Hagnente ty agnate’ao

Hizilike amy ty lohahevetse

LAHATSORATSE FIANARAGNE 8

“Mahavy ty Fo ho Falefale” vao ty Toroheve’o?

“Mahavy ty Fo ho Falefale” vao ty Toroheve’o?

“Mahavy ty fo ho falefale o menakeo naho o emboke magnitseo. Le hoe izay ka ty ragnetse mahafinaritse magnomey torohevetse am-pahatsoragne.”​—OHAB. 27:9.

HIRA 102 ‘Ampio Ireo Mila Ampiana’

INO TY HOTREA’O ATO *

1-2. Inogne ty nianara ty rahalahy raike miomba ty fagnomeagne torohevetse?

TAOGNE maro lasa zay, le nisy androanavi-pagnahy roe nitilike rahavave raike tsy niavy nivory. Nanoro andinin-teny maromaro mirehake miomba ty fivoriagne tamy i rahavavey i androanavi-pagnahy ninday rehakey. Nieretseretse i rahalahỳ tie hampahery i rahavavey i fitiliha iareoy. Faie naho fa ho nandeha iareo, le hoe i rahavavey: “O ry rahalahy, tsy mba misy fanta’areo ndra raike ty olagne manjò ahy.” Tsy mba nikezake nagnontane ty olagne natrehe i rahavavey i rahalahy rey fa le avy le nagnomey torohevetse aze. Ty voka’e, tsy nahatsiaro ho velombolo i rahavavey naho fa nimey iareo i torohevetsey.

2 Naho fa nandineke i raha niseho igne i androanavi-pagnahy ninday rehakey, le izao ty nirehafe’e: “Nieretseretse raho tamy izay tie tsy nagnaja anay i rahavavey. Faie naho fa nandineke raho, le nitreako tie kay nieretseretse ty andinin-teny hovakieko tamy i rahavavey avao raho, ie amy izao iretoa ty raha toko’e ho nagnonteneako aze heike: ‘Inogne ty olagne natrehe’o? Inogne ty azoko agnampeagne azo?’” Nandrambesa i androanavi-pagnahỳ lesogne sarobily i raha niseho ignehoe. Androanavi-pagnahy mitretré naho mahay magnampe soa o agnondrio reke tie amy izao.

3. Ia iaby ty va’e ho afake magnomey torohevetse amo o fiangonagneo eo?

 3 Amy ty maha mpiarake o androanavi-pagnahio, le iareo ty toko’e hagnomey torohevetse naho fa ilaegne ty manao izay. Faie misy fotoagne va’e mila magnomey torohevetse ka ty ndaty hafa amo o fiangonagneo eo. Ohatse, va’e hagnomey torohevetse ara-baiboly ty nama’e ty rahalahy raike ndra ty rahavave raike. (Sal. 141:5; Ohab. 25:12) Va’e ‘hagnomey torohevetse rahavave tanora’ raike ka ty rahavave fa bey raike. Azo’e anoroagne hevetse i rahavave tanoray zao ty raha rehafegne amy Titosy 2:3-5 ao. Mazava hoaze ka fa mateteke ty rae aman-drene ro mila manoro hevetse naho magnitsy ty ana iareo. Maregne fa mivantagne amo o androanavi-pagnahio ty fianaragne toy, faie afake ty handrambe soa ama’e ka tika iaby. Ho afake hagnomey torohevetse azo ampiharegne naho mandrisike ty hafa hanao raha vaho ‘hampifale ty fo’ tika amy izay.​—Ohab. 27:9.

4. Inogne ty hodinehentikagne ato?

4 Handineke ty fagnonteneagne efatse retoagne tika amy ty lahatsoratse toy: 1) Inogne ty anto’e soa toko’e handrisike ty ndaty raike hagnomey torohevetse? 2) Tena mila meagne torohevetse vao i ndaty eretserete’o homeagne torohevetsey? 3) Ia ty toko’e hanoro hevetse i ndatỳ? 4) Inogne ty azo’o atao mba hahavy ty torohevetse mea’o ho mora rambesegne?

TY ANTO’E SOA TOKO’E HANDRISIKE TY NDATY RAIKE HAGNOMEY TOROHEVETSE

5. Inogne ty hagnampe ty androanavi-pagnahy hagnomey torohevetse mora rambesegne? (1 Korintianina 13:4, 7)

5 Teà o androanavi-pagnahio o rahalahy naho o rahavave iareo reo. Le manoro ze hatea’e zay iareo naho fa magnomey torohevetse ty Kristiana raike manao raha hagnoho-doza aze. (Gal. 6:1) Faie aloha ty hirehafa ty androanavi-pagnahy raike ama’e, le soa naho dinehe’e heike ty raha nirehafe i apostoly Paoly miomba ty hatea retoagne: “O hatea zao mahalin-draha, soa fagnahy. O hatea zao ... mandefetse ze kila raha, mino ze kila raha, mitamà ze kila raha, miaretse ze kila raha.” (Vakio ty 1 Korintianina 13:4, 7.) Hagnampe i androanavi-pagnahỳ handineke ty anto’e mandrisike aze hagnomey torohevetse naho hanao izay aman-katea ty fandineha’e o andinin-teny rehoe. Naho tsapa i ndatỳ fa mihevetse ze hahasoa aze i androanavi-pagnahỳ, le azo inoagne fa vao mainke ho mora ama’e ty hagneke i torohevetsey.​—Rom. 12:10.

6. Inogne ty modely soa nengà i apostoly Paoly ho antika?

6 Nagnenga modely soa hoahy o androanavi-pagnahio ty apostoly Paoly. Naho fa nitrea’e ohatse tie nila nimeagne torohevetse o rahalahi’e ta Tesalonika agneo, le tsy nisalasala reke nanao izay. Faie trea amy i taratasy nisorate’e hoahy iareoy fa nidera iareo heike ty Paoly noho ty asa mafe atao iareo am-pinoagne naho aman-katea, vaho ty fiareta iareo. Nieretseretse ty raha niaigna iareo ka reke, le nagneke fa tsy mora ty fiaigna iareo sady tsy nivalike iareo ndra tie nenjehegne aza. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) Nirehafe’e tamo o rahalahi’e rehoe aza tie modely hoahy ty Kristiana hafa iareo. (1 Tes. 1:8, 9) Azo antoke fa tena nifale iareo naho fa nahazo o taratasy misy fideragne iareo iohoe. Tena nitea i Paoly vata’e o rahalahi’e rehoe. Ty voka’e, nimora tamo o Kristiana ta Tesalonika agneo ty nandrambe ty torohevetse nimei’e iareo.​—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12.

7. Nagnino ty ndaty raike ro va’e tsy handrambe ty torohevetse meagne aze?

7 Inogne ty raha va’e hiseho naho tsy atao aman-katea o torohevetseo? Hoe ze androanavi-pagnahy za-draha raike zay: “Tsy mandrambe i torohevetsey ty ndaty ila’e. Tsy tihoe noho i torohevetsey raty ty mahavy izay fa noho ireke tsy natao aman-katea.” Ino ty ianarantika amy izay? Vao mainke ho mora ty magneke o torohevetseo naho atao aman-katea fa tsy aman-kabosehagne.

TENA MILA MEAGNE TOROHEVETSE VAO I NDATỲ?

8. Inogne ty raha toko’e hodinehe ty androanavi-pagnahy raike mba hahaia’e tie tena mila magnomey torohevetse vao reke?

8 Tsy toko’e ho meke hagnomey torohevetse o androanavi-pagnahio. Toko’e handineke iretoagne heike ty androanavi-pagnahy raike aloha ty hagnomeagne torohevetse ndaty raike: ‘Tena mila mirehake aze vao raho? Tena tsy mete vata’e vao ty raha natao’e? Tena tsy nagnorike ty raha rehafe ty Baiboly vata’e vao reke? Sa ty fomba fiheve’ay avao ro tsy mitovy?’ Hendre o androanavi-pagnahio naho mandineke heike fa tsy le avy le ‘meke ty hirehake.’ (Ohab. 29:20) Naho tsy tena azo ty androanavi-pagnahy raike antoke tie mila meagne torohevetse ty ndaty raike, le azo’e atao ty magnontane ty heve ty androanavi-pagnahy hafa tie tena tsy nagnorike ty toro lala ty Baiboly vata’e vao i ndatỳ le toko’e homeagne torohevetse sa tsy toko’e homeagne.​—2 Tim. 3:16, 17.

9. Inogne ty ianarantika boake amy i Paoly miomba ty fagnomeagne torohevetse mahakasike ty akanjo naho ty pozy ty volo? (1 Timoty 2:9, 10)

9 Dineho ty ohatse raike toy. Andao hatao tihoe misy androanavi-pagnahy raike mahatsikaritse tie hoe hafahafa ty akanjo agnisia ty Kristiana raike naho ty pozy ty volo’e. Azo o androanavi-pagnahio atao ty mandineke hoe izao: ‘Inogne ty toro lala ty Baiboly tsy norihe’e, le mahavy ahy toko’e hagnomey torohevetse aze?’ Mba tsy hahavy i androanavi-pagnahỳ hirehake ty heve’e manokagne avao, le azo’e atao ty magnontane androanavi-pagnahy hafa ndra Kristiana matotse. Le azo iareo atao ty miarake mandineke i toroheve i Paoly miomba ty akanjo naho ty pozy ty voloy. (Vakio ty 1 Timoty 2:9, 10.) Tsy nanao lisita ty Paoly tie izao ty mete le izao ty tsy mete. Toro lalagne ro nirehafe’e, le tihoe toko’e hilamigne, tsy mahasoregne ndaty naho tsy manalatse an’Agnahare ty pozy ty Kristiana. Nagneke ka reke fa manan-jò hijobogne ze akanjo tea’e hagnisiagne o Kristianao naho mbe tsy mifanohetse amy ty raha rehafe ty Baiboly. Toko’e hodinehe o androanavi-pagnahio heike areke tie mahasoregne ndaty naho manalatse an’Agnahare vao ty pozy i ndatỳ vaho izay iareo manapa-kevetse ty hagnomey torohevetse aze.

10. Inogne ty hagnampe antika hagnaja ty fanapahan-kevetse rambese ty hafa?

10 Mila tsiaroventika fa va’e tsy hitovy ty fanapahan-kevetse rambese ty Kristiana matotse roe, faie sambe tsy toko’e homeagne tsiny iareo. Tsy toko’e hamoresé o mpiara-manompò mba hagnorike ty heventikagne manokagne miomba ty soa naho ty raty ka tika.​—Rom. 14:10.

IA TY TOKO’E HAGNOMEY TOROHEVETSE?

11-12. Ino iaby heike ty raha mila dinehe ty androanavi-pagnahy raike naho mahatsapa reke tie tena mila meagne torohevetse ty ndaty raike? Le inogne ty anto’e?

11 Izao ty raha toko’e hodinehegne naho tena rese lahatse rehe tie tena mila meagne torohevetse ty ndaty raike: ‘Ia ty toko’e hagnomey torohevetse aze?’ Toko’e hirehake amy ty loha ty keleiagne heike ty androanavi-pagnahy raike aloha ty hagnomea’e torohevetse rahavave raike manambaly ndra ajaja raike. Ty anto’e, va’e ho tea’e naho ireke avao ty mirehake amo o keleia’eo miomba i olagney. * Ndra va’e hangatake ty hagnatreke eo ka reke naho fa hagnomey torohevetse i keleia’ey o androanavi-pagnahio. Kindraike ka le soa naho rahavave fa bey ro magnomey torohevetse o rahavave tanorao, arake i nirehafegne tamy i  fehentsoratse fahatelo tagney.

12 Intoy ka misy raha toko’e hodinehe ty androanavi-pagnahy aloha ty hagnomea’e torohevetse: ‘Iraho vao ty tena toko’e hagnomey torohevetse aze? Kera misy ndaty hafa, le izay ro tena soa naho magnomey torohevetse aze?’ Naho misy ndaty raike ohatse mihevetse ty tegna’e ho tsy misy dika’e, le soa naho androanavi-pagnahy fa niaigne tamy ze raha zay ro magnomey torohevetse aze, amy izay ho mora ama’e ty mandrambe i torohevetsey. Ty anto’e, va’e tena hahay hitretré aze i androanavi-pagnahỳ sady ho mora ama’e ty hagneke ty raha rehafe’e. Faie andraiky ty androanavi-pagnahy iaby ty mampahery naho mandrisike o rahalahio naho o rahavaveo hanao ze fagnitsiagne toko’e hatao iareo mifagnarake amy ty raha také ty Soratse Masigne. Tena ilaegne areke ty magnomey torohevetse, ndra tie va’e mbe tsy ho niaigna i androanavi-pagnahy manoro hevetsey aza ty olagne atrehe i ndatỳ.

TY AZO’O ATAO MBA HAHAVY TY TOROHEVETSE MEA’O HO MORA RAMBESEGNE

Nagnino o androanavi-pagnahio ro toko’e ho “vognogne hitsanogne”? (Fehentsoratse 13-14)

13-14. Nagnino o androanavi-pagnahio ro tena toko’e ho vognogne hitsanogne?

13Mivognona hitsanogne. Toko’e handineke hoe izao ty androanavi-pagnahy raike naho fa hagnomey torohevetse: ‘Haiko vao ty raha iaigna i rahalahikoy? Inogne ty raha manjò aze? Kera misy olagne atrehe’e faie tsy fantako? Inogne ty raha tena paliae’e amy izao?’

14 Tena mila mampihatse ty toro lalagne amy Jakoba 1:19 ao toy ze ndaty magnomey torohevetse. Hoe ty Jakoba ao: “Lonike ze kila ndaty ho vognogne hitsanogne, tsy ho meke hirehake, tsy ho tsiela boseke.” Va’e hieretseretse ty androanavi-pagnahy raike tie fa hai’e iaby ty raha iaigna i ndatỳ. Faie tena maregne vao zay? Maniahy antika ty Ohabolana 18:13 tie: “Ze mamale faie mbe tsy nitsanogne, le gege sady ho salatse.” Tena soa areke naho agnontenea i androanavi-pagnahỳ i ndatỳ mivantagne ty raha iaigna’e, sady toko’e hitsanogne soa reke vaho izay mirehake. Tsiarovo i lesogne nianara i androanavi-pagnahy tamy i fehentsoratse voalohan-doha ty fianaragne toỳ. Nianara’e fa tsy toko’e le avy le ho nirehake i raha fa nomane’e rey reke, fa toko’e ho nagnontane i rahavavey heike tie: “Nanao akore rehe? Inogne ty azoko agnampeagne azo?” Naho mikezake hamantatse ty raha iaigna o rahalahy naho o rahavave iareo reo o androanavi-pagnahio, le ho afake hagnampe naho hampahery iareo.

15. Akore ty azo o androanavi-pagnahio ampiharagne i toro lalagne amy Ohabolana 27:23 aoy?

15Fantaro soa o agnondrin’Andrianagnahareo. Nitreantika teo fa naho teantika ho mora rambesegne ty torohevetse meantikagne, le tsy ampe avao ty mamaky andinin-teny ndra mirehake soso-kevetse raike ndra roe. Mila atao tsapa o rahalahio naho o rahavaventikagneo fa tena teantika iareo, takantikagne ty raha iaigna iareo, sady tena te hagnampe iareo tika. (Vakio ty Ohabolana 27:23.) Toko’e hikezake mba hinamagne amo o mpiara-manompo amy iareò ka o androanavi-pagnahio.

Inogne ty azo o androanavi-pagnahio atao amy izay ho mora amy iareo ty hagnomey torohevetse ty hafa? (Fehentsoratse 16)

16. Inogne ty hagnampe o androanavi-pagnahio hagnomey torohevetse mora rambesegne?

16 Mila mitao o androanavi-pagnahio mba tsy hahavy o rahalahio naho o rahavaveo hieretseretse tie ty asa o androanavi-pagnahio le mpagnomey torohevetse, le tsy mba mirehake amo o mpiara-manompo ama’eo iareo naho tsy hanao izay. Toko’e hirehake amo o rahalahio naho amo o rahavaveo tsy tapake iareo, sady toko’e hatoro iareo fa mihevetse aze iareo naho fa misy olagne atrehe’e. Hoe ze androanavi-pagnahy za-draha zay: “Naho manao izay rehe le hanjare ho mpiragnetse amo o mpiara-manompò. Ho mora ama’o ka amy izay ty hagnomey torohevetse naho fa mila manao izay rehe.” Ho mora amy i ndaty meagne torohevetsey ka amy izay ty handrambe i torohevetse meagne azey.

Nagnino o androanavi-pagnahio ro toko’e hanam-paharetagne naho ho soa fagnahy naho fa magnomey torohevetse? (Fehentsoratse 17)

17. Naho fa ombia o androanavi-pagnahio ro tena toko’e hanam-paharetagne naho ho soa fagnahy?

17Mikezaha hanam-paharetagne naho ho soa fagnahy. Tena ilaegne ty managne o toetse rehoe, lohotsie naho fa tsy te hagnorike i torohevetse ara-baiboly meagne azey ty ndaty raike amy ty voaloha’e. Mila mifehe tegna o androanavi-pagnahio mba tsy ho boseke naho ohatse tsy le avy le magneke ndra tsy le avy le mampihatse i torohevetsey i ndatỳ. Izao ty faminaniagne nirehafe ty Baiboly miomba i Jesosy: “Tsy hotorotoroe’e ty bararata folake, sady tsy ho vonoe’e ty lamesan-jiro manetroke.” (Mat. 12:20) Naho fa mivavake manokagne areke i androanavi-pagnahỳ, le azo’e atao ty mangatake amy i Jehovah mba hitahy i ndaty nimeagne torohevetsey naho hagnampe aze hahatakatse ty anto’e nagnomeagne torohevetse aze vaho hampihatse izay. Va’e mbe mandineke i torohevetse nimeagne azey ka i ndatỳ. Naho manam-paharetagne sady soa fagnahy areke i androanavi-pagnahỳ, le tsy hifantoke amy ty fomba nagnomeagne i torohevetsey i ndatỳ fa hifantoke amy i torohevetsey. Mazava hoaze fa toko’e hioregne amy ty Saontsin’Agnahare ka i torohevetsey.

18. a) Inogne ty raha toko’e hotadidientikagne naho fa hagnomey torohevetse? b) Inogne ka ty raha mila dinehe ty rae aman-drene naho henteagne o sareo naho i efajoroy?

18Mandrambesa lesogne boake amy ty fahadisoa’o. Tsy voririke tika, le va’e tsy ho vitantikagne ty hagnorike soa iaby i soso-kevetse amy ty lahatsoratse toy ato rey. (Jak. 3:2) Naho ohatse areke misy tsy mete ty fomba nagnomeantika torohevetse, le toko’e handrambe lesogne boake amy izay tika. Toko’e hataontika tsapa o rahalahy naho o rahavaventikagneo ka fa teantika iareo. Ho mora amy iareo amy izay ty hamela antika naho ohatse va’e hahaboseke iareo ty raha rehafentikagne ndra ataontikagne amy itika magnomey torohevetse iareoy.​—Henteo ty efajoro tihoe “ Faniahiagne Hoahy ty Rae Aman-drene.

INOGNE TY LESOGNE NIANARANTIKA?

19. Inogne ty azontikagne atao mba hampifaleagne ty fo o rahalahy naho o rahavaventikagneo naho fa meantika torohevetse?

19 Nitreantika tato fa sarotse kindraike ty magnomey torohevetse mora rambesegne. Tsy voririke tika, le hoe izay ka i ndaty teagne homeagne torohevetse rey. Tsiarovo avao areke i hevetse nidinehentikagne tato rey. Anò azo antoke fa anto’e soa ty mandrisike azo hagnomey torohevetse. Anò azo antoke ka tie tena mila meagne torohevetse i ndatỳ sady ihe ty manan-jò hanao izay. Mandineha soa heike aloha ty hagnomea’o torohevetse, le tsanogno soa i ndatỳ naho fa mirehake, amy izay ho taka’o ty olagne atrehe’e. Mikezaha hahatakatse ty fomba fihevera’e i raha manjò azey. Mikezaha ho soa fagnahy naho hiragnetse amo o rahalahi’o naho o rahavave’o reo. Tsiarovo ka zao: Tsy tihoe ty hahavy ty torohevetse meantika ho mora rambesegne avao ty tanjontika fa ty mba hahavy aze ‘hampifale ty fo’ ka.​—Ohab. 27:9.

HIRA 103 Lehilahy ho Fanomezana Ireo Mpiandry

^ feh. 5 Tsy mora ty magnomey torohevetse kindraike. Inogne ty azontikagne atao mba hahavy ty raha rehafentika hahavelombolo ty hafa naho fa mila manao izay tika? Natao mba hagnampeagne o androanavi-pagnahio hagnomey torohevetse hahavy ty fo ty ndaty ho falefale ty lahatsoratse toy.

^ feh. 11 Henteo ty lahatsoratse tihoe “Fantaro ty Raha Anagna’o Fahefagne Agnivo o Fiangonagneo Eo”, naboake tamy ty Fitalakesan-davitse Fevrie 2021.