1-2. Ngozvapi zvakajija hama imweni ngo pamusoro po kupekeja mazano?

 MAKORE mazinji akapera, vakuru vaviri vakavhakacira hambzaji imweni yaicota kumusongano nguva jimweni. Mukuru wainga ecitungamirira mabhuyo aya, wakaverenga vhesi jakawanda jinobhuya ngo pamusoro po kwenda kumusongano. Mukuru uwu wakarangarira kuti kuvhakacira kwavakaitari hambzaji iyi, kwakavangisa. Asi hama iji pajakapinda, hambzaji iyi yakati: “Hama iji ajizivi kuzwisisa zvineso zvandinazvo.” Hama jakapa mazano jicizivi kuvhunjisa hambzaji iyi ngo pamusoro po zvineso zvayo no mugariro wayo. Inga muviyo, hambzaji iyi yakavona kuti mazano ayakapuwa ainga acikaibeseri.

² Ecirangarira zvaakaitari, mukuru wakatungamiriraya mabhuyo iya, wakati: “Pa nguva yondhoyo ndakarangarira kuti hambzaji iyi airipi kubonga ngo mazano atiri kuipekeja. Asi pandairangarira ngo pamusoro pazvo, ndakavona kuti ndainga ndakakhombija vhesi jese jinodikana kuciripi muvhunjo jinodikana, jakadari inga iji: ‘Zvicinyi zviri kuitika mu upenyu hwenyu?’ ‘Ndingamubeseresa kudini?’” Mukuru uwu, wakajija ciro cinosisira maningi kuvhira pa zvakaitikari. Nyamasi uno, iyena imuhavisi anozwisisa no anonasa kubesera mavhuta.

3. Ndiyani angapa mazano mu ungano?

 ³ Inga vahavisi, vakuru vano mutoro wokupa mazano kudari zvecidikana. Asi, vamweni mu ungano vangadikanavo kupa mazano nguva jimweni. Inga muezaniso, hama kana hambzaji ingapekeja shamwari yayo, mazano akacijikira mu Bhaibheri. (Nduyo 141:5; Mazwi Akangwara 25:12) Kana hambzaji yaamusharuka ‘ingapangira vasikane’ mushwiro jakadari inga jinonangwa pana Tito 2:3-5. Cimwenizve, vabari kazinji vanodikana kupa mazano no kujijisa vana vavo zviro zvaushoni. Ngo kudaro, pikija musoro uwu wakaitihwa maningi vakuru vo  ungano, tese hedu tingabesereka ngo kuvona manera atingapekeja mazano ngo njira inoshanda, inovangisa no ‘inodakajisa mwoyo.’—Mazwi Akangwara 27:9.

4. Ngozvapi zvatiri kuda kubhuisana ndizvona pa musoro uwu?

⁴ Pa musoro uwu, tiri kuda kubhuisana ngo muvhunjo murongomuna ngo pamusoro po kupa mazano: (1) Ngorapi thangwe rakanaka rinotiita kuti tipe mazano? (2) Mazano aya anodikana kamare? (3) Ndiyani anodikana kupa mazano? (4) Mungaitisa kudini kuti mupe mazano anoshanda kamare?

5. Kuva no mathangwe akanaka kunobesera kudini mukuru kuti ape mazano ngo njira yaushoni kamare? (1 VaKorinte 13:4, 7)

⁵ Vakuru vanoda maningi hama no hambzaji javo. Nguva jimweni, ivona vanokhombija kuti vanovada ngo kupekeja mazano mundhu anonga ari mu gwanja rakashata. (Vagaratiya 6:1) Mukuru acito abhuya no mundhuwo, zvaizova zvaushoni atanga arangarira zviro zvakanangwa ngo mupostori Pauro ngo pamusoro po rudo. “Rudo hunosengerera, rudo huno unyasha. . . . Hunocijikira zviro zvese, hunotenda zviro zvese, hunovetera zviro zvese, hunocungirira zviro zvese.” (Verenganyi 1 VaKorinte 13:4, 7.) Kudari mukuru akanasa kurangarira kamare ngo pamusoro po vhesi iji, zvinozomubesera kuti ave no cokwadi co kuti iyena anozopa mazano aushoni ngo njira yo rudo. Wiya anongaya acipuwa mazano anozovona kamare kuti mukuru wondhowo anomutaja. Zvomuita kuti anase kuashira mazanowo.—Varoma 12:10.

6. Muezaniso wapi wakanaka wakagajwa ngo mupostori Pauro?

⁶ Mupostori Pauro wakagaja muezaniso wakanaka kuno vakuru. Inga muezaniso, hama jo ku Tesaronika pajainga jecida mazano, Pauro aazivi kunonoka kuvapekeja. Ngo kudaro, mu karata jaakavatarira, pokutanga Pauro wakasimba kushanda kwavo vakagondeka, rudo hwavo no kucungirira kwavo. Iyena wairangariravo ngo pamusoro po upenyu hwavo no kuvavhunja kuti waiziva zvineso zvavaisongana nazvo no kuteverehwa kwavainga veciitwa. (1 Vatesaronika 1:3; 2 Vatesaronika 1:4) Iyena wakatovhunja hama kuti ivona vainga muezaniso ku Makristu amweni. (1 Vatesaronika 1:8, 9) Ivona vakadakara maningi pavakasimbwa ndi Pauro. Pacina kukana-kana, Pauro waida maningi hama jake. Ngo kudaro, wakakwanisa kupa mazano anoshanda mu karata jake jaakatarira Vatesaronika.—1 Vatesaronika 4:1, 3-5, 11; 2 Vatesaronika 3:11, 12.

7. Ngenyi vandhu vamweni vangatama kuashira ushoni mazano?

⁷ Zvicinyi zvaizoitika kudari tikatama kupekeja mazano ngo njira kwayo? Vonanyi basi zvakananga mukuru umweni: “Vamweni avaashiri ushoni mazano, asipi kuti ciripo cakashata no mazanoo, asi ngokuti iwona aazivi kupekejwa ngo njira yo rudo.” Tinojijenyi? Zvakareruka maningi kuashira mazano, kudari akapekejwa mu njira yo rudo, kuciripi ngo hasha.

8. Mukuru anodikana kujiita muvhunjo japi paanosana kupa mazano mundhu umweni?

⁸ Vakuru avadikani kukasikira maningi pa kupa mazano. Acito apekeja mazano, mukuru anodikana kujivhunjisa kudari: ‘Ndinodikanadi kunanga ciri cese kamare? Ndino cokwadi co kuti zvaitari mundhu uwu zvakashata here? Kureva kuti Bhaibheri rinonanga kuti zvaaitari zvakashata? Kana kusiyana ko mavonero hako?’ Vakuru vano  uzivi avadikana ‘kukasika kuvereketa.’ (Mazwi Akangwara 29:20) Kudari mukuru aana cokwadi cokuti anodikana kupa mazano mundhu ari wese, zvaizova zvaushoni kukumbira mukuru umweni kuti varangarire vese kuti zvakaitaro hameyo zvinohwisana no zvinonanga Bhaibheri kana kuti hwaiwa, zvoiita kuti ipuwe mazano.—2 Timoti 3:16, 17.

9. Ngozvapi zvatinojija kuvha pa muezaniso wa Pauro ngo ndava yo kupa mazano ngo pamusoro po kusimira no kujinemesa? (1 Timoti 2:9, 10)

⁹ Vonanyi muezaniso uwu. Ngatiti mukuru ari kuneseka ngo pamusoro po Mukristu wasana manera okujinemesa no kusimira. Mukuru angajivhunjisa kudari: ‘Kunanga kuti pano vhesi inonanga zviri zvese ngo pamusoro pazvo?’ Kudari mukuru aadi kupa mavonero ake ega, iyena angakumbira mukuru umweni kana hama imweni yakaivha ku divi ro umwari ino murangariro waushoni. Novari vese, vangavona ngwajo ya Pauro inobhuya ngo pamusoro po kusimira no kujinemesa. (Verenganyi 1 Timoti 2:9, 10.) Hurukuro ya Pauro yainga no ndhungamiriro jakasiyana, yaiceukija Makristu kuti aidikana kusimira nguvo jinokwana, jakareremera no jinokhombija uzivi. Asi Pauro aazivi kudira munda-nda-nda wo nguvo jinodikana kusimihwa no jicikadikani kusimihwa. Iyena waizviziva kuti hama no hambzaji jaidikana kusana jega zvajinoda kusimira, asi zvinonga zvicikahwisani no zvinonanga Bhaibheri. Ngo kudaro, pavanosana kwenda kobesera mundhu ngo pamusoro po zvokusimira, vakuru vanodikana kuvona dangani nguvo jakasanaro mundhuwo jakareremera no jinokhombija uzivi.

10. Ngozvapi zvinozotibesera kuti titame kunghwinira zvinonga zvasungwa ngo vamweni?

¹⁰ Zvinosisira maningi kuceukija kuti hama mbiri jingatema zvivaringo zvakasiyana, asi azvirevi kuti umweni anonga wakheta ushoni, umweni anonga washaisha. Atidikani kueja kuvangirija hama jedu kuti jiite zviya zvatinorangarira kuti zvakanaka.—Varoma 14:10.

11-12. Kudari mukuru akavona kuti zvinosisira kupa mazano, muvhunjo japi jaanodikana kujiita, ngenyi?

¹¹ Kudari zvikanasa kujeka kuti mundhu anodikana kupuwa mazano, muvhunjo unovepo nga uwu: Ndiyani anodikana kumapa? Mukuru acito wapekeja mazano hambzaji yakarovohwa kana mwana wo hama, iyena anodikana kuamba wabhuya no musoro wo mbhuri, kangaije musoro wo mbhuri uwu angatosana kutaja ega shwiroyo. * Kana kuti musoro wo mbhuri, angatokumbihwa kuti avepovo mukuru paanonga ecipa mazano. Inga zvanangwa pa  ndima yo citatu, nguva jimweni, zvigatovoneka zviri nane kuti hambzaji yaamusharuka ipekeje mazano hambzaji iciri musikane.

 ¹² Asi pano ciro cinosisira maningi cinodikana kurangarihwa ngo vakuru. Mukuru angajivhujisa kudari: ‘Ndinonasa kupekeja mazano here? Kana kuti zvaizova zvaushoni kudari noaivha ku mundhu umweni?’ Inga muezaniso, mundhu ari kuhwisana no mazwiro okujishora, kangaije angapurukira ushoni mazano aangapuwa ngo mukuru wakambosongana no cineso cakafanana kusiyapo wiyana acikambozivi kusongana naco. Kangaije mukuru wakambova no mazwiro aya, anonasa kuzwisisa ushoni mundhuwo no kumuvhunja zviro mu njira yaangatendera kamare. Pikija zvakadaro, vakuru vese vano mutoro wo kuvangisa no kubesera hama no hambzaji kuti vaite cinjo mukuzwirana no zvinodiwa ngo Bhaibheri. Ngo kudaro, cinosisira maningi ngo co kupekeja mazano, pikija hazvo mukuruwo aazivi kumbosongana no zvineso zvo mundhu waari kupekejaro mazano.

13-14. Ngenyi zvinosisira maningi kuti mukuru anase kupurukira?

¹³ Nasanyi kupurukira. Mukuru paanonga ecinasirira kuti aende kopa mazano, anodikana kujivhunjisa kudari: ‘Ngozvapi zvandinoziva ngo pamusoro po mugariro wo hama iyi? Ngozvapi zviri kuitika mu upenyu hwayo? Kureva kuti iyona iri kusongana no zvineso zvandicikazivi? Ngozvapi zviro zvinosisira zvairi kuda wari uno?’

¹⁴ Ndhungamiriro iri pana Jakobo 1:19, inoshanda kuno vese vaya vanopekeja mazano. Jakobo wakatara kuti: “Mundhu wese anodikana kukasika kuzwa, wononoka kuvereketa no kunonoka kunyangajwa.” Mukuru angananga hake kuti anoziva mugariro jese, kureva kuti ndizvonadi? Mazwi Akangwara 18:13 inoticeukija kuti: “Ndiani anopingura acito azwa, anozova no upenji no kupserujwa.” Zvaizova zvaushoni kukumbira mundhuwo kuti anase kusanangura mugariro wake. Ngo kudaro, mukuru anodikana kupurukira acito avereketa. Ceukijanyi zvatajija kuvhira ku mukuru wanangwaya pa ndima jo kutanga jo musoro uwu. Iyena wakazwisisa kuti, kusiyapo kushandisa masoko aainga apera kunasirira, waidikana kuita muvhunjo iji kuno hambzaji iyana: “Ngozvapi zviri kuitika mu upenyu hwenyu? Ndingamubeseresa kudini?” Kudari vakuru wakapsaka nguva yo kuda kuziva mugariro uno hama no hambzaji, vanozokwanisa kuvabesera no kuvavangisa.

15. Vakuru vangashandisa kudini ndhungamiriro yatinowana pana Mazwi Akangwara 27:23?

¹⁵ Nasanyi kuziva mushambi wenyu. Inga zvanangwa pakutanga, kupekeja mazano anoshanda zvinobatanija zvizinji kupinda kuverenga basi Bhaibheri no kunanga mavonero edu. Hama no hambzaji jedu jinoda kuvona kuti itusu tinovataja, kuvazwisisa no kuda kuvabesera. (Verenganyi Mazwi Akangwara 27:23.) Vakuru vanodikana kuva no ushamwari wo phedo no hama no hambzaji javo.

16. Ngozvapi zvinozobesera vakuru kuti vape mazano anoshanda?

 ¹⁶ Vakuru avadi kuti hama javo jirangarire kuti ivona vano nguva basi, kudari vakaziva kuti vaita zviro zvakashata. Kusiyapo izvo, ivona nguva jese vanodikana kubhuya no hama no hambzaji javo, vovonesa kuti ivona vanoneseka ngo mundhu umwe nga umwe paanosongana no zvineso. Mukuru umweni wakati: “Kudari mukaita izvi, munozova shamwari javo kamare. Perapo pamunoda kuvapa mazano, zvinozomurerukira maningi.” Zvinozovarerukiravo kuti vamaashire.

17. Ngenyi zvinosisira maningi kuti mukuru ave mundhu anosengerera no wakanaka mwoyo?

¹⁷ Ivanyi mundhu anosengerera no wakanaka mwoyo. Kusengerera no kunaka mwoyo kunodikana maningi, apo mundhu pakutanga akaramba kushandisa zvinonanga Bhaibheri. Mukuru aadikani kunyangajwa kudari hama kana hambzaji ikaramba kushandisa mazano ainopekeja. Bhaibheri rinonanga kudari ngo pamusoro pa Jesu: “Aazoguri njanga yakabweshuka. Aazojimi turusida inopfukuta.” (Mateu 12:20) Pa mukumbiro waanoita ari ega, mukuru anodikana kukumbira Jehovha kuti abesere mundhu waanodaro kupa mazano kuti azwisise thangwe riri kuitisaro kuti apuwe mazano no kumashandisa. Hama yapuwaya mazano inodikana kupsaka nguva kuti irangarire ngo zviro zvabhuiwaro. Kudari mukuru akabhuya ngo njira yo kusengerera no yo kunaka mwoyo, mundhu waanongaro ecibesera aazobatikani maningi ngo njira inongaro yecipekejwa ndiyona mazano, asi anozobatikana ngo zvinongaro zvecibhuiwa. Zvokadi kamare, nguva jese mazano anodikana kucijikira mu Soko ra Mwari.

18. (a) Patinopekeja mazano, ngozvapi zvatinodikana kurangarira? (b) Inga zvatiri kuvona pa foto iri mu bhokiso, vabari ava vari kubhuya ngo pamusoro penyi?

¹⁸ Jijanyi ngo zvamakamboposa. Ngo ndava yo kutama kukwana, atizokwanisi kamare kushandisa zvese zvanangwa pa musoro uwu. (Jakobo 3:2) Itusu tinozoposa, asi zvikaitika kudaro, tinodikana kujija ngo zvataposaro. Kudari hama no hambzaji jikavona  kuti tinovada, zvinozovarerukira kuti vatiregerere, patinovanyangajisa ngo ciri cese catinonga tananga kana kuita.—Vonanyi bhokiso rinoti: “ Zviceukijo Kuitira Vabari.”

19. Tingaitisa kudini kuti tidakajise mwoyo wo hama no hambzaji jedu?

¹⁹ Inga zvatavona, azvizivi kureruka kupa mazano anonasa kushanda kamare. Itusu atizivi kukwana, kubatanijavo na vaya vanopekeja mazano. Ceukijanyi ndhungamiriro jese jotajijari mu musoro uwu. Ivanyi no cokwadi co kuti muri kupekeja mazano no thangwe raushoni kamare. Cimwenizve, ivanyi no cokwadi co kuti mazanowo anodikanadi kamare no kuti imwimwi muri mundhu anofanera kumapekeja. Mucito mapa mazano, itanyi muvhunjo no kunasa kupurukira kuti munase kuzwisisa zviri kusongana no mundhuwo. Ejanyi kuvona zviro inga manera aanozviita. Ngo kuthiva kwese, ivanyi no ushamwari no hama no hambzaji jenyu. Ceukijanyi kuti cinangwa cedu nga ici: Atidi kuti mazano edu anase kushanda basi, asi ave ‘ecidakajisa mwoyo.’—Mazwi Akangwara 27:9.