Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

MBANDU YAKUDILONGA 8

O Kwila o Itendelesu yé “Itanesa o Muxima”?

O Kwila o Itendelesu yé “Itanesa o Muxima”?

“Mukwa ni maji ni ima yamazumba ki itanesa o muxima, kyene we o kayula ka dikamba ki katanesa o haxi yakate.”—JISA. 27:9.

MWIMBU 102 ‘Kwatekesa Oso a Zoza’

ITWANDADILONGA *

1-2. Ihi yadilongo phange yalungu ni kubhana itendelesu?

MIVU yavulu kudima, tufunga tuyadi akundu phange yamuhatu wakexile mufonga mu yônge. O kafunga wamateka o kuzwela kyoso kyayi mukunda, watange jivelusu javulu jalungu ni kuya muyônge. Mwene waxinganekene kwila waditundu kyambote, maji kyoso mwene ni kafunga kamukwa kyakexile mutunda, o phange yamuhatu wambe: “Enu jiphange kimwatendela o maka ungamubhita nawu.” O phange wabhana o itendelesu sé kusota kwijiya o ibhidi yakexile mudibhana nayu o phange yamuhatu. Mukonda dyakiki, o itendelesu kiyamukwatekesa.

2 Mu kuxinganeka yabhiti kudima, o kafunga watangele o jivelusu, wambe: “Mukithangana kyenyókyo ngaxinganekene kwila phange yamuhatu katuxila. Maji mukuxinganeka mumaka yá ngamono kwila ngatange jivelusu javulu, muveji dyakubhanga o ibhwidisu yatokala kala yiyi: ‘Ihi yamubhita n’eyé?’ ‘Kyebhi kingitena kukukwatekesa?’” O kafunga wadilongo kyavulu ni ima yabhiti. Lelu mwene wala kafunga kambote ukwatekesa akwa.

3. Nanyi mu kilunga utena kubhana itendelesu?

 3 Kala abhidi, o tufunga ala ni kikalakalu kyakubhana itendelesu se kwabhingi. Maji sayi ithangana, o jiphange jamukwa mukilunga atena kubhana itendelesu. Mukifika, phange yadiyala mba yamuhatu utena kubhana itendelesu yatundu mu Bibidya kwa kamba dyê. (Jisá. 141:5; Jisa. 25:12) O mwadyakime wa muhatu utena kubhana itendelesu ku ‘minzangala ya ahatu’ mu maka kala o tumbule mu mukanda kwa Titu 2:3-5. Kumbandu yengi, o jitata atokala kubhana itendelesu ni kubazela o twana twâ. Sumbala o milongi yiyi a isonekena bengebenge o tufunga mu ilunga, etwenyoso tutena kukatula mbote mukubhitulula o jindunge jandatukwatekesa kubhana itendelesu iswinisa, “itanesa o muxima.”—Jisa. 27:9.

4. Ihi itwandadilonga mumilongi yiyi?

4 Mu milongi yiyi twandadilonga ibhwidisu iwana yalungu ni kubhana itendelesu: (1) Ihi ibhangesa kubhana itendelesu? (2) O kwila kwabhingi mwene kubhana itendelesu? (3) Nanyi watokala kubhana o itendelesu? (4) Kyebhi ki utena kubhana itendelesu ikwatekesa?

IHI IBHANGESA KUBHANA O ITENDELESU?

5. Mukonda dyahi kikyandabhonza o athu kuxikina o kitendelesu kya kafunga se ukibhana ni henda? (1 Kolindu 13:4, 7)

5 O tufunga azolo o jiphange jâ. Sayi ithangana, ene alondekesa o henda yiyi mukubhana itendelesu kumuthu wamuditela mu njila yayibha. (Nga. 6:1) Ande dyakuzwela ni muthu, nange o kafunga utena kuxinganeka mu maukexilu akulondekesa henda atumbula poxolo Phawulu. “O henda ikolokota mu jihadi, ilenduka. . . . O henda ki izondo mu phaxi, maji ixididika mu ima yoso ni kuxikana, idyelela mu ima yoso, ibhalakata mu ima yoso.” (Tanga 1 Kolindu 13:4, 7.) Kuxinganeka mujivelusu jiji kwandakwatekesa o kafunga kutonginina se ihi yamumubhangesa kubhana o itendelesu, kwandamukwatekesa we kuzwela ni phange mu ukexilu watokala. Se o muthu wamutambula o itendelesu udivwa kwila o kafunga wamuzolo, kikyandamubhonza ku ixikina.—Loma 12:10.

6. Phangu yahi yambote yatuxila poxolo Phawulu?

6 Poxolo Phawulu waxisa phangu yambote phala o tufunga. Mu kifika, kyoso o jiphange mu mbanza ya Tesalonika kyabindamene itendelesu, Phawulu wa atendelesa mwene. Maji mu mikanda ya atumikisa, kyadyanga, Phawulu wa aximana mukonda dya kikalakalu kya kyawfiyele, o henda, ni kukolokota kwa. Mwene we waxinganeka mu ibhidi yexile mudibhana nayu o jiphange, ni henda yoso waxikina kwila o mwenyu wâ wabhonzele ni kwila exile mukolokota mu izukutisu. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) Mwene kate wambe kwila o jiphange jiji exile phangu phala o Jikidistá jamukwa. (1 Tes. 1:8, 9) Sé phata, ene asangulukile kyavulu mukutambula o kiximanu kiki kya Phawulu! Ene ejidile ni kidi kyoso kwila Phawulu wa azolele kyavulu. Kiki kyene kyakwatekesa Phawulu kubhana itendelesu itula kumuxima mu mikanda iyadi yasonekena akwa Tesalonika.—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12.

7. Mukonda dyahi o muthu utena kudivwa kyayibha kyoso kyamubhana itendelesu?

7 Ihi itena kubhita se kitubhana o kitendelesu mu ukexilu watokala? Sayi kafunga wala kya ni uhete wambe: “Sayi yá adivwa kyayibha kyoso kya abhana itendelesu, kimukonda dya kitendelesu kyatambula, kana, maji mukonda ka kibhana ni henda.” Kiki kitulonga ihi? Kitulonga kwila, kikubhonzo kuxikina o kitendelesu se akibhana ni henda, muveji dya kukibhana ni kuthathamana.

O KWILA KWABHINGI MWENE KUBHANA ITENDELESU?

8. Ihi yatokala kudibhwidisa o kafunga ande dya kubhana itendelesu ku muthu?

8 O tufunga katokala kubhana itendelesu ni lusolo. Ande dya kubhana itendelesu, o kafunga watokala kudibhwidisa: ‘O kwila ngabhingi mwene kuzwela kima? O kwila ngejiya ni kidi kyoso kuma o muthu yú wamubhanga kima kyayibha? O kwila mwene wabhukumukina kitumu kya Bibidya? Inga maka alungu ngó ni kitongolwelu?’ Ni unjimu woso, o tufunga ‘kazwela ni lusolo.’ (Jisa. 29:20) Se o kafunga kikejiya ni kidi kyoso kwila, watokala kutendelesa mwene o muthu, mwene utena kuzwela ni kafunga kamukwa phala nejiya se velusu yebhi yatokala kutanga phala kubatula o maka.—2 Tim. 3:16, 17.

9. Ihi itwadilongo mu ukexilu wa Phawulu wakubhana o itendelesu yalungu ni kuzwata? (1 Timote 2:9, 10)

9 Tala o kifika kiki. Xinganeka kwila, o kafunga watandanganya mukonda dya izwatu ya phange mu kilunga. O kafunga utena kudibhwidisa, ‘O kwila sayi velusu ya Bibidya ingibhangesa kuzwela kima?’ Kuma o kafunga kamesena kwila o athu akayela o kixinganeku kyê, mwene utena kusota kwijiya o kixinganeku kya kafunga kamukwa mba phange yengi mu kilunga, wakulu mu nzumbi. Kumoxi, ene atena kubhitulula o itendelesu ya Phawulu yalungu ni kuzwata ni kudifwamesa. (Tanga 1 Timote 2:9, 10.) Phawulu wajimbulula itumu ilondekesa kwila, o Jikidistá atokala kuzwata ni kilunji ni kuxila. Maji Phawulu kajimbulula yoso yatokalele kuzwata mba kana. Mwene wejidile kwila, o Jikidistá exile ni ujitu wakusola o izwatu yâ, sé kubhukumukina o itumu ya Bibidya. Kyenyikiphe, mukusola se atokala kubhana itendelesu mba kana, o tufunga atokala kusota kutonginina se o izwatu yaphange ilondekesa kuma mwene wala mwene ni kilunji kyambote.

10. Yalungu ni ima isola akwetu, ihi itwatokala kulembalala?

10 Kima kyambote kulembalala kwila, Jikidistá jiyadi jakulu mu nzumbi, atena kusola ima ki idifu. Maji kiki, ki kilombolola kwila, umoxi wasolo kyambote o mukwa wasolo kyayibha. Kitwatokala kusota kujijidika o jiphange kukayela o kixinganeku kyetu, kyalungu ni kyawabha ni kyayibha.—Loma 14:10.

NANYI WATOKALA KUBHANA O ITENDELESU?

11-12. Se kwabhingi mwene kubhana itendelesu, ibhwidisu yebhi yatokala kudibhanga o kafunga? Mukonda dyahi?

11 Se mumona kwila kwabhingi mwene kubhana kitendelesu, o kibhwidisuphe kya kayelaku kyenyiki: Nanyi watokala kukibhana? Ande dya kutendelesa phange yamuhatu wakazala kya, mba mon’andenge, o kafunga watokala kuzwela hanji ni mutwameni wamwiji, mukonda sayi bhabha, o mutwameni wa mwiji usola kubatula o maka ubheka we. * Mba o mutwameni wamwiji utena kubhinga phala kukalabhu we kyoso o tufunga kyandabhana o kitendelesu. Kala kitwadilongo mu  kaxi 3, sayi ithangana, kota se o tufunga abhinga kwa phange yamuhatu wakulu kya munzumbi, phala kutendelesa o minzangala ya ahatu.

12 Sayi dingi kima kyamukwa kyatokala kuxinganeka o kafunga. O kafunga utena kudibhwidisa, ‘Eme mwene ngatokala kubhana o kitendelesu kiki, inga kota muthu wengi ukibhana?’ Mu kifika, o muthu udivwa kwila kale ni valolo, wandaxikina dingi o itendelesu ya kafunga wadivwile we kya kiki m’ukulu. O kafunga wadivwile kya kiki, wandatena kwivwa dingi kyambote o ndolo ya phange, ni kusola izwelu yandamutula kumuxima. Né kiki, o tufunga twoso twala ni kikalakalu kya kuximbakatesa ni kuswinisa o jiphange jâ, phala ku akwatekesa kulungulula o ima kumwenyu wâ kala kilonga o Bibidya. Kyenyikiphe, kima kyambote o tufunga kubhana itendelesu se kwabhingi, sumbala kala ni mauhete adifu.

KYEBHI KI UTENA KUBHANA ITENDELESU IKWATEKESA?

Mukonda dyahi o tufunga mu ilunga atokala “kulenguluka mu kwivwa”? (Tala ojikaxi 13-14)

13-14. Mukonda dyahi o kafunga watokala kukala ngivwidi yambote?

13Lenguluka mu kwivwa. Mu kudipelepala phala kubhana itendelesu, o kafunga watokala kudibhwidisa: ‘Ihi ingejiya yalungu ni ibhidi yaphang’yami? Ihi yamubhita kumwenyu wê? O kwila sayi ibhidi yamudibhana nayu mwene ingakambe kwijiya? Ihi yabhindamena dingi mukindala kiki?’

14 O kitumu kyosoneke mu mukanda wa Tiyaku 1:19, kyalungu we ni yó abhana itendelesu. Tiyaku wasoneka: “Muthu ni muthuphe alenguluke kwivwa, maji akokoloke kuzwela, akokoloke o kutêma.” O kafunga utena kubanza kwila, wejiya yoso yamubhita ni phange. Maji o kwila wejiya mwene? Jisabhu 18:13 itulembalesa: “Kuvutula kwa lusolo, kwila yoso kiluwa u ivwa, yó wôwa ni kudibhekela sonyi; kota o kudyanga kwividila.” Kota o kubhinga ku muthu n’atutangela o ibhidi yamudibhana nayu. Kyenyikiphe, o kafunga watokala kwivwa, ande dya kuzwela. Lembalala o disá ditwadilongo ni kafunga twamutumbula kudimatekenu dya milongi yiyi. Mukubhita kithangana, mwene watonginina kwila, muveji dya kumateka kuzwela yoso yapelepalala kubhata kyoso kyayi mukunda o phange, watokalele hanji kumubhanga o ibhwidisu yiyi: “Ibhidi yahi iwamudibhana nayu kumwenyu?” “Kyebhi kingitena kukukwatekesa?” Se o tufunga asota kwijiya yoso yamubhita, andatena kukwatekesa dingi kyambote o jiphange jâ.

15. Kyebhi o tufunga kyatena kukumbidila o kitumu kitusanga mudivulu dya Jisabhu 27:23?

15Sota kwijiya kyambote o jiphange mukilunga. Kala kitwamono kudimatekenu, kubhana itendelesu itula kumuxima, kikwalungu ngó ni kutanga velusu ya Bibidya mba kubhana jindunge. O jiphange jetu atokala kudivwa kwila twa azolo, twamesena o mbote yâ, tu atendela, ni kwila, twamesena kwa akwatekesa. (Tanga Jisabhu 27:23.) O tufunga atokala kubhanga yoso yatena phala kukala ni ukamba wambote ni jiphange mu kilunga.

Ihi yandabhebhulukisa o kikalakalu kya tufunga mukubhana itendelesu? (Tala okaxi 16)

16. Ihi yandakwatekesa o tufunga kubhana itendelesu itula kumuxima?

16 O tufunga kamesena kwila, o jiphange axinganeka kuma ene ala ni ikalakalu yavulu, ni kwila atokala ngó kuzwela nawu se kwala maka mba abhindamena kima. Muveji dya kiki, ene atokala kudizwelesa jinga ni jiphange, ni kulondekesa kwila amesena kwa akwatekesa mu ibhidi yamudibhana nayu. Sayi kafunga wala kya ni uhete, wambe: “Se ubhanga kiki, wandakala ni ukamba wambote ni jiphange mu kilunga. Mukusuluka, se hádya kubhinga kubhana itendelesu, kikyanda kubhonza ku ibhana.” O wandatambula o kitendelesu, kikwandamubhonza kukixikina.

Mukonda dyahi o kafunga watokala kukala ni mwanyu ni kulondekesa henda mukubhana itendelesu? (Tala okaxi 17)

17. Bengebenge mu ithangana yebhi o kafunga wabhingi kulondekesa mwanyu ni henda?

17Kala ni mwanyu, londekesa henda. Kubhinga kulondekesa mwanyu ni henda, bengebenge se muthu kudimatekenu kaxikina o itendelesu itumubhana bhukaxi Bibidya. O kafunga watokala kudilanga phala kathathamane, se muthu ukamba kukumbidila o itendelesu yamubhana. Sayi polofesiya yambe kiki yalungu ni Jezú: “Dithethele dyóxine mwène ka di tolola, mwanga uxongota ká ujima.” (Mat. 12:20) Kyenyikiphe, mumisambu yabhanga ubheka, o kafunga watokala kubhinga kwa Jihova, phala n’a besowala yó wabhindamena o kitendelesu, ni kumukwatekesa kutendela se mukonda dyahi akibhana, ni kukikumbidila. O phange amubhana o kitendelesu nange wandabhinga kithangana phala kuxinganeka mu ima yamutangela. Se o kafunga uzwela ni mwanyu ni henda yoso, kikyandabhonza phala yó wamutambula o kitendelesu kukixikina ni kukilunda kumuxima. O kitendelesu atokala kukibhana bhukaxi ka Bibidya.

18. (a) Mukubhana itendelesu ihi itwatokala kulembalala? (b) Kala kyalondekesa o kaxa, ihi yatokala kuxinganeka o jitata?

18Dilonge ni itondalu yé. Kuma twa akwa ituxi, kitwandatena kukumbidila mu ukexilu watenena, o jindunge jitwadilongo mu milongi yiyi. (Tiya. 3:2) Twandatondala. Maji kyoso kikyandabhita, twatokala kudilonga ni itondalu yetu. Se o jiphange atonginina kwila twa azolo, kikyanda kwa abhonza kutuloloka se tuzwela mba tu bhanga kima kya aluwalesa.—Tala o kaxa “ Kitendelesu Phala o Jitata.”

IHI ITWADILONGO?

19. Kyebhi kitutena kutanesa o muxima wa jiphange jetu?

19 Kala ki twamono, kitena kubhonza kubhana itendelesu itula kumuxima. Etu twa akwa ituxi, akwetu ututendelesa we akwa ituxi. Lembalala o itumu ya Bibidya itwadilongo mu mbandu yiyi. Bhana itendelesu mu ukexilu watokala. Tonginina we se kwabhingi mwene kubhana o kitendelesu, sota kumona we se éye mwene watokala kukibhana. Ande dya kubhana itendelesu, bhanga ibhwidisu, kota kwividila hanji o itambwijilu phala utendele kyambote o ibhidi yamudibhana nayu mukwenu. Sota kumona o ima kala kya mu imona mwene. Zwela ni kilendu, bhanga ukamba wambote ni jiphange jê. Lembalala kwila, etu kitwamesena ngó kubhana itendelesu yambote, maji twamesena we kubhana itendelesu “itanesa o muxima.”—Jisa. 27:9.

MWIMBU 103 O tufunga—Maujitu a Jihova

^ kax. 5 Sayi bhabha kibhonza kubhana itendelesu. Kyoso kitubhinga kubhanga kiki, kyebhi kitutena kubhana itendelesu mu ukexilu ukwatekesa, uximbakatesa? O milongi yiyi yandakwatekesa bengebenge o tufunga kubhana itendelesu itula kumixima ya yó a itambula.

^ kax. 11 Tala o mbandu “Sota Kutendela o Ungana Wala Nawu o Tufunga Mukilunga,” Mu Mulangidi wa Kawana wa 2021.