တၢ်မၤလိ ၈
မ့ၢ်နတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် “မၤခုပှၤအသး” ဧါ
“သိဒီးတၢ်နၢမူ မၤခုပှၤအသး, ဒီးတၢ်မုာ်ဘၣ်ဃးဒီး တံၤသကိးဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်န့ၣ် ဒ်န့ၣ်သိးလီၤ.”—ကတိၤဒိ ၂၇:၉.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၂ “မၤစၢၤပှၤအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်”
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ မၤလိန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
လၢအပူၤကွံာ် အနံၣ်အါမးန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခံဂၤ လဲၤအိၣ်သကိးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အတထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိဘၣ်တဂၤ. ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ပၠးဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ လံာ်စီဆှံအဆၢတနီၤ လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်. ဒီးအဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခံဂၤအံၤ ကက့ၤအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ တဲအီၤလၢ “သုတသ့ၣ်ညါ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ယလဲၤခီဖျိဘၣ်အီၤတဖၣ်ဘၣ်.” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခံဂၤအံၤ တချုးလၢ အကဟ့ၣ်ကူၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤအခါ တသံကွၢ်ဆိဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် အတၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးအတၢ်အိၣ်သးဘၣ်. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဘၣ်.
၂ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အဟ့ၣ်ကူၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဖဲန့ၣ်အခါ ယဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ အတၢ်ပာ်ကဲ တအိၣ်နီတစဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယဆိကမိၣ်ထံက့ၤတၢ်အခါ ယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယတသံကွၢ်ဘၣ်အီၤလၢ အလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ်ဘၣ် ဒီးယကဘၣ်မၤစၢၤအီၤ ဒ်လဲၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ယပၠးအီၤလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်.” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအံၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိ လၢအတၢ်လဲၤခီဖျိအဃိ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် အဝဲကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး ဒီးအကဲဘျုးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
၃. မတၤတဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤသ့လဲၣ်.
၃ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ပှၤကွၢ်သိအဃိ အဝဲသ့ၣ်အမူဒါအိၣ်လၢ အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤသ့လီၤ. အဒိ, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ တဂၤဂၤန့ၣ် ကဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ အသကိးလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၄၁:၅; ကတိၤဒိ ၂၅:၁၂) မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးပှၢ်တဂၤက “ဟ့ၣ်ကူၣ်ပိာ်မုၣ်လၢ အသးစၢ်တဖၣ်” ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢ တံတူး ၂:၃-၅ ပာ်ဖျါဝဲအသိးလီၤ. ဒီးအဂၤအခါန့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်နာ်က့ ကဟ့ၣ်ကူၣ်အဖိ ဒီးကသိၣ်က့ၤသီက့ၤအဖိစ့ၢ်ကီး. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အဂီၢ် သနာ်က့ ပဝဲခဲလၢာ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိတခါအံၤအပူၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးက “မၤခုပှၤအသး” အဂီၢ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၇:၉.
၄. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်လွံၢ်ထံၣ် လၢအမ့ၢ် (၁) ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်. (၂) မ့ၢ်ပှၤလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်ဧါ. (၃) မတဂၤ ကြၢးဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလဲၣ်. (၄) ဒ်သိး နတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ကကဲဘျုးအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်
၅. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ အမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤကသးအိၣ်ဒိကနၣ်အီၤလဲၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၄, ၇)
၅ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ် ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤ အခီၣ်ခါဘူးကကမၣ်အခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. (ကလၤတံ ၆:၁) ဘၣ်ဆၣ် တချုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လဲၤတဲတၢ်ဒီးအီၤဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ကဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအခီပညီ လၢစီၤပီလူးတဲဝဲဒၣ်လီၤ. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ဝံသးစူၤတၢ် ဒီးအသူၣ်ဂ့ၤသးဝါ . . . လဲၤခီဖျိတၢ်ခဲလၢာ်, နာ်တၢ်ခဲလၢာ်, မုၢ်လၢ်တၢ်ခဲလၢာ် ဒီးတူၢ်တၢ်ခဲလၢာ်လီၤ.” (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၄, ၇.) တချုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်ဒံးဘၣ်အခါ အမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံဝဲ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤဒ်သိး အကသမံသမိးလီၤ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ် ခီဖျိလၢ အအဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အဃိလီၤ. ပှၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဂၤ အမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဲၣ်အီၤန့ၣ် အကသးအိၣ်ဒိကနၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အံၤလီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀.
၆. တၢ်မၢဖိပီလူး ပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၆ တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤလၢ အပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လီၤ. အဒိ, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ သ့းစၤလနံတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အခါ စီၤပီလူး တထုးယံာ်ထုးနီၢ်အသးလၢ ကဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. စီၤပီလူးဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ လံာ်ပရၢအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ် စီၤပီလူးစံးပတြၢၤအဝဲသ့ၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဃိလီၤ. ဒီးစီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ အနၢ်ပၢၢ်စၢၤအဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်သး ဒီးအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် တညီဝဲဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်လဲၤခီဖျိဝဲ တၢ်မၤအၢမၤနးလၢ တၢ်သးတီအပူၤလီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၁:၃; ၂ သ့းစၤလနံ ၁:၄) တကးဒံးဘၣ် စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ ခရံာ်ဖိအဂၤတဖၣ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. (၁ သ့းစၤလနံ ၁:၈, ၉) စီၤပီလူး ပတြၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်အံၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကသးခုဒိၣ်မး ဒီးကနာ်ဝဲလၢ စီၤပီလူးအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မး. အဃိ စီၤပီလူးကွဲးန့ၢ်ဝဲ လံာ်ပရၢလၢ ပှၤသ့းစၤလနံဖိတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ.—၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁, ၃-၅, ၁၁; ၂ သ့းစၤလနံ ၃:၁၁, ၁၂.
၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတနီၤတအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဘၣ်လဲၣ်.
၇ ပမ့ၢ်တဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိတဂၤတဲဝဲလၢ “ပှၤတနီၤတတူၢ်လိာ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဘၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ကမၣ်အဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢ ပှၤတဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤဘၣ်အဃိလီၤ.” ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒီးတမ့ၢ်လၢတၢ်သးထီၣ်အပူၤဘၣ်န့ၣ် ပှၤကတူၢ်လိာ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ် ကညီထီၣ်ဝဲလီၤ.
မ့ၢ်ပှၤလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်ဧါ
၈. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ တချုးလဲၤဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအခါ အကြၢးသံကွၢ်လီၤအသးဒ်လဲၣ်.
၈ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် တကြၢးဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်ချ့ချ့ဘၣ်. တချုးအဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သံကွၢ်လီၤအသးလၢ ‘မ့ၢ်ပှၤလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် အနီၢ်ကီၢ်ဧါ. တၢ်လၢအမၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်အကမၣ် နီၢ်ကီၢ်ဧါ. တၢ်လၢအမၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်လီၤဆီဒီးယၤသနာ်က့ မ့ၢ်အထီဒါလိာ်အသးဒီးလံာ်စီဆှံဧါ.’ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဟးဆှဲး “ကတိၤတၢ်ချ့ချ့” လီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၉:၂၀) ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ အတသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လၢ အကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ပှၤတဂၤဂၤအခါ အကလဲၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂၤတဂၤအအိၣ် ဒီးကသံကွၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအံၤလၢ မ့ၢ်အဝဲစ့ၢ်ကီး အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအံၤ မၤကမၣ် လံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီ တမံၤမံၤဧါ. ဒီးမ့ၢ်အလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဧါ.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၆, ၁၇.
၉. တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူတၢ်သိးဒီး တၢ်ခွံခိၣ်ခွံနၢ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလၢ စီၤပီလူးအအိၣ်လဲၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၂:၉, ၁၀)
၉ ပကတဲသကိး တၢ်အဒိတခါ. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးအတၢ်ခွံခိၣ်ခွံနၢ်အခါ အကဘၣ်သံကွၢ်လီၤအသးလၢ ‘အတၢ်ကူတၢ်ကၤ ဒီးအတၢ်ခွံခိၣ်ခွံနၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အထီဒါလိာ်အသးဒီး လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ တမံၤမံၤဧါ’ ခီဖျိလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် တအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်ဒ် အနီၢ်ကစၢ်တၢ်ထံၣ်ဘၣ်အဃိ အဝဲကသံကွၢ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂၤတဂၤ မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤဂၤ အတၢ်ထံၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကက့ၤဆိကမိၣ်ထံဝဲ စီၤပီလူးအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူတၢ်သိး ဒီးတၢ်ခွံခိၣ်ခွံနၢ် ဒ်သိးသိးလီၤ. (ဖး ၁ တံၤမသ့း ၂:၉, ၁၀.) စီၤပီလူးတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကြၢးကူကၤဝဲ တၢ်ကူတၢ်သိးလၢ အကြၢးအဘၣ် ဒီးလီၤပာ်ကဲ. စီၤပီလူးတပာ်လီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပှၤတဂၤအကဘၣ်သိးတၢ်အဝဲအံၤ, တဘၣ်သိးတၢ်အဝဲန့ၣ်န့ၣ်ဘၣ်. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ကူတၢ်သိးတဖၣ် အမ့ၢ်တထီဒါလိာ်အသးဒီး လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဘၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကသိးဝဲတမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤသ့. အဃိ ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကလဲၤဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအခါ အဝဲသ့ၣ်ကြၢးဆိကမိၣ်ထံဝဲလၢ မ့ၢ်ပှၤတဂၤအံၤ အတၢ်ကူတၢ်သိး ဒီးအတၢ်ခွံခိၣ်ခွံနၢ်န့ၣ် အဖျါအကြၢးအဘၣ် ဒီးအလီၤပာ်ကဲဧါ.
၁၀. ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤဂၤအတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ခရံာ်ဖိလၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤခံဂၤန့ၣ် အတၢ်ဃုထၢ မ့ၢ်လီၤဆီလိာ်သး သနာ်က့ အခီပညီတမ့ၢ်လၢ အကမၣ်တခါ ဒီးအဘၣ်တခါန့ၣ်ဘၣ်. ပတကြၢးမၢဆူၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အကမၤဝဲဒ်သိးဒီး တၢ်လၢပဆိကမိၣ်လၢ အဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁၀.
မတဂၤကြၢး ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်လဲၣ်
၁၁-၁၂. တချုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤဒံးဘၣ်အခါ အကြၢးသံကွၢ်လီၤသးဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၁ ပှၤတဂၤမ့ၢ်ကြၢးမ့ၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤန့ၣ် မတဂၤကြၢး ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလဲၣ်. တချုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကလဲၤဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အထီၣ်ပှၢ်တဂၤ မ့တမ့ၢ် ဖိသၣ်တဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲကလဲၤ တဲသကိးဆိတၢ်ဒီး ဟံၣ်ခိၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဟံၣ်ခိၣ်န့ၣ် အကအဲၣ်ဒိးတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အနီၢ်ကစၢ်လီၤ. * မ့တမ့ၢ် ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်အခါ အကမၢဝဲ ဟံၣ်ခိၣ်တဂၤ ကဟဲဆ့ၣ်နီၤဒိကနၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အကျါစ့ၢ်ကီး. ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ် ဒ် လံာ်အဆၢ ၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပှၤကမၢဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသးပှၢ်တဂၤလၢ အဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသးစၢ်တဂၤလီၤ.
၁၂ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ကြၢးဆိကမိၣ်ထံဝဲန့ၣ်အိၣ်ဒံး. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကြၢးသံကွၢ်လီၤအသးလၢ ‘ပှၤတဂၤအံၤ ယမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤန့ၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ် ပှၤအဂၤတဂၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤန့ၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်တစဲးဧါ.’ အဒိ, ပှၤလၢအထံၣ်လီၤသးလၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိမ့ၢ် အိၣ်ဒ်သိးဒီးအီၤတဂၤ မ့ၢ်ဟဲဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤန့ၣ် ကကဲဘျုးဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒ်သိးဒီးအီၤဘၣ်တဂၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အလဲၤခီဖျိဘၣ်တၢ်ဒ်အံၤတဂၤန့ၣ် ကနၢ်ပၢၢ်ပှၤတဂၤအံၤ အဂ့ၢ်ဂ့ၤဒိၣ်တစဲး, ဒီးတၢ်လၢအတဲဝဲန့ၣ် ပှၤကတူၢ်လိာ်ဘၣ်အီၤ ညီဒိၣ်တစဲး. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးမၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒ်သိးကမၤတၢ်ဆီတလဲ လၢကလီၤပလိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဂီၢ်. အဃိ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဂၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် အတၢ်လဲၤခီဖျိ မ့ၢ်တအိၣ်ဒ်သိးဒီးအီၤဘၣ် သနာ်က့ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ကဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလီၤ.
ဒ်သိးနတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ကကဲဘျုးအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်
ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်ကြၢး “သးအိၣ်ကနၣ်တၢ်” လဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၃-၁၄)
၁၃-၁၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဒိကနၣ်န့ၢ် ပှၤဂၤလဲၣ်.
၁၃ သးအိၣ်ဒိကနၣ်ပှၤဂၤဂ့ၤဂ့ၤ. ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကတဲာ်ကတီၤသးလၢ ကဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်အခါ ကြၢးသံကွၢ်လီၤအသးလၢ ‘ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤအံၤ အတၢ်အိၣ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ်, တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးအီၤ မနုၤလဲၣ်, မ့ၢ်အထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်အိၣ်ဧါ ဒီးတၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.’
၁၄ ပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်တဂၤ ကဘၣ်မၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဖဲ ယၤကိာ် ၁:၁၉ အပူၤလီၤ. စီၤယၤကိာ်တဲဝဲလၢ “ပှၤကိးဂၤဒဲး ကဘၣ်သးအိၣ်ကနၣ်တၢ် ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ကရီတဲတၢ်ဘၣ် ဒီးတဘၣ်သးဒိၣ်ထီၣ်တၢ် ချ့ချ့ဘၣ်.” ဒီးအဂၤတခါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤ တၢ်ဂ့ၢ်ခဲလၢာ်လံ. အဃိ ကတိၤဒိ ၁၈:၁၃ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ “ပှၤလၢအစံးဆၢတၢ်တမံၤလၢ အတချုးနၢ်ဟူဒံးဘၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဟးဂီၤဖိအတၢ် ဒီးတၢ်မဲာ်ဆှးလၢအဂီၢ်လီၤ.” ပမ့ၢ်နၢ်ဟူ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်အအိၣ်န့ၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်ဝဲလီၤ. အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ တချုးလၢ အတဲတၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အကဘၣ် ဒိကနၣ်ဆိဝဲလီၤ. ပကဆိကမိၣ်ကွၢ်က့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ ပတဲဖျါထီၣ်အဂ့ၢ် လၢတၢ်မၤလိအခီၣ်ထံး. အသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ လၢအကတဲဘၣ်ဆိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ အကတဲာ်ကတီၤဝဲအလီၢ် အကြၢးသံကွၢ်ဆိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ “နထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ်,” “ယကဘၣ်မၤစၢၤနၤဒ်လဲၣ်.” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်အိၣ်သးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကသ့အါထီၣ်လီၤ.
၁၅. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဖဲ ကတိၤဒိ ၂၇:၂၃ အပူၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ဃုသ့ၣ်ညါ သိဖိတဖၣ်အဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤ. ဒ်ပမၤလိဘၣ်လၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးအသိး ပတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ကကဲဘျုးအဂီၢ် တမ့ၢ်ထဲ ပကဘၣ်ဖးပၠးလံာ်စီဆှံ ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ် တခါခံခါဘၣ်. ပကဘၣ် သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်, နၢ်ပၢၢ်စၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးသးအိၣ်မၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၂၇:၂၃.) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကကဲထီၣ် ဒီသကိးအဂီၢ်လီၤ.
ဒ်သိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ် ကညီအဂီၢ် ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၆)
၁၆. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဒ်သိး ပှၤကအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၆ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် တအဲၣ်ဒိးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် တဲတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ထဲဒၣ်ဖဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မၤကမၣ်တၢ် အခါန့ၣ်ဘၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်တဲသကိးတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ထီဘိ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ အဆၢကတီၢ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိတဂၤ တဲဝဲလၢ “နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကကဲထီၣ် အဝဲသ့ၣ် အသကိး. အဃိ ဖဲနဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်အခါ ကညီလၢ နကဟ့ၣ်ကူၣ် အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်.” ဒီးပှၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဂၤစ့ၢ်ကီး ကညီလၢ ကတူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ်လီၤ.
ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါလဲၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၇)
၁၇. လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ လၢဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်.
၁၇ အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ. ဖဲနဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤအခါ ပှၤမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိး မၤထွဲအီၤဘၣ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ နကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးစူၤ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် တတူၢ်လိာ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဒီးမၤထွဲအီၤဘၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တကြၢးသးထီၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “တပိၢ်တဘိလၢ အသဘှံးန့ၣ် အဝဲ တမၤတဲာ်ကွံာ်ဝဲဘၣ် ဒီးမ့ၣ်အူဒၢအပှံာ်လၢ အကဲၤဒံး ထဲတစဲးဖိန့ၣ် အဝဲ တမၤလီၤပံာ်ဝဲဘၣ်.” (မးသဲ ၁၂:၂၀) အဃိ ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်အခါ ကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤ ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဒီးကမၤစၢၤအီၤဒ်သိး ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလဲၣ် ဒီးအကသးအိၣ်မၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤတဂၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကလိၣ်ဘၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်လၢပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလီၤ. အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မ့ၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤလၢ တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါအပူၤန့ၣ် ကညီထီၣ်လၢ အကဒိကနၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ်. ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် ကြၢးဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလီၤ.
၁၈. (က) ဖဲပဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်အခါ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဒ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်လွံၢ်နၢၣ်ပူၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး မိၢ်ပၢ်ခံဂၤအံၤ တၢၣ်ပီၣ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၈ ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ နတၢ်ကမၣ်. မ့ၢ်လၢပတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ ပကမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ တၢ်မၤလိအံၤအပူၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတန့ၢ် ခဲလၢာ်ဘၣ်. (ယၤကိာ် ၃:၂) ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်သ့, ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိ လၢပတၢ်ကမၣ်. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကညီလၢ အကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ် ဖဲပတဲကမၣ်, မၤကမၣ်ဘၣ် အဝဲသ့ၣ်အခါလီၤ.—ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ လၢမိၢ်ပၢ်အဂီၢ်.”
ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်
၁၉. ပမၤခု ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၉ ဒ်ပသ့ၣ်ညါအသိး ပကဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤ ဒ်သိးပှၤကသးအိၣ် ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲအီၤအဂီၢ်န့ၣ် တညီထီဘိဘၣ်. ပတလၢတပှဲၤဘၣ် ဒီးပှၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်စ့ၢ်ကီး တလၢပှဲၤဘၣ်. အဃိ ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤအပူၤ. ဖဲပဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအခါ ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်အဃိ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် အနီၢ်ကီၢ်မး ပကဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်. ဒီးပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ပမ့ၢ်ပှၤအဂ့ၤကတၢၢ်တဂၤလၢ အကဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤဧါ. တချုးလၢပဟ့ၣ်ကူၣ် ပှၤဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကြၢးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်သံကွၢ် ဒီးဒိကနၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ပကဘၣ်နၢ်ပၢၢ် တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်, ဂုာ်ကျဲးစၢးနၢ်ပၢၢ်စၢၤအီၤ, အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ ဒီးရ့ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ. ဒီးဖဲပဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအခါ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ပှၤကသးအိၣ် ဒိကနၣ်ဒီးမၤထွဲ ပတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဘၣ်. ပတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပက “မၤခုပှၤအသး” စ့ၢ်ကီးလီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၇:၉.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၃ ပှၤကွၢ်သိတဖၣ်—တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢပှၤကညီ
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပကဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤန့ၣ် တညီထီဘိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤအဃိ ဒ်သိးပတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ကကဲဘျုး ဒီးကမၤမုာ်ပှၤသးအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် တဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ဒ်သိးပှၤကအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
^ လံာ်အဆၢ. 11 ကွၢ်တၢ်မၤလိလၢ အမ့ၢ် “တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်န့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ” လၢ တၢးထီခိးတၢ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၀၂၁ အပူၤတက့ၢ်.
