ya alɛɛcɛ ɔdobɔbi duuma gɛ ŋ ihayi ula ɛpa ce ofu igwo. Ɔdobɔbi ɛyɛɛyɛyi nōo ya ohigbu ikpɛyi olɔfu néē ya ta Ujehofa i gáā yɔ gɛ ŋ. (Mafú 20:2, 3) Alɔ géē ta Ujehofa ahinya nɛɛnɛhi ku alɔ kpɔtuce ɔwɛ ō ya odee ku nu!

18. Ɛgɛ néē ta ɔ ipu ɔkpá ku Áluka 11:4-6 mla 21:5 a, ɔdi nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku ācɛ Isrɛlu a?

¹⁸ Oyeeyi ipu ɛcɛ ɛyipɛ ku Ɔwɔico lɔfu bi unwalu duuma wa, nōo géē lɔfu je ɔtu nɛ alɔ kpɔtuce ɔwɛ ō ya odee ku Ujehofa a ma? Ocabɔ mafu, leyi yɛ ɔdā nōo ya eko kpii, igbihi nɛ ācɛ Isrɛlu lɛ hɛta ŋma ɔfiyɛ ipu éwo ku Ijipiti a. Ōhī ku uwa gbɔɔ ō ka iŋini ohigbu ku abɔ ku ɔdole ōhī néē jɔɔnyɛ nu abɔɔ a gbɔɔ ō kwu uwa, ɛnyā ya kē gbɔɔ ō leyi má umana nɛ Ujehofa ya tɔɔtɛ lɛ uwa a ku ɔdole obɔbi. (Jé Áluka 11:4-6; 21:5.) Alɔ lɔfu lɛ ɛdɔ ɛlá ō gbo ɛgɛnyā ɔdaŋ ku owe nɛhi a gā oŋmɛyi? Alɔ i jé ɛdɔ uklɔ nɛ alɔ géē ya ō lɛ ɛcɛ nyā tu yeŋee, mla ō je ɔ piya uparadais ɛmɛɛma a ŋ. Ó kē lɔfu wɛ ku alɔ géē lɛ uklɔ alɛwa ō ya, oyeeyi i kē gáā tɔɔtɛ lɛ alɔ eko aflɛyi a ŋ. Alɔ géē gbɔɔ ō ka iŋini lɛyikwu ɔdā duuma nɛ Ujehofa géē ya tɔɔtɛ lɛ alɔ eko ɔɔma a? Ɔdā éyi nɛ alɔ jé kpɔcii a wɛ kahinii: Ɔdaŋ ku aɔdā nɛ Ujehofa gē ya tɔɔtɛ lɛ alɔ babanya gē jɛ alɔ eyī, aɔdā nɛ ó géē ya tɔɔtɛ lɛ alɔ ɛcɔbu a géē jɛ alɔ eyī fiyɛ.

19. Ɔdi wɛ ɛlā okpɔcii ku ikpɛyi ɛlā nyā a?

¹⁹ Ɔwɛ ō ya odee ku Ujehofa le kpaakpa eko doodu. Alɔ cika ō kpɔtuce ɛnyā lɔfu lɔfu. Alɔ klla cika ō lɔtuce ācɛ nɛ Ujehofa kpɔtuce kéē ya ɔdā nɛ ó da uwa kéē ya a. A hii mlanyi aɛlā nɛ Ujehofa ka o bu ipu Ayisaya ɔcomɛɛbɛ a ŋ. Ó kahinii: “N géē lɛ ɔfú tū aá iyē ɔ́dāŋ nɛ̄ aá lɛ ɔtū kpóce um bá cíí.”—Ayis. 30:15.