Ir al contenido

Ir al índice

6 YACHAQANA

Jehová cheqan kajtapuni ruwasqanpi atienekuna

Jehová cheqan kajtapuni ruwasqanpi atienekuna

“Payqa pakakuna Chhanka, ruwasqasnenqa may sumajpuni, tukuy ñankunasninpis cheqanpuni. Payqa atienekunapaj jina Dios, mana jaykʼajpis mana cheqan kajtaqa ruwanchu. Payqa cheqanmin, cheqan kajtapunitaj ruwan” (DEU. 32:4).

3 TAKIY Kallpaytaj suyakuyniytaj kanki Diosníy

¿IMATÁ KAYPI YACHAKUSUN? *

1, 2. 1) ¿Imaraykutaj wakin runas mana autoridadespi confiayta atillankuchu? 2) ¿Imasmantataj kay yachaqanapi parlarisun?

 KAY tiempopi runasqa, mana autoridadespi confiayta atillankuchu. Ashkha runasqa reparanku gobiernos, leyespis qhapaj runasllata, atiyniyojkunallata astawan yanapasqanta, manataj pobrestaqa. Bibliataj chaytapuni nin: ‘Runaqa runa masinta chakisnin uraman churan, chaytaj runallata ñakʼarichin’, nispa (Ecl. 8:9). Chantapis iglesiasta kamachejkunamanta wakenqa, millay imasta ruwanku. Jinapi wakin runasqa manaña Diospi atienekunkuchu. Chayrayku estudiosninchejtaqa yanapananchej tiyan Jehovapi, llajtanta ñaupajman apajkunapipis atienekunankupaj.

2 Mana estudiosnillanchejchu Jehovapi, llajtanta ñaupajman apajkunapipis atienekunanku tiyan. Ashkha watasña testigos kaspapis, Jehová cheqan kajtapuni ruwasqanpi atienekunallanchejpuni tiyan. Wakin kutisqa imapis kajtin mana Jehovapi atienekuyta atillasunmanchu. Kay yachaqanapitaj qhawarisunchej, kinsa imaspi mana Jehovapi atienekuyta atillasqanchejta: 1) Bibliamanta wakin versiculosta leeshaspa. 2) Jehovaj llajtan imatapis ruwananchejta niwajtinchej. 3) Aswan qhepaman llakiykunapi kaspa.

BIBLIATA LEESHASPAQA JEHOVAPI ATIENEKUNA

3. Bibliata leeshaspa, ¿imajtintaj yuyasunman Jehová wakin imasta mana allintachu ruwasqanta?

 3 Bibliata leeshaspaqa ichapis yuyasunman Jehovaqa wakin runasta juchachasqanta, wakintataj mana. Chantá ichá nillasunmantaj wakin imasta ruwasqan mana allinchu kasqanta. Números libropi nin Jehová kamachisqanta, uj israelita samarikuna pʼunchaypi llantʼata pallasqanrayku wañuchisqapuni kananta. Iskay kaj Samuelpitaj nin Jehovaqa Davidta perdonasqanta, khuchichakuspa, runata wañuchispataj juchallikojtinpis (Núm. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13). Jehovaqa Davidta millay juchata ruwajtinpis perdonarqa, llantʼata pallakoj runatataj wañuchinankuta kamacherqa. ¿Imajtintaj chayta ruwarqa? Chayman kutichinapajqa Bibliata leeshaspa kinsa imasta allinta qhawarinanchej tiyan.

4. ¿Imaynatá Génesis 18:20, 21 chanta Deuteronomio 10:17 yanapawanchej Jehová cheqan kajtapuni ruwasqanpi atienekunapaj?

4 Bibliaqa mana tukuy imitatapunichu willan. Davidqa juchallikusqanmanta maytapuni arrepientekorqa (Sal. 51:2-4). Jinapis samarikuna pʼunchayta mana kasukoj runa, ¿imayna runataj kanman karqa? ¿Mana kasukusqanmanta arrepientekunmanchu karqa? Aswan ñaupajpi, ¿Jehovaj leyesninta pʼakillanmantajchu karqa? Jehová yuyaychajtin, ¿kasukorqachu chayri qhesacharqachu? Bibliaqa mana willanchu. Jinapis sutʼita yachanchej, Jehovaqa ‘mana jaykʼajpis mana cheqan kajtaqa ruwasqanta’ (Deu. 32:4). Runasqa imatachus uyarisqankuman jinalla, imaynatachus qhawasqankuman jinalla chayrí wakin imitasta yachasqankuman jinalla pitapis juzganku. Jehovataj tukuy imata yachasqanman jina juzgan (Génesis 18:20, 21; Deuteronomio 10:17 leey). Jehovamanta, kamachiykunasninmantapis astawan yachakuspaqa, astawan atienekunchej Jehová cheqan kajtapuni ruwasqanpi. Jinapis Bibliata leespaqa, ichá manapuni entiendenchejchu imaraykupunichus Jehová wakin imasta ruwasqanta. Chaywanpis sutʼita yachanchej ‘Jehová Diospa tukuy ñankunasnenqa cheqanpuni kasqankuta’ (Sal. 145:17).

5. ¿Imaraykutaj imatapis mana maychus kajtapunichu ruwanchej chayri qhawanchej? (“ Juchasapas kasqanchejrayku mana cheqan kajtapunichu entiendenchej” nisqa recuadrota leeriy).

5 Pantaj runas kasqanchejrayku imatapis mana maychus kajtapunichu ruwanchej. Jehová payman rijchʼakojta ruwawasqanchejrayku, runa masinchejta maychus kajtapuni qhawayta munanchej (Gén. 1:26). Wakin imasmanta tukuy imata yachasqanchejta yuyaspapis, pantaj runas kasqanchejrayku ichá wakin imastaqa mana allinpajchu qhawasunman. Chaytataj Jonaspa kausayninpi sutʼita reparanchej. Payqa, Jehová ninivitasta khuyakusqanmanta mayta phiñakorqa (Jon. 3:10–4:1). Jinapis Jehová ninivitasta khuyakusqanrayku, 120.000 ninivitasmanta astawan arrepientekorqanku, salvakorqankutaj. Reparanchej jina Jonás pantasqa kasharqa, manataj Jehovachu.

6. Jehová imatapis ruwasqanta, ¿imajtintaj mana willanawanchejpunichu tiyan?

6 Jehovaqa mana willanawanchejpunichu tiyan imaraykuchus imatapis ruwashasqanta. Ñaupa tiempopi Jehová imatachus ruwananta nejtin, wakin kamachisnenqa imatachus yuyasqankuta payman nerqanku. Jehovataj paykunata uyarerqa (Gén. 18:25; Jon. 4:2, 3). Wakin kutistaj Jehovaqa kamachisninman sutʼincharqa imaraykuchus imatapis ruwashasqanta (Jon. 4:10, 11). Jinapis Jehovaqa mana willanawanchejpunichu tiyan imajtinchus imatapis ruwasqanta. Payqa Ruwawajninchej. Chayrayku imata ruwananpajpis chayrí imata ruwaspañapis, mana tapunawanchejpunichu tiyan chayta allinpajchus manachus qhawasqanchejta (Isa. 40:13, 14; 55:9).

IMA YUYAYCHAYTA JAPʼISPAPIS JEHOVAPI ATIENEKUNA

7. ¿Pikunapitaj mana atienekuyta atillasunmanchu chanta imaraykutaj?

7 Yachanchej Jehovaqa cheqan kajtapuni ruwasqanta. Jinapis ichá mana atienekuyta atillasunmanchu llajtanta ñaupajman apajkunapi. Wakin kutisqa ichá nisunman: “Jehovaj llajtanta ñaupajman apajkuna, ¿paypa nisqanman jinapunichu imatapis ruwanku chayri yuyayninkuman jinallachu?”, nispa. Ichapis ajinallatataj nerqanku ñaupa tiempomanta Jehovaj wakin kamachisninpis.  Kinsa parrafopeqa llantʼata pallakoj runamanta, Davidmantawan parlarerqanchej. Moisesqa nerqa samarikuna pʼunchayta mana respetaspa llantʼata pallakoj runaqa, wañuchisqapuni kananta. Chay runaj familiarnenqa ichapis piensarerqa: “¿Moisés Jehovata tapurinmanpunichu karqa, chayri payllachu wañuchinankuta nishan?”, nispa. Davidqa hitita Uriaspa warmin Betsabewan khuchichakorqa, Uriastapis wañuchicherqa. Uriaspa ujnin amigontaj ichapis yuyarqa Davidqa juchanmanta wañuchisqapuni kanan kajtinpis, rey kasqanraykulla mana wañuchisqachu kasqanta. Jehovaqa llajtanta ñaupajman apajkunapi atienekun. Chayrayku mana paykunapi atienekuspaqa, nillataj Jehovapipis atienekushasunmanchu.

8. Hechos 16:4, 5 nisqanman jina, ¿imaynatá Jehová kay tiempopi, ñaupa tiempopi jinallataj llajtanta yanapashan?

8 Jehovaqa kay tiempopi llajtanta ñaupajman apashan, ‘allin kamachi yuyayniyojnejta’ (Mat. 24:45). Allin kamachi yuyayniyojtaj, ñaupa cristianospa tiemponkupi jinallataj Diospa llajtanta kamachishan, congregacionesmanta ancianostataj yanapashan imaynatachus imatapis ruwanankupaj (Hechos 16:4, 5 leey). Ancianostaj congregacionpi hermanosta yanapanku, chay yuyaychaykunata japʼisqankuman jina imatapis ruwanankupaj. Jehová llajtannejta, ancianosnejta imastachus yuyaychawasqanchejta kasukuspaqa, Jehovapi atienekusqanchejta rikuchishanchej.

9. ¿Ima kutispitaj mana ancianosta kasukuyta atillasunmanchu chanta imaraykutaj?

9 Wakin kutisqa ancianos imatapis ruwananchejta niwajtinchej, ichá mana kasukuyta atillasunmanchu. Kay qhepa wataspi ashkha congregacionesta ujchaykukorqa. Ajinamanta wakin congregacionesqa waj circuitoman cambiasqa karqanku. Wakin kutispitaj ancianos hermanosman nerqanku waj congregacionman yanapakoj rinankuta. Ajinamanta salonespi tukuynin asientos sumajta utilizakunanpaj. Congregacionmanta cambiakunanchej kajtintaj amigosninchejta, familiaresninchejta saqeyqa mana facilchu kanman. Jehovaqa mana ancianosman ninchu, mayqen hermanotachus mayqen congregacionmanpis kachanankuta. Chayrayku wakin hermanosqa, mana kasukuyta atillankumanchu ancianospa nisqankuta. Jehovaqa ancianospi atienekun. Chayrayku saqen chay imasta ajllanankuta. Noqanchejpis Jehová jinallataj ancianospi atienekunanchej tiyan. *

10. Hebreos 13:17 nisqanman jina, ¿imajtintaj ancianosta kasukunanchej tiyan?

10 ¿Imajtintaj ancianosta kasukunanchej tiyan, imatachus ajllasqanku mana munasqanchejman jinachu kajtinpis? Imajtinchus paykunata kasukuspaqa Diospa llajtanpi ujchasqallapuni kasunchej (Efe. 4:2, 3). Hermanos kʼumuykukoj sonqowan ancianosta kasukojtinku, congregacionqa astawan ñauparin (Hebreos 13:17 leey). Jehovaqa ancianosta churan noqanchejta cuidanawanchejpaj. Chayrayku paykunata kasukuspaqa Jehovapi atienekusqanchejta rikuchishanchej (Hech. 20:28).

11. ¿Imataj yanapawasunman ancianos imatachus kamachiwasqanchejta kasukunallapajpuni?

11 Ancianosqa congregacionpi imata ruwanankupajpis, chayrí congregacionpaj imata ajllanankupajpis, Jehová Diosmanta espíritu santonta mañakunku. Chayrayku paykuna imatachus niwasqanchejta kasukuna. Chantapis paykunaqa Bibliaj yuyaychaykunasninta, Diospa llajtan ima kamachiykunatachus qosqantapis sumajta qhawaykurinku. Paykunaqa Jehovata kusichiyta munanku, llajtanpi kajkunatataj sumajta cuidayta munanku. Ancianosqa sutʼita yachanku ruwanasninkuta imaynatachus juntʼasqankumanta Diosman cuentata qonankuta (1 Ped. 5:2, 3). Kay mundomanta runasqa chejninakusqankurayku, religionesrayku, politicarayku tʼaqanasqas kashanku. Jinapis Diospa llajtanpi kajkunaqa payta ujchasqa sirvinchej. Chaytaj Jehová bendeciwasqanchejraykulla.

12. Juchallikoj arrepientesqapunichus manachus kashasqanta yachanankupaj, ¿imastataj ancianos qhawaykurinanku tiyan?

12 Jehovaqa ancianosman kamachin congregacionta llimphuta japʼinankuta. Uj hermano jatun juchapi urmajtin, Jehovaqa suyan ancianos chay hermano qharqosqachus manachus kananta allinta qhawaykurinankuta. Chaypajqa sumajta qhawaykurinanku tiyan, juchallikoj sonqomantapachapunichus manachus arrepientekusqanta. Ichapis juchallikojqa arrepientesqa kashasqanta ninman. Jinapis, ¿sonqomantapachapunichu arrepientesqa kashan? ¿Ujtawan niñapuni chay juchata ruwananpaj jinapunichu arrepientesqa kashan? Mana allin amigoswan purisqanrayku chay juchapi urmarqa chay, ¿paykunamanta karunchakunanpaj kallpachakushanchu? Ancianosqa juchallikojpa juchanta qhawaykurishaspa, Jehovamanta mañakunku, imapichus juchallikusqantataj Bibliawan sumajta qhawaykurinku. Chantapis sumajta qhawaykurillankutaj juchallikoj imaynatachus juchanta qhawasqanta. Ancianosqa chay tukuy imasta ruwaytawan, nenqanku juchallikoj congregacionmanta qharqosqachus manachus kananta (1 Cor. 5:11-13).

13. Uj amigonchej chayri familiarninchej qharqosqa kajtin, ¿imapitaj ichá yuyasunman?

13 Qharqochikoj mana familiarninchejchu chayrí mana amigonchejchu kajtenqa, ancianos qharqosqa kananta nisqankuta allinpaj qhawayta atillasunman. Jinapis qharqochikoj amigonchej kajtenqa, ichapis ancianos imatachus ajllasqankupi mana atienekuyta atillasunmanchu. Ichá yuyasunman mana tukuy imatapunichu allinta qhawaykurisqankuta. Chayri ichá yuyasunman mana Jehovaj yuyasqanman jinapunichu ruwasqankuta. ¿Imataj yanapawasunman ancianos imatachus ajllasqankuta allinpaj qhawanapaj?

14. Uj amigonchej chayri familiarninchej congregacionmanta qharqochikojtin, ¿imapitaj allin kanman piensarinanchej?

14 Juchallikojta congregacionmanta qharqonataqa Jehová kamachin. Chaytaj yanapan congregacionmanta hermanosta, jinallataj juchallikojtapis. Mana arrepientekuyta munaj juchallikoj congregacionllapipuni qhepakunman chayqa, wajkunatapis juchallichinman (Gál. 5:9). Chantapis payqa ichá juchallikusqanta allillanpaj qhawanman. Yuyanmantaj Jehová watejmanta allinpaj qhawananpaj, imatachus piensasqanta, ruwasqantapis mana cambiananpunichu kasqanta (Ecl. 8:11). Ancianosqa juchallikojta qharqospa Jehovaj munayninman jinapuni ruwanku. Paykunaqa sutʼita yachanku, ñaupa tiempomanta jueces jina ‘mana runaspa sutinpichu juzgasqankuta, manachayqa Jehová Diospa sutinpi’ (2 Cró. 19:6, 7).

KUNANMANTAPACHA JEHOVAPI ATIENEKUYTA YACHAKUNA

Manchay ñakʼariy tiempopi kamachiykunata japʼejtinchej, ¿imataj yanapawasun Jehovapi atienekunapaj, kasukunapaj ima? (15 parrafota qhawariy).

15. ¿Imaraykutaj Jehová llajtannejta kamachiwasqanchejpi kunan astawan atienekunanchej tiyan?

15 Kay sajra mundoqa tumpitamantawan chinkachisqa kanqa. Chayrayku Jehovapi astawan atienekunanchej tiyan. Imaraykuchus manchay ñakʼariy tiempopeqa kamachiykunata japʼisun. Chay kamachiykunataj ichapis mana allinchu rijchʼawasun, nitaj kasukuytapis atillasunchu. Jinapis ichá llajtanta ñaupajman apajkunanejta kamachiykunata qowasun. Chay tiempopeqa mana allinchu kanqa chay kamachiykunamanta iskayrayaspa ninanchej: “¿Kayta Jehová Diospunichu kamachishawanchej chayri hermanosllachu?”, nispa. Chay tiempopi, ¿Jehovapi, llajtanpipis atienekullasunpunichu? Jehovaj llajtanta ñaupajman apajkunapi kunan atienekushanchej, kasukushanchejtaj chayqa, manchay ñakʼariy tiempopipis kasukuyta atillasunpuni (Luc. 16:10).

16. Jehová runasta juzgashajtin, ¿imajtintaj paypi mana atienekuyta atillasunchu?

16 Kay sajra mundoj tukukuyninpi Jehová runasta juzgashajtin, ¿Jehovapi atienekullasunpunichu? Kay tiempopeqa suyakunchej ashkha runas, mana testigo familiaresninchejpis, niraj kay mundoj tukukuynin chayamushajtin Jehovata sirvinankuta. Jinapis Armagedonpeqa manaña chayta suyakuyta atisunchu. Imajtinchus Jehovalla Jesusnejta niyta atenqa imachus paykunawan kananta (Mat. 25:31-33; 2 Tes. 1:7-9). Chay tiempopi pitachus Jehová khuyakunan, pitatajchus mana khuyakunanqa mana noqanchejmantachu kanqa (Mat. 25:34, 41, 46). ¿Jehová imaynatachus juzgasqanpi atienekusunchu, chayri mana allin rijchʼawasqanchejrayku phiñakusunchu? Kunan tukuy atisqanchejta Jehovapi atienekuna. Ajinamanta qhepamanpis paypi atienekullasunpuni.

17. ¿Ima bendicionestataj mosoj jallpʼapi japʼisun?

17 Jehová runasta juzgasqantawan mosoj jallpʼapi kausakoyqa, may sumajpuni kanqa. Mosoj jallpʼapeqa manaña kanqachu llulla religiones, qhapajyayta munaj runas, runasta ñakʼarichej gobiernospis. Chaypeqa manaña onqosunchu, niña machuyapusunchu, nitaj familiaresninchejpis wañuponqankuchu. Satanaswan supaykunasninwanqa 1.000 wataspaj watasqa kanqanku. Paykuna Diospa contranpi oqharikusqankurayku sajra imas kasqanpis chinkaponqa (Apo. 20:2, 3). Chaypachaqa maytapuni agradecekusun, Jehová cheqan kajtapuni ruwasqanpi atienekusqanchejmanta.

18. Números 11:4-6 chanta 21:5 nisqanman jina, ¿imatá israelitasmanta yachakusunman?

18 Mosoj jallpʼapiña kashajtinchejqa, imaynatachus Jehová imatapis ruwasqanpi ichá mana atienekuyta atillasunchu. Israelitaspi piensarina. Paykunaqa Egiptomanta kacharichisqa kasqankutawan thutuyta qallarerqanku, Egiptopi imastachus mikhusqankutapis faltacharqanku. Jehová maná nisqa mikhunata qosqantataj millaypaj qhawarqanku (Números 11:4-6; 21:5 leey). Manchay ñakʼariy tiempo pasayta ichá noqanchejpis paykuna jinallataj yuyayta qallarisunman. Tukuy ima thuñisqa kasqantawanqa, maytachá trabajananchej kanqa, pisimanta pisi kay jallpʼata uj kʼachitu paraisoman tukuchinapaj. Qallariypeqa ichapis ashkha trabajo kanqa, nitaj tukuy imapunichu kapuwasun. Chayrayku chay tiempopeqa, imastachus Jehová qowasqanchejmanta ichapis thutusun. Jinapis kunanmantapacha Jehová imastachus qowasqanchejmanta agradecesqas kasun chayqa, chay tiempopipis agradecekullasuntaj.

19. ¿Imastá kay yachaqanapi yachakunchej?

19 Jehovaqa imatapis cheqan kajtapuni ruwan. Chaymantataj ni imarayku iskayrayanachu. Jehovaqa llajtanta kamachejkunapi atienekun. Noqanchejpis imatachus paykuna kamachiwasqanchejpi atienekuna. Jehovaqa profeta Isaiasnejta nerqa: “Kallpataqa japʼinkichej sonqo tiyasqalla kaspa, noqapitaj atienekuspa”, nispa (Isa. 30:15). Chay palabrastaqa amapuni qonqanachu.

98 TAKIY Bibliaqa Diospa yuyaychasqan

^ Kay yachaqanapeqa yachakusunchej imajtinchus Jehovapi, llajtanta ñaupajman apajkunapipis atienekunanchej kasqanta. Chantá yachakullasuntaj paykunapi atienekusqanchej imaynatachus kunan, aswan qhepamanpis yanapanawanchejta.

^ Wakin kutisqa ichá uj familia chayrí congregacionmanta pillapis, wakin imasrayku congregacionllapi qhepakunan kanqa. Kaymanta astawan yachakunaykipajqa Nuestro Ministerio del Reino noviembre de 2002, “Sección de preguntas” nisqata leeriy.