TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 6
Ŋtaɣ liu Yehowa se ɛlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ paa ɛzɩmtaa?
“Ɛkɛ Kaaʋ, ɛ-tʋma tʋʋzɩ pɩdɩɩfɛyɩ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-nʋmɔŋ kpeekpe kɛ toovenim. Ɛkɛ Ɛsɔ weyi ɛcakɩ ɛ-tɔm yɔɔ yɔ, nɛ ɛfɛyɩnɩ azuluma yɔ, siɣsiɣ tʋ weyi ɛwɛ yiɣ yiɣ yɔ.”—WP. 32:4.
HENDU 3 Ðo-ɖoŋ, ɖe-lidaʋ nɛ ɖa-sɩnɩyʋ
LƖMAƔZA SƆSƆNA *
1-2. (a) Sɔnɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩwɛ ɛyaa sakɩyɛ kaɖɛ se pataa ñʋndɩnaa liu? (b) Ɛbɛ ɖɩkaɣ naʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?
SƆNƆ, pɩwɛ ɛyaa sakɩyɛ kaɖɛ se pataa liu ñʋndɩnaa. Peɖiɣzinaa se ɖoŋ ɖoŋ lɛ, kominawaa nɛ paɣtʋ kandɩyɩɣ ñɩm tɩnaa nɛ ɖoŋ tɩnaa yɔɔ nɛ paasɩɣnɩ kʋñɔndɩnaa ɛzɩ pɩpɔzʋʋ yɔ. Bibl wɛnɩ toovenim se kɩyɔɔdɩ se: “Ɛyʋ ñazɩɣ ɛyʋ nɛ ɛwɩlɩɣ-ɩ kʋñɔŋ.” (Ekl. 8:9) Pɩtasɩ lɛ, Ɛsɔ sɛtʋ agbaa ñʋndɩnaa nabɛyɛ lakɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ. Piyeba nɛ ɛyaa nabɛyɛ ɩɩtasɩɣ taʋ Ɛsɔ liu. Pʋyɔɔ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlɩɣ nɔɔyʋ yɔɔ nɛ ɛsɔɔlaa se ɖɩkpɛlɩkɩnɩ-ɩ Bibl yɔ, pɩwɛ kaɖɛ se ɖɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛtaa liu Yehowa nɛ ɛyaa mba ɛlɩzaa se pɛkɛ e-lone taa caɣyaa tɛtʋ yɔɔ yɔ.
2 Toovenim taa lɛ, pɩtɩkɛ ɖe-Bibl kpɛlɩkɩyaa ɖeke pɩpɔzʋʋ se pataa liu Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ. Halɩ ɖa mba ɖɩwɛ toovenim taa pɩlakɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ, pɩtɩpɔzɩ kpa se ɖɩsɔɔ se mbʋ Yehowa lakɩ yɔ mbʋ kɩlɩnɩ ɖeu paa ɛzɩmtaa. Nabʋyʋ taa, wɛtʋ ndɩ ndɩ pɩzɩɣ nɛ tiyele nɛ pɩtakɩ ɛzɩma ɖɩtaɣ Yehowa liu yɔ. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ hɔɔlɩŋ naadozo weyi ɩ-taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ ɖe-tisuu yɔ ɩ-tɔm: (1) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkalɩɣ Bibl taa kɛdɛsɩ nasɩyɩ yɔ, (2) alɩwaatʋ ndʋ Yehowa ɛgbɛyɛ wɩlɩɣ-ɖʋ nʋmɔʋ nakʋyʋ yɔ, nɛ (3) alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkaɣ katʋʋ kala cee wayɩ yɔ.
ALƖWAATƲ NDƲ ŊKALƖƔ BIBL YƆ, TAA YEHOWA LIU
3. Ɛzɩma tɩyɛ Bibl taa kɛdɛsɩ nasɩyɩ pɩzɩɣ nɛ sɩtakɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛna Yehowa yɔɔ se ɛlakɩ mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ?
3 Ðɩɩkalɩɣ Ɛsɔtɔm lɛ, pɩtɩla ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ tɔm pɩlɩɩnɩ mbʋ Yehowa labɩ ɛyaa nabɛyɛ yɔ pɩ-yɔɔ, yaa ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ tɔm pɩlɩɩnɩ lɩmaɣza wena ɛkpaɣaa yɔ a-taa naayɛ yɔɔ. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ: Ðɩkalɩɣ Kɩgalʋʋ takayaɣ taa se Yehowa kʋ Izrayɛɛlɩ tʋ nɔɔyʋ tɔm se ɛmʋnɩ sɩm mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛca ɖasɩ Sabaatɩ kɩyakʋ wiye. Nɛ ɖɩkalɩɣ Samɩyɛɛlɩ takayaɣ naalɛ ñɩŋga taa se pɩnzɩ mɩnɩŋ sakɩyɛ pʋwayɩ lɛ, Wiyaʋ Daviid labɩ acɛyɛ nɛ ɛtɛ ɛkʋ ɛyʋ, ɛlɛ Yehowa kpeɣ-i. (Kɩg. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Pʋtɔma yɔ, ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ se: ‘Ɛbɛ yɔɔ Daviid labɩ acɛyɛ nɛ ɛtɛ ɛkʋ ɛyʋ nɛ Yehowa kpeɣ-i ɛlɛ ɛkʋ abalʋ lɛlʋ, weyi pɩwɛ ɛzɩ ɛlɛ tɩla kɩwɛɛkɩm sɔsɔm yɔ ɛ-tɔm se pakʋ-ɩ?’ Pɩsa nɛ ɖicosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ lɛ, iyele nɛ ɖɩna lɩmaɣza naadozo wena pɩwɛɣ ɖeu se awɛɛ ɖa-maɣzɩm taa alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkalɩɣ Bibl yɔ.
4. Ɛzɩma Kiɖe Tɛɛ Tɔm 18:20, 21 nɛ Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 10:17 yeki se ɖɩtaa liu Yehowa tɔm hʋʋ nɛ pɩkɩlɩ?
4 Pɩtɩkɛ alɩwaatʋ tɩŋa Bibl yɔɔdʋʋ mbʋ pɩlabɩ kɛdaɣ nakɛyɛ taa yɔ pɩtɩŋa pɩ-tɔm tete. Ðɩnawa se Daviid kpiɖi ɛ-lakasɩ yɔɔ siŋŋ. (Keɣa 50:4-6) Ɛlɛ abalʋ weyi ɛtɩɖɔ Sabaatɩ paɣtʋ yɔɔ yɔ, anɩ ɛkɛnaa? Ekpiɖi mbʋ ɛlaba yɔ pɩ-yɔɔ? Ɛzɩ ɛtɩɩmaɣnɩ Yehowa paɣtʋ yɔɔ? Ɛzɩ paatɛmɩ-ɩ paɣʋ nɛ etiwelisi? Bibl ticosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ. Ɛlɛ ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛmnɩ tɔm tʋnɛ: Yehowa ‘fɛyɩnɩ azuluma’ yaa ɛɛlakɩ mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ yɔ kpa. (Wp. 32:4) Pʋcɔ nɛ ɛkpaɣ lɩmaɣza naayɛ lɛ, ɛmaɣzɩɣ wɛtʋ tɩŋa yɔɔ camɩyɛ, pʋ-tɔbʋʋ se pɩtɩkɛ tɔm ndʋ pɔyɔɔdaa nɛ ɛnɩɩ, yaa ɛyaa ɛsɩndaa ɛcɔŋna. Pɩtɩkɛ ɖɔɖɔ wɛtʋ lɛɛtʋ ndʋ tiyiɣdiɣ ɛyaa ɖoŋ ɖoŋ nɛ pakpakɩɣ lɩmaɣza yɔ, ndʋ ɖiyiɣni-i nɛ ɛkpakɩɣ lɩmaɣza. (Kalɩ Kiɖe Tɛɛ Tɔm 18:20, 21; Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 10:17.) Ðɩwɛɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Yehowa nɛ ɛ-paɣtʋ nɛ ɛ-paɣtʋ kila yɔɔ tɔm nɛ pɩkɩlɩɣ lɛ, ɖɩkaɣ taʋ liu ɛ-tɔm hʋʋ ɖɔɖɔ nɛ pɩkɩlɩ. Paa Bibl taa kɛdaɣ nakɛyɛ eyeba nɛ ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ tɔm ndʋ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖicosi tɩ-yɔɔ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɖɩsɩm tɔm sakɩyɛ ɖɛ-Ɛsɔ yɔɔ, ndʋ tiyeki se ɖa-taa ɛtɛ se ɛ-nʋmɔŋ “tɩŋa kɛ tʋtʋyɛ” yɔ.—Keɣa 144:17.
5. Ðoŋ weyi ɖɛ-tɛ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ wɛnɩ mbʋ ɖɩmaɣzɩɣ se pɩwɛ siɣsiɣ yɔ pɩ-yɔɔ? (Kalɩ ɖɔɖɔ aɖakaɣ “ Ðɩtɩtalɩ pilim; pʋyɔɔ lɛ, ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩnɩɣ tɔm taa camɩyɛ paa ɛzɩmtaa.”)
5 Ðɛ-tɛ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ wɛnɩ ɖoŋ mbʋ ɖɩmaɣzɩɣ se pɩwɛ siɣsiɣ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛsɔ lɩzɩ-ɖʋ ɛ-lɛzʋʋ; pʋyɔɔ lɛ, ɖɩsɔɔlɩ kpem se palakɩ ɛyaa mbʋ pɩwɛ siɣsiɣ yɔ. (Kiɖe 1:26) Ɛlɛ, ɖɩtɩtalɩ pilim nɛ pʋyɔɔ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ, halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩmaɣzɩɣ se ɖɩsɩm tɔm tɩŋa pɩlɩɩnɩ tɔm natʋyʋ yɔɔ yɔ. Ɛlɛ maɣzɩ nɛ ŋna mbʋ pɩlaba alɩwaatʋ ndʋ Yehowa kpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se ɛnaɣ Niniivi mba pʋtɔdɩyɛ yɔ. Pɩtaakɛdɩnɩ Yoonaa paa ññɩɩ. (Yon. 3:10–4:1) Ɛlɛ, na mbʋ pɩlɩ pɩ-taa yɔ: Niniivi ñɩma mba pɛcɛzɩ 120 000 yɔ, pekpiɖaa nɛ pehiɣ ñʋʋ yabʋ! Ye mbʋ, ɖɩnɩɣ pɩ-taa se Yoonaa lɩmaɣza taatʋʋzɩna, pɩtɩkɛ Yehowa ñɩna.
6. Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩcɛyɩ se Yehowa eheyi-ɖʋ mbʋ pʋyɔɔ ɛkpakɩɣ lɩmaɣza naayɛ yɔ?
6 Pɩtɩkɛnɩ kɩjɛyʋʋ se Yehowa eheyi ɛyaa mbʋ pʋyɔɔ ɛkpakɩɣ lɩmaɣza naayɛ yɔ. Pɩkɛ toovenim se caanaʋ taa, Yehowa kaaha ɛ-sɛyaa nabɛyɛ nʋmɔʋ se pɔyɔɔdɩ ndʋ pamaɣzɩɣ pɩlɩɩnɩ lɩmaɣza wena ɛkpaɣaa yaa ɛcaɣ kpaɣʋ yɔ a-yɔɔ. (Kiɖe 18:25; Yon. 4:2, 3) Nɛ nabʋyʋ taa, ɛyɔɔdaɣ mbʋ pʋyɔɔ ɛkpaɣ lɩmaɣza naayɛ yɔ pɩ-tɔm. (Yon. 4:10, 11) Paa mbʋ yɔ, pɩtɩkɛnɩ kɩjɛyʋʋ se Yehowa eheyi-ɖʋ mbʋ pʋyɔɔ ɛkpakɩɣ lɩmaɣza naayɛ yɔ. Ɛnʋ kɛnɩ ɖa-Lɩzɩyʋ; pʋyɔɔ lɛ, pʋcɔ nɛ ɛla nabʋyʋ yaa ɛlakɩ nabʋyʋ nɛ pɩtɛ lɛ, pɩtɩcɛyɩ se ɛpɔzɩ-ɖʋ nɛ ɛna ndʋ ɖɩmaɣzɩɣ yɔ.—Iza. 40:13, 14; 55:9.
TAA YEHOWA LIU ALƖWAATƲ NDƲ PAWƖLƖƔ-Ŋ NƲMƆƲ NAKƲYƲ YƆ
7. (a) Kaɖɛ nɖɩ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkatɩ? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ?
7 Ðitisiɣni ɖa-laŋɩyɛ pilim se Yehowa lakɩ mbʋ yɔ pɩtʋʋzɩ paa ɛzɩmtaa. Ɛlɛ pɩtɩla, kaɖɛ nɖɩ ɖɩkatɩɣ yɔ, nɖɩ yɔ: Pɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩtaa liu ɛyaa mba ɛlɩzaa se pɛkɛ e-lone taa caɣyaa yɔ. Pʋtɔma yɔ ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ se mba paha-wɛ ɖoŋ nɩɩyɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ, toovenim taa lɛ mbʋ palakɩ yɔ, pɩlakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ nʋmɔʋ ŋgʋ Yehowa wɩlɩɣ-wɛ yɔ yaa pa-maɣmaɣ pɔ-sɔɔlɩm palakɩ. Pɩtɩla Bibl alɩwaatʋ taa, ɛyaa nabɛyɛ kaawɛnɩ lɩmaɣza ana. Iyele nɛ ɖɩɖaɣnɩ maɣzʋʋ kɩɖaŋ weyi ɖɩyɔɔdɩ ɩ-tɔm tayʋʋ 3 taa yɔ ɩ-yɔɔ. Pʋtɔma yɔ, ɛyʋ weyi ɛmanɩ Sabaatɩ paɣtʋ yɔɔ yɔ, ɛ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ pɔzaɣ ɛ-tɩ se ɛzɩ toovenim taa lɛ, Moyizi pɔzɩ Yehowa nɛ ɛtɩlɩ ɛ-lɩmaɣza pʋcɔ nɛ pakʋ abalʋ ɛnʋ ɛ-tɔm se ɛmʋnɩ sɩm na? Nɛ alɩwaatʋ ndʋ Daviid labɩ acɛyɛ nɛ Hiiti tʋ Uriya halʋ yɔ, pɩtɩla yɔ, Uriya taabalʋ nɔɔyʋ kɔ tɔm ñʋʋ se Daviid labɩnɩ tʋmɩyɛ e-kewiyitu ɖoŋ nɛ ɛkandɩyɩ ɛ-tɩ yɔɔ se pataakʋ-ɩ. Toovenim lɛ se Yehowa taɣ liu ɛyaa mba ɛlɩzaa se peɖiyi ɛ-ɛgbɛyɛ yɔ; pʋyɔɔ lɛ, ye ɖɩɩtaɣ-wɛ liu yɔ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyɔɔdɩ se ɖɩtaɣ Yehowa liu.
8. Nɔɔ kʋɖʋmaɣ ŋga wɛ tɔm ndʋ pama Tʋma Labʋ 16:4, 5 taa yɔ nɛ ɛzɩma pɩɖɔŋ Krɩstʋ ɛgbɛyɛ taa sɔnɔ yɔ pɩ-hɛkʋ taa?
8 Sɔnɔ, Yehowa tɩŋɩɣnɩ “yom siɣsiɣ tʋ nɛ lɔŋsɩnɖʋ” yɔɔ nɛ eɖiyiɣ ɛ-ɛgbɛyɛ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ. (Mat. 24:45) Ɛzɩ kajalaɣ pɩnzɩ mɩnʋʋ taa nɔɔɖɛyaa ɛgbɛyɛ yɔ, yom ɛnɛ ɛcɔŋnɩ Ɛsɔ samaɣ yɔɔ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ nɛ ɛwɩlɩɣ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa mbʋ pɩwɛɛ se pala yɔ. (Kalɩ Tʋma Labʋ 16:4, 5.) Nɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ñañakɩ pana nɛ pɔɖɔŋ nʋmɔʋ ŋgʋ ɛwɩlɩɣ-wɛ yɔ kɩ-taa agbaa taa. Ye ɖɩɖɔŋ nʋmɔʋ ŋgʋ ɛgbɛyɛ nɛ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pawɩlɩɣ-ɖʋ yɔ kɩ-taa yɔ, ɖɩwɩlɩɣ se ɖɩtaɣ Yehowa liu se mbʋ ɛlakɩ yɔ, pɩtʋʋzɩ paa ɛzɩmtaa.
9. (a) Alɩwaatʋ ndʋ taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlabɩ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩɖʋ nesi lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa kpaɣaa yɔ? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ?
9 Nabʋyʋ taa, pʋtɔma pɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩɖʋ nesi lɩmaɣza wena ɛzʋtʋyaa kpakɩɣ yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩnzɩ nzɩ sɩɖɛwa nɛ pitileɖita yɔ sɩ-taa, pakpaɣ agbaa sakɩyɛ nɛ pɛkpɛndɩ lɛɛna yɔɔ, piyeba nɛ agbaa naayɛ tɩtasɩ wɛʋ ageeta wena a-taa awɛɛ yɔ. Hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa lɛ, ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pɔzɩ tɔm susuyaa se paɖʋ nesi agbaa ndɩ ndɩ nɛ pɩsa nɛ ɖɩjaɣyɛ ɛtaakɩlɩ kazʋʋ ɖe-Kewiyaɣ Kpaamɩŋ taa. Ye pɔpɔzɩ-ɖʋ se ɖiwolo ɛgbɛyɛ kɩfaɖɛ naɖɩyɛ taa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩɖɛɛ nɛ ɖiyele ɖa-taabalaa nɛ ɖɔ-hɔʋ taa mba nabɛyɛ. Ɛzɩ Ɛsɔ heyiɣni ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa ɛgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-taa pɩwɛɛ se paa tɔm susuyu weyi lɛ ewolo yɔ? Aayɩ. Toovenim, tɔm tʋnɛ tɩpɩzɩɣ tiyele nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩɖɔ nʋmɔʋ ŋgʋ pawɩlɩɣ-ɖʋ yɔ kɩ-taa. Ɛlɛ Yehowa taɣ liu ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa pʋyɔɔ ɛha-wɛ waɖɛ se pakpaɣ lɩmaɣza ana, nɛ pɩpɔzʋʋ se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩtaa-wɛ liu. *
10. Ɛzɩ Ebree mba 13:17 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩɖʋ nesi ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa?
10 Ɛbɛ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩɖʋ nesi lɩmaɣza wena ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa kpakɩɣ yɔ, halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pakpakɩɣ lɩmaɣza wena aalakɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ mbʋ ɖɩsɔɔlaa yɔ? Ye ɖɩlakɩ mbʋ yɔ, ɖɩsɩɣna nɛ nɔɔ kʋɖʋmaɣ wɛɛ Ɛsɔ samaɣ taa. (Efɛz. 4:2, 3) Alɩwaatʋ ndʋ paa weyi eluzuu ɛ-tɩ nɛ ɛɖʋʋ nesi lɩmaɣza wena ɛzʋtʋyaa ɛgbɛyɛ kpakɩɣ yɔ, agbaa wokini ɛsɩndaa. (Kalɩ Ebree mba 13:17.) Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, ye ɖɩɖʋʋ nesi mba Yehowa ta-wɛ liu nɛ ɛlɩzɩ-wɛ se pɔcɔnɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ, ɖɩwɩlɩɣ-ɩ se ɖɩtaɣ-ɩ liu.—Tʋma 20:28.
11. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaa liu nʋmɔʋ ŋgʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa wɩlɩɣ-ɖʋ yɔ nɛ pɩkɩlɩ?
11 Ye ɖɩtɔzʋʋ se ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tɩmɩɣ nɛ pɔpɔzʋʋ fezuu kiɖeɖeu alɩwaatʋ ndʋ patazɩɣ tɔm ndʋ titukuuni ɛgbɛyɛ yɔ tɩ-taa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaa liu nʋmɔʋ ŋgʋ pawɩlɩɣ-ɖʋ yɔ nɛ pɩkɩlɩ. Pɩtasɩ lɛ, patazɩɣ Bibl paɣtʋ kila nɛ lɔŋ tasʋʋ mbʋ Yehowa ɛgbɛyɛ haɣ yɔ pɩ-taa camɩyɛ pʋcɔ nɛ pakpakɩɣ lɩmaɣza. Pɔsɔɔlɩ siŋŋ se pɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ Yehowa nɛ pɔsɔɔlaa ɖɔɖɔ se pɔcɔnɩ ɛ-samaɣ yɔɔ camɩyɛ. Koobiya siɣsiɣ tɩnaa panɛ, panawa se palakɩ Ɛsɔ akɔnta ɛzɩma palakɩ pa-tʋmɩyɛ yɔ pɩ-yɔɔ. (1 Pɩy. 5:2, 3) Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ nɛ ŋna: Tomnaɣ tɔlɩm, Ɛsɔ sɛtʋ agbaa, nɛ politiki kɔnɩ tayʋʋ ɛjaɖɛ yɔɔ, ɛlɛ Yehowa sɛyaa ñɛkpɛndaa nɛ pɛsɛɣ-ɩ nɔɔ kʋɖʋmaɣ taa. Papɩzɩɣ nɛ palakɩ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, Yehowa wazaɣ wɛ ɛ-ɛgbɛyɛ yɔɔ!
12. Alɩwaatʋ ndʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tazɩɣ tɔm taa se pana se kɩwɛɛkɩm laɖʋ nɔɔyʋ kpiɖaa yaa etikpiɖi yɔ, tɔm ndʋ yɔɔ pɩwɛɛ se pamaɣzɩ camɩyɛ?
12 Yehowa ɖʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tʋmɩyɛ sɔsɔɖɛ naɖɩyɛ, nɖɩ lɛ se pɔcɔnɩ ɛgbɛyɛ yɔɔ nɛ ɖɩwɛɛ kele kele. Ye koobu nɔɔyʋ ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm nabʋyʋ yɔ, Yehowa pɔzʋʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa se patazɩ koobu ɛnʋ ɛ-tɔm taa nɛ pana se ɛmʋnaa se ɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa yaa ɛtɩmʋna. Mbʋ pɩ-taa pɩwɛɛ se patazɩ yɔ pɩ-taa nabʋyʋ lɛ se pañɩnɩ nɛ pana se mbʋ ɛlaba yɔ, ekpiɖi pɩ-yɔɔ siŋŋ na. Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛyɔɔdɩ se ekpiɖaa, ɛlɛ toovenim taa lɛ, ɛpaɖɩɣ mbʋ ɛlaba yɔ? Ɛtɛm ɛ-taa se ɛɛtasɩɣ kɩwɛɛkɩm mbʋ labʋ na? Ye taabalɩyɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖʋʋ eyebina nɛ ɛla kɩwɛɛkɩm mbʋ yɔ, etisiɣ faaa se ɛcɛ taabalɩyɛ kɩdɛkɛdɩyɛ nɖɩ? Ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tɩmɩɣnɩ Yehowa, patɩŋnɩ Masɩ yɔɔ nɛ patazɩ mbʋ pɩlaba yɔ pɩ-taa, nɛ patazɩ ɖɔɖɔ nɛ pana se wɛtʋ ndʋ kɩwɛɛkɩm laɖʋ ɛnʋ ɛwɛna pɩlɩɩnɩ mbʋ ɛlaba yɔ pɩ-yɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, pakpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se kɩwɛɛkɩm laɖʋ ɛnʋ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa yaa ɛɛwɛɣ. Nabʋyʋ taa lɛ, pɩpɔzʋʋ se palɩzɩ-ɩ ɛgbɛyɛ taa.—1 Kɔr. 5:11-13.
13. Ye palɩzɩ ɖa-taabalʋ yaa ɖɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ ɛgbɛyɛ taa yɔ, pɩtɩla tɔm ndʋ yɔɔ ɖɩwɛɣ nɛ ɖɩnɩɣzɩɣ?
13 Ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ ɛzɩma ɖɩtaɣ ɛzʋtʋyaa liu yɔ? Ye weyi palɩzɩ-ɩ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɛtɩkɛ ɖa-taabalʋ yaa ɖɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kɛlɛʋ se ɖitisi lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa kpaɣaa yɔ ɖɩ-yɔɔ. Ɛlɛ ɖɩkpaɣ se weyi palɩzɩ-ɩ yɔ, ɛkɛ ɖa-taabalʋ kɩbanʋ nɔɔyʋ. Pɩtɩla yɔ, ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ se ɛzɩ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyaa tazɩ tɔm tɩŋa taa, yaa pɩtɩla ɖɩpɔzʋʋ ɖa-tɩ se lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ pakpaɣaa yɔ, ye Yehowa kaawɛnɩ po-lone taa yɔ nɖɩ ɛɛkpaɣaa? Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ pakpakɩɣ yɔ ɖɩ-yɔɔ?
14. Ye ɛzʋtʋyaa ɩkpaɣ lɩmaɣzɩyɛ se pɩpɔzʋʋ se palɩzɩ ɖa-taabalʋ nɔɔyʋ yaa ɖɔ-hɔʋ taa tʋ nɔɔyʋ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩtaa-wɛ liu?
14 Pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ se Yehowa labɩnɩ ɖʋtʋ se palɩzɩ ɛyaa mba paakpiɖiɣ yɔ ɛgbɛyɛ taa, nɛ ɖʋtʋ ndʋ tɩwazɩɣ ɛgbɛyɛ nɛ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩwazɩ ɖɔɖɔ kɩwɛɛkɩm laɖaa. Weyi ɛlabɩ kɩwɛɛkɩm nɛ etikpiɖi yɔ, ye peyebi-i se ɛwɛɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛwɛɛnɩ ɖoŋ kɩdɛkɛdɩŋ ɛyaa lalaa yɔɔ. (Gal. 5:9) Pɩtasɩ lɛ, pɩpɩzɩɣ piyele nɛ eeɖiɣziɣna se mbʋ ɛlaba yɔ pɩkɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm; nɛ pɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ piyele nɛ piiseɣtiɣ-i se ɛlɛɣzɩ ɛ-maɣzɩm nɛ ɛ-lakasɩ nɛ pɩsa nɛ ɛ-tɔm ɖaɣnɩ kɛdɩnʋʋ Yehowa. (Ekl. 8:11) Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se alɩwaatʋ ndʋ ɛzʋtʋyaa tazɩɣ se pana se pɩpɔzʋʋ se palɩzɩ nɔɔyʋ ɛgbɛyɛ taa yaa pataalɩzɩ-ɩ yɔ, paalakɩ kaakendu pa-tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ. Peɖiɣzinaa se ɛzɩ caanaʋ taa Izrayɛɛlɩ tɔm hʋyaa yɔ, “pɩtɩkɛ ɛyʋ yɔɔ pahʋʋ tɔm, ɛlɛ Ɛsɔ yɔɔ.”—4 Aw. 19:6, 7.
PƖPƆZƲƲ SE ÐƖTAA YEHOWA LIU LƐƐLƐƐYƆ NƐ ÐƖPƖZƖ NƐ ÐƖLA MBƲ CEE WAYƖ
Kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa, ɛbɛ kaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩtaa liu lɔŋ weyi pakaɣ-ɖʋ tasʋʋ yɔ nɛ ɖɩɖɔ ɩ-yɔɔ? (Cɔnɩ tayʋʋ 15)
15. Ɛbɛ yɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩtaa liu nʋmɔʋ ŋgʋ Yehowa wɩlɩɣ-ɖʋ yɔ lɛɛlɛɛyɔ nɛ pɩkɩlɩ?
15 Ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛm ñɔtɩ kpam; pʋyɔɔ lɛ, lɛɛlɛɛyɔ pɩcɛyaa nɛ pɩkɩlɩ se ɖɩtaa liu Yehowa se mbʋ ɛlakɩ yɔ pɩtʋʋzaa. Ɛbɛ yɔɔ? Kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa, pɩtɩla pakaɣ-ɖʋ tasʋʋ lɔŋ nɛ pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ lɔŋ ɛnɩ ɩ-taa nɩʋ wɛ kaɖɛ yaa ɩ-yɔɔ ɖɔm wɛ kaɖɛ yɔ. Toovenim taa lɛ, Yehowa maɣmaɣ ɛɛkaɣ-ɖʋ yɔɔdɩnʋʋ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛkaɣ tɩŋnʋʋ mba ɛlɩzaa nɛ pɛkɛ e-lone taa caɣyaa yɔ pɔ-yɔɔ na nɛ ɛwɩlɩ-ɖʋ mbʋ pɩwɛɛ se ɖɩla yɔ. Pɩtɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa pɩwɛɛ se ɖɩpɩtɩ nʋmɔʋ ŋgʋ pawɩlɩɣ-ɖʋ yɔ kɩ-yɔɔ yaa alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa pɩwɛɛ se ɖɩpɔzɩ ɖa-tɩ se: ‘Ɛzɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩlɩnɩ Yehowa cɔlɔ yaa koobiya mba pɛɖɛɣ-ɖʋ nɔɔ yɔ pa-maɣmaɣ pa-lɩmaɣza pɩkɛnaa?’ Alɩwaatʋ kɩcɛyɩtʋ ndʋ tɩ-taa, ŋkaɣ taʋ liu Yehowa nɛ ɛ-ɛgbɛyɛ na? Lɩmaɣza wena ŋwɛnɩ nʋmɔʋ ŋgʋ Yehowa lone taa caɣyaa wɩlɩɣ-ɖʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ kɩ-yɔɔ yɔ, asɩɣnɩ-ŋ nɛ ŋcosi tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ. Ye sɔnɔ, ŋtaɣ liu nʋmɔʋ ŋgʋ pawɩlɩɣ-ɖʋ yɔ nɛ ŋtisiɣ faaa nɛ ŋñaŋ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋkaɣ labʋ mbʋ kʋñɔŋ sɔsɔʋ alɩwaatʋ taa.—Luka 16:10.
16. Ɛzɩma ɖɩtaɣ liu Yehowa yɔ pɩ-hɔɔlʋʋ taa lɛ, piileɖiɣ lɛ, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtakɩ-ɖʋ?
16 Pɩpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se ɖɩmaɣzɩ ɛzɩma ɖɩkaɣ labʋ alɩwaatʋ ndʋ Yehowa hʋʋnɩ tɔm ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ yɔ pɩ-yɔɔ camɩyɛ. Alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa lɛ, ɖɩwɛnɩ lidaʋ se ɛyaa sakɩyɛ mba paasɛɣ Yehowa yɔ, pɩkpɛndɩnɩ ɖɔ-hɔʋ taa ñɩma mba patɩkɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa yɔ, pakaɣ kpaɣʋ lɩmaɣzɩyɛ se pɛsɛɣ-ɩ pʋcɔ nɛ ɛjaɖɛ tɛm talɩ. Ɛlɛ Armaagedɔɔ you taa lɛ, Yehowa kaɣ tɩŋnʋʋ Yesu yɔɔ nɛ ɛkpaɣ kɛdɛzaɣ lɩmaɣzɩyɛ pɩlɩɩnɩ pɛ-tɛ cee wayɩ yɔɔ. (Mat. 25:31-33; 2 Tes. 1:7-9) Pɩtɩkɛ ɖakaɣnɩ lɩzʋʋ weyi pɩpɔzʋʋ se Yehowa ɛna ɛ-pʋtɔdɩyɛ nɛ weyi pɩtɩpɔzɩ se ɛna ɛ-pʋtɔdɩyɛ yɔ. (Mat. 25:34, 41, 46) Ðɩkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɖɩtaa liu Yehowa tɔm hʋʋ na? Yaa pɩkaɣ kɛʋ mbʋ pituuluu-ɖʋ yɔ? Pɩnaɣ kpayɩ kayɩ se pɩwɛɛ se ɖɩtaa liu Yehowa lɛɛlɛɛyɔ nɛ pɩkɩlɩ nɛ pɩsa nɛ ɖɩtaa-ɩ liu kiya cee wayɩ.
17. Yehowa hʋʋnɩ tɔm ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ ɖɩnɛ nɛ pɩtɛ lɛ, wazasɩ nzɩ ɖɩkaɣ hiɣu?
17 Maɣzɩ ɛzɩma pɩkaɣ-ɖʋ labʋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa alɩwaatʋ ndʋ ɖɩnaɣ mbʋ pɩlɩ Yehowa tɔm hʋʋ taa yɔ, pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Cɛtɩm Ɛsɔ sɛtʋ agbaa ɩɩkaɣ tasʋʋ wɛʋ; tadɩyɛ agbaa nɛ kominawaa mba panazɩ ɛyaa nɛ peyele nɛ pɔtɔɔ kʋñɔŋ yɔ, paakaɣ tasʋʋ wɛʋ ɖɔɖɔ. Kʋdɔmɩŋ nɛ akpadɩyɩtʋ ɩɩkaɣ tasʋʋ wɛʋ, nɛ ɖɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa ɩɩkaɣ tasʋʋ sɩbʋ. Sataŋ nɛ aleewaa pakaɣ wɛʋ salaka taa pɩnzɩ kudoku nɛ paawɛɣnɩ ɖoŋ ɛyaa yɔɔ. Pakaɖɩnɩ Ɛsɔ nɛ mbʋ pɩlɩɩ pɩ-taa yɔ, pɩɩkaɣ tasʋʋ wɛʋ. (Natʋ 20:2, 3) Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, ɖa-taa kaɣ labʋ leleŋ kpem se ɖɩta liu Yehowa se mbʋ ɛlakɩ yɔ pɩtʋʋzɩ paa ɛzɩmtaa!
18. Ɛzɩ pɔyɔɔdʋʋ Kɩgalʋʋ 11:4-6 nɛ 21:5 taa yɔ, lɔŋ weyi Izrayɛɛlɩ mba kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ?
18 Ɛzɩ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa, kala naayɛ pɩzɩɣ ayele nɛ pɩtakɩ ɛzɩma ɖɩtaɣ liu Yehowa se ɛlakɩ paa ɛzɩmtaa mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ? Palɩzɩ Izrayɛɛlɩ mba yomiye taa Ejipiti nɛ pitileɖi lɛ, iyele nɛ ɖɩna mbʋ pɩlaba yɔ. Pa-taa nabɛyɛ kaapaɣzɩ miduu mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɔɔnasɩ nzɩ pɔtɔkaɣ Ejipiti yɔ sɩtɛɖaɣ-wɛ; pʋyɔɔ penim maana ŋgʋ Yehowa haɣaɣ-wɛ yɔ. (Kalɩ Kɩgalʋʋ 11:4-6; 21:5.) Kʋñɔŋ sɔsɔʋ wayɩ lɛ, ɛzɩ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza ana a-ɖɔndɩ? Ðɩɩsɩŋ tʋma wena pɩkaɣ pɔzʋʋ se ɖɩla nɛ ɖɩñɔɔzɩ tɛtʋ nɛ pazɩ pazɩ lɛ tɩpɩsɩ paradisuu yɔ. Ɛlɛ, pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩkaɣ pɔzʋʋ se ɖɩla tʋma sakɩyɛ nɛ pɩtɩla yɔ wezuu caɣʋ ɛɛkaɣ wɛʋ kɛlɛʋ kiɖe tɛɛ. Mbʋ Yehowa kaɣ-ɖʋ haʋ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, ɖɩkaɣ miduu pɩ-yɔɔ? Tɔm ndʋ ɖa-taa tɛmnaa yɔ ndʋ yɔ: Ye ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ mbʋ Yehowa haɣ-ɖʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ɖɩkaɣ wɛnʋʋ ɛsɩmɩyɛ mbʋ ɛkaɣ-ɖʋ haʋ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ pɩ-yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ.
19. Lɩmaɣza sɔsɔna wena ɖɩna tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa yɔ, yɔɔdɩ a-tɔm tobi?
19 Mbʋ Yehowa lakɩ yɔ pɩtʋʋzɩ paa ɛzɩmtaa. Pɩpɔzʋʋ se ɖa-taa ɛtɛmnɩ tɔm ndʋ. Pɩpɔzʋʋ ɖɔɖɔ se ɖɩtaa liu mba Yehowa ta-wɛ liu nɛ ɛlɩzɩ-wɛ se peɖiyi-ɖʋ yɔ. Ɩtaasɔɔ tɔm ndʋ Yehowa tɩŋnɩ ɛ-nayʋ Izaayii yɔɔ nɛ ɛyɔɔdɩ yɔ tɩ-yɔɔ kpa. Ɛyɔɔdaa se: “Tamɩyɛ sum nɛ lidaʋ yɔɔ mi-ɖoŋ wɛɛ.”—Iza. 30:15.
HENDU 98 Masɩ lɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ
^ Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩkaɣ-ɖʋ sɩnʋʋ nɛ ɖɩna mbʋ pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ɖɩtaa liu Yehowa nɛ e-lone taa caɣyaa mba pɛwɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ nɛ pɩkpaɖɩ yɔ. Ðɩkaɣ naʋ ɖɔɖɔ ɛzɩma pɩ-labʋ wazɩɣ-ɖʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, nɛ ɛzɩma pɩñɔɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩlʋbɩnɩ cee wayɩ kala yɔ.
^ Nabʋyʋ taa, pɩtɩla wɛtʋ natʋyʋ pɩzɩɣ tiyele nɛ pɩwɛɛ se tɔm susuyu nɔɔyʋ yaa hɔʋ nakʋyʋ ɛtaalɛɣzɩ ɛgbɛyɛ. Kalɩ Ministère du Royaume novembre 2002, “Réponses à vos questions.”
