1, 2. 1) ¿Bin yuʼun wokol ya yaʼiyik te ya smukʼulin yoʼtanik te machʼatik akʼbil mukʼ yaʼtelik? 2)¿Bin ya kilbeytik skʼoplal ta artículo ini?

 TA KʼAJKʼAL INI, bayal machʼatik wokol ya yaʼiyik te ya smukʼulin yoʼtanik te machʼatik akʼbil mukʼ yaʼtelik. ¿Bin yuʼun? Melel te leyetik sok te política jaʼnax lek ya yilik te jkʼulejetik sok te machʼatik mukʼ yaʼtelik, pero te pobreetik ma lek ilbilik stukelik. Jaʼ yuʼun te Biblia jich ya yal: «Jtuhl winic ya smosohin yan winic yuʼun ya yaʼbe swocol» (Ecl. 8:9). Jaʼnix jich ay chaʼoxtul jwolwanejetik yuʼun religión te ma lek stalelik, jaʼ yuʼun ay ants winiketik te ma smukʼulinix yoʼtanik te Dios. Ta swenta-abi, ya skʼan jkoltaytik te estudianteetik te yakuk smukʼulin yoʼtanik te Dios sok te machʼatik yakʼojbey yaʼtel te ya swolotik liʼ ta Balumilal.

² Te estudianteetik ma jaʼuknax ya skʼan ya smukʼulin yoʼtanik te Jehová sok te organización yuʼun. Jaʼnix jich teme ayix jaʼbil te ayotik ta lum yuʼun Dios, ya skʼan te spisiluk-ora ya smukʼulin koʼtantik te jaʼ lek te bin ya spas te Jehová, melel ayniwan ya xtal wokolil ta jtojoltik te ya yakʼ ta prueba te schʼuunel koʼtantik. Ta artículo ini, ya kiltik oxchajp. Sbabial, kʼalal ya jkʼopontik relatoetik ta Biblia. Schebal, kʼalal ya kichʼtik mantaliletik te ya yakʼ te organización yuʼun te Jehová. Yoxebal, kʼalal ya jsitintaytik wokoliletik ta pajel chaʼbej.

3. ¿Bin yuʼun ya yakʼ ta prueba te smukʼul koʼtantik ta stojol Jehová chaʼoxchajp relatoetik ta Biblia?

 ³ Kʼalal ya jkʼopontik te Biblia yaniwan jojkʼoybey jbatik: ¿bin yuʼun te Jehová jich la spas ta stojol chaʼoxtul ants winiketik o bin yuʼun te jich la sta ta nopel spasele? Ta Números  ya scholbey skʼoplal jtul israel-winik te bajt sle siʼ ta sábado, jich yuʼun te Jehová la yal te ya xlaj te winike. Pero ta Schebal jun yuʼun Samuel ya yalbey skʼoplal te Jehová la spasbey perdón te David manchukme la yaʼiy antsiwej sok la yaʼiy milaw (Núm. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13). Yaniwan jojkʼoybey jbatik: «¿Bin yuʼun te Jehová la spasbey perdón te David, pero te winike maba la spasbey perdón manchukme jich yilel te maba tulan te mulil la spase?». Kʼalal ya jkʼopontik te Biblia kiltik oxchajp te bin ya skʼan kichʼtik ta wenta.

4. Jich bitʼil ya yal Génesis 18:20, 21 sok Deuteronomio 10:17, ¿bin-utʼil ya skoltayotik yuʼun ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta swenta te bintik ya spas te Jehová?

⁴ Te Biblia ma xyal spisil te bintik kʼot ta pasele. Jich bitʼil jnaʼojtik te la sujtes yoʼtan ta smelelil te David (Sal. 51:2-4). Pero, ¿bin yilel stalel te winik te la skʼaxuntay te ley yuʼun sábado? ¿Sujtesojbal yoʼtan ta swenta te bin la spase? ¿Aybal bin-ora skʼaxuntayojbey skʼop te Jehová? ¿Aybal bin-ora yichʼojix albeyel te ay bin ma spas, pero ma la schʼuun spasel? Te Biblia maba ya yal. Pero jnaʼojtik ta lek te «mayuc schopolil» te Jehová (Deut. 32:4). Jteb ma spisil-ora ya xchʼayotik te kʼalal ya kiltik te ay machʼa ay bin ya spas teme jaʼ ya kaʼiytik te bin ya yalik te yantik o teme manix jnaʼtik ta lek-a te bin kʼot ta pasele. Pero te Jehová ma jichuk stukel, ya yichʼ ta wenta spisil te bintik ya xkʼot ta pasele (kʼopona Génesis 18:20, 21; Deuteronomio 10:17). Te kʼalal ya jnaʼbeytikxan sba ta lek te Jehová sok te mantaliletik yuʼun, ya smukʼulinxan koʼtantik te bin ya spase. Jaʼ yuʼun te kʼalal ya jkʼopontik te Biblia sok ay bin ma xkʼot ta koʼtantik jaʼ ya yakʼ te ya smukʼulin koʼtantik te «toj spisil bintic ya spas» te Jehová (Sal. 145:17).

5. Ta skaj te jmulawilotike, ¿bin ya xjuʼ ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya jkʼan ya jpastik te bin stojile? (Ilawil te recuadro « Ta skaj te jmulawilotik ma jtatik ta ilel te bin stojil ta pasel»).

⁵ Ta skaj te jmulawilotik ma jtatik ta ilel te bin stojil ta pasele. Jich te bin-utʼil Dios la spasotik ta slokʼomba, jaʼ yuʼun ma jmulantik te bin ma stojiluk ya yichʼ pasele (Gén. 1:26). Pero ta skaj te jmulawilotik ya xjuʼ ya xchʼayotik te kʼalal ay bin ya jtatik ta nopel ta stojol te yantik manchukme ya kaltik te spisil jnaʼojtikix te bin kʼot ta pasele. Juluk ta koʼtantik te bin kʼax ta stojol te  Jonás. Bayal ilin kʼalal te Jehová la snaʼbey yoʼbolil sba te machʼatik nainemik ta Nínive (Jon. 3:10–4:1). Pero wokolayal te bin la sta ta nopel te Jehová, kolik 120 mil ta tul ants winiketik yuʼun Nínive. Tey chiknaj ta ilel-a te jaʼ chʼayem te Jonás, ma jaʼuk te Jehová.

6. ¿Bin yuʼun ma sujbil ya yaʼiy sba te Jehová yuʼun ya yalbotik te bin ya spase?

⁶ Te Jehová ma snujpʼuk ya yalbotik te bin ya spase. Ta namey kʼinal te Jehová la schʼam yaʼiy te bin la yalik te j-abatetik yuʼun, ta swenta te bin staojix ta nopel spasel-ae o te bin yato xbajt spase (Gén. 18:25; Jon. 4:2, 3). Sok ay baeltik la scholbey skʼoplal bin yuʼun te jich la sta ta nopel spasele (Jon. 4:10, 11). Pero te Jehová ma snujpʼuk te ya yalbotik bin yuʼun te jich ya spase. Te Jehová jaʼ Jpaswanej kuʼuntik sok ma puersauk te ya sjojkʼoybotik teme lek te bin ya xbajt spas o te bin spasojixe (Is. 40:13, 14; 55:9).

7. ¿Machʼatikniwan te wokol ya kaʼiytik te ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta stojolik, sok bin yuʼun?

⁷ Jnaʼojtik ta lek te stojil spisil te bin ya spas te Jehová. Pero ayniwan wokol ya kaʼiytik te ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta stojol te machʼatik ya swolotike. Ayniwan ya jnoptik teme yakik ta spasel jich te bin-utʼil ya skʼan yoʼtan te Jehová o jaʼ yakik ta spasel te bin ya skʼan yoʼtanik stukelike. Jichniwan kʼot ta stojolik chaʼoxtul ants winiketik ta namey. Jich bitʼil la yalbey skʼoplal te  párrafo 3. Ayniwan jtul sfamilia te winik te la skʼaxuntay te ley yuʼun sábado te laniwan snop ta yoʼtan teme la sjojkʼoybey Jehová te Moisés te bin ya yichʼ pasbeyel te winike. Jichniwan la snop-euk jtul yamigo te Urías kʼalal te David la yaʼiy antsiwej sok te yinam Urías, laniwan snop te jaʼ ta swenta te ay ta ajwalil te David te ma la yichʼ te castigo te snujpʼ ya yichʼ-ae. Jich yuʼun-abi, ma xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te Jehová teme maba ya smukʼulin koʼtantik te machʼa yakʼojbey yaʼtel liʼ ta Balumilal.

8. Jich bitʼil ya yal Hechos 16:4, 5, ¿bin ya spasik te congregacionetik ta ora ini jich bitʼil ta sbabial siglo?

⁸ Ta kʼajkʼal ini, te Jehová ya stuuntes «te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij» swenta ya swol te organización yuʼun liʼ ta Balumilal (Mat. 24:45). Jich bitʼil la spas te cuerpo gobernante ta sbabial siglo, te j-abat ini, jaʼ ya swol te aʼtelil ta swolol Balumilal sok ya yakʼbey mantaliletik te ancianoetik (kʼopona Hechos 16:4, 5). Te ancianoetik jaʼ ya yilik te yakuk yichʼ pasel te mantaliletik ta congregación. Teme ya jpastik te mantaliletik ya yakʼ te organización sok te ancianoetik, jich ya kakʼtik ta ilel te ya smukʼulin koʼtantik te Jehová.

9. ¿Binwan wokol ya kaʼiytik spasel te ya yal te ancianoetik, sok bin yuʼun?

⁹ Ayniwan wokol ya kaʼiytik spasel te bin ya yal te ancianoetik. Matoba jaluk ay hermanoetik te yichʼojik jelel ta yan congregación, jaʼ yuʼun ay cheʼoxeb congregación te yichʼojik jelel ta yan circuito. Te ancianoetik ay yalojbeyik chaʼoxtul publicadoretik te yakuk sjel scongregacionik swenta ya yichʼ tuuntesel ta lek te sNail Tsoblej. Teme jich ya xkʼot ta jtojoltik, wokolniwan ya kaʼiytik te ya kijkitaytik te jfamiliatik sok te kamigotaktik. ¿Yabal yichʼik albeyel yuʼun Jehová te ancianoetik te banti ya xbajtik jujuntul publicador? Maʼuk. Jaʼniwan yuʼun te wokol ya kaʼiytik schʼuunel spasel te mantaliletik ya yakʼike. Te Jehová ay smukʼul yoʼtan ta stojolik, jaʼnix jich ya skʼan ya jpastik te joʼotike. *

10. Jich bitʼil ya yal Hebreos 13:17, ¿bin yuʼun ya skʼan ya jchʼuuntik spasel te bin ya yal te ancianoetik?

 ¹⁰ ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jchʼuuntik spasel te bin ya yal te ancianoetik manchukme ma jmulantik? Teme jich ya jpastike, jun-nax ya x-ayinotik sok te lum yuʼun Jehová (Efes. 4:2, 3). Jaʼnix jich bayal bin lek ya xlokʼ ta congregación teme pekʼel koʼtantik sok ya jchʼuuntik spasel te bin ya yalik te ancianoetik (kʼopona Hebreos 13:17). Te bin mukʼxan skʼoplale jaʼ te jich ya kakʼbeytik yil te Jehová te ay smukʼul koʼtantik ta stojol, melel jaʼ yakʼojbey yaʼtel te ancianoetik yuʼun ya skanantayotik (Hech. 20:28).

11. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ya smukʼulinxan koʼtantik te bin ya staik ta nopel te ancianoetik?

¹¹ ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ya smukʼulinxan koʼtantik te bin ya staik ta nopel te ancianoetik? Juluk ta koʼtantik te ya skʼanbeyik te schʼul espíritu te Jehová kʼalal ay bin ya staik ta nopel spasel ta swenta te congregación. Jaʼnix jich ya yichʼik ta wenta te bin ya yal te Biblia sok te mantaliletik ya yakʼ te organización. Ya skʼan ya yakʼbeyik stseʼelil yoʼtan te Jehová sok ya skʼan ya skanantayik te hermanoetik. Te ancianoetik snaʼojik te ya x-ilbotik yuʼun Dios te bin-utʼil ya spasik te yaʼtelike (1 Ped. 5:2, 3). Jnop kaʼiytik bin-utʼil ay te balumilal, maba jun-nax ayik te ants winiketik ta skaj te tsʼumbalil, te religión sok te política, yan stukel te joʼotik jun-nax yakotik ta yichʼel ta mukʼ te smelelil Dios. Chikan ta ilel te Jehová ya yakʼbey bendición te organización yuʼune.

12. ¿Bin ya skʼan ya yichʼik ta wenta te ancianoetik yuʼun ya snaʼik teme sujtesojix yoʼtan ta smelelile?

¹² Te Jehová yakʼojbey yaʼtel te ancianoetik swenta ya skanantayik ta lek te congregación. Jaʼ yuʼun teme jtul j-abat yuʼun Dios ya spas tulan mulil, te Jehová ya skʼan te yakuk yilik te ancianoetik teme yato xjuʼ ya x-ayin ta congregacione. Yanxan te bin ya skʼan ya yilik ta lek jaʼ teme yuʼun-nix sujtesojix yoʼtan ta smelelil-ae. Te bin ya skʼan ya yichʼik ta wenta jaʼ ini: manchukme ya yal te sujtesojix yoʼtan, ¿yuʼun-nixbal ya yilay-a te bin la spase? ¿Yakʼojbal ta yoʼtan te maʼyuk bin-ora ya spasix te mulile? Teme jaʼ tijbot yoʼtan te chopol yamigotak ta spasel te mulile, ¿yakʼojbal ta yoʼtan yuʼun ya yijkitay ta jkʼaxel? Te ancianoetik ya skʼoponik te Jehová, ya yilik ta lek te bin kʼot ta pasel jich bitʼil ya yal te Biblia sok ya yichʼik ta wenta te bin ya snop soknix te bin yilel ya yil te bin la spase. Ta swenta-abi, ya staik ta nopel teme yato x-ayin ta congregación o maʼuke. Jaʼ chikan te bin la yichʼ ilele, yaniwan yichʼ lokʼesel ta congregación te machʼa la spas te mulile (1 Cor. 5:11-13).

13. ¿Bin ya jmel koʼtantik yuʼun teme ya yichʼ lokʼesel ta congregación jtul jfamiliatik o kamigotik?

¹³ Teme ay machʼa ya yichʼ lokʼesel ta congregación te ma jaʼuk kamigotik o jfamiliatik, lekniwan ya kiltik te bin la staik ta nopel spasel te ancianoetik. Pero teme ay machʼa la yichʼ lokʼesel ta congregación te kʼux ta koʼtantik, jaʼ wokolniwan te ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta stojol te ancianoetik. Yaniwan jmel koʼtantik te maba ya yichʼik ta wenta te bintik kʼot ta pasele o maba ya yichʼ chajpanel jich te bin-utʼil ya skʼan te Jehová. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun lekuk ya kiltik te bin la staik ta nopel spasel te ancianoetik?

14. ¿Bin ya skʼan ya xjul ta koʼtantik teme ya yichʼ lokʼesel ta congregación jtul jfamiliatik o kamigotik?

¹⁴ Juluk ta koʼtantik te jich yaloj Jehová te ya yichʼ lokʼesel ta congregación ta swenta slekilal te hermanoetik sok te  machʼa la spas te mulile. Teme ay machʼa ay ta congregación te maba sujtesoj yoʼtan, ya xjuʼ ya yutsʼinbey yoʼtan te yantike (Gál. 5:9). Jaʼnix jich maniwan ya sta ta ilel te tulan mulil te bin la spase, te ya skʼan ya sjeltay te spensar sok te stalel swenta ya schaʼyamigoin te Jehová (Ecl. 8:11). Seguro ayotik te mukʼ skʼoplal ya yilik te ancianoetik te jaʼ ay ta swentaik teme ya yichʼ lokʼesel ta congregación o maʼuk te machʼa la spas te tulan mulile. Ta namey kʼinal te juecetik ta Israel snaʼojik te ma jaʼuk ya yaʼiyik «chahpanwanej ta scuenta winic, ha ta scuenta Jehová» (2 Crón. 19:6, 7).

15. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya smukʼulinxan koʼtantik ta ora ini te mantaliletik ya yakʼ te Jehová?

¹⁵ Kʼax nopolix te slajibal kʼajkʼale. Jaʼ yuʼun mukʼ skʼoplal te ya smukʼulin koʼtantik te spisil-ora lek te bin ya sta ta nopel spasel te Jehová. Jich ya skʼan pasel, melel ta yorail te tulan wokolil ya kichʼtik mantaliletik te maniwan ya xkʼot ta koʼtantik sok te ma kʼayemotik ta spasel o te ma jichuk ya yichʼ pasel yilele. Te Jehová ma skʼoponotik tal kʼalalto ta chʼulchan. Jaʼniwan ya stuuntes te machʼa yakʼojbey yaʼtel liʼ ta Balumilal swenta ya yakʼbotik mantaliletik. Ta yorail-abi ma skʼan te xchebet koʼtantik sok ya jnoptik teme talem ta stojol Jehová te mantaliletik ya kichʼtik akʼbeyel o jaʼ yakik ta spasel te bin ya skʼan yoʼtanik te hermanoetik te akʼbil yaʼtelike. ¿Yabal smukʼulin koʼtantik te Jehová sok te organización ta yorail-abi te mukʼ skʼoplale? Jaʼ chikan teme ya jchʼuuntik ta ora ini te mantaliletik ya yakʼbotik te organización, jaʼ ya skoltayotik ta snaʼel te bin-nix ya jpastik ta pajel chaʼbej. Teme ya smukʼulin koʼtantik te mantaliletik ya kichʼtik ta ora ini sok te oranax ya jchʼuuntik spasel, jaʼniwan jich ya jpastik ta yorail te tulan wokolile (Luc. 16:10).

16. ¿Bin-utʼil ya yichʼ pasel ta prueba te smukʼul koʼtantik ta stojol te bin ya sta ta nopel spasel te Jehová?

¹⁶ Yanxan te bin ya skʼan ya jnopilan ta koʼtantik jaʼ te bin ya kaltik yuʼun kʼalal te Jehová ya yichʼ ta kʼop te ants winiketik ta slajibal kʼajkʼal. Ta ora ini, ya jkʼantik te ay machʼatik ya x-ochik ta j-abat yuʼun Jehová, jich bitʼil te jfamiliatik, pero jaʼtoniwan ya x-ochik te kʼalal nopolix-a te slajibal kʼajkʼale. Pero ta Armagedón te Jehová stsaoj te Jesús yuʼun jaʼ ya yal te bin ya xkʼot ta stojol te ants winiketike (Mat. 25:31-33; 2 Tes. 1:7-9). Ma joʼukotik ay ta jwentatik yalel machʼatik-a te ya xkolik sok machʼatik-a te maʼuke (Mat. 25:34, 41, 46). ¿Yabal smukʼulin koʼtantik te Jehová o ya kijkitaytik  ta swenta te maba acuerdo ayotik yuʼun te bin la sta ta nopel? Ya skʼan ya stsakxan yip te smukʼul koʼtantik ta stojol te Jehová ta ora ini, swenta ya smukʼulinxan koʼtantik ta pajel chaʼbej.

17. ¿Bintik lekilal ya yichʼ tael ta swenta te bin ya spas te Jehová ta slajibal kʼajkʼal?

¹⁷ Nopa awaʼiy te bin yaʼiyel ya awaʼiy aba ta achʼ balumilal kʼalal ya awil te bintik lek lokʼ-a ta swenta te bin la sta ta nopel spasel te Jehová. Ma x-ayinix te lotil religión ni jaʼuk te niwak chonbajel sok manbajel ni jaʼuk te ajwaliletik te ya yutsʼin sok ya yakʼbey swokol te ants winiketik. Jaʼnix jich ya xlaj skʼoplal te chamel, te meʼel mamalubel sok maʼyuk machʼa ya xlajix kuʼuntik. Te Satanás sok te pukujetik ya yichʼik makel ta jmil jaʼbil. Ma xbajt ayinukix te wokoliletik te ay ta ora ini ta skaj te stoybailike (Apoc. 20:2, 3). ¡Ya xbajt yakʼbotik stseʼelil koʼtantik te la kakʼ smukʼul koʼtantik ta swenta te bintik la spas te Jehovae!

18. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te ejemplo yuʼun te israeletik te ay ta Números 11:4-6 sok 21:5?

¹⁸ ¿Aybal bin-ora ya yichʼ pasel ta prueba te smukʼul koʼtantik ta swenta te bin ya spas te Jehová ta achʼ balumilal? Jnop kaʼiytik te bin kʼot ta pasel ta patil kʼalal lokʼesotik tal yuʼun Jehová ta Egipto te israeletik. Ay machʼatik jaʼ la snaʼulanik te weʼelil ya sweʼik ta Egipto sok la spʼajik te maná akʼbotik yuʼun te Jehová (kʼopona Números 11:4-6; 21:5). ¿Yabal xjuʼ te jich ya xkʼot ta jtojoltik kʼalal kʼaxix-a te tulan wokolil? Ma jnaʼtik ta lek jayeb tiempo ya x-aʼtejotik swenta ya yichʼ lekubtesel te Balumilal sok kʼunkʼun ya jkʼatpʼuntik ta Nichimal Kʼinal. Bayalniwan te bin ya yichʼ pasel sok ta sjajchibal ayniwan bin wokol ya kaʼiytik spasel. ¿Yabal xjajchotik ta kʼop ta stojol te Jehová ta swenta te bin ya yakʼbotike? Teme spisil-ora ya kalbeytik wokol ta ora ini te Jehová ta swenta te bin ya yakʼbotik, jaʼniwan jich ya jpastik ta pajel chaʼbej.

19. Ala ta chaʼoxpʼalnax kʼop te bintik mukʼ skʼoplal la kiltik ta artículo ini

¹⁹ Spisil-ora jaʼ lek te bin ya sta ta nopel spasel te Jehová. Sok ya skʼan te schʼuunejuk ta lek koʼtantike. Jaʼnix jich ya skʼan ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta stojol te machʼatik stsaoj te Jehová yuʼun ya yichʼ pasel te mantaliletik yuʼune. Mame xchʼay ta koʼtantik te bin la yal te Jehová ta swenta te j-alwanej Isaías: «Ta scuenta lamal-oʼtanil soc smucʼul-oʼtanil yac ata awipic» (Is. 30:15).