1-2. Gin ango ma omego mo opwonyo madok i kom miyo tira?

MWAKI mapol angec, luelda aryo gulimo lamego mo ma onongo obedo ka keng cokke pi kare mo. Laelda acel i kingi onyuto ki laminwa-ni wang Baibul mogo ma loko i kom ber pa bedo tye i cokke. En otamo ni limgi ocuko cwiny lamego-ni, ento i kare ma en ki laelda lawote gitye ka a, lamego-ni owaco ni, “Wun omege pe wungeyo gin mo keken ma atye ka kato ki iye.” Omege-ni onongo gumiyo tira bot lamego man labongo tute me niang peko ma en tye ka kato ki iye. Macalo adwogine, en owinyo calo tiragi pe okonye.

² Ka en otamo i kom gin mutimme i nino meno, laelda ma obedo ka nyute ginacoya mapatpat-ti owaco ni: “I nino meno, atamo ni lamego-ni pe tye ka nyuto woro botwa. Ento i kare ma atamo iye matut, aniang ni abino ki ginacoya mupore mapol me kaka bino ki lapeny mupore, calo ‘Ngo ma tye ka timme i kwoni?’ ‘Atwero konyi nining?’” Laelda-ni onongo pwony madit adada ki i gin mutimme meno. I kare-ni en tye lakwat ma lakica dok ma lakony adada.

3. Anga ma i kacokke ma twero miyo tira?

 ³ Macalo lukwat, luelda gitye ki twero me miyo tira ka mitte. Ento, i kare mogo twero mitte ni jo mukene me kacokke bene gumi tira. Me labolle, omego nyo lamego mo twero miyo tira ma jenge i Baibul bot lareme. (Jab. 141:5; Car. 25:12) Nyo lamego muteggi romo “pwonyo mon matino” i lok ma kwako jami mogo calo ma kiryeyogi i buk pa Tito 2:3-5. Dok ngene kene ni, lunyodo myero gumi  tira bot lutinogi. Dong kadi bed pwony man tye tutwalle pi luelda me kacokke, wan ducu watwero nongo adwogi maber ka wanyamo kit ma waromo miyo kwede tira ma ngat mo romo ketone i tic, cuko cwinye dok “miyo dano bedo ma cwinye yom.”—Car. 27:9.

4. Gin ango ma wabinyamo i pwony man?

⁴ I pwony man, wabinyamo lapeny angwen madok i kom miyo tira: (1) Tyen lok matir me miyo tira obedo ngo? (2) Tika tira meno mitte? (3) Anga ma myero omi tira meno? (4) Itwero miyo tira ma gudo cwiny dano nining?

5. Pingo bibedo yot ki dano me jolo tira pa laelda mo ka en miyo ki mar? (1 Jo Korint 13:4, 7)

⁵ Luelda gimaro omegigi ki lumegigi. I kine mukene, ginyuto mar meno ki miyo tira bot ngat mo macok poto i bal. (Gal. 6:1) Ento ma peya en oloko ki ngat meno, bedo ber ka laelda kong otamo i kom jami mogo ma lakwena Paulo owaco i kom mar. “Mar diyo cwinye, dok lakica bene. . . . diyo cwinye i kom jami ducu, ye lok ducu, dok bedo ki gen i kare ducu, keto tek bene me ciro jami ducu.” (Kwan 1 Jo Korint 13:4, 7.) Lwodo lok i kom tyeng magi bikonyo laelda-ni me ngiyo tyen lok ma oweko emito miyo tira meno ki dong me lok ki omine i yo me mar. Ka ngat ma kitye ka mine tira man winyo ni laelda-ni marre, en binongo ni yot me jolo tira meno.—Rom. 12:10.

6. Lanen maber ango ma lakwena Paulo oweko?

⁶ Lakwena Paulo oweko lanen maber adada macalo laelda. Me labolle, Paulo omiyo tira bot omege ma i Tecalonika i kare ma onongo mitte ni kiminigi tira. Ento, i waragane botgi, Paulo kong ocako ki pwoyogi pi kit ma guketo kwede niyegi i tic, kit ma gucanne kwede pi mar ki kit ma gudiyo kwede cwinygi. En bene otamo i kom kwogi dok otittigi ni engeyo ni kwogi pe yot dok gitye ka ciro aunauna. (1 Tec. 1:3; 2 Tec. 1:4) En bene owaco ki utmege magi ni onongo gitye labol maber bot Lukricitayo mukene. (1 Tec. 1:8, 9) Cwinygi nen calo obedo yom adada me jolo pwoc pa Paulo! Onongo pe tye akalakala mo keken ni Paulo maro omegine adada. Meno aye tyen lok mumiyo en obedo ki kero me miyo tira ma gudo cwinygi i waragane aryo ducu bot omege me Tecalonika.—1 Tec. 4:1, 3-5, 11; 2 Tec. 3:11, 12.

7. Ngo ma romo weko ngat moni pe jolo tira i yo maber?

⁷ Ngo ma romo timme ka pe wamiyo tira i yo mupore? Laelda mo ma tye ki ngec owaco ni, “Jo mogo pe gijolo tira i yo maber, pe ni pien tam ma kimiyo-ni rac ento pien pe kimiyo i yo me mar.” Gin ango ma watwero pwonyone ki i lok man? Jolo tira yot ka kimiyo pi mar ento pe pi akemo.

8. Laelda myero opennye kekene ki lapeny mene ka en tye ka moko tamme me miyo tira bot ngat mo?

⁸ Luelda omyero pe gurune ka miyo tira. Ma peya laelda omiyo tira, en myero kong opennye kekene ni: ‘Tika mitte ni awac gin mo? Tika amoko ada ni gin ma ngat-ti tye ka timone rac? Tika en oturo cik mo me Baibul? Nyo mono tye mere ni gin ma en tye ka timone pat ki gin ma onongo an abitimo?’ Ki ryeko, luelda gigwokke ki ‘lok oyotoyot ma  kun pe gutamo gin ma gitye ka wacone.’ (Car. 29:20) Ka laelda mo tye ki akalakala ka ce myero emi tira bot ngat mo, en romo penyo laelda mukene ka en bene tamo ni ngat-ti tye ka timo gin ma Baibul kwero dok mitte ni kimine tira.—2 Tem. 3:16, 17.

9. Pwony ango ma wanongo ki bot lakwena Paulo i kom miyo tira madok i kom rukwa ki kit ma wanen kwede? (1 Temceo 2:9, 10)

⁹ Nen kong labol mo. Ket kong ni laelda mo tye ki par i kom ruk pa Lakricitayo lawote mo. Laelda-ni twero pennye kekene ni, ‘Tika tye cik mo me Baibul ma en oturo?’ Kit macalo laelda-ni pe mito miyo tamme pire kene, en twero penyo laelda mukene nyo omego nyo lamego mukene ma tye ki neno mupore pi tamme. Gitwero ngiyo kacel tira ma lakwena Paulo omiyo i kom rukwa ki kit ma wanen kwede. (Kwan 1 Temceo 2:9, 10.) Paulo omiyo cik ma igi lac mogo, kun tito ni Lakricitayo myero orukke i yo mupore, ki mwolo, dok ki woro. Ento Paulo pe ocomo cik i kom gin ma ngat mo twero nyo pe twero rukone. En oniang ni omege ki lumege gitwero ruko gin ma guyero teke pe turo cik mo me Baibul. Dong ka gitye ka moko ka ce mitte ni gimi tira, luelda omyero gunen ka ruk pa ngat meno ki kit ma en nen kwede nyuto woro ki wic ma kwiri.

10. Gin ango ma myero wiwa opo iye ka odok i kom kit ma ngat acel acel moko kwede tamme?

¹⁰ Pire tek ni wiwa opo ni omege aryo giromo moko tam mapatpat, ento meno pe te lokke ni ngat acel omoko tam maber ki lawote omoko marac. Pe omyero watemme me diyo omegiwa me timo gin ma wan watamo ni tye atir.—Rom. 14:10.

11-12. Ka mitte ni kimi tira, lapeny mene ma myero laelda opennye kwede kekene, dok pingo?

¹¹ Ka nen woko ka maleng ni omyero kimi tira mo, lapeny ma lubo dong tye ni, Anga ma myero omi tira man? Ma peya laelda omiyo tira bot lamego munyomme nyo latin, en myero kong olok ki lawi ot, ma i cawa mukene romo yero me cobo lok meno en kikome. * Nyo lawi ot meno twero mito ni ebed tye i kare ma nongo laelda-ni tye ka miyo tira meno. Dok, kit ma kitito kwede i  paragraf me 3, i kare mukene twero bedo ber pi lamego muteggi me miyo tira bot lamego matidi.

¹² Tye dok gin mukene ma laelda myero otam iye. Laelda twero pennye kekene ni, ‘Tika an aye apore me miyo tira man, nyo mono twero bedo ber ka ngat  mukene aye oloko ki ngat meno?’ Me labolle, ngat ma lwenyo ki tam ni konye pe twero jolo oyotoyot tira ma a ki bot laelda ma olwenyo ki tam ma kit meno loyo ka tira meno oa ki bot ngat ma pe ki peko meno. Gwok nyo laelda ma kong olwenyo ki peko meno biniang ngat meno maber dok biwaco lok i yo ma twero gudo cwinye. Ento, luelda ducu gitye ki tic me cuko cwiny omegigi ki lumegigi me timo alokaloka mo keken ma Ginacoya mito. Pi meno, ka tira mitte, pire tek ni kimi tira meno, kadi bed ni laelda ma miyo tira meno pe okato ki i peko acel-li.

13-14. Pingo pire tek adada ki laelda me tero ite ka winyo lok?

¹³Bed atera me winyo lok. Ka laelda mo tye ka yubbe me miyo tira, en myero kong opennye kekene ni: ‘Gin ango ma an angeyo ma lubbe ki peko ma omera tye ka kato ki iye? Ngo ma tye ka timme i kwone? Gwok nyo en tye ka kato ki i peko mo ma an pe angeyo? Ngo ma en mito adada i cawa-ni?’

¹⁴ Cik ma iye lac ma kicoyo i Yakobo 1:19 tye pi jo ma gimiyo tira. Yakobo ocoyo ni: “Dano acel acel myero owiny lok oyotoyot, ento pe myero orune me gamone, dok bene myero odi kinigane.” Laelda mo twero tamo ni engeyo jami ducu mutimme, ento tika en ngeyo lok ada ducu? Carolok 18:13 poyo wiwa ni: “Myero kong iwiny lok ma nongo peya igamo lok mo; ka pe, ci inyuto mingi dok inyayo yet i komi.” Bedo ber adada ka inongo lok ada ki bot ngat ma ibimiyo tira bote-ni kikome. Man kwako winyo lok ma peya iloko. Wi myero opo i kom pwony ma laelda ma waloko i kome i acakki me pwony man onongo. En oniang ni me kaka cako lim meno ki jami ma en oyubbe me wacone, onongo myero kong epeny lamego-ni ki lapeny mogo calo: “Ngo ma tye ka timme i kwoni?” “Atwero konyi nining?” Ka luelda gikwanyo kare me niang lok ada, gibimiyo kony mupore dok gibicuko cwiny omegigi ki lumegigi.

15. Luelda gitwero keto cik ma iye lac ma nonge i Carolok 27:23 i tic nining?

¹⁵Nge romini maber. Kit ma kitito kwede i acakki me pwony man, miyo tira mupore pe kwako mere kwano ginacoya mogo nyo miyo tam acel nyo aryo mo. Omegiwa ki lumegiwa myero gunen ni waparo pigi, waniang gin ma gitye ka kato ki iye, dok wamito konyogi. (Kwan Carolok 27:23.) Luelda myero gutute matek me bedo ki wat macok ki omegigi ki lumegigi.

16. Ngo ma bikonyo luelda me miyo tira ma gudo cwiny dano?

¹⁶ Luelda pe gimito ni omegigi ki lumegigi gutam ni giloko kwedgi i cawa ma  gimito miyo tira keken. Me ka meno, giloko ki utmegigi kare ki kare, dok ginyuto ni giparo pigi ka gitye ka kato ki i peko. Omego mo ma dong otiyo macalo laelda pi mwaki mapol owaco ni, “Ka itimo meno, ibidoko laremgi. Dong ka mitte ni imi tira, ibinongo ni yot adada me timo meno.” Dok ngat ma kitye ka miyo tira bote binongo ni yot me jolo tirane.

17. Awene ma mitte tutwal ni laelda myero odi cwinye dok onyut kica?

¹⁷Bed ngat ma lakica dok ma diyo cwinye. Diyo cwiny kacel ki kica mitte adada tutwalle ka ngat mo i acakkine pe mito keto tira me Baibul i tic. Laelda myero iye pe owang ka omego nyo lamego ma kimine tira-ni pe ojolo nyo oketo i tic cutcut. Baibul loko kit man i kom Yecu: “Pe bituro lagada ma okak, dok pe bineko mac tara ma lyel nio wang ma en omiyo ngolo kop atir oloyo loc.” (Mat. 12:20) Pi meno i lega pa laelda pire kene, en twero penyo Jehovah ni okony ngat ma kimiyo tira-ni wek oniang tyen lok me tira meno dok oket i tic. Omego ma kimine tira-ni twero mito kare mo me tamo i kom gin ma kiwacce. Ka laelda-ni lakica dok diyo cwinye, bibedo yot pi omego-ni me winyo tira meno. Ki lok ada, tira myero ojenge i kom Lok pa Lubanga kare ducu.

18. (a) Ka watye ka miyo tira, gin ango ma myero wiwa opo iye? (b) Kit ma kinyuto kwede i cal ma tye i bok-ki, gin ango ma lunyodo-ni gitye ka nyamone?

¹⁸Nong pwony ki i balli. Kit macalo watye ki roc, pe wabitwero keto i tic jami ducu ma wapwonyo ki i pwony man. (Yak. 3:2) Wabitimo bal, ento ka watimo, myero wayelle me nongo pwony ki i bal magi. Ka omegiwa ki lumegiwa giwinyo ni wamarogi, ci gibinongo ni yot me timiwa kica ka wacwero cwinygi ki gin mo ma wawaco nyo watimo.—Nen bene bok ma wiye tye ni “ Lok me Poyo Wic Bot Lunyodo.”

19. Watwero miyo tira ma weko cwiny omegiwa ki lumegiwa bedo yom nining?

¹⁹ Kit ma waneno kwede, pe yot me miyo tira ma gudo cwiny dano. Wan watye ki roc, dok jo ma waminigi tira bene gitye ki roc. Wi myero opo i kom cik ma igi lac ma wanyamo i pwony man. Nen ni imiyo tira man ki tyen lok ma atir. Medo i kom meno, nen ni tira meno ada mitte dok in aye ipore me miyone. Ma peya imiyo tira, peny lapeny dok iter iti ka winyo lagamme wek iniang peko ma ngat meno tye ka kato ki iye. Temme me neno jami kit ma en neno kwede. Ter omegini ki lumegini ki mwolo dok idong wat macok kwedgi. Wi myero opo i kom yubwa: Pe wamito ni wami tira ma gudo cwiny dano keken ento bene ma “miyo dano bedo ma cwinye yom.”—Car. 27:9.