Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 8

¿Canca shujtajcuna chasquinallatachu consejangui?

¿Canca shujtajcuna chasquinallatachu consejangui?

“Mishquijllata ashnaj sumaj jambicunahuan churarishcaca, shunguta cushichinmi. Alli apanacuj runa sumajta cunashcacarin, yuyaitamari cushichin” (PROVERBIOS 27:9).

CANTO 102 Fuerza illajcunata ayudashunchij

CAITAMI YACHASHUN *

1, 2. ¿Shuj paniman consejota cuj ancianoca imatataj yacharca?

SHUJ cutinca shuj panica achca tiempotami tandanacuicunamanca mana rishca carca. Chaimi ishqui ancianocunaca paita visitanaman rircacuna. Shuj ancianoca panitaca tandanacuicunaman rina imamanta importante cashcata intindichingapajmi, huaquin versocunata liyirca. Chashna liyishpaca cai ancianoca panita animashcatami yuyashcanga. Pero ña cai huauquicuna ricujpica panica: “Cancunaca ñuca ima shina sintirishcataca mana yachanguichijchu” nircami. Cai huauquicunaca cai pani ima problemacunata charishcataca mana tapushcacunachu carca. Chaimantami panica paita imapi mana ayudashcata laya sintirirca.

2 Chashna nijpica versocunata liyij ancianoca: “Callaripica ‘cai panica respetotaca mana ricuchicunchu’ nishpami yuyarcani. Pero qꞌuipaca versocunallata liyinapaj randica, ‘¿imanallataj cangui?, ¿imanallataj sintiringui?, ¿imapitaj ayudai tucuni?’ nishpa tapuna cashcatami cuentata curcani” ninmi. Cai ancianoca cai experienciamantaca achcatami yacharca. Cunanca paica cꞌuyaihuan shujtajcunata alli ayudajmi can.

3. ¿Picunallataj consejocunataca cuna can?

 3 Pushaj ancianocunaca shujtajcunata consejana responsabilidadtami charincuna. Pero maipica shujtaj huauqui panicunapishmi shujtajcunamanca consejota cui tucuncuna. Por ejemplo, shuj huauquica paipaj amigomanca Bibliahuanmi ima consejota cuna can (Salmo 141:5; Proverbios 25:12). Mana cashpaca shuj mayorlla panica jovenlla panimanca Tito 2:3 al 5-pi tiyaj versocunahuanmi consejai tucun. Yaya mamacunacarin paicunapaj huahuacunamanca consejashpami corregina can. Cai yachaipica ancianocuna ima shina consejota cuna cashcatami yachashun. Pero tucuicunami shujtajcunata ima shina consejota cungapajca caimanta yachai tucunchij (Proverbios 27:9).

4. ¿Cai yachaipica ima tapuicunatataj ricushun?

4 Cai yachaipica cai tapuicunatami yachashun: 1) ¿imamantataj consejocunata cuna canchij?, 2) ¿consejota cunata o mana cunataca imamantataj alli ricuna canchij?, 3) ¿pitaj consejotaca cuna can?, 4) ¿chasquinalla consejota cungapajca imatataj rurana canchij?

¿IMAMANTATAJ CONSEJOCUNATA CUNA CANCHIJ?

5. ¿Shujtajcunata cꞌuyaihuan consejajpica ima shinataj chasquingacuna? (1 Corintios 13:4, 7).

5 Ancianocunaca shujtajcunata cꞌuyashcamantami paicuna pandaricujpica consejocunata cuncuna (Gálatas 6:1). Paicunaca ima consejota cungapajca apóstol Pablo ima nishcapimi yuyarina can. Pabloca: ‘Cꞌuyaita charijca llaquita apajmi, alli shunguyujmi, tucui llaquita apanllami, tucuita crinllami, tucuita shuyanllami, tucuita ahuantanllami’ nircami (1 Corintios 13:4, 7-ta liyipai). Cai versocunapi yuyashpaca ancianocunaca shujtajcunataca cꞌuyaihuanmi consejanata yachangacuna. Chashna consejajpica shujtajcunapish allimi chasquingacuna (Romanos 12:10).

6. ¿Apóstol Pabloca ima shinataj shujtajcunamanca consejota curca?

6 Apóstol Pabloca ancianocunapajca alli ejemplomi can. Por ejemplo, paica Tesalonicapi caj huauqui panicunatami consejarca. Pero paica manaraj consejota cushpaca cꞌuyaita ricuchishcamanta, Diosta sirvicushcamantami paicunataca felicitarca. Contracuna llaquichicushcata, shujtaj llaquicunatapish charishcataca allimi yacharca (1 Tesalonicenses 1:3; 2 Tesalonicenses 1:4). Shinallataj shujtajcunapajpish alli ejemplo cashcatami parlarca (1 Tesalonicenses 1:8, 9). Chaita yachashpaca Tesalonicapi caj huauqui panicunaca cushillami sintirishcangacuna. Apóstol Pablo paicunaman cꞌuyaita ricuchishcatapishmi ricushcangacuna. Chaimantami qꞌuipaca apóstol Pablo paicunata consejajpica alli chasquircacuna (1 Tesalonicenses 4:1, 3-5, 11; 2 Tesalonicenses 3:11, 12).

7. ¿Maipica imamantataj huaquincunaca consejocunataca mana chasquincuna?

7 Experienciata charij shuj ancianoca: “Shujtajcunata mana cꞌuyaihuan, pꞌiñarishpa consejajpica, paicunaca mana alli chasquingacunachu” ninmi. Chaimantami ñucanchijca pꞌiñarishpa consejanapaj randica cꞌuyaihuan consejana canchij. Chashna consejajpica shujtajcunaca allimi chasquingacuna.

¿CONSEJOTA CUNATA O MANA CUNATACA IMAMANTATAJ ALLI RICUNA CANCHIJ?

8. ¿Shuj ancianoca manaraj consejota cushpaca imatataj rurana can?

8 Ancianocunaca manaraj consejota cushpaca allimi yuyanaraj can (Proverbios 29:20). Chaipajca: “¿Chai huauqui o panica ciertochu ñuca consejachun minishtin? ¿Mana allita ruracujtaca segurochu cani? ¿Biblia yachachishcatachu mana caticun o ñuca munashcallatachu mana caticun?” nishpami tapurina can. Shuj ancianoca dudacunata charishpaca caishuj ancianotami tapuna can. Chashnami consejota cunata o mana cunata alli yachangacuna (2 Timoteo 3:16, 17).

9. ¿Ancianocunaca ima shina churarinamanta, ima shina allichirinamanta consejacushpaca ima shinataj apóstol Pablopaj ejemplota cati tucuncuna? (1 Timoteo 2:9, 10).

9 Cai ejemplopi yuyashun. Shuj ancianoca shuj huauqui mana alli churarishcatachari ricun. Chaimi paica: “¿Cai huauquica Bibliahuan consejachunchu minishtin?” nishpa tapurina can. Pai yuyashcallata ama ningapajca shujtaj ancianotami ayudachun mañana can. Ña ishquindijmi ima shina churarinamanta, ima shina allichirinamanta apóstol Pablo nishcata ricuna can (1 Timoteo 2:9, 10-ta liyipai). Apóstol Pabloca tucuita ima laya churarinataca mana huillarcachu. Paica mana pinganayajta alli yuyaihuan churarichunmi consejarca. Shinallataj Pabloca cai consejota catishpa, cada uno ima shina churarinata decidi tucushcataca allimi yacharca. Ancianocunaca consejota cungapaj o mana cungapajca, maijan huauqui o pani apóstol Pablo mandashcata pajtachicujta o mana pajtachicujtami alli ricuna can.

10. ¿Shujtajcuna decidishcata respetangapajca imatataj yuyarina canchij?

10 Maijan huauqui panicunaca Biblia yachachishcata catishpami chꞌican chꞌican decidi tucuncuna. Chashna chꞌican decidishpapish shujca allita decidishcata o shujca mana allita decidishcataca mana nisha ninchu. Cada uno chashna chꞌican chꞌican decidinata yachashpaca ñucanchij munashca shina tucuita rurachunca mana obliganachu canchij (Romanos 14:10).

¿PITAJ CONSEJOTA CUNA CAN?

11, 12. ¿Ancianocunaca consejota cugrishpaca imacunatataj tapurina can?

11 Pi consejota cuchun minishtijpica “¿pitaj consejota cuna can?” nishpami tapurina canchij. Por ejemplo, shuj ancianoca shuj cazarashca paniman o shuj jovenman consejota cugrishpaca, panipaj cusahuan o yaya mamacunahuanrajmi parlana can. Chashna parlajpica cusa o yaya mamacunaca paicunallataj consejota cunatami decidingacuna. Mana cashpaca ancianocuna consejota cucujpica chaipi canatami decidingacuna. *  Párrafo 3-pi ricushca shinaca ancianocunaca shuj jovenlla pani consejota cuchun minishtishcata yachashpaca, shuj mayorlla panitachari consejota cuchun mañangacuna.

12 Shuj ancianoca piman consejota cugrishpaca: “¿Ñucachu consejota alli cui tucuni? ¿O pitataj consejota cuchunca mañana cani?” nishpami tapurina can. Por ejemplo, shuj huauqui o panica imapaj mana valishca shinachari sintirin. Paitaca chashnallataj sintirishca shuj pushaj huauquimi ayudai tucun. Pero tucui ancianocunami huauqui panicunata animangapaj, consejangapajca responsabilidadta charincuna. Chaimanta maijancuna corregichun minishtijpica ancianocunaca ratomi ayudana can.

¿CHASQUINALLA CONSEJOTA CUNGAPAJCA IMATATAJ RURANA CANCHIJ?

¿Imamantataj ancianocunaca alli uyajcuna cana can? (Párrafos 13 y 14-ta ricui).

13, 14. ¿Imamantataj ancianocunaca consejagrishpaca alli uyanaraj can?

13Alli uyajcuna cashunchij. Shuj ancianoca piman consejota cugrishpaca: “¿Cai huauqui o pani ima shina sintirijta, ima llaquicunahuan chꞌimbapuracujtaca allichu yachani? ¿Paica imapitaj ayudachun minishtin?” nishpami tapurina can.

14 Piman consejota cugrishpaca Santiago 1:19-pi ima nishcatami yuyarina canchij. Chaipica: “Chaimanta ñuca cꞌuyashca huauquicuna, imatapish uyanataca alli uyaichij. Manaraj alli yuyarishpaca ama rimaichijchu, ama utca pꞌiñarichijchu” ninmi. Chaimanta shuj ancianoca huauqui panicunata manaraj consejashpaca paicuna ima shina sintirishcata, ima tucushcatami tapuna can. Paicuna parlajpica allimi uyana can. Proverbios 18:13-pica: “Manaraj uyashpa imatapish cutichijca, upa cashca ricurishpa pingai tucunllami” ninmi. Párrafos 1 y 2-pi parlashca ancianoca alli uyanaraj cashcatami cuentata curca. Paica: “Versocunata manaraj liyishpa panita: ‘¿Imanallataj cangui? ¿Imanallataj sintiringui? ¿Ima shinataj ayudai tucuni?’ nishpa tapuna cashcatami cuentata curcani” ninmi. Ancianocunaca huauqui panicunamanta chashna preocuparishpaca paicunata ayudashpami animangacuna.

15. ¿Proverbios 27:23-pi tiyaj consejotaca ancianocunaca ima shinataj pajtachina can?

15Huauqui panicunata alli rijsishunchij. Párrafos 1 y 2-pi ricushca shinaca pita animangapajca versocunallata liyishpa o consejocunata cushpallaca mana saquirinachu canchij. Huauqui panicunaca paicunamanta preocuparichun, paicunata intindichun, ayudachunmi minishtincuna (Proverbios 27:23-ta liyipai). Chaimantami ancianocunaca huauqui panicunapaj amigos cangapaj esforzarina can.

¿Chasquinalla consejocunata cungapajca ancianocunaca imatataj rurana can? (Párrafo 16-ta ricui).

16. ¿Ancianocunaca huauqui panicuna consejota chasquichunca imatataj rurana can?

16 Huauqui panicunaca: “Ñucata consejangapajllami ancianocunaca ñucahuan parlancuna” nishpachari yuyancuna. Ama chashna paicuna yuyachunca ancianocunaca paicunahuan pasangapaj, paicunamanta preocuparingapajmi tiempota surcuna can. Experienciata charij shuj ancianoca: ‘Paicunamanta preocuparishpaca paicunapaj amigosmi tucushun. Paicunaman consejota cunapish jahuallami canga. Paicunapish ñucanchij ima consejashcataca jahuallami chasquingacuna’ ninmi.

¿Ancianocunaca imamantataj cꞌuyaihuan, pacienciahuan consejota cuna can? (Párrafo 17-ta ricui).

17. ¿Ancianocunaca huauqui panicunaman consejota cucushpaca imamantataj cꞌuyaita, pacienciata ricuchina can?

17Huauqui panicunata pacienciahuan, cꞌuyaihuan ayudashunchij. Huauqui panicuna consejashcata mana cazusha nijpi, mana pajtachisha nijpimi paicunaman cꞌuyaita ricuchina, pacienciata ricuchinaca importante can. Ancianocunapish huauqui panicuna consejota mana chasquisha nijpi, mana utca pajtachisha nijpica mana coleranachu can. Ashtahuanpish Jesuspaj ejemplotami catina can. Jesusca paimanta shuj profeciata parlashpaca: “Pꞌaquirinalla carrizotapish, mana pꞌaquingachu. Huañunalla cushnicuj mechatapish, pai tucuita mishashpa mandana punllacama mana huañuchingachu” nircami (Mateo 12:20). Chaimanta ancianocunaca huauqui panicuna consejashcata uyachun, pajtachichunca Diospaj ayudatami mañana can. Huaquincunaca consejocunata pajtachingapajca tiempotami minishtincuna. Ancianocuna cꞌuyaihuan, pacienciahuan consejajpica imata consejashcatami pajtachingacuna. Pero ancianocunaca Biblia yachachishca shinami paicunataca consejana can.

18. a) ¿Consejota cucushpa pandarishpapish imatataj rurana canchij? b) ¿Yaya mamacunaca ima shinataj huahuacunaman consejota cuna can? Página 18-pi tiyaj fotocunata, página 19-pi tiyaj recuadrota ricui.

18Alli consejangapaj yachashpa catishunchij. Tucuicuna pandarijcuna cashcamantami cai yachaipi imalla yachachishcataca, mana tucuipi cabalta pajtachi tucushun (Santiago 3:2). Pero pandarishpapish mejorangapajmi esforzarina canchij. Huauqui panicunamanpish cꞌuyaitami ricuchina canchij. Chaita rurajpica consejashpa pandarijpipish, paicunaca shungumantami perdonangacuna (“ Yaya mamacuna, huahuacunata cꞌuyaihuan corregichij” nishca recuadrota ricui).

¿IMATATAJ YACHASHCANCHIJ?

19. ¿Huauqui panicunapaj shunguta cushichingapajca imatataj rurana canchij?

19 Chasquinalla consejocunata cunaca mana jahuallachu can. Consejota cujcunapish, consejota chasquijcunapish juchayujcunami canchij. Chaimanta cai yachaipi imalla yachashca consejocunata pajtachingapaj esforzarishunchij. Piman consejagrishpaca cꞌuyaimantami consejana canchij. Shinallataj consejota cuna cashcata o mana cuna cashcata o pi cuna cashcatami alli ricuna canchij. Manaraj consejota cushpapish huauqui panicuna ima shina cashcata, ima shina sintirishcatami tapunaraj canchij. Paicuna ima nishcatapishmi alli uyanaraj canchij. Chashna paicunaman cꞌuyaita ricuchishpaca paicunapaj alli amigosmi tucushun. Cꞌuyaihuan consejota cujpica huauqui panicunaca cushillami chasquingacuna (Proverbios 27:9).

CANTO 103 Michijcunaca Dios cushca regalomi

^ párr. 5 Huaquinpica shujtajcunata consejanaca mana facilchu can. Pero ¿shujtajcunata consejacushpa animachingapajca imatataj rurana canchij? Cai yachaipica ancianocunaca chasquinalla consejocunata ima shina cunatami yachangacuna.

^ párr. 11 Caimanta ashtahuan yachangapajca febrero de 2021-pi llujshishca Huillaj revistapi, “¿Congregacionta pushajcunaca ima autoridadtataj charincuna?” nishca yachaita ricui.