1-2. (a) Kungani abantu abanengi bengabathembi abasezikhundleni? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

 LAMUHLA abantu abanengi ababathembi labo abasezikhundleni. Sebenanzelele ukuthi ohulumende kanye labezomthetho bavikela abanothileyo labalamandla kodwa kababancedi kangako abangabayanga. IBhayibhili liqinisile nxa lisithi: “Nxa umuntu ebuswa ngomunye umuntu uyalimala.” (UmTshu. 8:9, NWT) Kanti njalo abanye abafundisi benza izinto ezimbi. Lokhu sekubangele ukuthi abanye abantu bangasamthembi uNkulunkulu. Yikho nxa sifunda lomuntu iBhayibhili silomsebenzi wokumncedisa ukuthi athembe uJehova kanye lalabo ababekileyo ukuthi basikhokhele.

² Kodwa esifunda labo iBhayibhili ayisibo bodwa okumele bathembe uJehova kanye lenhlanganiso yakhe. Lalabo asebelesikhathi eside bekhonza uJehova akumelanga bathandabuze ukuthi indlela enza ngayo izinto ihlala ingcono kulazo zonke. Ngezinye izikhathi kungaba lezimo ezingenza singamthembi. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngezintathu. Esokuqala, nxa sibala izindaba ezithile eziseBhayibhilini. Esesibili, nxa inhlanganiso kaJehova isitshela okumele sikwenze. Esesithathu, nxa sesihlangana lobunzima esikhathini esizayo.

3. Kungani ezinye izindaba eziseBhayibhilini zingenza singamthembi uJehova?

 ³ Nxa sibala iLizwi likaNkulunkulu singasala silemibuzo ngendlela uJehova ayephatha ngayo abanye abantu  langezinye izinqumo ayezenza. Ngokwesibonelo, ibhuku lamaNani lisitshela ukuthi uJehova wathi indoda engum-Israyeli eyatholakala itheza inkuni ngeSabatha ibulawe. Ebhukwini lesibili likaSamuyeli sitshelwa ukuthi ngemva kweminyaka eminengi uJehova waxolela iNkosi uDavida eyayifebile njalo ibulalise umuntu. (Nani. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13) Singazibuza ukuthi kungani uJehova waxolela uDavida owayebulele umuntu njalo wafeba kodwa wathi kubulawe indoda eyayenze isono esasikhanya sisincane. Ukuze siphendule umbuzo lo sizaxoxa ngezinto ezintathu okumele sizikhumbule nxa sibala iBhayibhili.

4. UGenesisi 18:20, 21 loDutheronomi 10:17 usinceda njani ukuthi siyithembe sibili indlela uJehova ahlulela ngayo?

⁴ IBhayibhili alihlali lisitshela konke okumayelana lendaba ethile. Ngokwesibonelo, siyakwazi ukuthi uDavida waphenduka ngenhliziyo yonke. (Hubo. 51:2-4) Kodwa yayingumuntu onjani indoda eyephula umthetho weSabatha? Yayizisola yini ngalokho eyayikwenzile? Yayike yephula eminye imithetho kaJehova yini? Yayike yephulela izigodo endlebeni yini ngesikhathi ixwayiswa? IBhayibhili alisiphenduleli imibuzo le. Lanxa kunjalo siyaqiniseka sibili ukuthi uJehova ‘kenzi okubi.’ (Dute. 32:4) Wahlulela kuhle ngoba uyabe eyazi indaba yonke, kabandlululi futhi kahluleli elandela lokho okutshiwo ngabantu kumbe okunye okujayele ukwenza abantu bahlulele kubi. (Bala uGenesisi 18:20, 21; uDutheronomi 10:17.) Nxa singaqhubeka sifunda ngoJehova langendlela enza ngayo izinto sizayithemba kakhulu indlela ahlulela ngayo. Lanxa ezinye izindaba eziseBhayibhilini zingasitshiya silemibuzo, simazi kuhle uNkulunkulu wethu okokuthi asithandabuzi ukuthi “ulungile kuzo zonke izindlela zakhe.”—Hubo. 145:17.

5. Isono siyiphambanisa njani indlela esahlulela ngayo? (Khangela lebhokisi elithi “ Isono Siphambanisa Indlela Esahlulela Ngayo.”)

⁵ Isono siphambanisa indlela esahlulela ngayo. UNkulunkulu wasenza ngomfanekiso wakhe, yikho siyafisa sibili ukuthi abantu baphathwe kuhle. (Gen. 1:26) Kodwa isono singenza sahlulele kubi lanxa sicabanga ukuthi siyayazi yonke indaba. Ngokwesibonelo, khumbula ukuthi uJona wazonda njani uJehova esekhethe ukuba lesihawu ebantwini baseNineve. (Jona. 3:10–4:1) Kodwa cabanga ngalokho okwenzakalayo uJehova  esebatshengise isihawu. Abantu beNineve abedlula 120 000 ababephendukile basindiswa. Kwakhanya sibili ukuthi uJona nguye owayekhuthe ugatsha ekwahluleleni hatshi uJehova.

6. Kungani kungadingeki ukuthi uJehova asichasisele izinqumo azenzayo?

⁶ Akudingeki ukuthi uJehova asichasisele ukuthi kungani esenza isinqumo esithile. Ngezinye izikhathi wayezivumela sibili izinceku zakhe zakudala ukuthi zitsho ezikucabangayo ngezinqumo ayesezenzile kumbe lezo ayesazozenza. (Gen. 18:25; Jona. 4:2, 3) Kanti njalo kwezinye izikhathi wayechasisa ukuthi kungani enze isinqumo esithile. (Jona. 4:10, 11) Lanxa kunjalo, akudingeki ukuthi uJehova asichasisele lokho akwenzayo. Phela unguMdali wethu. Yikho kadingi imvumo yethu engakenzi isinqumo kumbe ukuthi sithini ngaso nxa esesenzile.—Isaya. 40:13, 14; 55:9.

7. Kuyini okungaba nzima ukuthi sikwenze njalo kungani?

⁷ Asithandabuzi lakancane ukuthi uJehova uhlala esenza okuqondileyo. Kodwa kungaba nzima ukuthi sithembe abantu ababeke ukuthi bakhokhele enhlanganisweni yakhe. Singazibuza ukuthi balandela lokho okutshiwo nguJehova yini kumbe benza lokho abazicabangela khona. Kungenzeka abanye babezibuza ngalokho ezikhathini zakudala. Ake sixoxe ngezibonelo esikhulume ngazo  kundima 3. Isihlobo sendoda eyayephule umthetho weSabatha sasingazibuza ukuthi uMosi umbuzile yini sibili uJehova kungakakhitshwa isigwebo sokuthi ibulawe. Umngane ka-Uriya umHithi wayengaphetha ngokuthi uDavida wayesebenzise isikhundla sakhe njengenkosi ukuthi angajeziswa lanxa kwakuzicacela sibili ukuthi kwakumele ajeziswe. UJehova uyabathemba labo ababeke ukuthi bakhokhele enhlanganisweni yakhe lasebandleni. Yikho nxa thina singabathembi asingeke sithi siyamthemba uJehova.

8. Okukhulunywa ngakho kumiSebenzi 16:4, 5 kuhambelana njani lalokho okwenzakala enhlanganisweni kaJehova lamuhla?

⁸ Lamuhla uJehova ukhokhela inhlanganiso yakhe esebenzisa ‘inceku ethembekileyo lehlakaniphileyo.’ (Mat. 24:45) Inceku le yenza lokho okwakusenziwa liqula elikhokhelayo ngesikhathi sabaphostoli. Ikhangela umsebenzi owenziwa ngabantu bakaNkulunkulu emhlabeni wonke njalo inika abadala bebandla iziqondiso. (Bala imiSebenzi 16:4, 5.) Abadala bona baba leqiniso lokuthi bayazilandela iziqondiso lezo. Siyabe siyithemba indlela uJehova enza ngayo izinto nxa silalela lokho esikutshelwa yinhlanganiso kanye labadala.

9. Kunini lapho okungaba nzima khona ukuthi sisekele isinqumo esenziwe ngabadala njalo kungani?

⁹ Kwezinye izikhathi kungaba nzima ukuthi sisekele izinqumo ezenziwa ngabadala. Ngokwesibonelo, eminyakeni esanda kwedlula amabandla amanengi ahlanganisiwe. Lokhu kwenze ukuthi amanye afakwe kwezinye iziqinti. Ngezinye izikhathi abadala bebecela abamemezeli ukuthi baye kwelinye ibandla ukwenzela ukuthi kungabi lezitulo ezinengi ezingelabantu eWolu yoMbuso. Nxa singacelwa ukuthi siye kwelinye ibandla kungaba nzima ukuthi sitshiye abangane bethu labangakithi. UJehova uyabatshela yini abadala ukuthi ummemezeli ngamunye kumele aye kuliphi ibandla? Hatshi. Lokhu kungenza kube nzima ukuthi silandele esikutshelwayo  kodwa uJehova uyabathemba abadala nxa besenza izinqumo ezinje futhi lathi kumele sibathembe. *

10. Ngokwalokho okutshiwo kuHebheru 13:17, kungani kumele sisekele abadala?

¹⁰ Kungani kumele sisekele izinqumo ezenziwa ngabadala lanxa singavumelani lazo? Ngenxa yokuthi lokho kwenza abantu bakaNkulunkulu bahlale bemanyene. (Efe. 4:2, 3) Izinto zihamba kuhle emabandleni nxa sonke sizithoba futhi sisekela izinqumo ezenziwa liqula labadala. (Bala uHebheru 13:17.) Kodwa kulesizatho esiqakatheke kakhulu esenza sibasekele. Siyabe sitshengisa ukuthi siyamthemba uJehova obabeke ukuthi baseluse ngoba ebathemba.—ImiSeb. 20:28.

11. Kuyini okungasinceda ukuthi sikuthembe lokho esikutshelwa ngabadala?

¹¹ Okungasinceda ukuthi sithembe lokho esikutshelwa ngabadala yikukhumbula ukuthi bayathandaza becela umoya ongcwele nxa bexoxa ngezinto eziphathelane lebandla. Bayahlolisisa lokho okutshiwo liBhayibhili kanye leziqondiso abaziphiwa yinhlanganiso kaJehova. Abakufuna kakhulu yikuthokozisa uJehova lokwenza konke abangakwenza ukuthi banakekele abantu bakhe. Amadoda la athembekileyo ayakwazi ukuthi alomlandu kuNkulunkulu ngendlela aphatha ngayo abantu bakhe. (1 Phet. 5:2, 3) Cabanga ngalokhu. Emhlabeni lo abantu bayabandlululana ngomhlobo, ngenkolo langezombusazwe. Kodwa abantu bakaJehova bona bamkhonza bemanyene. Lokhu bekungeke kwenzeke aluba uJehova ubengayibusisi inhlanganiso yakhe.

12. Kuyini okumele abadala bacabangisise ngakho nxa behlola ukuthi umuntu uyaphenduka yini?

¹² UJehova unike abadala umsebenzi oqakathekileyo wokugcina ibandla lihlanzekile. Nxa umKhristu angenza isono esikhulu, uJehova ukhangelele ukuthi abadala bahlole ukuthi angaqhubeka yini esebandleni. Okunye okumele bakuhlole yikuthi umuntu lo uyazisola yini ngalokho akwenzileyo. Umuntu lo angathi usephendukile kodwa uyakuzonda yini lokho akwenzileyo? Uzimisele yini ukungasiphindi isono asenzileyo? Nxa kungabangane ababi ababangele ukuthi acine esenza isono, uzimisele yini ukutshiyana labo? Abadala bayathandaza kuJehova njalo basebenzisa lokho okutshiwo liBhayibhili nxa behlola okwenzakeleyo. Okunye abakukhangelayo yikuthi owonileyo ukubona njani lokho akwenzileyo. Nxa sebekwenzile konke lokho sebengenza isinqumo sokuthi angaqhubeka yini esebandleni. Kwezinye izikhathi kuyabe kumele bamsuse ebandleni.—1 Khor. 5:11-13.

13. Kuyini esingakhathazeka ngakho nxa umngane wethu kumbe isihlobo singasuswa ebandleni?

¹³ Kuyini okungenza kube nzima ukuthi sithembe abadala nxa sebenze isinqumo sokuthi owonileyo asuswe ebandleni? Nxa owonileyo engasomngane wethu kumbe isihlobo kungaba lula ukuthi sivumelane lesinqumo sabo. Kodwa ake sithi lowo osusiweyo ngumngane wethu. Singazibuza ukuthi abadala bayihlolisisile yini yonke indaba kumbe ukuthi bahlulele ngendlela uJehova abengahlulela ngayo yini. Kuyini okungasinceda ukuthi sisisekele isinqumo sabo?

14. Kuyini okungasinceda nxa abadala benze isinqumo sokuthi umngane wethu kumbe isihlobo sisuswe?

¹⁴ Kumele sikhumbule ukuthi ukususwa  komuntu luhlelo lukaJehova futhi kunceda ibandla njalo kunganceda lalowo owonileyo. Nxa umuntu ongaphendukiyo evunyelwa ukuthi aqhubeke esebandleni, kungaba lula ukuthi labanye benze isono. (Gal. 5:9) Kanti njalo angehluleka ukunanzelela ukuthi isono asenzileyo sikhulu kangakanani futhi angasiboni isizatho sokutshintsha indlela acabanga ngayo layenza ngayo ukuze uJehova amamukele. (UmTshu. 8:11) Singaqiniseka ukuthi abadala abawuthathi lula umsebenzi wabo wokuhlola ukuthi umfowethu loba udadewethu kumele asuswe yini kumbe aqhubeke esebandleni. Bayananzelela ukuthi nxa besahlulela, labo njengabahluleli bako-Israyeli ‘abakwenzeli umuntu kodwa bakwenzela uJehova.’—2 ImiLan. 19:6, 7, NWT.

15. Kungani kumele sikuthembe lokho esikutshelwa nguJehova khathesi ukwedlula loba nini?

¹⁵ Ukuphela komumo lo wezinto sekuseduze. Yikho kumele siyithembe indlela uJehova enza ngayo izinto ukwedlula loba nini. Kungani kumele senze njalo? Ngesikhathi sokuhlupheka okukhulu singatshelwa izinto ezingakhanya zingazwisiseki kumbe zingasebenzi. UJehova kasoze akhulume lathi mathupha. Kumele ukuthi uzasebenzisa abazalwane abakhokhelayo ukuthi basitshele okumele sikwenze ngalesosikhathi. Leso kuyabe kungayisiso sikhathi sokuthi sithandabuze lokho esikutshelwayo loba esokuzibuza ukuthi kuvela kuJehova yini kumbe abazalwane abakhokhelayo bakhuluma abazicabangela khona. Uzakwenzani ngalesosikhathi? Nxa ukuthemba lokho esikutshelwayo khathesi njalo uzimisele ukukulalela, kumele ukuthi uzakwenza njalo langesikhathi sokuhlupheka okukhulu.—Luk. 16:10.

16. Kuyini okungenza kube nzima ukuthi sithembe indlela uJehova azakwahlulela ngayo esikhathini esizayo?

¹⁶ Kulokunye okumele sicabangisise ngakho. Sizayibona njani indlela uJehova azakwahlulela ngayo ngesikhathi sokuphela komumo lo wezinto? Okwakhathesi silethemba lokuthi izihlobo zethu kanye labanye abangamkhonziyo uJehova bazacina bemkhonza ukuphela kungakafiki. Kodwa empini ye-Amagedoni uJehova uzasebenzisa uJesu ukuthi enze isinqumo sokuthi bazasinda yini loba hatshi. (Mat. 25:31-33; 2 Thes. 1:7-9) Ayisithi esizakhetha ukuthi ngobani uJehova azabatshengisa isihawu. (Mat. 25:34,  41, 46) Sizayithemba yini indlela uJehova azakwahlulela ngayo kumbe sizakhubeka? Kusegcekeni ukuthi kumele simthembe sibili khathesi ukuze simthembe ngokupheleleyo esikhathini esizayo.

17. Indlela uJehova azakwahlulela ngayo ekupheleni komumo lo wezinto izasinceda njani?

¹⁷ Akucabange ukuthi sizezwa njani emhlabeni omutsha sesibona impumela yezahlulelo zikaJehova. Inkolo yamanga iyabe ingasekho. Ezamabhizimusi ezigcwele ubuhwaba kanye labezombusazwe abacindezela abantu lababangele ukuthi bahlupheke kusukela kudala labo bayabe bengasekho. Siyabe singasaguli, singasagugi njalo singasafelwa ngabantu esibathandayo. USathane lamadimoni bazabotshwa okweminyaka eyinkulungwane. Zonke izinto ezimbi ezibangelwe yikuhlamuka kwabo ziyabe seziphele du. (Isam. 20:2, 3) Sizathokoza sibili ngokuthi sayithemba indlela uJehova enza ngayo izinto.

18. Sifundani kulokho okwenziwa ngama-Israyeli okukhulunywa ngakho kumaNani 11:4-6 laku–21:5?

¹⁸ Kambe ukuthi emhlabeni omutsha kukhona okuzakwenza kube nzima ukuthi sithembe indlela uJehova enza ngayo izinto? Cabanga ngalokho okwenziwa ngama-Israyeli esanda kukhululwa eGibhithe lapho ayeyizigqili khona. Amanye aqalisa ukukhonona ngenxa yokuthi ayekhumbula ukudla ayekukholisa eGibhithe futhi asola imana ayeyiphiwa nguJehova. (Bala amaNani 11:4-6; 21:5.) Sizenza njengawo yini nxa sesisindile ekuhluphekeni okukhulu? Phela asikwazi ukuthi uzabe umkhulu okunganani umsebenzi wokuklina umhlaba lokuwenza ukuthi ube lipharadayisi. Kumele ukuthi ekuqaliseni uyabe umnengi umsebenzi okumele wenziwe njalo impilo ayisoze ihle itshelele. Sizakhonona yini ngalokho uJehova azasinika khona ngalesosikhathi? Nanti iqiniso esingeke siliphike: Nxa siqakathekisa lokho uJehova asinika khona khathesi, kuzakuba lula ukuthi senze njalo ngalesosikhathi.

19. Sifundeni esihlokweni lesi?

¹⁹ Indlela uJehova enza ngayo izinto ihlala iqondile. Akumelanga sikuthandabuze lokho njalo kumele sibathembe labo uJehova athemba ukuthi bazakwenza lokho abatshela ukuthi bakwenze. Ungawakhohlwa amazwi kaJehova akhulunywa ngumphrofethi u-Isaya athi: “Amandla enu asekuthuleni lekwethembeni.”—Isaya. 30:15.