1-2. Waut lieed een Brooda doaräwa, aundre Rot to jäwen?

 VÄLE Joaren trigj jinjen twee Eltestasch mol eene Sesta besieekjen, waut een Stoot nich no de Toopkomes jekomen wia. De een Eltesta läsd de Sesta een poa Varzhen väa, waut sikj von de Toopkomes besieekjen haundelden. Hee docht, daut de Besuch gaunz fein jewast wia, oba aus hee un de aundra Eltesta doa veloten wullen, säd de Sesta to dee: “Jie Breeda weeten verheipts nich, waut ekj fa Trubbels derchmoak.” De Breeda hauden de Sesta Rot jejäft, onen dee to froagen, waut see fa Trubbels haud un woo äare Loag wia. Doawäajen docht de Sesta, daut ar disen Rot nuscht holp.

² De Eltesta, waut de Sesta de Bibelvarzhen väaläsd, denkjt trigj un sajcht: “Don docht ekj, daut de Sesta nich dankboa wia fa dän Rot, waut wie ar jeewen. Oba aus ekj doaräwa nodocht, kunn ekj seenen, daut ekj de rajchte Bibelvarzhen jebrukt haud, oba nich de rajchte Froagen jestalt, soo aus: ‘Woo jeit die daut noch emma? Woo kaun ekj die halpen?’” De Eltesta haud werkjlich waut jelieet von dit. Vondoag dän Dach es hee een metfeelenda un gooda Hoad.

3. Wäa kaun aundre aula Rot jäwen?

 ³ Aus Schophoad sent de Eltestasch veauntwuatlich doafäa Rot to jäwen, wan daut needich es. Oba eenjemol es daut uk paussent, daut aundre von de Vesaumlunk wäm eenen Rot jäwen. Een Brooda ooda eene Sesta wudd eenen Frint kjennen eenen biblischen Rot jäwen (Psa. 141:5; Spr. 25:12). Ooda  eene elre Sesta wudd eene jinjre Sesta kjennen soonen Rot jäwen, aus en Titus 2:3-5 oppjeschräwen es. Un Elren motten äare Kjinja uk foaken Rot jäwen un dee trajchtwiesen. Wan dis Artikjel uk besonda fa de Eltestasch jedocht es, kjenn wie ons doa doch aula eene Lia rutnämen un doano kjikjen, woo wie aundre gooden Rot jäwen kjennen, waut dee halpen woat un “daut Hoat froo [moaken]” (Spr. 27:9).

4. Waut woa wie en dise Artikjel derchgonen?

⁴ En disen Artikjel woa wie äwa vea Froagen räden, woo wie aundre Rot jäwen. 1. Waut von Grunt jeft daut, daut wie Rot jäwen? 2. Es de Rot werkjlich needich? 3. Wäa saul dän Rot jäwen? 4. Woo kjenn wie gooden Rot jäwen?

5. Wuarom woat daut fa wäm leichta sennen eenen Rot auntonämen, wan de Eltesta daut ut Leew deit? (1. Korinta 13:4, 7).

⁵ De Eltestasch leewen äare Breeda un Sestren. Un eenjemol wiesen dee äare Leew uk doaderch, daut see wäm eenen Rot jäwen, waut enne Jefoa es, daut dee waut orrajchtet deit (Gal. 6:1). Oba ea een Eltesta met wäm rät, es daut goot, wan hee äwa eenjet nodenkjt, waut de Apostel Paulus äwa de Leew schreef. Hee säd: “Leew es jeduldich, Leew es frintlich . . . Leew vedrajcht aules, see jleeft aules, see hopt aules, jeduldich drajcht see aules” (läs 1. Korinta 13:4, 7). Wan de Eltesta iernstlich äwa dise Varzhen nodenkjt, woat dän daut halpen to seenen, waut fa eenen Grunt daut jeft, eenen Rot to jäwen, un hee woat daut uk met de rajchte Enstalunk doonen. Wan deejanja, waut dän Rot kjricht, sitt, daut de Eltesta opp iernst om am bekjemmat es, woat dän daut leichta sennen dän Rot auntonämen (Reem. 12:10).

6. Waut von goodet Biespel jeef Paulus?

⁶ De Apostel Paulus wia een gooda Eltesta. Hee jeef de Breeda en Tessalonich biejlikj Rot, aus daut needich wia. Oba en siene Breew aun dee lowd hee de Breeda ieescht mol doafäa, daut see soo tru un flietich wieren un nich oppjeewen. Hee docht uk aun dee äare Omstend un säd dee leeftolich, daut hee goot vestonen kunn, daut daut fa an nich leicht wia, met Vefoljunk foadich to woaren (1. Tess. 1:3; 2. Tess. 1:4). Hee säd dee mau rajcht, daut see een goodet Biespel wieren fa aundre Christen (1. Tess. 1:8-9). Woo schaftich dee nich motten jewast sennen, daut Paulus an soo leeftolich Moot toospruak! Gaunz secha leewden see am sea. Doawäajen kunn Paulus de Breeda gooden Rot jäwen en siene beid Breew (1. Tess. 4:1, 3-5, 11; 2. Tess. 3:11-12).

7. Wuarom wellen eenje veleicht nich Rot aunnämen?

⁷ Waut kaun passieren, wan de Rot nich opp eene goode Wajch jejäft woat? Een erfoarna Eltesta sajcht: “Eenje wellen dän Rot nich aunnämen, wäajen dee nich opp eene leeftolje Wajch jejäft wort. Daut es nich, wäajen de Rot nich goot wia.” Waut kjenn wie doavon lieren? Fa ons es daut väl leichta eenen Rot auntonämen, wan de aundra dän leeftolich jeft un nich, wäajen dee sikj oajren mott.

8. Äwa waut sull een Eltesta nodenkjen, ea hee eenen Rot jeft?

⁸ Eltestasch sellen nich too haustich Rot jäwen. Ea een Eltesta aundre eenen Rot jeft, sull hee äwalajen: “Es daut werkjlich needich? Sie ekj mie secha, daut daut orrajcht wia, waut de aundra deed? Wia daut jäajen de Schreft? Ooda es daut bloos, wäajen dee daut aundasch deed, aus ekj daut wudd  jedonen haben?” Eltestasch motten aulsoo doano kjikjen, daut see ieescht nodenkjen, ea see räden (Spr. 29:20). Wan een Eltesta sikj nich secha es, aus hee de Sach aunräden saul, wudd hee kjennen met eenen aundren Eltesten vetalen toom seenen, aus daut doa werkjlich eenen biblischen Grunt fäa jeft (2. Tim. 3:16-17).

9. Waut lia wie von daut, waut Paulus äwa Kjleedie un oppfiksen schreef? (1. Timotäus 2:9-10).

⁹ Saj wie mol, een Eltesta es doaräwa besorcht, woo een aundra sikj auntrakjt un oppfikst. De Eltesta wudd kjennen äwalajen: “Jeft daut eenen biblischen Grunt doafäa, daut ekj daut aunräden mott?” Wäajen hee nich bloos no siene ieejne Meeninj gonen well, wudd hee kjennen met eenen aundren Eltesten ooda eenen erfoarnen Vekjindja räden. Toop wudden see dan kjennen äwa Paulus sienen Rot nodenkjen, waut hee äwa Kjleedie un oppfiksen schreef (läs 1. Timotäus 2:9-10). Paulus räd äwa eenje Gruntsauzen, daut Christen sikj sullen aunstendich un veninftich auntrakjen. Oba hee räd nich äwa Räajlen, waut dee doonen un waut dee nich doonen kunnen. Hee wist, daut de Christen selfst entscheiden kunnen, waut fa Kjleeda see brucken wullen, soo lang daut nich jäajen de Schreft wia. Ea de Eltestasch wäm eenen Rot jäwen, motten dee äwalajen, aus daut veninftich un aunstendich es, woo dee sikj auntrakjt ooda nich.

10. Waut mott wie em Denkj hoolen, wan daut om perseenelje Entscheidungen jeit?

¹⁰ Daut es wichtich doaraun to denkjen, daut uk erfoarne Breeda veschiedne Meenungen haben kjennen äwa eene jewesse Sach. Oba daut bediet nich, daut eene bäta es aus de aundre. Wie sellen onse Breeda nich bemotten, daut dee daut doonen, waut wie fa rajcht talen (Reem. 14:10).

11-12. Äwa waut mott een Eltesta nodenkjen, wan doa wäm Rot jejäft saul, un wuarom?

¹¹ Wan doa wäm Rot jejäft mott, dan kjemt de Froag opp: “Wäa saul dän jäwen?” Ea een Eltesta eene befriede Sesta ooda een Kjint eenen Rot jeft, wudd hee ieescht met daut Haupt von de Famielje doaräwa räden, un dee woat sikj dan veleicht eenich, sikj de Sach selfst to äwanämen. b Ooda daut Famieljenhaupt frajcht, aus hee kaun doabie sennen, wan de Eltesta dän Rot jeft. Un soo aus wie aul em  Varsch 3 jeseenen haben, es daut eenjemol veleicht bäta, wan eene elre Sesta eene jinjre Sesta eenen Rot jeft.

¹² Daut jeft noch waut, wua een Eltesta sull aun denkjen. Dee wudd veleicht äwalajen kjennen: “Sie ekj de rajchta, om dän Rot to jäwen ooda wudd daut bäta sennen, wan een  aundra daut deed?” Wan de Rot biejlikj fa eenen es, waut sikj selfst nich väl wieet feelt, dan wudd daut bäta sennen, wan daut een Eltesta deed, waut uk biejlikj soowaut derchjemoakt haft. Dis Eltesta woat veleicht mea Vestentnis haben fa dän un opp soone Wajch räden kjennen, daut de aundra dän Rot ea aunnemt. Oba aule Eltestasch haben de Veauntwuatunk de Breeda un Sestren Moot tootospräakjen un dee to halpen, Sachen to endren, wan de Schreft daut velangt. Soo, daut wichtichste es, daut de Rot jejäft woat, wan de Eltesta uk nich krakjt daut beläft haft, waut de aundra.

13-14. Wuarom es daut wichtich fa eenen Eltesten, daut dee toohorcht?

¹³ Sie reed tootohorchen. Wan een Eltesta sikj reedmoakt, om wäm Rot to jäwen, dan sull hee äwalajen: “Waut weet ekj doaräwa, woo mienen Brooda daut nu jroz jeit? Waut beläft dee nu jroz? Kaun daut sennen, daut hee Schwierichkjeiten derchmoakt, wua ekj goanich omweet? Waut wudd dän nu jroz daut mieeschte halpen?”

¹⁴ De Gruntsauz en Jakobus 1:19 paust sea fein fa soone, waut Rot jäwen. Doa sajcht daut: “Siet schwind bie de Sach toom horchen, äwalajcht goot ea jie räden, un woat nich leicht doll.” Veleicht denkjt een Eltesta, daut hee sikj aules unjasocht haft, oba weet hee doa werkjlich gaunz om? Spricha 18:13 sajcht: “Wäa doa auntwuat ea hee horcht, dee moakt sikj aus een Noa toschaund.” Daut es emma bäta dänjanjen selfst to froagen, woo de Sach steit. Doa es met en, daut eena ieescht toohorcht, ea eena rät. Denkj wie noch eemol aun daut, waut de Eltesta lieed, von dän wie aum Aunfank von disen Artikjel aul räden. Hee wort en, daut hee nich haud sult met daut aunfangen, waut hee sikj reedjemoakt haud, oba daut hee de Sesta ieescht mol haud sult Froagen stalen, soo aus: “Woo jeit die daut noch emma? Woo kaun ekj die halpen?” Wan de Eltestasch sikj Tiet nämen, om sikj de Sach fein to unjastonen, dan woat daut väl leichta sennen fa dee, de Breeda un Sestren Moot tootospräakjen.

15. Woo kjennen de Eltestasch daut nokomen, waut daut en Spricha 27:23 sajcht?

¹⁵ Lia de Häad kjanen. Soo aus wie aum Aunfank aul jeseenen haben, es bie eenen gooden Rot mea met en, aus bloos een poa Bibelvarzhen väatoläsen un dän aundren eenjet to sajen, waut dee doonen saul. Onse Breeda un Sestren motten seenen kjennen, daut wie om dee bekjemmat sent, daut wie dee vestonen un daut wie dee halpen wellen (läs Spricha 27:23). De Eltestasch wudden sikj sellen aunstrenjen goode Frind met de Breeda un Sestren to woaren.

16. Waut woat de Eltestasch halpen gooden Rot to jäwen?

¹⁶ Eltestasch wellen secha nich, daut de Breeda von an denkjen, daut see to drock sent  un daut see bloos dan met dee räden, wan see dee eenen Rot jäwen. Enne Städ daut woaren dee räajelmässich met Breeda un Sestren vetalen un dee wiesen, daut see besorcht sent om dee, wan dee Schwierichkjeiten haben. Een erfoarna Eltesta sajcht: “Wan eena daut deit, dan woat eena goode Frind met dee. Wan eena dan mol eenen Rot jäwen mott, woat eenem daut väl leichta sennen.” Un deejanja, waut dän Rot kjricht, woat dan uk ea reed sennen dän auntonämen.

17. Wanea es daut besonda needich, daut een Eltesta jeduldich un leeftolich es?

¹⁷ Sie jeduldich un leeftolich. Daut es besonda needich jeduldich un leeftolich to sennen, wan de aundra dän biblischen Rot ieeschtlich nich aunnämen well. Een Eltesta mott doafäa oppaussen, daut hee sikj nich oajat, wan de aundra dän Rot nich nokjemt, waut hee jejäft haft. Äwa Jesus wort verutjesajcht: “Hee woat daut enjekjnekjte Rua nich aufbräakjen, un een Licht daut noch flakat woat hee nich utpusten” (Mat. 12:20). De Eltesta wudd Jehova doarom bäden kjennen, daut hee dän Brooda säajnen mucht un dän to vestonen halpen, wuarom am daut aun dän Rot fäld un woo hee dän nokomen kunn. Veleicht fält dän Brooda, waut dän Rot kjrieech, eefach Tiet doaräwa notodenkjen. Wan de Eltesta jeduldich un leeftolich met dän aundren Brooda rät, dan woat dän daut leichta sennen dän Rot auntonämen. Un de Rot saul sikj uk emma opp Gott sien Wuat stetten.

18. (a) Waut sell wie em Denkj hoolen, wan wie aundre eenen Rot jäwen? (b) Äwa waut räden de Elren, soo aus daut opp daut Bilt en dän Kausten jewäsen woat?

¹⁸ Lia von diene Fäla. Soo lang aus wie onvolkomen sent, woa wie daut nienich aules nokomen, waut wie en disen Artikjel jelieet haben (Jak. 3:2). Wie woaren Fäla moaken. Oba wan wie daut doonen, dan well wie waut von dee lieren. Wan ons Brooda ooda onse Sesta daut seenen kaun, daut wie dee leewen, dan woat dee daut leichta sennen, daut dee ons vejeft, wan wie dee beleidicht haben derch daut, waut wie säden ooda deeden (see uk dän Kausten “ Een Hanwies fa de Elren”).

19. Woo kjenn wie onse Breeda un Sestren daut Hoat froo moaken?

¹⁹ Soo aus wie jeseenen haben, es daut nich emma leicht gooden Rot to jäwen. Wie sent onvolkomen un uk deejanja, waut dän Rot kjricht. Well wie dän Gruntsauz em Denkj hoolen, waut wie en disen Artikjel jelieet haben. Moak die secha, waut fa eenen Grunt daut jeft, dän aundren eenen Rot to jäwen. Äwalaj uk, aus du de rajchta doatoo best un aus de Rot werkjlich needich es. Ea du wäm eenen Rot jefst, stal dän goode Froagen. Horch oppmoakjsom too, daut du vestonen kaust, waut de aundra derchmoakt. Proow de Sachen von dän siene Kaunt to beseenen. Sie leeftolich un proow goode Frind to sennen met de Breeda un Sestren. Denkj doaraun, wie wellen nich bloos gooden Rot jäwen, oba uk de aundre “daut Hoat froo [moaken]” (Spr. 27:9).